1 / 27

Krzysztof Juszczyszyn krzysztof@pwr.wroc.pl ii.pwr.wroc.pl/~juszczyszyn

Inteligentne Systemy Informacyjne. Krzysztof Juszczyszyn krzysztof@pwr.wroc.pl www.ii.pwr.wroc.pl/~juszczyszyn. OWL i ontologie. Por. World Wide Web Consortium (www.w3c.org). Semantic Web – architektura. OWL. Ontology Web Language = OWL

dudley
Download Presentation

Krzysztof Juszczyszyn krzysztof@pwr.wroc.pl ii.pwr.wroc.pl/~juszczyszyn

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Inteligentne Systemy Informacyjne Krzysztof Juszczyszyn krzysztof@pwr.wroc.plwww.ii.pwr.wroc.pl/~juszczyszyn

  2. OWL i ontologie Por. World Wide Web Consortium (www.w3c.org)

  3. Semantic Web – architektura

  4. OWL Ontology Web Language = OWL Ontologia: w sztucznej inteligencji (def.) – jawna, formalna specyfikacja konceptualizacji wybranej domeny.  Dział SI poświęcony nie „jak?” ale „co?” ...a potocznie:(poszerzony) słownik, zawierającykoncepty (klasy), relacje między nimi, ich instancje, aksjomaty logiczne oraz reguły wnioskowania.  Opisy zasobów, usług, podmiotów zdefiniowane w OWL i możliwe do przetwarzania przez autonomicznie działające oprogramowanie.

  5. Projekt nr SPORZL-2.3A-2-12-030/0047, współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego Unii Europejskiej OWL Web Ontology Language = OWL Ontologia: w sztucznej inteligencji (def.) – jawna, formalna specyfikacja konceptualizacji wybranej domeny. ...a potocznie:(poszerzony) słownik, zawierającykoncepty (klasy), relacje między nimi, ich instancje, aksjomaty logiczne oraz reguły wnioskowania.  Wszystko zdefiniowane w OWL i możliwe do przetwarzania przez autonomicznie działające oprogramowanie. ... jawna, formalna specyfikacja konceptualizacji wybranej domeny.

  6. OWL • Przy projektowaniu ontologii wykorzystywane są metody kategoryzacji i hierarchizacji. Pewnym pojęciom abstrakcyjnym i grupom obiektów posiadającym wspólne cechy przyporządkowywane są nazwy, tworzone są więc klasy obiektów (kategoryzacja). Tak utworzone klasy są następnie umieszczane w strukturze hierarchicznej. • Przy tworzeniu ontologii można użyć różnych języków modelowania. Najczęściej wykorzystywany jest RDF/RDFS lub bardziej wyrafinowane języki wykorzystujące tą technologię np. OWL.

  7. OWL • Podstawową jednostką języka OWL jest klasa wraz z jej właściwościami. • Może zawierać: instancje klas, instancje właściwości, właściwości danych, właściwości atrybutów. • Na podstawie danych zapisanych w języku OWL tworzy się bazę wiedzy, z której można następnie dodatkowo wywnioskować fakty pochodne.

  8. OWL • W OWL opisujemy rzeczywistośd za pomocą kategorii • Mary isfemale • lub opisu relacji między obiektami • John and Mary as married • Składniki tych wypowiedzi nazywamy encjami: • objects(oznaczamy jako „individuals”) np.: John, Mary • categories(oznaczamy jako „classes”) np.: female • relations (oznaczamy jako „properties”) np.: married

  9. OWL • Główną cechą OWL jest to, że nazwy encji mogą być łączone w wyrażenia za pomocą tzw. konstruktorów. • Przykładem mogą być klasy „female” i „professor” mogą zostać połączone w celu opisania klasy kobiet-profesorów. • W OWL, konstruktory dla każdego typu jednostki znacznie się różnią. • Język wyrażeń dla klas jest bardzo bogaty i wyrafinowany w przeciwieństwie do języka wyrażeń dla właściwości. • Różnice te wynikają zarówno z przyczyn historycznych, jak również przyczyn technicznych.

  10. OWL • Zaczynamy od wprowadzenia klas, o których mówimy. Można to zrobić w następujący sposób: • <ClassAssertion> • <Class IRI="Person"/> • <NamedIndividual IRI="Mary"/> • </ClassAssertion> • IRI = Internationalized Resource Identifier

  11. OWL • Tworzenie hierarchii klas: • <SubClassOf> • <Class IRI="Woman"/> • <Class IRI="Person"/> • </ SubClassOf>

  12. OWL • klasa Osoba jest równoznaczna klasie Human. • <EquivalentClasses> • <Class IRI="Person"/> • <Class IRI="Human"/> • </EquivalentClasses> •  Stwierdzenie, że klasy Osoba i Człowiek są równoznaczne oznacza to samo, co stwierdzenie, że Osoba jest podklasą klasy Człowiek, a Człowiek jest podklasą klasy Osoba.

  13. OWL • Informacja, że dwie klasy są rozłączne • <DisjointClasses> • <Class IRI="Woman"/> • <Class IRI="Man"/> • </DisjointClasses> • <owl:Classrdf:about="associateProfessor"> • <owl:disjointWithrdf:resource="#professor"/> • <owl:disjointWithrdf:resource="#assistantProfessor"/> • </owl:Class>

  14. OWL • Ontologia może również służyć do specyfikacji jak poszczególne osoby odnoszą się do innych osób ( relacje) • <ObjectPropertyAssertion> • <ObjectProperty IRI="hasWife"/> • <NamedIndividual IRI="John"/> • <NamedIndividual IRI="Mary"/> • </ObjectPropertyAssertion> • <NegativeObjectPropertyAssertion> • <ObjectProperty IRI="hasWife"/> • <NamedIndividual IRI="Bill"/> • <NamedIndividual IRI="Mary"/> • </NegativeObjectPropertyAssertion>

  15. OWL Rozróżnianie obiektów: <DifferentIndividuals> <NamedIndividual IRI="John"/> <NamedIndividual IRI="Bill"/> </DifferentIndividuals> <SameIndividual> <NamedIndividual IRI="James"/> <NamedIndividual IRI="Jim"/> </SameIndividual>

  16. OWL Przykład właściwości typów danych. Stwierdza on, że John ma 51 lat. <DataPropertyAssertion> <DataProperty IRI="hasAge"/> <NamedIndividual IRI="John"/> <Literal datatypeIRI="http://www.w3.org/2001/XMLSchema#integer"> 51 </Literal> </DataPropertyAssertion>

  17. OWL Dziedzina i zakres mogą być również ustalane dla właściwości typów danych tak jak ma to miejsce dla właściwości obiektów. W tym przypadku jednak, zakres będzie typem danych zamiast klasą. <DataPropertyDomain> <DataProperty IRI="hasAge"/> <Class IRI="Person"/> </DataPropertyDomain> <DataPropertyRange> <DataProperty IRI="hasAge"/> <Datatype IRI="http://www.w3.org/2001/XMLSchema#nonNe gativeInteger"/> </DataPropertyRange>

  18. OWL Zastrzeżenia zakresu relacji: <owl:Class rdf:about="#firstYearCourse"> <rdfs:subClassOf> <owl:Restriction> <owl:onProperty rdf:resource="#isTaughtBy"/> <owl:allValuesFrom rdf:resource="#Professor"/> //someValues, hasValue </owl:Restriction> </rdfs:subClassOf> </owl:Class>

  19. OWL Własności kardynalne: <owl:Class rdf:about="#course"> <rdfs:subClassOf> <owl:Restriction> <owl:onProperty rdf:resource="#isTaughtBy"/> <owl:minCardinality rdf:datatype="&xsd;nonNegativeInteger"> 1 </owl:minCardinality> </owl:Restriction> </rdfs:subClassOf> </owl:Class>

  20. OWL Unia klas: <owl:Class rdf:ID="peopleAtUni"> <owl:unionOf rdf:parseType="Collection"> <owl:Class rdf:about="#staffMember"/> <owl:Class rdf:about="#student"/> </owl:unionOf> </owl:Class>

  21. OWL Przecięcie klas (+ anonimowa definicja klasy): <owl:Class rdf:ID="facultyCS"> <owl:intersectionOf rdf:parseType="owl:collection"> <owl:Class rdf:about="#faculty"/> <Restriction> <owl:onProperty rdf:resource="#belongsTo"/> <owl:hasValue rdf:resource="#CSDepartment"/> </Restriction> </owl:intersectionOf> </owl:Class>

  22. OWL Klasa jako tryb wyliczeniowy: <owl:oneOf rdf:parseType="Collection"> <owl:Thing rdf:about="#Monday"/> <owl:Thing rdf:about="#Tuesday"/> <owl:Thing rdf:about="#Wednesday"/> <owl:Thing rdf:about="#Thursday"/> <owl:Thing rdf:about="#Friday"/> <owl:Thing rdf:about="#Saturday"/> <owl:Thing rdf:about="#Sunday"/> </owl:oneOf>

  23. OWL Ontologia jako graf / zbiór częściowo uporządkowany:

  24. OWL-S

  25. OWL-S

  26. OWL-S

  27. OWL-S

More Related