METODY OCENY OPŁACALNOŚCI PROJEKTÓW INWESTYCYJNYCH

1. METODY OCENY OPŁACALNOŚCI PROJEKTÓW INWESTYCYJNYCH

2. Inwestycje Definicja: Celowo wydatkowane środki firmy na powiększenie jej dochodów w przyszłości.

3. Podział inwestycji Inwestycje Finansowe Rzeczowe

4. Metody oceny opłacalności inwestycji proste złożone NPV prosta stopa zwrotu okres zwrotu IRR próg rentowności wraz z analizą wrażliwości

5. Metody proste • wykorzystywane w stadium przedinwestycyjnym, • prostota i szybkość obliczeń czynią je przydatnymi w następujących przypadkach: • w początkowej fazie oceny efektywności projektów inwestycyjnych, aby odrzucić warianty uznane przez inwestora, z punktu widzenia jego kryteriów za najgorsze,

6. Metody proste Okres zwrotu Wskaźnik ten interpretuje się jako liczbę lat, w ciągu których inwestor odzyskuje poniesione wydatki dzięki uzyskiwanym nadwyżkom finansowym

7. Przykład Koszt przedsięwzięcia inwestycyjnego wynosi 100 mln zł, oczekiwany roczny zysk netto 15 mln złotych, a amortyzacja 10 mln złotych. Obliczyć prostą stopę zwrotu nakładów inwestycyjnych oraz okres zwrotu wydatku inwestycyjnego.

8. Metody proste Okres zwrotu Jeżeli wartość przepływów pieniężnych jest różna w kolejnych okresach, wówczas obliczenie okresu zwrotu polega na kolejnym porównywaniu skumulowanych rocznych wpływów z inwestycji z wielkością początkowych nakładów.

9. Przykład Obliczyć okres zwrotu dla projektu inwestycyjnego o następujących przepływach pieniężnych netto:

10. Przykład Stosując metodę okresu zwrotu dokonać wyboru jednego spośród dwóch projektów inwestycyjnych, jeżeli strumienie przepływów netto w rozpatrywanym okresie kształtowały się następująco:

11. Metody proste Okres zwrotu Przedsiębiorstwo powinno dążyć do minimalizacji okresu zwrotu

12. Metody proste Próg rentowności Wyznacza wielkość lub wartość produkcji, która równoważy koszty przedsiębiorstwa, zarówno stałe, jak i zmienne. Od poziomu produkcji, wyznaczonej progiem rentowności, firmie zaczyna się opłacać produkcja.

13. Graficzna interpretacja progu rentowności S, K S Kc zysk Ks strata Q BEP

14. Metody proste Próg rentowności Określa hipotetyczny poziom produkcji, przy którym przychody ze sprzedaży równają się kosztom całkowitym, a zysk wynosi zero.

15. Przykład 1 W przedsiębiorstwie XYZ koszty stałe wynoszą 1 mln złotych, koszty zmienne przypadające na jednostkę produktu 50 złotych, cena produktu – 150 złotych. Obliczyć wartościowy próg rentowności. Określić wielkość przychodów ze sprzedaży oraz ilość sprzedanych produktów niezbędnych do uzyskania zysku w wysokości 500 tysięcy złotych.

16. Metody proste • Zalety: • prostota i łatwość interpretacji, • Wady: • - ignorowanie zmiennej wartości pieniądza w czasie, • samowolny sposób dobierania wartości granicznej, • niemożność porównywania projektów z różnych klas ryzyka.

17. Metody złożone NPV – wartość bieżąca netto Określana jest jako suma zdyskontowanych, oddzielnie dla każdego roku przepływów gotówkowych, przy danym poziomie stopy procentowej. Rachunek ekonomiczny wykorzystujący tą metodę pozwala na doprowadzenie do porównywalności wpływów i wydatków realizowanych w różnych okresach, dyskontując je na określony moment bazowy (najczęściej okres zerowy)

18. Metody złożone • Wyznaczenie NPV wymaga: • Oszacowania wolnych przepływów pieniężnych • dotyczących inwestycji, • Określenia stopy procentowej przyjętej w • rachunku, • Wyznaczenia wartości bieżącej oczekiwanych • przepływów pieniężnych, • Wyboru projektu spełniającego wymagania • inwestora.

19. Metody złożone Istotne miejsce w oszacowaniu NPV zajmuje wyznaczenie stopy procentowej

20. Metody złożone Interpretacja NPV:

21. Przykład Przedsiębiorstwo zamierza zrealizować inwestycję o łącznych nakładach 6.000 złotych. Inwestycja ta w całości ma zostać zrealizowana ze środków własnych. Eksploatacja inwestycji przyniesie, jak się oczekuje następujące wpływy netto w kolejnych latach: 1000 zł, 1200 zł, 2000 zł, 1800 zł. Wykorzystując kryterium NPV ocenić opłacalność tej inwestycji, jeżeli stopa procentowa w pierwszych dwóch latach jej trwania wyniesie 20% po czym zmniejszy się do 18 %.

22. Metody złożone NPV z uwzględnieniem wartości odzyskanej • Wadą szacowanego wcześniej NPV jest nieuwzględnianie wartości wynikającej ze sprzedaży poddawanego analizie opłacalności przedmiotu inwestycji, • Dzięki zastosowaniu tej zmiennej można określić optymalny okres eksploatacji, czyli najwyższą wartość NPV w całym okresie trwania inwestycji.

23. Przykład Rozważa się projekt zainstalowania nowej maszyny. Koszt inicjujący tego przedsięwzięcia wynosi 5.000 PLN, a przewidywane wartości strumienia pieniędzy to: 2.500 PLN, 2.000 PLN, 1.500 PLN i 500 PLN w kolejnych latach czteroletniego okresu życia nowej maszyny. Określ opłacalność takiego projektu inwestycyjnego, przy założeniu, że środek trwały może być odsprzedany za odpowiednio: 4.000 PLN, 3.000 PLN, 2.000 PLN i 1.000 PLN. Uwzględnia się dwie wartości kosztu kapitału tj. 10 % i 20 %.

24. Metody złożone IRR – wewnętrzna stopa zwrotu Jest to stopa procentowa, przy której NPV =0. Warunek opłacalności jest spełniony, gdy IRR> stopa graniczna, rozumiana jako najniższa stopa rentowności możliwa do zaakceptowania przez inwestora. Im większa jest różnica pomiędzy IRR a stopą graniczną, tym większa jest opłacalność danego projektu.

25. Graficzna postać IRR NPV PV NPV>0 IRR r2 r r1 NPV=0 NPV<0 NV

26. Metody złożone • Procedura obliczania IRR: • Opracowanie tablic przepływów pieniężnych netto dla wszystkich lat realizacji badanego przedsięwzięcia, • Poszukiwanie metodą kolejnych przybliżeń takich dwóch poziomów stopy procentowej, przy których: • NPV dla r1 jest zbliżone do 0, ale dodatnia (tzw. PNPV) • NPV dla r2 jest zbliżone do 0, ale ujemna (tzw. NNPV) • Między r1 a r2 powinna być możliwie jak najmniejsza różnica, • Stosując metodę interpolacji liniowej oblicza się IRR według wzoru:

27. Przykład Pewna inwestycja wymagająca 5000 zł nakładów, w kolejnych latach jej eksploatacji przyniesie następujące planowane nadwyżki pieniężne: t1=2.800 zł, t2=3.600 zł. Wyznaczyć IRR tej inwestycji.