Workshop B: Urine-incontinentie; een ongemakkelijk probleem, maar met goede behandelmogelijkheden

1. Workshop B:Urine-incontinentie; een ongemakkelijk probleem, maar met goede behandelmogelijkheden A.W. Bongen, maatschappelijk werker E.A. Firouzi-Boerhof, nurse practitioner J. van den Hoven, CF patiënte L.M.O. de Kort, uroloog M. van Schaijk, gezondheidszorgpsycholoog

2. Programma • Introductie • Aanleiding en doel van de workshop • Persoonlijk verhaal • CF en urine incontinentie • Behandelmogelijkheden • Stellingen

3. Prevalentie van UI • 6-jarige leeftijd: ongeveer 9% • Prevalentie bij oudere leeftijdscohorten • neemt af tot gemiddeld ongeveer 2% op • 12-jarige leeftijd. • Schoolleeftijd (6-10 jaar): 6- 9% • Stress incontinentie: zeer zelden bij • kinderen zonder neurologische problemen

4. Studie Prevalentie Vrouwen Orr et al. 2001 68% Cornacchia et al. 2001 59% Moran et al. 2003 30% Blackwell et al. 2004 18% White et al. 2000 38% Button et al. 2004 69% Hilal et al. 1999 54% Mannen White et al. 2000 2% Gumery et al. 2002 5% Prevalentie van UI bij CF I

5. Prevalentie van UI bij CF II

6. Prevalentie WKZ • 54 meisjes • Leeftijd 6-18 jaar • Totaal: 33% • 6-11 jaar: 26% • 12-18 jaar: 47%

7. Invloed van UI • Minder goede uitvoering van de • fysiotherapie oefeningen • ADL • Incontinentiemateriaal • Aanpassingen levensstijl

8. Invloed van UI II • Weinig bespreekbaar • Onbekend met behandelingsmogelijkheden • Is het een probleem? • Schaamte

9. Vragen • Vragen jullie aan de patiënt of zij er last van heeft? • Hoe vraag je hiernaar? • Wat doe je als de patiënt aangeeft last te hebben? • Hebben jullie hiervoor bepaalde richtlijnen in het ziekenhuis? • Hoe zou je willen dat het geregeld is bij jullie in het ziekenhuis?

10. Blaas

11. Afsluitmechanisme

12. Oorzaken urine incontinentie

13. Mictiedagboek Aantal keer overdag Aantal keer ‘s nachts Geplast volume (max en gemiddeld) Totaal geplast over 24 uur Aantal keren verlies Hoeveelheid verlies

14. Stress test

15. Urodynamisch onderzoek

16. Urodynamisch onderzoek blaas buik detrusor in/uit bekkenbodem

17. z Overig 10% z SUI UUI Gemengd (UUI+SUI) 40 % 25 % 25 % Enige getallen…

18. Stressincontinentie vrijwel uitsluitend bij vrouwen >

19. Mechanisme stressincontinentie Hypermobiliteit Normaal Intrinsieke sfincterinsufficientie

20. Behandeling stressincontinentie • Bekkenfysiotherapie • Bulkmaterialen (collageen,deflux,macroplastique) • Suspensie-operaties • Burch, fasciesling, synthetische midurethrale tapes (MUS) • (Urine afleiding / absorberende incontinentiematerialen)

21. MUS: TVT TVT = tension free vaginal tape Nadeel: • Kans op blaasletsel • Erosie • Overactieve blaas

22. TOT = transobturator tape • Nadeel: • erosie • pijn

23. Resultaten van MUS • TVT: 1 jaars succes ≥90% 5 jaars succes 75% • TOT: Op korte termijn qua succes gelijk aan TVT TVT meer blaascomplicaties TOT meer lies- en beenpijn

24. Fasciesling • Nadeel: • Grotere operatie • CIC nodig

25. Colposuspensie vlgs Burch

26. Stressincontinentie bij mannen: artifiele sfincter prothese

27. Vragen?

28. Stelling 1 Bij elke CF patiënt moet vanaf de leeftijd van 5 jaar gevraagd worden naar het bestaan van urine-incontinentie.

29. Stelling 2 Het bespreekbaar maken van urine-incontinentie moet gebeuren door de CF-arts/NP

30. Stelling 3 Het bespreekbaar maken van urine-incontinentie moet standaard 1x per jaar gebeuren, bijv. bij het jaarlijkse MDS.

31. Stelling 4 Ook bij mannen met CF moet standaard naar het bestaan van urine-incontinentie gevraagd worden