890 likes | 2.44k Views
ZOR HAVAYOLU YÖNETİMİ Uzm. Dr. Başak Bayram. Bloom ’un Ta ks onom isi Bloom's Taxonomy. bugün. Sorular. Zor havayolu tahmin edebilir miyiz? Ne kadar sıklıkla zor bir havayolu ile karşı karşıya kalırsınız? Zor havayolu yönetmek için hangi araçlar var?
E N D
ZOR HAVAYOLU YÖNETİMİ Uzm. Dr. Başak Bayram
Sorular • Zor havayolu tahmin edebilir miyiz? • Ne kadar sıklıkla zor bir havayolu ile karşı karşıya kalırsınız? • Zor havayolu yönetmek için hangi araçlar var? • Zor havayolu yönetimi için en iyi strateji nedir?
Bizim Seçeneklerimiz Farklı? ANESTEZİYOLOJİ ACİL • Planlı • Korku planı hazır Havayolu açılamazsa; • Hasta uyandırılır • Tekrar planlanır • Ekip kahve içmeye gider • Acil • Ne yapacağım…. • Ne yapacağım Havayolu açılamazsa; • Terinizi silin; • Avukatı arayın • Hasta yakınına çömezi gönderin
Dokuz Eylül’de acilci bakışı Hastayı entübe edemememiz için…….
Bir hasta • 65 yaşında erkek hasta • İCH • Anestezi YB yatış öncesi • RSI verdik • Ve sonra….
Yapılması zor olabilir…. • Zor BVM uygulaması • Zor laringoskopi • Zor cerrahi havayolu ASA Difficult Airway Task Force. Anesthesiology 2003; 93:1269-1277
Başarısız havayolu • Paralize hastanın entübe ya da ventileedilemesi • Aynı uygulayıcı tarafından 3 entübasyon denemesi ASA Difficult Airway Task Force. Anesthesiology 2003; 93:1269-1277.
Ne kadar sık AS’lerde %2.7 Alternatif yöntem en sık cerrahi Bair AE. The failed intubation attempt in the emergency department: analysis of prevalence, techniques, and personnel. Journal of Emergency Medicine 2002; 23:131.
Maksimum başarı için…. • Zor havayolunu tanımak/tahmin etmek • Uygun teknik ve ekipman seçimi • Tüm teknikleri bilmek • Uygun malzemeleri ve ilaçları bulundurmak • Hazır olmak…. • Olabileceğini bilmek… • Değerlendirmek….
Zor havayolunu tanımak ….zaman varsa
L……Anatomiye bak • Obesite; çabuk desatüre olur, entübasyonu güç, ventilasyon sorunlu • Yüz şekli; küçük çene, ağız açıklığı…. • Büyük kesici dişler; havayolunu gizler, tüp geçişi zor • Sivri dişler; balonu deler • Maksillofasiyal travma
E……Havayolunu değerlendir • Ağız açıklığı…..3 parmak • Hyoid-mental mesafe-3 parmak • Tiroid-ağız mesafesi-2 parmak
M……Mallampati Tiroid-hiyoid mesafesinin 2 parmaktan kısa olması tek başına zor havayolu için bağımsız prediktör MallampatiAS’de kullanışlı değil…..LEON? Am J Emerg Med. 2009 Oct;27(8):905-10. Determination of difficult intubation in the ED. Soyuncu S, Eken C, Cete Y, Bektas F, Akcimen M.
M……Mallampati Aynı çalışmayı anestezistler yaptığında; Mallampati en iyi Usefulness of difficult airway predictors in the emergency department Emergencias 23 (4), pp. 293-298;2011
N……Boyun hareketliliği • Geçirilmiş cerrahi • Kontraktür • Artrit • Ankilozanspondilit
Tiromental<6cm • Sternomental<12,5cm
Zor Entübasyonda • Supraglottik yöntemin kör uygulaması a) Çift lümenli • Combitube® • King-LT® b) LMA • StandardLMA® • IntubatingLMA [Fastrack®] • Intubatingstylets • Gum-elasticbougie • Lightedstylet [Trachlight®] 2. Supraglottik yöntemin görerek uygulaması Fiberopticentübasyonstyle i) LevitanScope® ii) Shikani Optical Stylet® iii) RIFL® Diğer fiberopticlaryngoskoplar i) McGrafScope® ii) Glidescope® iii) StorzVideolaryngoscope® iv) PentaxAirwayScope® c) Traditionalflexiblefiberoscopes d) Prism/mirrorassistedscopes [Airtraq®]
Zor Entübasyonda Infra-glottikhavayolu yöntemleri • Retrograde entübasyon • Transtrakealjet ventilasyon • Cerrahi krikotirotomi Açık Perkütan
Entübasyon sırasında ENDOTRAKEAL ENTÜBASYONU KOLAYLAŞTIRMAK İÇİN NE YAPABİLİRİZ? OELM BURP
Önce kolay yöntemler Entübasyon sırasında doğru pozisyon, BURP ve bimanuellaringoskopi ek cihaz ihtiyacını azaltıyor A randomized trial comparing cricoid pressure, backward-upwardsrightwards pressure and bimanual laryngoscopy. Annals of Emergency Medicine 2006; 46:548
Entübasyon Esnasında Anterior Boyun Manevraları Laringeal görüntüleme yeterli olmadığı durumlarda: • ‘‘BURP’’ (backwardupwardrightpressure) • “OELM” (optimal externallaryngealmanipulation) • Klinik yararları sınırlıdır • ‘‘Sellick manevrası’’ • Krikoid bası ile mide regurjitasyonunu önler ? • AHA 2010 öneri düzeyi Sınıf III, Kanıt Düzeyi B McGill J - Emerg Med Clin North Am - 01-AUG-2007; 25(3): 603-22
ZOR HAVAYOLU MALZEMELERİ • BVM • LMA • İLMA • Combitube • Fiberoptik, rijid, flaxiblelaringoskop • Işık kaynağı • Buji (gum elastik style) • Transtrakeal jet vent. • Retrograd • Digital • Krikotiroidotomi (cerrahi-perkütan)
En kolay….. BVM
Benim önerim Bougie
FANMEDİKA SMİTHS PORTEX0533 594 45 53 Bougie Not: Krikotirotomi için de kullanılabilir……..TC’de satışı 80 YTL
Laringeal Maske (LMA) • Zor havayolu olan hastada trakalentübasyon veya BVM ventilasyon başarısızsa • Kalıcı havayolu sağlanmaz • Doğru yerleştirilebilmesi için eğitim gereklidir • Havayolunu aspirasyona karşı korumaz • Acil serviste kullanımı sınırlıdır • Dolu mide.! • Regürjidasyon :%3.5 • B.V.M : %12.4 Advanced trauma life support, 8th edition, the evidence for change. J Trauma. 2008;64:1638-50
Kafı içinde hava kalmayacak şekilde söndürün, buruşuk olmamasına dikkat edin • Başı entübasyon yapılacak pozisyona getirin (koklama pozisyonu) • Suda çözülebilir bir jel ile kafın arkasını kayganlaştırın • Maskeyi gösterilen yerden tutun • Kafın arka kısmını ön dişlerin hizasından üst damağa yerleştirin • Damak yolunu kullanarak hafif bir bası ile içeri doğru ilerletin • Biraz direnç hissedene kadar ilerletmeye devam edin • Şişirme basınçlarına dikkat ederek kafı şişirin • Maskeyi tespit ederek kullanıma hazır hale getirin Uygylama
İntubating LMA – ILMA (Fasttrach™) • İçinden endotrakeal tüp geçirilebilen LMA • Ventilasyon + kör entübasyon imkanı sağlar • Kör entübasyon yapıldığında başarı %90 • Fiberoskopi ile yapıldığında başarı %100 McGill J - Emerg Med Clin North Am - 01-AUG-2007; 25(3): 603-22
LMA ve ILMA • Kontraendikasyonları: • Ağız açıklığı 2 cm altında olanlar • Gag refleksinin korunduğu hastalar • Supraglottik bölgede büyük anatomik bozukluğu olanlar • Radyasyon skarı gelişmiş hastalar
LMA ve ILMA….DİKKAT! • Sadece komatöz hastalara • Cuff hasta uyanıncaya kadar şindirilmemeli • ATMAYIN…..40-50 kullanımlık • LMA’nınanterioruna kayganlaştırıcı sürmeyin
Laringeal Tüp (King LT™) • Tek lümenli, iki kafı (faringeal ve özefageal) olan ve basınç kontrolü için tek bir balona sahip silikon bir tüptür. • Proksimalkafhipofarenkste, distalkaf ise üst özofagustadır. • Kaflar arasında, yanda, ventilasyona olanak sağlayan üç adet çıkış deliği bulunur. • Spontansolunum veya pozitif basınçlı ventilasyon için kullanılabilir. • Ventilasyon, oksijenizasyon ve neden olduğu travma açısından LMA’ya benzerdir. • KingLaringeal Tüp-D (disposable) tek kullanımlık olanıdır. • KingLT-suction ise 18 F nazogastrik tüpün yerleştirilmesine izin veren ikinci bir özefageal lümeni olan çift lümenli bir laringeal tüptür.
PTL Airway PTL AİRWAY
Kombitüp ve Laringeal Tüp • Primer olarak hastane öncesinde • LMA kullanımının artması ile popülaritesi azaldı • Farinksin kan ve kusmukla tıkandığı ve vokal kordların görülemediği durumlarda • Başarı oranı %90.9 • Dezavantajı: kalıcı havayolu sağlanmaz • Bildirilmiş bir komplikasyon yok McGill J - EmergMedClin North Am - 01-AUG-2007; 25(3): 603-22