380 likes | 524 Views
Tekstblok les 10. Postquam en ubi + perfectum. Perfectum kan je op twee manieren vertalen - ovt- legi : ik las - vtt – legi: ik heb gelezen. perfectum. Postquam / ubi libros legi , de magna materia gaudebam . Nadat / zodra ik de boeken gelezen had , was ik verheugd.
E N D
Tekstblok les 10 Postquam en ubi + perfectum
Perfectum kan je op twee manieren vertalen- ovt- legi: ik las- vtt – legi: ik heb gelezen
perfectum • Postquam/ubilibroslegi,de magna materiagaudebam. • Nadat/zodraik de boekengelezen had, was ikverheugd imperfectum Dus niet: Nadat ik las of heb gelezen! Nadat/zodra ge….had Postquam/ubi +(pf) Hoofdwerkwoord: impf
POL (MO)-methode • 1. Zoekeerst de persoonsvormMaakdezegeel/oranjeof omcirkeldeze.2. Zoekdaarna hetonderwerp(alsdezeniet is uitgedrukt in de pers.vorm)Maakdezerood of onderkringel de vorm.3. Zoekvervolgens het lijdendvoorwerpMaakdezeblauwof zeteronderbrokenstreepjesonder.
Dit is de kapstok waar je de rest van de zin aan op kunt hangen. • Vervolgens kijk je of er eventueel een meewerkend voorwerp in de zin zit.Deze maak je groen of je verzint een ander streepje of kringeltje, bijvoorbeeld • OVERIG (paars of wit)woordgroepen met voorzetsels; cum, pro….(onderstreept)Ablativi (schuingedrukt)
Achtergrond • Marcus Domitius is uitgenodigdvooreen diner door zijnvriend Lucius CalpurniusMacer. • De zoon van CalpurniusMacer, Lucius, komtbinnen. Hijheefteentragediegeschreven en zijnvadervraagt hem omeenstukvoortedragen: het verhaal van Coriolanus.
Achtergrond • Verhaal over Coriolanus, 500 v.C. • Geschreven door Livius, geschiedsschrijver • GnaeusMarcius Coriolanus: soldaat • Romeinenhaddenruzie met eenbuurvolk, de Volsci
De Romeinenbelegerdeneenkeereenstad van de Volsci, de Corioli. • De Volscitrokken op omdezestadtebevrijden. • Gnaeusbewijsteenheldendaad: de bewoners van Corioliwarenvergetenbewakingbij de poortenachtertelaten Hijvaltzeaan
VoortaanwordtGnaeus Coriolanus genoemd, naar de stadCorioli. • Hijwildeeenfunctiealsconsul, maar die kreeghijniet van het Romeinsevolk. • Later: debat over graanuitdelingenvoor het hongerlijdendevolk in Rome:Coriolanus tegenstanderhiervan • Gevolg: volkbeledigd, hijmoestzichkomenverantwoorden, maar kwamnietopdagen
GingnaarAttiusTullius, aanvoerder van de Volsci. • Samen met hem neemthijwraak: hijwil Rome innemen. • Maar: door het smeken van zijnmoeder, vrouw en kinderennamhij Rome uiteindelijkniet in. • Gevolg: de Volscivonden hem eenverrader: hijwordtvermoord
Na het verhaal zijn de mannen onder de indruk van Lucius’ zoon. • Marcus Domitius is nog steeds onder de indruk. Zou zijn zoon Marcus ook zo goed zijn?
r. 1 • Audi, Marce, audite, mater et Domitilla! • Luister Marcus, luistermoeder en Domitilla!
r. 2 • Lucius, CalpurniiMacrifilius, tragoediamscripsit. • Lucius, de zoon van CalpurniusMacer, heefteentragediegeschreven.
r. 3 • Profectosibimagnamsumpsitmateriam • Hijheeftwerkelijkeenbelangrijkonderwerpgekozen • Sumpsit = pf van sumere
r. 4 nex necis neci necemnece etc. • DeCoriolanisuperbia et necehodierecitavit. • Vandaagheefthijvoorgelezenover de hoogmoed en doodvan Coriolanus.
r. 5 • Tuautem, Marce, audivistineiam de Coriolano? • Maar jij, Marcus, hebjij al over Coriolanus gehoord?
Herhaling –ne en nonne • 1. -ne is een vraagwoordje in een open vraag • Antwoord kan ja of nee zijn. • -ne staat achter een werkwoord van de zin, aan elkaar! Dus ‘audivistis-ne in regel 5
r. 6 • Audivi, pater, namLiviilibroslegi,et apudDiodotumiamdeCoriolanoimperatoreclaroegimus. • Ikheb het gehoord, vader, want ikhebde boekenvan Liviusgelezen,en bijDiodotushebbenwe het al over de beroemdeveldheer Coriolanus gehad.
r. 8 • PostquamcopiasVolscorumvicit, triumphumegit. • Nadathij de troepen van de Volsci had overwonnen, hieldhijeentriomftocht.
r. 9 • Tum cunctivictoremlaetisclamoribuslaudaverunt. • Toenhebbenallende overwinnaarmet eenvrolijkgeschreeuwgeprezen.
r. 10 • Sedubiinvidiamplebistribunorumquemovit, patriamreliquitet Volscosadiuvitet bellumparavit. • Maar zodrahijde haatvan het volken de tribunenhad opgewekt, verliethijzijnvaderland, hielpde Volscien bereiddeeenoorlogvoor.
r. 12 • Satisest, Marce; tuprofecto de Coriolanobenenarrarepotes. • Dat is genoeg, Marcus; jijkuntinderdaadgoedvertellen over Coriolanus.
r. 13 • Idmodovidi et gaudeo. SedquidapudDiodotumegistis?Quiddeclamavistis? • Dathebikzojuistgezien en ik ben blij (daarom)Maar wathebbenjulliebijDiodotusgedaan?Wathebbenjullievoorgedragen?
r.16 • TitusCoriolanumaccusavit, quod patriamprodidit, quod copiisVolscorumRomamcircumdedit. • Titus heeft Coriolanus aangeklaagd, omdathijzijnvaderlandheeftverraden, omdathij Rome heeftomsingeld met de troepen van de Volsci.
r. 18 • Ego autemverbamatrisfinxi et inter alia et haecdixi: • Maar ikheb de woorden van zijnmoederbedacht en onderandereookditgezegd:
r. 19 • Tu legiones Romanas pepulisti, tu milites nostros cecidisti, tu… • Jij hebt de Romeinse legioenen verslagen, jij hebt onze soldaten gedood, jij…
r. 20 • Telaudo, Marce, nammultadidicisti, multacomprehendisti. • Ikprijs je, Marcus, want je hebtveelgeleerd en begrepen.
r.21 • Filius bonus es, etiamsitragoedias non scribis. • Je bent eengoede zoon, ook al schrijf je geen tragedies.
r. 22 • Tum ad Domitillam et matrem: ‘Nonne docus est Marcus noster?’ • Dan (zegt hij) tegen Domitilla en moeder: ‘Is onze Marcus niet knap?’
r.23 • Nonnegaudetis? Ecce! Hodie Marcus ridet, hodiemaestus non est! • Zijnjullienietblij? Kijk! Vandaaglacht Marcus, vandaag is hijniettreurig!
r. 24 • Profecto Marcus, ubi verba patris audivit, laetus est et ‘Gaudeo,’ inquit, ‘quod tu me laudavisti, pater. • Inderdaad, Marcus, zodra hij de woorden van zijn vader heeft gehoord, is hij blij en zegt:Ik ben blij, omdat je me geprezen hebt, vader.
r. 26 • Semper filius bonus essestudeo. • Ikwilaltijdeengoede zoon zijn.
r. 27 • Tacitus autem: ‘Mea vota audivisti, Venus, et me adiuvisti. • Maar stil voor zich (zegt hij): ‘ • Je hebt mijn gebeden verhoord, Venus, en je hebt mij geholpen.’
r. 28 • Iam pater me laudat, iam ridet. Fortasse amorem meum non iam vituperat, fortasse etiam pater Aemiliae… • Mijn vader prijst me al, hij lacht al.Misschien keurt hij mijn liefde niet meer af, misschien zal ook de vader van Aemilia…