Fokbeleid en Gezondheid

1. Fokbeleid en Gezondheid Nadenken over de toekomst van onze rashonden! 22 september 2009

2. Doel van vanavond • Terugkoppeling laatste maanden • Kennis maken met de landelijke ontwikkelingen en onze positie daarin • Nadenken over een richting die we op kunnen gaan Raad van Beheer op Kynologisch Gebied 22 september 2009

3. Agenda voor vanavond • Besluit Algemene Vergadering 2008 • Ontwikkelingen na AV besluit • Start Pilot • Ervaring van knelpunten bij uitvoering / handhaving • Externe contacten (Overheid en anderen) en problemen • Vraagtekens die opkomen bij de voorbereiding van de uitvoering • Nieuwe landelijke ontwikkelingen • Nadenken over de richting van het beleid Plan van Aanpak schadelijke raskenmerken en erfelijke aandoeningen • Discussie • Vervolgafspraken • Sluiting Raad van Beheer op Kynologisch Gebied 22 september 2009

4. 1. Besluit Algemene Vergadering 2009 • Besluit dateert van december 2008 • Vaststellen van een minimaal Basis Reglement Stambomen (BRS) • Verenigingen de mogelijkheid geven een Rasspecifiek Fokreglement te ontwerpen • Er komt een Fokkersopleiding, apart van de bestaande cursussen • Uitwerken van het besluit in een Pilot van zes verenigingen • Geen besluit genomen over voortgang binnen de andere verenigingen. Raad van Beheer op Kynologisch Gebied 22 september 2009

5. 2. Ontwikkelingen na het AV besluit • Gesprekken met Pilotverenigingen • Landelijke Certificering een andere visie • Hernieuwd oppakken landelijke overleggen • Relatie met Landelijke PVH / Dierenbescherming / Rijksoverheid verbeterd • Verbeterde deelname RVB in drie belangrijke overlegvormen • Landelijke projectgroep certificering • Landelijke Werkgroep Honden • Overleg binnen belangenplatform PVH Raad van Beheer op Kynologisch Gebied 22 september 2009

6. Gesprekken met Pilotverenigingen • Uitwerken AV besluit • Bespreken knelpunten • Onduidelijk wie RFR van de RV toetst • Wie toetst de fokker t.b.v. keurmerk • Wie verleent keurmerk en wie toetst de voortgang • Wat is juridische procedure bij problemen • Hoe te handelen bij meer RV per ras (wat is dan het te volgen RFR). Hoe is dat te toetsen • Hoe om te gaan met de speciale fokkersopleiding (los van andere opleidingen of combineren) • Hoe zit het met de financiële uitwerking van het beleid • Landelijke ontwikkelingen, een nieuwe kijk, een andere visie • Administratieve uitvoering / kosten kantoor en personeel Raad van Beheer op Kynologisch Gebied 22 september 2009

7. Gesprekken met Pilotverenigingen • Conclusies - vraagtekens • Onduidelijkheid m.b.t. elkaars bevoegdheden en taken • Onduidelijkheid m.b.t. de controle en handhaving voor wat betreft RFR • Fokkersopleiding beter in te passen via reeds gestructureerd netwerk van opleidingen • Mee liften / doen op de landelijke certificering • Wellicht andere opzet keurmerk (fokkers, RV en/of nesten c.q. honden) • Toetsing, Controle en handhaving bij de RVB • Landelijke ontwikkelingen spelen een belangrijke rol Raad van Beheer op Kynologisch Gebied 22 september 2009

8. Externe contacten • Tot voor kort nauwelijks / geen contact • Contact opgepakt met • Landelijke projectgroep Certificering • Werkgroep Honden • Intensieve deelname PVH (aanspreekpunt LNV) • Intensiever contact met Ministerie LNV • Intensiever contact met Dierenbescherming • RVB nadrukkelijk positie en stelling Raad van Beheer op Kynologisch Gebied 22 september 2009

9. Landelijke ontwikkelingen (1) • De RvB maakt deel uit van “fokken met honden”, een deelgroep van de landelijke projectgroep • De RvB heeft nu het voortouw genomen in de ontwikkeling van een landelijk normdocument dat moet gelden voor álle hondenfokkers, inclusief hobbyfokkers van zowel rashonden als niet rashonden Raad van Beheer op Kynologisch Gebied 22 september 2009

10. Aanleiding Projectgroep Landelijke Certificering Honden & Kattenbranche • Het Ministerie LNV faciliteert de ontwikkeling van een vrijwillig certificeringssysteem • voor personen en organisaties, die al dan niet beroepsmatig, • met honden en katten te maken hebben, zoals • fokkers, • handelaren, • pension-en asielhouders en • trimmers en uitlaatdiensten. • Ter ondersteuning van het certificeringsysteem wordt gewerkt aan een AMvB • waarmee de eisen van de certificeringschema’s zullen kunnen worden ondersteund. • Deze AMvB zal het Honden-en Kattenbesluit (‘99) gaan vervangen. • Om in aanmerking te komen voor certificering • moeten ondernemer en bedrijf of dienst voldoen aan een aantal kwaliteitseisen. • Het project buigt zich olv de NEN over de vraag welke voorwaarden aan een certificering • voor de honden en kattenbranche gesteld moeten worden. Raad van Beheer op Kynologisch Gebied 22 september 2009

11. Opzet project ‘Certificering van de honden en kattenbranche’ • Door: honden en kattenbranche • Onder de begeleiding van de NEN • Ondersteuning, begeleiding en afstemming met AMvB door vertegenwoordiger van het • Ministerie van LNV • Samenstelling Projectgroep • Onafhankelijk voorzitter • Vertegenwoordigers van de branche • (waaronder namens de hondenfokkerij Raad Van Beheer, maar ook aan tafel VBK. • Dierenbescherming. PVH en KNMvD • (onafhankelijk) adviseurs • Vakbekwaamheidseisen binnen AMvB worden in concept opgesteld door Aequor • (onlangs Raad van Beheer hiervoor ook input kunnen leveren, zodat voorgestelde eisen • worden getoetst en bijgesteld (erfelijke aandoeningen en socialisatie). Raad van Beheer op Kynologisch Gebied 22 september 2009

12. 2. Doelstelling certificeringssysteem 2.1. Hoe waarborgen we de vijf vrijheden zoals geformuleerd door Brambell?! 2.2. Hoe kunnen wij het Honden en Kattenbesluit omvormen naar AMvB en certificering Daarnaast heeft in opdracht van LNV Publieksonderzoek plaatsgevonden, hieruit bleek dat de consument aangeeft dat gezondheid centrale rol speelt bij keuze van een huisdier een certificaat kan helpen bij de aanschaf van een huisdier. Raad van Beheer op Kynologisch Gebied 22 september 2009

13. Wat is dierenwelzijn? Bij de certificering gaan we uit van de definitie van Brambell (1965) zoals opgenomen in de Nota van de minister. Belangrijke en internationaal gedragen criteria als parameters voor een goed dierenwelzijn zijn de vijf vrijheden zoals geformuleerd door Brambell (1965). • Dieren zijn gevrijwaard van honger, dorst of onjuiste voeding. • Dieren zijn gevrijwaard van thermaal en fysiek ongerief. • Dieren zijn gevrijwaard van pijn, verwonding of ziekten. • Dieren zijn gevrijwaard van angst en chronische stress. • Dieren zijn vrij om een natuurlijk soorteigen gedragspatroon te kunnen hebben. Deze criteria en voorwaarden bieden belangrijke handvatten in het oordeel over dierenwelzijn. Raad van Beheer op Kynologisch Gebied 22 september 2009

14. Normendocument/checklist controle • De normen dienen • minimaal te voldoen aan de bestaande normen van het huidige Honden- en kattenbesluit • bij voorkeur aangescherpt worden. Raad van Beheer op Kynologisch Gebied 22 september 2009

15. concept normdocument , • getracht is binnen het format van de NEN een aantal normen voor hondenfokkers vast te leggen. • Het standpunt van de Raad van Beheer is dat • ALLE hondenfokkers in Nederland zich minimaal zouden moeten houden • aan de in dit document voorgestelde normen. • daarom met het oog op het dierenwelzijn van belang dat naast grootschalige • fokkers, juist ook de kleine of incidentele fokker voor certificering in aanmerking • moet kunnen komen. • Tussen hen zit immers een grote groep fokkers, die het toonbeeld vormen van de waarborging van dierenwelzijn. • Deze welzijnsnormen voor de landelijke beroepsmatige hondenfokker, • kunnen door de Raad van Beheer ook voor de kleinschalige fokkers gewaarborgd worden, zonder dat daarvoor een kostbaar certificeringstraject voor gevolgd moet worden. Raad van Beheer op Kynologisch Gebied 22 september 2009

16. Concept Normdocument certificering (ras)hondenfokkerij • Discussiepunten binnen projectgroep • 1. Principiële uitgangspunten welzijnsnormen • 2. Controleerbare normen binnen certificering • Diy omdat principiele uitgangspunten zich niet altijd laten vangen in meetbare en controleerbare parameters • 3. Bruikbare middelen • Stamboom • Dierenpaspoort • 4. Vorm certificeringssysteem • Certificerende instelling (CI) • Accreditatie Raad van Beheer op Kynologisch Gebied 22 september 2009

17. Landelijke ontwikkelingen (2) • Plan van Aanpak schadelijke raskenmerken en erfelijke aandoeningen Raad van Beheer • Opgenomen in het beleidsplan Minister van LNV mbt het welzijn van gezelschapsdieren • Raad van Beheer is vereniging van verenigingen, dus stappen om tot breedgedragen plan te komen: • Enquête naar alle rasverenigingen • Medewerking aan onderzoek opzet DNA-bank Raad van Beheer op Kynologisch Gebied 22 september 2009

18. Enquête rasverenigingen • Eind 2008 : Rapport Overwegingen Rashondenfokkerij en vragen naar 157 RV • Uiteindelijk 88 reacties  56 % • Belangrijke stelling • Kwaliteit van leven is belangrijker dan uiterlijk van de hond  JA zegt 96,6 % Raad van Beheer op Kynologisch Gebied 22 september 2009

19. Enquete Rasverenigingen • Schadelijkekenmerken door overtyperingkomt in MIJN ras nietvoor! Datkloptzegt 70 % van de RV. • Hoe voorkomikovertypering? 63,6 % zegt door eenbegrenzing van de terminologie in rasstandaard op rasniveau • Opmerkelijkdat diverse RV geenschadelijkekenmerkenerkennenterwijlonderzoekenhoge percentages afwijkingenbinnen die rassenlatenzien. De “kop in het zandsteken”dus. Raad van Beheer op Kynologisch Gebied 22 september 2009

20. Enquete Rasverenigingen • Welke maatregelen tegen overtypering en schadelijke kenmerken? • 90 % zegt foktechnische maatregelen richten op beperking maximaal toegestane verwantschap • 70 % zegt exterieurkeurmeesters en tentoonstellingen hebben een taak • 67 % zegt beperken aantal dekkingen per reu Raad van Beheer op Kynologisch Gebied 22 september 2009

21. Enquete Rasverenigingen • Hoe moeten we maatregelennemen en doorvoeren? • 70 % zegt imago kynologiewordternstiggeschaad door ontbreken van mogelijkheden RVB ommaatregelenteverplichten • Bestuur RVB moetmaatregelenkrijgenomtekunneningrijpen • 76 % zegtdat RVB moetkunneningrijpenalsbestuurnietluistertnaar de AV. • Merendeelzegtdat RVB nietverantwoordelijk is voorfokbeleid RV Raad van Beheer op Kynologisch Gebied 22 september 2009

22. Enquête Rasverenigingen • Inzet van voldoende fokdieren • Preventie van rasschadelijke erfelijke (ras)kenmerken • Stimuleren van sociaal wenselijke gedragskenmerken Raad van Beheer op Kynologisch Gebied 22 september 2009

23. 3. Nadenken over de toekomst • Rasverenigingen UNIEK in kennis en kunde van hun ras. Die kennis en kunde behouden en uitbouwen • RvB is SAMENWERKINGSVERBAND van RV zodat SAMEN bepaalde doelstellingen behaald kunnen worden • Vroeger was dat stamboekhouding en organisatie van tentoonstellingen • Nu vooral aandacht voor gezondheid en gedrag • Er is een Internationaal Fokreglement Raad van Beheer op Kynologisch Gebied 22 september 2009

24. Nadenken over de toekomst • Een maatschappelijke rol spelen op het gebied van Gedrag, Gezondheid en Welzijn door begeleiding van fokken met en van gezonde sociale (ras)honden • RVB verantwoordelijk voor ALLE (ras)honden en maakt dan ook ALGEMEEN beleid • RV verantwoordelijk voor hun ras(sen) • De Raad van Beheer is er OOK voor fokkers en liefhebbers van (ras)honden die GEEN lid zijn van een RV • Meewerken aan en beïnvloeden van de landelijke certificering Raad van Beheer op Kynologisch Gebied 22 september 2009

25. Nadenken over de toekomst • Inspanningen en resultaten moeten zichtbaar gemaakt worden (voor consument en maatschappij) • Het product: de (ras)hond moet centraal staan en niet de kynologie / Raad / mensen / RV zelf • Visie op beleidsplannen moet reëel en uitvoerbaar zijn. Objectief beleid richten op objectief resultaat. • De (ras)hond wordt een kwaliteitsbegrip. De rashond wordt ethisch verantwoord gefokt. • Mee liften op de landelijke ontwikkelingen met betrekking tot het certificeren van álle fokkers Raad van Beheer op Kynologisch Gebied 22 september 2009

26. Verantwoordelijkheden • De RVB gaat haar verantwoordelijkheid nemen • De RVB voor algemeen fokbeleid en gezondheid • De RV voor het ras • Het beleid wordt als volgt vastgelegd • De RVB via een breder algemeen Basis Reglement • De RV met een specifiek Reglement per Ras • Het beleid wordt getoetst • Handhaving en toetsing BRS door RVB / Aanspreken en “straffen” RV (juridische onderbouwing) • Handhaving en toetsing RFR door RV / Aanspreken en “straffen” fokkers behorende tot RV Raad van Beheer op Kynologisch Gebied 22 september 2009

27. In schema Raad van Beheer op Kynologisch Gebied 22 september 2009

28. Het “kenmerk” van de hond • De stamboom • Waarde stamboom opwaarderen • Onderscheiding van de niet rashond • Geen puur afstammingsbewijs maar een kwaliteitsbewijs • De consument weet wat de stamboom voor meerwaarde heeft Raad van Beheer op Kynologisch Gebied 22 september 2009

29. Een nieuw Basis Reglement voor de fokkerij • Gezondheids- en welzijnseisen • Voldoet WEL aan de gezondheidseisen • Voldoet NIET aan de gezondheidseisen Raad van Beheer op Kynologisch Gebied 22 september 2009

30. Een nieuw Basis Reglement voor Stambomen • Geen combinatie moeder/kind, vader/kind, broer/zus • Beperking gebruik reu met overgangsperiode • Niet fokken met honden die aantoonbare schadelijke (ras)kenmerken hebben • Voldoen aan de Internationale Fokregels, vastgesteld door de FCI Raad van Beheer op Kynologisch Gebied 22 september 2009

31. Een nieuw Basisreglement voorStambomen • Op de stamboom voldoet WEL / NIET aan de gezondheids- en welzijnseisen van de RVB • Vragen: • Hoe bepalen we per ras de schadelijke kenmerken? Objectieve commissie? Wie zitten daarin / Wat kost het / Juridisch • Advies van de RV is gewenst? Hoe pakken we dat aan (bij meerdere RV). RVB blijft degene die het besluit neemt) • Inzet DNA Databank bij afstamming(sonderzoek) / gezondheid • Bestaande gezondheidsonderzoeken / nieuwe onderzoeken? • Hoe wordt het juridisch ingepast in regelgeving zodat efficiënt gehandhaafd kan worden? Raad van Beheer op Kynologisch Gebied 22 september 2009

32. Een (nieuw) Rasspecifiek Fokreglement • Per rasvereniging • Minimaal de BRS eisen • De RV is verantwoordelijk voor ontwikkeling, vaststelling en handhaving • De RV bepaalt met het RFR het kwaliteitskenmerk van haar fokkers • Openstaande vragen: • Moet de RVB toetsen? Wie doet dat? Wie betaalt de kosten? • De RVB toetst niet / het is immers een reglement voor de RV leden zelf. Minimale eisen zijn immers algemeen vastgelegd Raad van Beheer op Kynologisch Gebied 22 september 2009

33. Inpassen in de landelijke ontwikkelingen (Plan van Aanpak) • Hard aan het werk om hobbyfokkers in te passen binnen vrijwillige landelijke certificering • Eigen eisen aan fokbeleid (ras)hondenfokkers • Centraal een aantal zaken vastleggen / controleren • Dek- en geboorte aangifte • Ouder Kind relatie • Gezondheidsonderzoeken • Afstamming DNA gecontroleerd Raad van Beheer op Kynologisch Gebied 22 september 2009

34. Hoe nu verder? • Brede discussie over de gepresenteerde concept richting • Uitwerken van de daaraan verbonden financiële consequenties (op dit moment geen budget) • Onderzoek naar juridische haalbaarheid en inpasbaarheid van allerlei ontwikkelingen / efficiënte handhaving en toetsing • De Rasspecifieke Fokreglementen per RV verder uitwerken en laten vaststellen. Hierbij in acht nemen de uitgebreidere BRS regels inclusief de Internationale FCI regels • Pilot uitbreiden met enkele andere RV en daarin bespreken eisen/opzet/uitvoering/communicatie landelijke certificering Raad van Beheer op Kynologisch Gebied 22 september 2009

35. Samenvattend • Maatschappij maakt zich ernstige zorgen over gezondheid en gedrag • Onze RVB kracht ligt bij waken over belang van rashonden in het algemeen / doorvoeren en handhaven van algemene regels • Belang van het ras zelf bij de RV-en / discussie over ras binnen de RV of RV-en • Mee gaan met de landelijke ontwikkelingen en daarin een prominente rol vervullen Raad van Beheer op Kynologisch Gebied 22 september 2009

36. 5. Discussie • Draagvlak voor deze richting? • Uitwerken en onderzoek starten naar haalbaarheid organisatorisch / juridisch / financieel! Raad van Beheer op Kynologisch Gebied 22 september 2009

37. 6. Vervolgafspraken Raad van Beheer op Kynologisch Gebied 22 september 2009

38. 7. Sluiting Raad van Beheer op Kynologisch Gebied 22 september 2009