ირაკლი ჯიბლაძე კავკასიის სახელმწიფო მართვის სკოლა 14 სექტემბერი 2010 წ.

ირაკლი ჯიბლაძე კავკასიის სახელმწიფო მართვის სკოლა 14 სექტემბერი 2010 წ. შესავალი ეკონომიკაშილექცია 2 – საბაზრო ეკონომიკა, მოთხოვნა და მიწოდება, ბაზრის ფუნქციონირების მექანიზმი

ბაზრები და კონკურენცია • მოთხოვნასა და მიწოდებას ადგილი აქვს საქონლისა და მომსახურების ბაზრებზე; • ბაზარი – კონკრეტული საქონლისა თუ მომსახურების მყიდველთა და გამყიდველთა ჯგუფი; • კონკურენტული ბაზარი – ბაზარი, რომელშიც მრავალი მყიდველი და გამყიდველია, ასე რომ თითოეული მათგანი უმნიშვნელო გავლენას ახდენს საბაზრო ფასზე. შესავალი ეკონომიკაში – ლექცია 2

კონკურენციის სახეები • სრულყოფილი კონკურენცია: • გასაყიდად შეთავაზებული ყველა საქონელი ერთნაირია; • მყიდველებისა და გამყიდველების რაოდენობა იმდენად დიდია, რომ ერთი ცალკეული მათგანი საბაზრო ფასსზე გავლენას ვერ ახდენს. • როდესაც არ სრულდება სრულყოფილი კონკურენციის რომელიმე პირობა, ადგილი აქვს არასრულყოფილ კონკურენციას; • არასრულყოფილი კონკურენცია: • მონოპოლია; • ოლიგოპოლია; • მონოპოლისტური კონკურენცია. შესავალი ეკონომიკაში – ლექცია 2

მოთხოვნა • მოთხოვნის რაოდენობა – საქონლის რაოდენობა, რომლის შეძენის სურვილი და შესაძლებლობაც აქვს მყიდველს; • მოთხოვნის კანონი – დებულება, რომლის მიხედვით საქონელზე მოთხოვნა მცირდება ამ საქონლის ფასის ზრდასთან ერთად, როდესაც სხვა პირობები უცვლელია; • ნორმალური საქონელი – საქონელი, რომელზეც სხვა თანაბარ პირობებში მოთხოვნა იზრდება შემოსავლის ზრდასთან ერთად; • მდარე საქონელი – საქონელი, რომელზეც სხვა თანაბარ პირობებში მოთხოვნა მცირდება შემოსავლის ზრდასთან ერთად. შესავალი ეკონომიკაში – ლექცია 2

ერთმანეთთან დაკავშირებული საქონელი • შემცვლელები (Substitutes) – ორი საქონელი, რომელთაგან ერთის ფასის ზრდა იწვევს მეორეზე მოთხოვნის ზრდას; • მაგალითი: ჰოთდოგი და ჰამბურგერი, ხაჭაპური და ლობიანი; • შემავსებლები – ორი საქონელი, რომელთათვისაც ერთ–ერთის ფასის გაზრდა იწვევს მეორეზე მოთხოვნის შემცირებას; • მაგალითი: ბენზინი და ავტომობილი, კომპიუტერი და კომპიტერული პროგრამები. შესავალი ეკონომიკაში – ლექცია 2

მოთხოვნის განრიგი და მოთხოვნის მრუდი • მოთხოვნის განრიგი – ცხრილი, რომელიც გვიჩვენებს დამოკიდებულებას საქონლის ფასსა და მოთხოვნის რაოდენობას შორის: შესავალი ეკონომიკაში – ლექცია 2

მოთხოვნის მრუდი შესავალი ეკონომიკაში – ლექცია 2

CETERIS PARIBUS • Ceteris Paribus – სხვა თანაბარი პირობები • სხვა თანაბარი პირობები გულისხმობს იმ დაშვებას, რომ იცვლება მხოლოდ პროდუქტის ფასი და ამას აქვს გავლენა მოთხოვნაზე. სხვა ყველა ცვლადი, რომელიც მოთხოვნის ფორმირებაში მონაწილეობს – შემოსავალი, გემოვნება, მოლოდინი და ა.შ. უცვლელია. შესავალი ეკონომიკაში – ლექცია 2

საბაზრო და ინდივიდუალური მოთხოვნა • ინდივიდუალური მოთხოვნა განსაზღვრავს საზოგადოების ერთი წევრისთვის არსებულ დამოკიდებულებას ფასსა და მოთხოვნის რაოდენობას შორის, ხოლო საბაზრო მოთხოვნა ყველა ინდივიდუალური მოთხოვნის ჯამია. შესავალი ეკონომიკაში – ლექცია 2

მოთხოვნის მრუდის გადაადგილება • რა მოხდება, თუ მეცნიერებმა აღმოაჩინეს, რომ ნაყინის ჭამა სიცოცხლეს ახანგრძლივებს? შესავალი ეკონომიკაში – ლექცია 2

მიწოდება • მიწოდების რაოდენობა – რომლის გაყიდვის სურვილი და შესაძლებლობაც აქვს გამყიდველს; • მიწოდების კანონი: დებულება, რომლის მიხედვითაც საქონლის მიწოდება იზრდება ამ საქონლის ფასის ზრდასთან ერთად, როდესაც სხვა ფაქტორები უცვლელია; შესავალი ეკონომიკაში – ლექცია 2

მიწოდების მრუდი შესავალი ეკონომიკაში – ლექცია 2

საბაზრო და ინდივიდუალური მიწოდება • ინდივიდუალური მიწოდება – განსაზღვრავს ერთი მწარმოებლისათვის არსებულ დამოკიდებულებას ფასსა და მიწოდების რაოდენობას შორის, ხოლო საბაზრო მიწოდება ყველა ინდივიდუალური მწარმოებლის მიწოდების ჯამია. შესავალი ეკონომიკაში – ლექცია 2

მიწოდების მრუდის გადაადგილება შესავალი ეკონომიკაში – ლექცია 2

მოთხოვნა და მიწოდება ერთად • მოთხოვნისა და მიწოდების ურთიერთქმედება აყალიბებს ბაზარზე წონასწორობას და წონასწორულ ფასს შესავალი ეკონომიკაში – ლექცია 2

წონასწორობის ფორმირება შესავალი ეკონომიკაში – ლექცია 2

წონასწორობის ცვლილებების ანალიზის 3 საფეხური • იმისათვის, რომ განვსაზღვროთ როგორ შეიცვლება ბაზარზე წონასწორობა ამა თუ იმ მოვლენის შედეგად, საჭიროა 3 საფეხურიანი ანალიზი: • იმის განსაზღვრა, თუ რომელ მრუდს გადაადგილებს ეს მოვლენა; • იმის განსაზღვრა, თუ რა მიმართულებით გადაადგილდება მრუდი; • მოთხოვნა–მიწოდების დიაგრამის გამოყენება იმის სანახავად, თუ როგორ ცვლის ეს გადაადგილება წონასწორობას. შესავალი ეკონომიკაში – ლექცია 2

დავალება • საკითხავი მასალა : • ეკონომიკის პრინციპები, თავი 4 და თავი 5; • პრეზენტაცია იხილეთ შემდეგ ბმულზე: • http://jibladze.yolasite.com/csg.php • საკონტაქტო ინფორმაცია: ტელ: 8 99 53 63 11, e-mail: jibladze4@gmail.com • შემდეგ ლექციაზე განვიხილავთ: • სამთავრობო პოლიტიკის გავლენა ბაზარზე, ბაზრები და კეთილდღეობა შესავალი ეკონომიკაში – ლექცია 2

ირაკლი ჯიბლაძე კავკასიის სახელმწიფო მართვის სკოლა 14 სექტემბერი 2010 წ.