ÇİN VE TEKSTİL SEKTÖRÜNDE YATIRIM İMKANLARI

1. ÇİN VE TEKSTİL SEKTÖRÜNDE YATIRIM İMKANLARI DAVUT ŞANVER TOHUM HOLDİNG

2. ÇİN ÜLKE TANITIMI

3. GENEL Çin, yüzölçümü ile dünyanın en büyük 3. ülkesi, nüfus bakımından ise dünyanın en büyük ülkesidir. Çin Halk Cumhuriyeti daha önce tarihi ile, yakın dönemde ise ekonomisi ile efsane bir ülke haline gelmiştir.

4. GENEL • Çin, Asya'da bulunan bir uzakdoğu ülkesidir. Çin Halk Cumhuriyeti, nüfus sayımlarına göre dünyanın en kalabalık nüfuslu ülkesidir. Kuzeyinde Moğolistan, kuzey doğusunda Rusya ve Kuzey Kore, doğusunda Sarı Deniz ve Doğu Çin Denizi, güney doğusunda Güney Çin Denizi, güneyde Vietnam, Laos, Birmanya, Hindistan Bhutan ve Nepal, güney batıda Pakistan, Afganistan, Tacikistan, Kırgızistan ve Kazakistan ile çevrilidir. Başkenti Pekin'dir. Çin sözcüğü sıklıkla Çin Halk Cumhuriyeti anlamında kullanılır.

5. GENEL • Halen 24 ülke ve Tayvan tarafından tanınmamaktadır. Çin'in, ÇHC'nden önce de yaklaşık 4000 yıl geriye uzanan bir 'yazılı tarihi' vardır. Bununla birlikte üzerinde ideografik çizimlerin bulunduğu yaklaşık 6000 yıl öncesine ait kalıntılara ulaşılmıştır. Günümüz medeniyetinin temel taşlarını oluşturan kâğıt, barut, pusula ve matbaacılık gibi pek çok buluşun kökenleri Antik Çin medeniyetine dayanmaktadır.

6. GENEL

7. TARİHÇE • Binlerce yıl süren hanedanlar yönetimi, 1949'da Mao Zedung önderliğindeki komünist partinin, Çin Halk Cumhuriyeti'ni ilan etmesiyle son buldu. . Mao, sosyalist bir devlet kurmak için çalışmaya başladı. Stalin'in ölümüyle ülkede bir süre daha özgürlükçü bir atmosfer hakim oldu. Ama zamanla Mao eleştirilere kapalı ve yoldaşlarına güvenmez bir çizgi çizmeye başladı. 1958 yılında başlattığı modernleşme hareketi ve endüstri ile ziraati birleştirmeyi öngören düzenlemeleri büyük başarısızlığa uğrayan Mao politik açıdan zor durumda kaldı.

8. TARİHÇE • Bu başarısızlığı 1960'larda partinin Maoistler ve pragmatistler olarak ikiye ayrılmasına neden oldu. Mao bir süre arka plana çekilse de halk arasında bir kült olmaya devam etti. Fakat ülkenin kurucusu devrimi tamamlamak istiyordu ve hala özellikle ordu tarafından destekleniyordu. Bu nedenle "kültürel devrim" adıyla yeni bir dizi çalışmayla politik hayata aktif olarak geri döndü. Zamanla çevresindeki hemen herkesle arası açılsa da, 1976 yılında ölene kadar kültürel devrimine devam etti

9. YÖNETİM • 20 Eylül 1954 tarihli bir anayasa ile komünizm idaresi kurulmuştur. İktidara ülkenin tek siyasi partisi olan Komünist Parti hakimdir. Ülkede yaşama ve yönetim 1227 üyeli senede bir defa toplanan Milli Halk Kongresi'nin elindedir. Seçmen yaşı 18'dir. Senede bir gün toplanan "Milli Halk Kongresi"nin yürütme meclisi olan Daimi Komisyon veya Devlet Meclisi, Kongre üyeleri tarafından kendi aralarından seçilen bir başkan, 13 temsilci, bir genel sekreter ve 65 milletvekilinden teşekkül eder.

10. YÖNETİM • Yürütme yetkisi başbakan, 12 temsilci, 32 bakan veya bakan seviyesindeki komisyon başkanları ve genel sekreterden teşekkül eden hükûmete aittir. Yürütmenin bir kolu olan devlet başkanı kongre tarafından dört yıl için seçilir. İdari bakımdan 28 eyalete ayrılmış olup, bunların 5'ini muhtar eyalet, 21'ini eyalet ve 2'sini de birer şehir olan iller teşkil eder.

11. EYALETLER

12. EYALETLER Özerk Bölgeler • GuangxiZhuang (Taylar) Özerk Bölgesi • İç Moğolistan Özerk Bölgesi • NíngxiaHuizu (Müslümanlar) Özerk Bölgesi • Sincan Uygur Özerk Bölgesi • Tibet (Xizang) Özerk Bölgesi • Merkeze direkt bağlı Belediyeler • Başkent: Běijīng • Chóngqìng • Shànghǎi • Tiānjīn • Özel Yönetim bölgeleri • Hong Kong (Xiānggǎng) • Macau (Àomén)

13. DEMOGRAFİ • Çin nüfusunun %92'sini Han ulusu olarak bilinen etnik Çinliler oluşturur. Bunun dışında hükümet tarafından tanınan 55 etnik grup vardır. Bu 55 etnik gruptan bazılarının Çince'den tamamen farklı olan kendi lisan, kültür ve inançları bulunmaktadır

14. DİN • Çin halkının dini, Antik çağlardan bu yana çoğulculuk olarak tanımlanır. Çin toprakları Taocu, Budist ve Çin folklorik dinlerine ait tapınaklarla doludur. Mahayana Budizmi, 1. yy'dan beri Çin'deki en büyük organize din olarak yaşamayı başarmıştır.

15. DİN • Çin halkının çoğu Budisttir. Net bir rakam olmamakla beraber Budistlerin oranının %50 (660 milyon) ila %80 (1 milyar) olduğu düşünülmektedir. Nufusun %30'u (400 milyon) Taocudur. Bununla birlikte halkın bir kısmı kendini hem Taocu hem de Budist kabul ettiği için net bir yüzde verilememektedir.

16. DİN • Azınlık dinleri Hıristiyanlık (%3-4 / 40-54 milyon), İslam (%1.5 / 20 milyon), Hinduizm, Dongbaizm, Bon ve bazı diğer küçük tarikat ve gruplardır. • 2005'te yapılan bir araştırmaya göre nüfusun %14'ü (180 milyon) kendisini dinsiz olarak tanımlamaktadır.

17. ORDU • Çin asker sayısı açısından dünyada birinci sıradadır.Bunun nedeni nufüs ve askerlik mesleğinin uygun olmasıdır.Pentagon ÇHC ordusunu 21.yüzyıl'ın en büyük tehlikesi olarak görmektedir.2007 yılında orduyu modernize etmek için tam 137 milyar $ dolar harcanmıştır.Ayrıca Komünist ünlü ÇHC ordusunun ihtiyaçlarını kendileri karşılamaktadır.J-10 adında bir jet ve Type serisi altında birçok tank yapılmıştır.

18. TİCARET • Ülkenin başlıca ihracat yaptığı ülkeler: ABD (%21.1), Hong Kong (%17.4), Japonya (%13.6), Güney Kore (% 4.6), Almanya (% 4), Hollanda (%2.7), Singapur (%2.2), Türkiye (%2.1) şeklinde sıralanmaktadır. Aynı doğrultuda, ülke belli bir miktar da ithalat yapmaktadır. Ülke, Japonya (%18), Tayvan (%11.9), Güney Kore (%10.4), ABD (%8.2), Almanya (%5.9), Hong Kong (%3.9), Rusy Federasyonu (%3.3), Malezya (%2.5) gibi ülkelerden mal satın almaktadır.

19. TİCARET • Ülke dışarıya rafine edilmiş petrol ürünleri, yağlama maddeleri, kimyasal ürünler, alkollü içecekler, alkolsüz içecekler, bitkisel yağlar, hayvansal yağlar, elektrikli makineler, ulaşım ekipmanları, büro malzemeleri, canlı hayvanlar, su ürünleri, pirinç, çay, konserve meyve-sebze, ham ipek, kömür, pamuk ipliği, hazır giyim eşyası, ayakkabı, spor eşyası, hafif sanayi mamulleri, demir-çelik ürünleri, oyuncaklar, elektronik eşya, telekomünikasyon ekipmanları gibi ürünler satmaktadır. Aynı doğrultuda, ülke dışarıdan muhtelif gıda ürünleri, elektrikli makineler,motorlu taşıtlar, ham petrol, yağlama maddeleri, bitkisel yağlar, hayvansal yağlar, doğal kauçuk, kereste, kâğıt hamuru, pamuk, demir cevheri, gübre, plastik ürünler, çelik mamulleri, elektronik devreler ve kimyasallar satın almaktadır.

20. ÇİN’İN YAKIN EKONOMİ TARİHİ

21. ÇİN’İN YAKIN TARİHİ Çin, 1949 öncesi yarı sömürge yarı bağımsız ülkeydi. 1911’de Mançu Qing hanedanlığının milliyetçi Çinlilerce devrilmesinin ardından Cumhuriyet ilân edilmiş ve ülkeye demokrasi getirilmeye çalışılmıştır.

22. ÇİN’İN YAKIN TARİHİ 1921’de kurulan Çin Komünist Partisi, önceleri Milliyetçi Çin ile birlikte Japonya’ya karşı işbirliği yapmış Japonya’nın teslim olmasıyla Milliyetçi Çin’e karşı savaş açmıştır. ÇKP, SSCB’nin yardımlarıyla Milliyetçi Çin’i Tayvan adasına sıkıştırarak yönetime el koymuştur.

23. ÇİN’İN YAKIN TARİHİ 1949’da ÇKP, Çin Halk Cumhuriyeti’nin kurulduğunu ilân etmesiyle Çin’de yeni bir dönem başlamış bulunuyordu. Yeni yönetim tüm sistemi kendi ideolojisine göre biçimlendiriyordu.

24. ÇİN’İN YAKIN TARİHİ 1949’da ÇKP, Çin Halk Cumhuriyeti’nin kurulduğunu ilân etmesiyle Çin’de yeni bir dönem başlamış bulunuyordu. Yeni yönetim tüm sistemi kendi ideolojisine göre biçimlendiriyordu.

25. EKONOMİK SİSTEMİN YENİDEN YAPILANDIRILMASI YADA UYGULANAN POLİTİKALAR

26. EKONOMİ POLİTİKALARI Çin’in 1949 sonrası uyguladığı ekonomik kalkınma politikalarına bakıldığında, temel olarak iki büyük lider döneminde uygulamaya konulan iki çeşit ekonomi politikasının olduğu görülür: Bunlar Mao döneminde (1949-1976) uygulanan tamamen Plan Ekonomisi Deng döneminde uygulanmaya başlanan dışa açılma ve reform politikası sonucu geliştirilen Çin Tarzı Sosyalist Piyasa Ekonomisi'dir.

27. MAO ZEDONG DÖNEMİVE PLAN EKONOMİSİ Mao Zedong, ÇKP’nin ilk kurucularındanve 1930’lardan ölümünedekdeğişmezPartiGenelSekreteridir.

28. MAO ZEDONG DÖNEMİVE PLAN EKONOMİSİ 1950’lerden itibarenÇin, yüksekdüzeydemerkeziyetçiliğedayananbirplanlıekonomipolitikasıuygulamayabaşladı.

29. MAO ZEDONG DÖNEMİVE PLAN EKONOMİSİ 1950’lerden itibaren Çin, yüksek düzeyde merkeziyetçiliğe dayanan bir planlı ekonomi politikası uygulamaya başladı. Ülkenin malî ve maddî kaynakları ve teknolojik güçlerini, önemli projelere tahsis ederek, kaynakların akılcı dağıtımını sağlamış, bölgesel ekonomiler arasında yeniden denge kurarak sanayileşme için temel oluşturulmak suretiyle ekonomik ve sosyal kalkınmada etkin bir rol oynamıştır.

30. MAO ZEDONG DÖNEMİVE PLAN EKONOMİSİ 1949’dan 1956’ya kadar olan dönem içinde sosyalist dönüşüm büyük ölçüde gerçekleştirilmiştir.1957’den 1966’daki Kültür Devriminin arifesine kadar devam eden süre içinde sosyalist yapılanma tamamlanmıştır.1966'da başlayıp 1976’da son bulan ve Ülke ekonomisinde ciddî başarısızlıklara ve tahrip edici kayıplara yol açan 'Kültür Devrimi' döneminde ise ciddi yanlışlıklar yapılmıştır.

31. MAO ZEDONG DÖNEMİVE PLAN EKONOMİSİ 1949’dan 1956’ya kadar olan dönem içinde sosyalist dönüşüm büyük ölçüde gerçekleştirilmiştir.1957’den 1966’daki Kültür Devriminin arifesine kadar devam eden süre içinde sosyalist yapılanma tamamlanmıştır.1966'da başlayıp 1976’da son bulan ve Ülke ekonomisinde ciddî başarısızlıklara ve tahrip edici kayıplara yol açan 'Kültür Devrimi' döneminde ise ciddi yanlışlıklar yapılmıştır.

32. MAO ZEDONG DÖNEMİVE PLAN EKONOMİSİ 1953 ile 1978 arasındaki dönemde ekonominin yıllık ortalama artışı %6.1 oranında gerçekleşmiştir.

33. DENG DÖNEMİ YA DA REFORMLAR VE DIŞA AÇILMA DÖNEMİ Mao’nun 1976’da ölmesiyle, Kültür Devrimine son verilmiştir. Kısa süren iktidar mücadelesinden Deng Xioaping galip çıkarak ülkenin başına geçmiştir.

34. DENG DÖNEMİ YA DA REFORMLAR VE DIŞA AÇILMA DÖNEMİ 1978’de, Çin toplumu ve Çin ekonomisi için hayatî önem arz eden kararlar alınmıştır. Çin’in modernleşme inşası ciddi bir şekilde başlamıştır.

35. DENG DÖNEMİ YA DA REFORMLAR VE DIŞA AÇILMA DÖNEMİ Bu dönemde, ekonomikgelişme, Çin'in en önemliproblemi olarak belirlenerek reform sürecibaşlatıldı. DoğuAvrupaülkeleriveSSCB’ninaksine, Çin'deki reform sürecitedricîolmuştur. Yenipolitikalar, ortayaçıkanhatalarıngeneleyayılmadanfarkedilmesiiçin, değişikbölgelerdevesektörlerdebaşlatıldıvebaşarılıolduğuölçüdeyayıldı.

36. DENG DÖNEMİ YA DA REFORMLAR VE DIŞA AÇILMA DÖNEMİ Reform, ilk öncetaşradabaşladı. İlkadım olarak, ücretiÜretimeBağlayanSözleşmeliAileSorumluluksistemiilemerkeziyetçilikveademimerkeziyetçiliğinbirleştirilmesiniiçerenikikatmanlıbiryönetimsistemiuygulanmayakonuldu. Merkeziyetçiliğevetahsisedayalıtarımsalveyanürünalımlarınaaşamalı olarak son verildi.

37. DENG DÖNEMİ YA DA REFORMLAR VE DIŞA AÇILMA DÖNEMİ Birçok tarımsal ve yan ürün fiyatları üzerindeki denetimler hafifletildi. Uzmanlaşmış, ticarîleşmiş ve sosyalleşmiş bir kırsal ekonominin oluşması için kırsal sanayi yapısı yeniden düzenlendi. Kasaba ve köy işletmeleri hızlı bir şekilde kuruldu ve kırsal kesimdeki ihtiyaç fazlası işçilere, toprağı sürmekten başka işler verildi.

38. DENG DÖNEMİ YA DA REFORMLAR VE DIŞA AÇILMA DÖNEMİ Özellikle, kırsalkalkınmadakipürüzsüzilerleme, bütünekonomiksisteminyenidenyapılandırılmasıkararıiçinolumlukoşullaryarattıvedeneyimkazandırdı. 1984’te kabuledilenEkonomikSisteminYenidenYapılandırılmasıKararı, Çin’inekonomiksistemreformununbirkentselmerkezliaşamayagirdiğininhabercisioldu. Bu reform, başlıcaşu hedeflerikapsamaktaydı

39. DENG DÖNEMİ YA DA REFORMLAR VE DIŞA AÇILMA DÖNEMİ Mülkiyet yapısında değişikliğin yapılması Devlete ait teşebbüslerin karar verme yetkisinin artırılması ve güçlendirilmesi İş gücü ve personel, ücret ve ikramiyelerin belirlenmesi ve ekonomik koordinasyon konularında artırılması Fiyat reformunun uygulanması ve bir piyasa sisteminin geliştirilmesi Çin’in dış ticaretinin reformu, uluslar arası uygulamalar ve Çin’in somut durumuna uygun olarak sürdürülmesi Gelir dağıtım sisteminin ıslah edilmesi

40. EKONOMİK YENİDEN YAPILANMA HEDEFLERİ VE SOSYALİST PAZAR EKONOMİSİ’NE GEÇİŞ

41. SOSYALİST PAZAR EKONOMİSİ’NE GEÇİŞ 1992’de birsosyalistpiyasaekonomisisistemininoluşturulmasıÇin’inekonomikreformununhedefi olarak belirlendi. Bu, Çinmillîekonomisiningelişimindetarihîbirdeğişikliğininişaretidir.

42. SOSYALİST PAZAR EKONOMİSİ’NE GEÇİŞ 1993’te kabuledilenanayasadeğişikliğiile“ÇinTarzıSosyalistPiyasaEkonomisi”ninuygulanabilmesianayasalgüvenceyealındı

43. BEŞ TEMEL REFORM: Alınan kararda 5 ana reform alanıbelirlendi: Devleteaitşirketlerinanonimşirkethâlinegetirilmesi Finanssalsisteminreformununtamamlanması Yatırımsistemininreformeedilmesi Malî reform Ticaretsistemininreformeedilmesi

44. 1996-2000 DÖNEMİ REFORMALARI Yönetim ayrıca 1996-2000 döneminde yapılması gereken ekonomik reformları da belirlemiştir:1. Modern bir işletme sisteminin kurulması ve devlete ait işletmelerin geliştirilmesinin sağlanması; 2. Birleşik, açık, rekabetçi ve düzenli piyasa sisteminin geliştirilmesinin desteklenmesine, emtia piyasaları, özellikle üretici malları piyasalarının geliştirilmesine etkin bir şekilde devam edilecektir. 3. Kişisel gelir dağılımının düzenlenmesi, ücret ve sosyal güvenlik sistemleri reformunun derinleştirilmesi ve gerek iş veren, gerekse işçi için serbest istihdam seçiminin aşamalı olarak gerçekleştirilmesi. 4. Hükümet sorumlulukları ve görevlerinin dönüşümünün hızlandırılması ve devletin makro düzenleme kabiliyetinin güçlendirilmesi. 5. Dış dünyaya açılmanın daha fazla genişletilmesi. Dış dünyaya açılmanın kapsamı çok düzeyli, çok kanallı, çok yönlü bir açılma modelinin oluşturulması amacıyla genişletilecek ve çeşitlendirilecektir. 6. Bir sosyalist piyasa ekonomisi sisteminin oluşturulmasının yönlendirilmesi.

45. REFORM SÜRECİNİN 4 AŞAMASI Yapılanveuygulananreformlarabaktığımızda, reform sürecininşudörtaşamadangeçtiğibilinmektedir:

46. REFORM SÜRECİNİN 4 AŞAMASI 1978-1984 arasındaki ilk aşamada, daha çok iyileştirmeye yönelik politikalar izlenmiştir. 1984-1988 döneminde ağırlık işletmelere ilgili reformlara kaydırıldı 1988-1992 dönemi; bu dönemde ekonomi hızla büyümeye devam ederken, enflasyon yükselmiştir. Bunun üzerine 1988'de yeni reformlaraskıya alınmış ve "Ekonomiyi Düzeltme Programı" adı altında ekonomiyi yavaşlatıcı tedbirler alınmıştyır. 1991'de "Ekonomiyi Düzeltme Programı” sona erdirilmiş ve reformların yeniden başlatılacağı açıklanmıştır. 1992 ve sonrası dönem; 1992’nin başlarında Deng, reformların ve liberalleşmenin hızlandırılması direktifini verdi. piyasa ekonomisinin sosyalizmle ters düşmediği ifade edildi, 'Çin Tarzı Sosyalist Piyasa Ekonomisi'nin oluşturulacağı açıklandı. 1993'te anayasa değişiklikleri yapıldı. 1993’te Sosyalist Pazar Ekonomisin oluşturulması kararı alındı.

47. REFORM SÜRECİNİN 4 AŞAMASI 1978-1984 arasındaki ilk aşamada, daha çok iyileştirmeye yönelik politikalar izlenmiştir. 1984-1988 döneminde ağırlık işletmelere ilgili reformlara kaydırıldı 1988-1992 dönemi; bu dönemde ekonomi hızla büyümeye devam ederken, enflasyon yükselmiştir. Bunun üzerine 1988'de yeni reformlaraskıya alınmış ve "Ekonomiyi Düzeltme Programı" adı altında ekonomiyi yavaşlatıcı tedbirler alınmıştyır. 1991'de "Ekonomiyi Düzeltme Programı” sona erdirilmiş ve reformların yeniden başlatılacağı açıklanmıştır. 1992 ve sonrası dönem; 1992’nin başlarında Deng, reformların ve liberalleşmenin hızlandırılması direktifini verdi. piyasa ekonomisinin sosyalizmle ters düşmediği ifade edildi, 'Çin Tarzı Sosyalist Piyasa Ekonomisi'nin oluşturulacağı açıklandı. 1993'te anayasa değişiklikleri yapıldı. 1993’te Sosyalist Pazar Ekonomisin oluşturulması kararı alındı.

48. DIŞ DÜNYAYA AÇILMA MODELİ

49. DIŞ DÜNYAYA AÇILMA MODELİ Dış Dünyaya Açılma Modeli, Çin’deki temel ekonomik reformların başlatıldığı yıllardan itibaren kademeli olarak kıyı kentlerde uygulamaya konulan Özel Ekonomik Bölgeler, Açık Kıyı Kentler, Serbest Ticaret Bölgeleri, Açık Sınır Kentler aracılığıyla gerçekleştirilen, Çin özelliğini taşıyan ekonomik kalkınma modelidir.

50. ÖZEL EKONOMİK BÖLGELER Çin’in dışa açılma pencereleri olan Özel Ekonomik Bölgeler, ülkenin reform ve ekonomik kalkınmasında çok önemli rol oynamıştır. Ayrıca, Çin’in dışa açılmasının itici motoru ve deney alanı gibi işlevlere üstlenmiştir.Bu Özel Ekonomik Bölgeler Çin’in güneydoğusunda bulunmaktadır. Bunlar: Zhu hai, Shan tou, Shen zhen, Xia men ve daha sonra ilâve edilen Hai nan bölgesidir.