Ben im Kütüphanelerim Dünden Yarına

1. Benim KütüphanelerimDünden Yarına Fazlı Can Bilkent Üniversitesi Kütüphanecilik Seminerleri: Kütüphane Kullanıcılarının Değişen Bilgi Arama Davranışları 13 Mayıs, 2014 canf@cs.bilkent.edu.tr Bilgisayar Mühendisliği Bölümü BilkentÜniversitesi

2. Özet • Kütüphanenin Görevleri Hakkında • Benim Kütüphanelerim: Bende İz Bırakanlar • Kütüphaneleri Nasıl Kullandım • Bilkent Üniversitesinde Kütüphane Kullanımı • Kütüphanelerin Karşılaştığı Problemler ve Çözümleri • Sonuç: Sorular

3. Kütüphanenin Görevleri Hakkında • Bir toplumun bilgiye/bilime verdiği önemin göstergesi(Milli Kütüphane bu konuda ne kadar başarılı?) • Görevini yapması insanla mümkün • …

4. Namık Kemal İlk ve OrtaOkulu Çocuk KütüphanesiKumrular Sokak, Ankara

5. Amerikan KütüphanesiGüven Park Yanı Kumrular Sokak Girişine Yakın, Ankara

6. Eski Milli KütüphaneKumrular Sokak, Ankara

7. ODTÜ Kütüphanesi

8. Hacettepe Sıhhiye Kütüphanesi(Resim: Hacettepe Üniversitesi Kütüphane sayfalarından)

9. Üniversitede Öğrenciyken Kütüphaneleri Nasıl Kullandım Lisans Hemen her gün ders çalışmak için Kitaplardaki yeni konuları öğrenmek için Yüksek Lisans - Doktora Periyodikler için: Yeni konuların yeri dergiler Ofis sessiz değilse çalışmak için (özellikle ASU) Mikro fiş (PhD tezi) aramaları yapmak için

10. Öğretim Üyesi OlarakKütüphaneleri Nasıl Kullandım Web Öncesi Değişik bir çalışma ortamı olarak Periyodik aramaları için CD veritabanlarını kullanarak arama yapmak için Sık sık Web Sonrası: Arama Motorları Çağında Değişik bir çalışma ortamı olarak Nadiren: dönem içinde 3-4 defa

11. Bilkent Üniversitesi:Kütüphaneye Giriş Yapan Kullanıcı Sayısı25.04.2013-25.04.2014

12. Bilkent Üniversitesi Kütüphanesi Kullanımı Hakkında Rakamlarla Bilkent (http://www.bilkent.edu.tr/bilkent-tr/general/facts.html ): Öğrenci Sayısı: 13.000 Öğretim Üyesi Sayısı: 1.000 Kütüphanenin Aktif Olarak Kullanıldığı Hafta Sayısı: Ders Yılı: 2 dönem x 14 hafta/dönem: 28 hafta Yaz Sömestri: 1 dönem x 9 hafta: 9 hafta Yaklaşık Aktif Hafta Sayısı: 40

13. Bilkent Üniversitesi Kütüphanesi:Öğrenci-Öğretim Üyesi Kullanım Farkı Bir öğrenci kütüphaneye haftada kaç kez geliyor: Toplam Öğrenci Kütüphaneye Geliş Sayısı /Toplam Öğrenci Sayısı /Aktif Hafta Sayısı: 570.000/13.000/40= 1.1

14. Bilkent Üniversitesi Kütüphanesi:Öğrenci-Öğretim Üyesi Kullanım Farkı Bir öğretim üyesi kütüphaneye haftada kaç kez geliyor: Toplam Öğretim Üyesi Kütüphaneye Geliş Sayısı /Toplam Öğretim Üyesi Sayısı /Aktif Hafta Sayısı: 65.000 /1.000 /40= 1.6 Gözlem: Kütüphane öğretim üyeleri tarafından daha sık kullanılıyor.

15. Bilkent Üniversitesi Kütüphanesi:Öğrenci-Öğretim Üyesi Kullanım Farkı Hesaplamalar fazlasıyla hatalara açık: Power Law 

16. Yaptığım Öğrenci Anketi Soru: Sınıf Düzeyiniz (Toplam 11 Öğrenci) MS: X X X X X X X X X X PhD: X Soru: Kütüphaneye bir yıl içinde yaklaşık kaç kez gidiyorsunuz? 3-6 Kez: X X X X X X 10-15 Kez: X 25-30 Kez: X 30-40 Kez: X 70 Kez: X

17. Öğrenci Anketi (devam) Soru: Kütüphaneye gidiş nedenleriniz Kitap Almak: X X X X X X Ders Çalışmak: X X X Proje Toplantısı: X Kaynak Tarama: X Kitap Okumak: X Fotokopi: X

18. Öğrenci Anketi (devam) Soru: Kütüphaneye gidiş nedenleriniz lisans öğrencisiyken şimdiden farklı mıydı? Ders Çalışmak: x x x x x Grup Çalışması: x x x

19. Öğrenci Anketi (devam) Soru: Gelecekte kütüphanelerin fonksiyonunun ne olacağını düşünüyorsunuz? E-kitap Ödünç Almak İçin – E-kütüphane: x x Tarih/Sosyal Bilimlerde Önemi Sürecek: x x Arşiv: x x Kitaba Dokunmayı Sevenler İçin Hep Olacak: x Kitap Okuma – Ders Çalışma Yeri:X Veritabanına Ulaşım Aracı: X Sadece Araştırma Yeri: X Online Olacak: X Nostalji Yeri: X Müze: x

20. Öğrenci Anketi (devam) Soru: Bilkent kütüphanesi çalışmalarınızı daha iyi desteklemek için ne yapabilir? Daha Çok Veritabanı / e-Kaynak: X X Kitaplar e-Kitap Haline Gelsin: x x Mühendislik İçin Güncel Kitap: X Havalandırma/Klima: X 7/24 Açık Olsun: X

21. Kütüphaneye Karşı Arama Motorları Kütüphane:  Dezavantajlı Durumda Güncelleme Geç: Bilgiyi tespit edene kadar bilgi eskiyor Ulaşım Zor: Fiziksel Arama Motorları:  Avantajlı Durumda Güncelleme Anında: Yaratıldığı anda Ulaşım Kolay: Elektronik

22. Kütüphaneye Karşı Arama MotorlarıDavud-Câlût / David-Goliath

23. Dezavantajlı Durumda Olanın Avantajlı Durumda Olanı Yenmesi Kütüphane: Dezavantajlı Durumda İnsan var: Nasıl Kullanmalı? Arama Motorları: Avantajlı Durumda

24. “If you can’t beat them join them…” “Inverted Approach” Extendible Hashing vs. Linear Hashing Google Library Project Kütüphane Google Project: e-kaynakların kütüphane aracıyla daha verimli kullanımı

25. Hızla Değişen Toplumda Yeni Bir Görev Toplumun Kaybolan “Fotoğrafını” Çekmek Aktif Üretken Toplumu Tespit Eden Arşivcilik Fotoğraf Sosyal Fotoğraf Çekimi: Hikaye, Roman yarışmaları

26. Sonuç: Sorular • Kullanıcısı olmayan kütüphane müzeden farklı mıdır Trinity College Old Library • Kullanıcıları kütüphaneye nasıl geri getirebiliriz Sofistike Starbucks? • Kullanıcılara ne türden yeni hizmetler sağlayabiliriz • Elektronik kütüphane olarak neler yapabiliriz • Hızla değişen bir toplumda aktif üretken tespit eden arşivcilik konusunda ne yapabiliriz

27. Teşekkür ederim!