PC Cursus “Werken m et Microsoft WORD ”

1. PC Cursus“Werken metMicrosoft WORD” Word Versie 2003

2. LES 1 woensdag 23 Januari • Kennismaking met elkaar • Wat is SeniornetVlaanderen ? • Wat verwachten jullie van deze lessen ? • Wat gaan we zoal doen in deze lessen ? • Het programma WORD leren gebruiken • Tekst invoeren en opmaken • Figuren invoegen en bewerken • Mooie documenten leren maken..................voorbeeld • … … … En, … vragen staat vrij! Cursus tekstverwerking met WORD Dia nr. 2

3. Les 1 : Tekstverwerking met MS “WORD” • De tekstverwerker: Microsoft of MS “Word” • Andere eenvoudige tekstverwerkers zijn “Kladblok” en “WordPad” die gratis met Windows XP geleverd worden. • Om dit programma te openen klikken we ofwel: • het pictogram “Microsoft Word” op het bureaublad; • of in het menu “Start”; • ofwel: Start  Alle programma’s  Microsoft Office  Microsoft Office Word Nota: alternatief voor MS Word is “Writer” van “OpenOffice” Cursus tekstverwerking met WORD

4. LES 1 : Tekst typen in “Word” • Open het programma “Word” Start  Alle programma’s  Microsoft Office  Microsoft Office Word • We bekijken ons “werkvlak”: de werkbalken en het vensterblad (dit bekijken we later in detail) • We typen de tekst over en gebruiken alle gewone en speciale toetsen (begeleider geeft over te typen tekst op papier aan cursisten) • Fouten opheffen met de “ongedaan maken” knop Cursus tekstverwerking met WORD

5. LES 1 : Tekstverwerking - Typen • Belangrijk : de “INVOEGPOSITIE” dit is de plaats waar de cursor staat (het verticale, pinkende streepje) • Toetsen kort aanslaan Houden we de toets lang vast dan ..... • De “Enter” toets gebruiken we om een nieuwe alinea te beginnen • Om correcties te maken gebruiken we de “terugkeer” toets hiermee wis je de karakters VOOR de cursor • Met de “Delete” toets wissen we de karakters NA de cursor • Met de knop kunnen we speciale tekens zichtbaar maken • We oefenen dit met een tekst die we zelf intypen “Oefentekst” • We openen een nieuw leeg document • Nadien slaan we dit op met de naam “Oefentekst” in onze eigen map Cursus tekstverwerking met WORD

6. LES 1 : Tekst typen : het Toetsenbord • We gaan een tekst typen om de toetsen van ons toetsenbord te leren kennen • Speciale toetsen: • “Enter” begin een nieuwe regel • “Spatie” balk één spatie na het voorgaande karakter • “Shift” één hoofdletter, cijfer of speciaal karakter typen • “Shift Lock” reeks hoofdletters, cijfers, enz. typen • “AltGr” speciale tekens: €; @; #; [ ] \ • Correctietoetsen: • “Delete” verwijdert karakters na de cursor • “Backspace” verwijdert karakters voor de cursor • Navigatietoetsen: • “Pijltjes” toetsen om de cursor in de tekst te verplaatsen • “Home” & “End” verplaatsen de cursor resp. naar begin of einde van de zin Cursus tekstverwerking met WORD

7. LES 1 : Het “Werkvlak” voor Word Cursus tekstverwerking met WORD

8. LES 1 : De Werkbalken (1) • De meest gebruikte werkbalken • Werkbalken zichtbaar maken: gewenste werkbalk aan- of uitvinken inBeeld  Werkbalken • “Titelbalk”: geeft de titel van het document • “Menubalk”: ieder trefwoord verbergt een menu met vele mogelijkhedenNota: Titelbalk en Menubalk zijn altijd zichtbaar • “Standaard-” of Knoppen werkbalk: iedere knop staat voor één bewerking die ook via de menubalk kan opgeroepen worden; • Opmaakwerkbalk • De Liniaal: geeft tekst marges en positie van tabulaties aan Titelbalk Menubalk Standaard Opmaak werkbalk Liniaal Cursus tekstverwerking met WORD

9. LES 1 : De Werkbalken (2) • Werkbalken onderaan in het venster • De Tekenbalk kan op twee manieren geopend worden • Via de Menubalk: Beeld  Werkbalken  Tekenen(aanvinken) • Via de knop “Tekenen” in de Standaard werkbalk • De werkbalk “WordArt” wordt geopend via de MenubalkBeeld  Werkbalken  WordArt(aanvinken) • Paginaweergave: belangrijk zijn “Normale -” en “Afdrukweergave” Tekenbalk Paginaweergave WordArt Cursus tekstverwerking met WORD

10. LES 1 : De Werkbalken (3) • Werkbalken aan- en uitvinken: Beeld  Werkbalken Cursus tekstverwerking met WORD

11. LES 1 : Tekstverwerking - Selecteren • We openen het tekst document “Angstaanjagend” uit onze eigen map • Plaats de cursor (aanwijzer) in het begin van de tekst ALTIJD eerst de cursor op de plaats zetten waar je iets wilt doen • Als je een woord, een zin, een alinea, een hele tekst wil aanpassen dien je eerst te SELECTEREN • Oefen op selecteren van één woord, enkele woorden naast elkaar, één regel, meerdere regels, een zin, een volledig document • Selectie opheffen : klik buiten de tekst ergens in het venster • Na het selecteren kan je de tekst verslepen, aanpassen, verwijderen • Tekst selecteren en markeren Tekst verwijderen; knippen, kopiëren en plakken • Cursorbesturing met de “pijltjes” toetsen Cursus tekstverwerking met WORD

12. LES 1 : Snel Selecteren • Eén woord selecteren: zet de muiswijzer in woord, dubbelklik (LM) • Twee of meer woorden selecteren: zet muiswijzer op eerste letter van eerste woord, sleep (LM) naar het laatste woord, los de muisknop • Een regel selecteren: zet muiswijzer voor de regel in de marge, klik één maal met LM • Een alinea selecteren: zet de muiswijzer in de marge van de alinea en dubbelklik. • De ganse tekst selecteren: zet muiswijzer in linkermarge: houd de Ctrl-toets ingedrukt en klik één maal op de LM. • Een zin selecteren: klik in de zin terwijl men de Ctrl toets indrukt. • Een ganse document selecteren: Ctrl-toets + A indrukken ofwel: Muisaanwijzer in de marge, dan Ctrl-toets en (LM) indrukken Cursus tekstverwerking met WORD

13. LES 1 : Tekstverwerking – Opmaak (1) • We moeten eerst zorgen dat de “Opmaak” werkbalk zichtbaar isBeeld  Werkbalken  Opmaak aanvinken Cursus P. 10 • We starten met de drie pictogrammen Vet B (van ‘Bold’)Cursief I (van ‘Italic’)Onderlijnen U (van ‘Underline’) • We oefen ook met andere “Opmaak” mogelijkheden (Opmaak  Lettertype) • Daarna met de vier tekst formattering – pictogrammen Cursus P. 12 Links uitlijnen Centreren Rechts uitlijnen Uitvullen • We oefenen dit op de teksten “Bedenkingen van een Congolees” en “Angstaanjagend” Cursus tekstverwerking met WORD

14. LES 1 : Tekstverwerking – Opmaak (2) • Lettergrootte, Kleur en Lettertype Cursus P. 12 • Eerst de Lettergrootte • Staat de “Opmaak” werkbalk open? • Altijd eerst de tekst die we willen aanpassen selecteren! • Naast het cijfertje ineen kadertje klikken we op het pijltje dat naar beneden wijst. Een snelmenu gaat open en we kunnen nu een lettergrootte kiezen • De kleur van de letters kunnen we aanpassen met de knop “Tekstkleur” en tekst markeren met de “Markeerstift” • Dan het Lettertype • denk er aan: eerst selecteren! • Dan op het pijltje naast het lettertype (bv. ‘Arial’) klikken. We zien nu enorm veel lettertypes • We oefenen dit op de tekst “Het Scheppingsverhaal” A Cursus tekstverwerking met WORD

15. LES 2 : Herhaling • We overlopen snel wat we in de vorige les geleerd hebben • Selecteren van tekst “ongedaan maken” pictogram • Tekst opmaken de pictogrammen “vet”, “cursief”, “onderlijnen” en tekst uitlijnen • Lettergrootte en Letterkleur aanpassen Tekst markeren met de “Markeerstift” Lettertype aanpassen We moeten oefenen, oefenen, oefenen, ..... Cursus tekstverwerking met WORD

16. LES 2 : Tekstverwerking – Opmaak (3) • Een Kader rond een zin, een alinea, een tekst zetten Cursus P.14 We openen de tekst “Bedenkingen van een Congolees” • Eerst markeren we de tekst die we in een kader willen plaatsen • Klik in de menubalk “Opmaak” en in het snelmenu “Randen en arcering” • Kies in het nieuwe venster “kader” en klik “OK” • We oefenen met “Schaduw”, “Drie-D” en verschillende lijnstijlen, diktes en kleuren • Een kader rond een zin, niet de volledige breedte van de pagina !!!! • Arceren (bv. met kleur) van de inhoud van de kader • Een paginarand maken Denk aan de “ongedaan maken” knop als je iets wilt verbeteren Cursus tekstverwerking met WORD

17. LES 2 : Tekstverwerking – Opmaak (4) • “Initiaal”, dit is de eerste letter van de tekst vergroten Cursus P.13 Open de tekst “Met de allerliefste in de trein” Plaats de cursor voor de eerste letter van het eerste couplet • Klik in de menubalk “Opmaak” en in het snelmenu “Initiaal” • Kies het middelste pictogram (“in tekst”) en selecteer “aantal regels omlaag” : 4 • Klik “OK” en bekijk het resultaat • Dezelfde oefening op het 2e couplet Maar kies nu een andere lettertype bv. “Script MT Bold” • Dezelfde oefening op het 3e couplet Kies het pictogram rechts (“in marge”) Cursus tekstverwerking met WORD

18. LES 2 : Tekstverwerking – Opmaak (5) • Opsommingtekens en NummeringCursus P.15 • We openen het document “Scampi” • Selecteer de zinnen die je wil nummeren • Klik in de menubalk “Opmaak” en in het snelmenu “Opsommingtekens en Nummering” • Kies “Nummers” en selecteer daarin “1. ;2. ; 3. ” Klik op “OK” • Selecteer nu de zinnen waar je opsommingtekens wilt voor plaatsen • Klik “Opmaak” en in het snelmenu “Opsommingtekens en Nummering” • Kies “Opsommingtekens” en selecteer daarin de gewenste vorm Klik op “OK” • In het venster “Opsommingtekens en Nummering” kunnen we het uitzicht van nummers en tekens veranderen door “Aanpassen” te klikken Cursus tekstverwerking met WORD

19. LES 2 : Nog even de toetsen overlopen • Bij het typen van tekst gebruiken we volgende belangrijke toetsen: • “Enter” : Een nieuwe regel (alinea) beginnen • “Delete” : tekens NA de cursor verwijderen • “Backspace” of “-” : tekens VOOR de cursor verwijderen (correctietoets) • “Shift Lock” of “Caps Lock” : als we hoofdletters willen typen • “Num Lock”: als we het numerieke toetsenbord willen gebruiken • “Alt Gr” + E : als we het Euroteken,€, willen typen • “Alt Gr” + 2 : als we het ‘apenstaartje’ of ‘add’ teken, @, willen typen • De pijltjestoetsen om te navigeren in een tekst en om nauwkeurig te selecteren (met ingedrukte LM knop) • “Insert” : overschrijft bestaande tekstOpletten met deze toets, wanneer deze actief is dan licht beneden in het venster in de taakbalk, ongeveer in het midden, de knop “OVR” op Cursus tekstverwerking met WORD

20. LES 2 : Documenten afdrukken • Voor het afdrukken bekijken we eerst hoe de afdruk er zal uitzien: • Daartoe klikken we op het pictogram “Afdrukvoorbeeld” • In een nieuw venster zien we hoe de tekst geschikt is op de pagina(‘s) • We kunnen het programma Word op verschillende manieren de opdracht geven om een document af te drukken: • We zoeken in de Knoppen werkbalk naar het pictogram voor Afdrukken; Ons document wordt nu afgedrukt met standaard printerinstellingen. • Of we gaan via het menu: Bestand  Afdrukken Er gaat een nieuw venster open waar we de printerinstellingen kunnen wijzigen. • Eventueel dienen we de pagina instellingen (bv. de marges) aan te passen. Dit gaat via het menu Bestand  Pagina-instelling … • In een nieuw venster kunnen we nu alle gewenste instellingen doorvoeren.

21. LES 2 : Oefenen, oefenen, oefenen • Als eerste oefening starten we met de tekst van Paul van Ostaijen: “Marc groet ‘s morgens de dingen” We bewerken de tekst zoals op het afgedrukte voorbeeld We slaan de herwerkte tekst op in onze eigen map onder een nieuwe naam, bv. “Paul van Ostaijenbewerkt.doc” • We gaan verder met “Word_oefening1” • De zeer snellen maken ook de oefening “Word_oef_pompoenvelouté.doc” Hoe het resultaat er moet uitzien vindt je in “Word_oefening_recept_resultaat.doc” Cursus tekstverwerking met WORD

22. LES 3 : Herhaling • We overlopen snel wat we in de vorige les geleerd hebben • Een kader rond de tekst zetten : “Randen en arcering” • Werken met “Initiaal” • Opsommingtekens en Nummering • Documenten afdrukken: instellingen We moeten oefenen, oefenen, oefenen, ..... Cursus tekstverwerking met WORD

23. LES 3 : Spelling controle • Word heeft een ingebouwde “spelling”- en “grammatica” controle • Open de tekst “Senioren omarmen het Internet” • Spellingfouten: woorden die “rood” onderlijnd staan • Grammatica fouten: woorden of zinnen die “groen” onderlijnd zijn • We plaatsen de cursor in het begin van de tekst en starten de “spelling en grammatica controle”, via de menubalk: Extra  Spelling en grammaticacontroleof via de knop in de Standaard werkbalk • We kunnen de aangeduide fouten verbeteren of negeren, Word geeft suggesties • Word stelt normaal automatisch de juiste taal in; maar de taal instellen kan via de Menubalk Extra  Taal  Taal instellen Cursus tekstverwerking met WORD

24. LES 3 : Spelen met “WordArt” • Met “WordArt” kunnen we woorden en zinnen in mooie vormen en kleuren omzetten Cursus P.19 • Oefening met WordArt • Open een nieuw document en typ 10 woorden (bv. Tienen, Digid@k, ..) een korte zin • Selecteer één woord en klik op de knop in de Tekenbalk • Kies een WordArt stijl, dan de lettergrootte en het lettertype  klik “OK” • Bewerk alle woorden met WordArt en schik ze over het blad  afdrukken • Andere functies van de Tekenbalk: Schaduw en 3-Dimensionaal effecten Tremelo LEUVEN Onze Computer Cursus Cursus tekstverwerking met WORD

25. LES 3 : Figuren invoegen (1) • Figuren (bv. afbeeldingen, foto’s, enz.) invoegen Cursus P.20 • Open in Word de tekst “Het Scheppingsverhaal” en plaats de cursor op de plaats waar je een figuur wil invoegen • We zoeken eerst naar een afbeelding van een “ezel”: Menubalk: Invoegen  Figuur  Illustratie • Links in het venster gaat een nieuw menu open. We vullen in “zoeken naar” het woordje “ezel” en klikken op “zoeken” • We selecteren één figuur en klikken op “invoegen” • Wanneer we dubbel klikken (LM) op de figuur in de tekst kunnen we die figuur bewerken, bv. de tekst mooi rond de figuur doen aansluiten: In menu “Figuur opmaken”, kies optie “Indeling”, selecteer het vakje boven“contour”, selecteer de gewenste uitlijning en klik “OK” Cursus tekstverwerking met WORD

26. LES 3 : Figuren invoegen (2) • Op dezelfde manier kunnen we foto’s, tekeningen, enz. uit onze eigen bestanden toevoegen • Plaats de cursor op de plaats waar je een foto of tekening wil invoegen • We zoeken eerst naar de afbeelding die we willen invoegen, Menubalk: Invoegen  Figuur  Uit bestand • Een menuvenster “Figuur invoegen” gaat open, normaal wordt de map “Mijn afbeeldingen” weergegeven • Selecteer de gewenste afbeelding (gemarkeerd met blauw kader) en klik op “Invoegen” Cursus tekstverwerking met WORD

27. LES 3 : Tabellen (1) • Tabellen Cursus P.xx • Open een nieuw document • Klik in de menubalk: Tabel  Invoegen  Tabel... • Een nieuw snelmenu “Tabel Invoegen” gaat open • Bepaal het aantal kolommen en rijen, druk “OK” • Een tabel met het aantal gewenste kolommen en rijen verschijnt in het document. Cursus tekstverwerking met WORD

28. LES 3 : Tabellen (2) • Een kader rond een tekst plaatsen • Open een bestand (Word document) en zie “Opmaak”  Dia 16 • Een kader mooi rond de tekst aansluiten: • Voeg op een lege regel een tabel van één rij en één kolom (dus 1 cel) in Menubalk: Tabel  Invoegen  Tabel en geef in de tabelgrootte 1 rij en 1 kolom • Typ of kopieer de tekst in de tabel en lijn uit zoals gewenst (bv. centreren) • Nu kan je de tabel versmallen (de randen verslepen) Cursus tekstverwerking met WORD

29. LES 3 : We maken een Menu- of Wenskaart • Met alles wat we tevoren geleerd hebben maken we een menukaart(zie voorbeeld “Menu.doc”) • We openen een nieuw blanco document in Word • We stellen de pagina in op “Papier : A5” en “Afdrukstand : Liggend” Menubalk: Bestand  Pagina-instelling Kies in menu “Papier” “A5” en “Marges” : “liggend”  Klik op “OK” • We voeren een tabel van 1 rij en 2 kolommen in: Menubalk: Tabel  Invoegen  Tabel Tabelgrootte: Aantal rijen: “1” ; Aantal kolommen “2” • In de kolommen typen we het gewenste “Menu” met lettertype naar keuze OPGELET : zorg dat de tabel binnen de pagina blijft !!! • We kunnen toevoegen: Arcering van de tabel, Paginarand, WordArt, ... Cursus tekstverwerking met WORD

30. LES 3 : Figuren verplaatsen • Indien de figuur in een “kader” staat (zie afbeelding) dan gedraagt die figuur zich als één “karakter” • De figuur verplaatsen kan dan met “uitlijnen”, spaties en/of regels invoegen • Indien de figuur reeds is bewerkt (zie Dia 34) dan komen er bij het selecteren kleine rondjes( °) rond de figuur te staan (zie afbeelding) • Nu kan je de figuur in de tekst verslepen met de muis (LM) • Figuren in de tekst plaatsen en verplaatsen • De “cursor” in de tekst plaatsen waar de figuur moet ingevoerd worden • “Figuren invoegen” toepassen, zie  Dia’s 34/35 Figuren verplaatsen: selecteer eerst de figuur (klik éénmaal, LM, in de Figuur) Cursus tekstverwerking met WORD

31. LES 4 : Tabulators (tabs) • Tabulators of “Tabs”Cursus P.18Met tabs kunnen we woorden uitlijnen in tabelvorm • Maak eerst de Liniaal zichtbaar: Beeld  Liniaal(aanvinken) • Er zijn vier soorten tabs: links uitlijnen, centreren, rechts uitlijnen en de decimale tab • Een tab bijvoegen: klik (LM) in de Liniaal op de gewenste positie. Een “linkse” tab wordt bijgevoegd • De “soort” tab aanpassen: - dubbelklik (LM) op gelijk welke tab - een nieuw menuvenster gaat open (zie rechts -- - Selecteer de tabpositie die je wenst aan te passen (bv. de tab op positie 7,3 cm) - in “Uitlijnen” klik je in het bolletje bij de gewenste soort tab (bv. “Decimaal”) Cursus tekstverwerking met WORD

32. LES 4 : Tabulators (2) • Werken met de “Liniaal” • Liniaal zichtbaar maken: Menubalk Beeld  Liniaal aanvinken • De “Liniaal” geeft de “marges” van het document aan Met de “pijltjes” in de liniaal kunnen we de marges van één of meerdere regels of alinea's aanpassen • Werken met de “tabs” • Met tabs kunnen we woorden uitlijnen in tabelvorm Cursus tekstverwerking met WORD

33. LES 4 : Kolommen • Kolommen Cursus P.18 • Open de tekst “Senioren omarmen het Internet” • Selecteer de hele tekst behalve de titel • Klik op de knop “Kolommen” en selecteer 2 kolommen of via de menubalk: Opmaak  Kolommen • Klik ook op de knop “Uitvullen” • Oefeningen op “tabs” • We maken de oefening op de tabellen 1 en 2 Cursus P.18 • Sla de tabellen op in je eigen map Cursus tekstverwerking met WORD

34. Les 4 : Etiketten maken • Etiketten typen • In “Word” ga je via de Menubalk naar:Extra  Brieven en verzendlijsten  Enveloppen en etiketten • In het submenu kies je “Etiketten” en een type, bv. Avery A4 en A5 formaat • Voor andere merken koop je de CD met sjablonen of zoek die op Internet Cursus tekstverwerking met WORD