POSTANESTEZI BAKIM NITESI KOMPLIKASYONLARI Dr. Tuncer Simsek Uzm. Dr. Isik Alper

1. POSTANESTEZI BAKIM �NITESI KOMPLIKASYONLARI Dr. Tuncer Simsek Uzm. Dr. Isik Alper Prof. Dr. G�lden Ugur Dizdar

2. 1986-89 yillarinda 18.473 PAB� hastasinda komplikasyon sikligi % 24 Bulanti ve kusma % 9.8 (en sik) Havayolu destegi % 6.9 Hipotansiyon % 2.7 Disritmi % 1.4 Hipertansiyon % 1.1 Mental durum bozuklugu % 0.6 Kardiyak olaylar (MI gibi) % 0.3

4. Komplikasyon insidansini arttiran fakt�rler Y�ksek ASA skoru Operasyon s�resi (2 - 4 saat) Acil vakalar Abdominal ve ortopedik cerrahi vakalari

5. PABܒde g�r�len komplikasyonlar Solunum komplikasyonlari Dolasim komplikasyonlari Mental durum bozuklugu Postoperatif agri Bulanti ve kusma Hipotermi ve titreme

6. Havayolu obstr�ksiyonu Hipoksemi Hipoventilasyon � hiperkapni Aspirasyon Solunum komplikasyonlari 2/3 anestezi iliskili PAB� kompl.solunumsal. Hizli tani ve tedavisi hayati2/3 anestezi iliskili PAB� kompl.solunumsal. Hizli tani ve tedavisi hayati

7. Solunum komplikasyonlari 33 aylik d�nemde GA almis 24.157 PAB� hastasi solunum kompl %1.3 (% 0.9 hipoksemi, % 0.2 hipoventilasyon, % 0.2 havayolu obstr�ksiyonu) Risk fakt�rleri; yas >60 , erkek, DM, obezite, acil vakalar, operasyon s�resi (4 saat ?), opioid ve sedatif premedikasyon alanlar Uzun PAB� ve YB� destegi, kardiyak problemler daha ?

8. Hava yolu obstr�ksiyonu - I Nedenleri Dilin farinks arka duvarina d�smesi Laringospazm Glottik �dem Hava yolundaki kan ve sekresyonlar Trakeaya distan basi (boyun hematomu)

10.

11. Obstr�ktif uyku apnesi olan hastalar postoperatif d�nemde hava yolu obstr�ksiyonu a�isindan y�ksek riskli Bu hastalarda trakeal ekst�basyon sonrasi nazal CPAP�in yarari y�ksek Hava yolu obstr�ksiyonu - IV

12. Hipoksemi - I

13.   Nedenleri Sagdan sola intrapulmoner sant artmasi (en sik) Hipoventilasyon Akcigerde d�s�k ventilasyon-perf�zyonlu alanlar D�s�k konsantrasyonda O2 ile soluma (FIO2<0.21)

14. Sagdan sola artmis intrapulmoner santin en sik nedeni ATELEKTAZI (Sekresyon veya kan ile bronsiyal tika� olusmasi lober veya segmental kollaps) Inspire edilen havanin yeterli nemlendirilmesi, �ks�rtme, derin nefes alma ve post�ral drenaj faydali

15. Hipoksemi-IV Akcigere direkt travma Vask�ler kateterizasyon MV sonrasi Pn�motoraks (Atelektazi ve intrapulmoner sant) Hipoksemi Pn�motoraksin b�y�kl�g�ne ve hastanin durumuna g�re sik akciger grafisi ile izlem ve toraks t�p� ile drenaj

16. Hipoksemi - V Pulmoner �dem; Genellikle postoperatif 60 dk i�inde Daha �nce kardiyak hast. olanlar (sol ventrik�l yetmezligi) ve HT hastalarda risk ? Uzamis hava yolu tikanikligi (negatif basin�) pulmoner �deme neden olabilir Tedavide; di�retikler, sivi kisitlamasi, vazodilat�rler ve renal yetmezlik mevcutsa diyaliz, ciddi hipoksemi veya solunumsal asidozda pozitif basin�li ventilasyon

18. Hipoksemi - VI Pulmoner embolizm Preoperatif d�nemde uzun s�re hareketsiz yatanlar Ortopedik eklem cerrahisi olanlar Gebelikte, risk ? Masif emboli ? hipotansiyon, pulmoner HT, SVB ? Antikoag�lan tedavi

19. Hipoventilasyon - I PaCO2� nin artisiyla sonu�lanan azalmis alveolar ventilasyon Ciddi hipoventilasyon PaCO2 60 mmHg ? veya AKG pH 7.25? Uzayan uyku hali, d�s�k solunum hizi, y�zeyel solunum Solunumsal asidoz, tasikardi, hipertansiyon, dolasim depresyonu

20. Hipoventilasyon - II PABܒdeki hipoventilasyon anestezik ajanlarin solunum mekanigi �st�ndeki rezid�el depresan etkileri nedeniyledir �st abdominal ve torasik cerrahi sonrasi Abdominal distansiyon Siki bandajlar Obesite

21. Hipoventilasyon - III Opioidler Tidal vol�m ? Solunum sayisi ? Asiri sedasyon S�zl� uyari ile nefes alisini artirabilir Opioide bagli depresyonun naloksan ile antagonize edilmesi ani agri ve sempatik desarja neden olabilir, bu da hipertansif kriz, pulmoner �dem ve miyokardiyal iskemi i�in �nemli risk fakt�r�

22. Naloksanin titre edilerek yapilmasi (0.04 mg) analjezik etkiyi geri �evirmeden solunum depresyonunu gidererek komplikasyonlari engelleyebilir Naloksanin etki s�resi pek �ok opioidden daha kisa , opioide bagli solunum depresyonu tekrarlamasi ihtimaline karsi dikkatli izlem ! Hipoventilasyon -IV

23. Rezid�el kas paralizisi nedenleri Yetersiz antagonizma Asiri doz kullanimi Farmakolojik etkilesim (Gentamisin vb,magnezyum ted) Farmakokinetik degismesi (Hipotermi, kc, b�brek yetm) Metabolik fakt�rler (Hipokalemi, solunumsal asidoz) Hipoventilasyon - V

24. Tedavi altta yatan nedene y�nelik Neden olan fakt�rler tanimlanip d�zeltilinceye kadar kontroll� ventilasyon 13.000 hasta �zerinde yapilan �alismada %0.2 reent�basyon , % 77�si ilk bir saat i�inde ve hastalarin �ogu �ocuk ve yaslilar Hipoventilasyon - VI

25. Dolasim komplikasyonlari Hipotansiyon Hipertansiyon Aritmiler

26. Hipotansiyon - I Nedenleri Kalbe ven�z d�n�s azalmasi Sol ventrik�l disfonksiyonu Arteriyel vazodilatasyon PAB� hipotansiyonun en sik nedeni Hipovolemi Yetersiz intraoperatif sivi replasmani, dokulardan sivi sekestrasyonu (3. bosluk), yara drenaji ve postoperatif kanama

27. Hipotansiyon - II Hipotermi sirasinda venokonstr�ksiyon hastanin isisi y�kselene kadar hipovolemiyi maskeleyebilir ! Spinal, epidural anestezi, venodilat�rler ve alfa-adrenerjik bloke ediciler r�latif hipovolemi nedeni. Bu durumlardaki ven�z kapasitans artisi, iv hacim normal olmasina ragmen ven�z d�n�s� azaltir Sepsis ve alerjik reaksiyonlarda hipovolemi ve vazodilatasyon nedeniyle hipotansiyon gelisir

28. Tansiyon pn�motoraks / kardiyak tamponad kardiyak dolum ? hipotansiyon Koroner arter ve kapak hast. olanlarda ventrik�l disfonksiyonu nedeniyle hipotansiyon olusur. Bu hastalarda asiri sivi y�k�, miyokardiyal iskemi, akut afterload artmasi veya disritmiler hipotansiyonu yogunlastirir Hipotansiyon - III

29. Hipotansiyon tedavisi Baslangi� TA g�re %20 - 30 azalma tedavi gerektirir Kan basincinin sivi y�klenmesini takiben artmasi hipovolemiyi destekler Tedaviye hemen cevap olmamasi ? invaziv monitorizasyon

30. Tek tarafli sol. sesleri azalmasi, hiperrezonans ve trakeal deviasyonun eslik ettigi hipotansiyon seklinde g�r�len tansiyon pn�motoraks varsa acil plevral aspirasyon Toraks travmasi veya ameliyatlari izleyen kardiyak tamponada bagli hipotansiyonda acil perikardiyosentez veya torakotomi Hipotansiyon tedavisi

31. Hipertansiyon Postoperatif agri, hiperkapni, hipoksemi, �riner retansiyon, sivi y�klenmesi �ncelikle ekarte edilmeli Ciddi HT Sol ventrik�l yetmezligi, MI, disritmiler, akut pulmoner �dem, serebral hemoraji, postoperatif kanama Bilinen HT hastaligi olanlar risk grubu Antihipertansif ila�larin aniden birakilmasi mutlak predispozan

33. Hipertansiyon tedavisi  Genel olarak baslangis TA�in %20-30 �st�nde olan veya istenmeyen yan etkiler olusturan HT tedavi edilmeli Beta-adrenerjik blokerler, kalsiyum kanal blokerleri Sinirli kardiyak rezervi olan hastalarda ise belirgin HT direkt intraarteryel basin� monitorizasyonu gerektirir ve iv inf�zyon seklinde nitroprussid, nitrogliserin ile tedavi edilebilir

34. Disritmiler Elektrolit imbalansi (�zellikle hipokalemi), hipoksi, hiperkapni, met. alkaloz veya asidoz, �nceki kalp hast. predispozan fakt�rler En sik sinus tasikardisi, sinus bradikardisi, ventrik�ler erken vuru, ventrik�ler tasikardi ve supraventrik�ler tasiaritmiler

35. Mental Durum Bozuklugu - I Anestezik, sedatiflerin rezid�el etkisi (en sik) Alkol ve uyusturucu bagimliligi olmasi Ciddi hipotermi (<33 �C) Hiperglisemi veya hipoglisemi Elektrolit imbalansi, kan gazi degisiklikleri

36. Mental Durum Bozuklugu - II Atropin y�ksek doz (1-2 mg) kullaniminda (kan-beyin bariyerini ge�tiginden) �zellikle yaslilarda toksik etkiye yol a�arak hal�sinasyon, deliryum ve ciddi psikoza yol a�abilir Mental bozukluklar haftalarca s�rebilir ancak geri d�n�sl�d�r.Tedavisinde fizostigmin (1-2 mg) etkindir

37. Mental Durum Bozuklugu - III Farmakolojik etkenler dislandiginda yapisal n�rolojik durumlar sorgulanmali Artmis kafa i�i basinci Perop. azalmis serebral perf. basincina veya hipoksiye bagli ensefalopati Postop. akut intrakraniyal hemoraji gibi nedenler acil BT ile degerlendirilmeli

38. Bulanti ve Kusma Bulanti kusma insidansini arttiran fakt�rler Cinsiyet (kadin) Yas Operasyon s�resi Opioid kullanimi N2O kullanimi Operasyon tipi; laparaskopik cerrahiler ve strabismus ameliyatlari

39. Bulanti ve Kusma Droperidol QT uzamasi ve Torsades de pointes� e neden olabildiginden kullanimi sinirli Skopolamin preop. kullanildiginda etkili Metoklopropamide etki g�c� Ondansetron, dolasetron, granisetron gibi serotonin antagonistleri etkin Deksametazon eklendiginde etkinlikleri

40. Hipotermi ve Titreme - I Hipotermi (<36 �C ) yara infeksiyon riski , kanama ve kardiyak komplikasyonlar, PAB� kalis s�resi Yenidoganlar - yaslilar Yanik hastalari N�roaksiyel anestezi alanlar Ind�ksiyon �ncesi hipotermik olanlar Masif kan kaybi olan hastalar Zayif hastalar

41. Hipotermi ve Titreme - II Hipotermi titreme ve vazokonstriksiyon Metabolik hiz Kardiyak output Solunum hizi Hastalara oksijen destegi saglanmali, iv sivilar sicak verilmeli ve eksternal isitma uygulanmali 25-30 mg kadar iv meperidine titremeyi durdurur, doz tekrari gerekebilir

42. Sonu� olarak, Postoperatif d�nemde hastalar �zellikle solunum ve dolasim komplikasyonlari basta olmak �zere t�m komplikasyonlar bakimindan dikkatli takip edilmeli Sorunlarin erken taninmasi ve etkene y�nelik tedavisi hasta sag kalimi ve iyi sonu� i�in gereklidir

43. TESEKK�RLER