100 likes | 379 Views
POWER. TRUE. -. Sorginak erdi aroan. Erdiaroko ezaugarriak. Erdiaroa hasten da; erromatar inperioa erori eta germaniarrak 476. urtean Europako iparralde konkistatzen dutenean. Lehenengo idazkera sortu zen. Hainbat enpereadore gobernatzen zuten Europa, esaterako Justiniano.
E N D
POWER TRUE - Sorginak erdi aroan
Erdiaroko ezaugarriak • Erdiaroa hasten da; erromatar inperioa erori eta germaniarrak 476. urtean Europako iparralde konkistatzen dutenean. • Lehenengo idazkera sortu zen. • Hainbat enpereadore gobernatzen zuten Europa, esaterako Justiniano. • 1453 urtean Turkiarrek bizantziar inperioa mederatu zuten. • Merkataritza oso garatua zegoen. • Feudalismoa eratu zen, hau da errege erreginak ahulak bihurtu ziren eta nobleak berriz, boteretsu. • Jarduera ekonomiko nagusiak nekazaritza, eskulangintza eta merkataritza ziren. • Horren hondorioz estamentuzko gizartea eratu zen. • Lehenengo inkisizioak sortu ziren.
ERDIAROKO ERLIJIOA ETA KREENTZIAK • Eguneroko bizitzan erlijioa oso barneratua zegoen. • Elizak botere asko zuen, esaterako; pertsona edo errege baten jarrera gustokoa ez bazuen jarrera hori aldatzeko ahalmena zuen. • Inikisizioetan erlijioa eta kreentziak ere parte hartzen zuten gehienbat. • Garai haietan inkisizioari, elizak egiten akusazioei eta hilketei deitzen zitzaien. • Gehienetan Euskal Herrian sorginak erre edo hil egiten zituzten. • Horren inguruan Euskadin, mito asko sortu dira. Horren adibide bat Zugarramurdiko kobazuloa. • Euskadin, aspalditik, eguzkilore bat jartzen sarrerako atean sorginak eta mamuak uxatzeko.
Zer da inkisizioa? Inkisizioa eliza katolikoak heresiak zapaltzeko eta heretikoak zigortzeko prozedura kanonikoa zen.
INKISIZIA ERDI AROAN • 1215-an sortu zuen Inozentzio III. Aita Santuak, Frantziako albitar eta kataroen heresiari aurka egiteko. • Tortura erabiltzea Inozentzio IV baimedu zuen. • Aitorpenak lortzeko 3 tortura mota zeuden. - Salaketak - Hondasunen konfiskaketa - Urkatzea damutzen ez bazen edo bestela erretzea • Georgio IX. ak eraiki zuen lehen inkisizio auzitegia. • 3 inkisizio mota sortu ziren: erromatarra, portugaldarra eta espaniarra. Hauetan inkisidoreak polizia motako indar bat ziren jendearen salaketen bidez atxilotu eta epaitzen zutenak. • 1834. urtean desagetu zeninkisizioa eta haren ordez ofizio santua izeneko kongregazioa sortu zen.
INKISIZIOA ARO MODERNOAN • Fernando eta Isabel errege-erreginak Nafarroa konkistatu zutenean hasi zen inkisizioa aro modernoan. • Garai honetan inkisizio izeneko juzgado bat eraiki zuten judutar, musulman eta kristaueretikoak kastigatzeko. • Tomas de Torquemada izan zen aro horretako inkisidorerik krudelena.
SORGINAK EUSKAL HERRIAN • Aspaditik, sorginen mitoak kontatu izan dira Euskal Herrian. • Esaterako Zugarramurdin dauden kobazuloaz kontakizun ugari kontatu dira. • Orain ikusiko duzuen bideoa Euskal Herriko herri txiki batean dago onarrituta.
EGILEAK • Oihane Sáez • Ane Etxenike • Leire Lasa • Sergio Dávila • David Vázquez