340 likes | 759 Views
FİNANSAL SİSTEM. Bir ekonomi de fonları talep edenler fonları arz edenler bunlar arasındaki fon akımlarını düzenleyen kurumlar fon akımını sağlayan araç ve gereçler piyasanın işleyişini düzenleyen hukuki ve idari kurallar oluşturur. FİNANSAL PİYASALAR.
E N D
FİNANSAL SİSTEM Bir ekonomi de fonları talep edenler fonları arz edenler bunlar arasındaki fon akımlarını düzenleyen kurumlar fon akımını sağlayan araç ve gereçler piyasanın işleyişini düzenleyen hukuki ve idari kurallar oluşturur.
FİNANSAL PİYASALAR Fon arz edenlerle talep edenlerin bir araya geldiği ve karşılıklı değişimin meydana geldiği yerlerdir.
PİYASANIN UNSURLARIAlım satıma konu olan ekonomik değer Satıcı Alıcı
REEL PİYASALAR Mal ve hizmet arz ve talebinin karşılaştığı piyasalardır. FİNANSAL PİYASALAR Fonları talep edenler ile fonları arz edenlerin fon akımlarını sağlayan araç ve gereçlerin karşılaştığı piyasalardır. ALIM SATIMA KONU OLAN EKONOMİK DEĞERE GÖRE PİYASALAR
FİNANSAL PİYASA TÜRLERİ • FON ARZ VE TALEP SÜRESİNE GÖRE • PİYASANIN ÖRGÜTLENME BİÇİMİNE GÖRE • PİYASADA İŞLEM GÖREN FİNANSAL VARLIĞIN İŞLEM DURUMUNA GÖRE • PİYASANIN YÖRESEL OLUP OLMADIĞINA GÖRE • PİYASADA İŞLEM GÖREN FİNANSAL VARLIKLARIN TÜRÜNE GÖRE
PARA PİYASALARI Bir yıla kadar süreli fon arz ve talebinin karşılaştığı piyasalardır. SERMAYE PİYASALARI Bir yıldan daha uzun süreli orta ve uzun vadeli fon arz ve talebinin karşılaştığı piyasalardır. FON ARZ VE TALEP SÜRESİNE GÖRE FİNANSAL PİYASALAR
ÖRGÜTLENMİŞ PİYASALAR Fonların el değiştirdiği finansal varlık alım satımlarının yapıldığı kapalı bir mekânın bulunduğu belirli ilke ve kurallara bağlı olarak işlemlerin yapılığı piyasalardır. ÖRGÜTLENMEMİŞ PİYASALAR Fonların el değiştireceği ya da finansal varlık alım ve satımının yapılacağı belirli bir mekânın bulunmaması durumunda oluşan piyasalara denir. PİYASANIN ÖRGÜTLENME BİÇİMİNE GÖRE FİNANSAL PİYASALAR
BİRİNCİL PİYASALAR Özel ya da kamu kurumlarının fon sağlamak amacıyla menkul kıymetlerini ilk kez ihraç ettikleri ve fon arz edenlerle karşılaştıkları piyasalardır. Menkul kıymetler ilk defa bu piyasalarda alınıp satılarak işlem görürler. İKİNCİL PİYASALAR Daha önce işlem görmüş finansal varlıkların tekrar işlem gördükleri piyasalardır. İkincil piyasaların en önemli kurumları menkul kıymetler borsaları ve finansal aracı kuruluşlarıdır. PİYASADA İŞLEM GÖREN FİNANSAL VARLIĞIN İŞLEM DURUMUNA GÖRE
ÜÇÜNCÜL PİYASALAR Borsaya kote edilmiş menkul kıymetlerin borsa dışında alınıp satılmasıyla oluşan piyasadır. DÖRDÜNCÜL PİYASALAR Menkul kıymetlerin aracısız alınıp satılmasıyla oluşan piyasadır. PİYASADA İŞLEM GÖREN FİNANSAL VARLIĞIN İŞLEM DURUMUNA GÖRE
ULUSAL PİYASALARFinansal piyasaların alım ve satımında belirli bir bölgeyle sınırlı olmaması tüm ülkeyi kapsaması durumunda oluşan piyasalardır. ULUSLAR ARASI PİYASALAR Bir ülkede değil başka ülkelerde çıkartılmış ülkelerde alım ve satımının yapıldığı piyasalardır. PİYASANIN YÖRESEL OLUP OLMADIĞINA GÖRE YÖRESEL PİYASALAR Yalnızca belirli bir yöreye ait menkul kıymetlerin alım ve satımının yapıldığı piyasalardır.
HİSSE SENEDİ PİYASALARI DEVLET TAHVİLLERİ PİYASALARI PİYASADA İŞLEM GÖREN FİNANSAL VARLIKLARIN TÜRÜNE GÖRE ÖZEL SEKTÖR TAHVİLLERİ PİYASALARI TÜREV FİNANSAL VARLIK PİYASALARI
SERMAYE PİYASALARININ GELİŞİMİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER• Ekonomide tasarruf düzeyinin yüksek olması• Özel ya da kamu işletmelerinin uzun süreli fonlara ihtiyaç duyması• Menkul değerlere yatırım yapılmasına uygun ortamın olması• Çok sayıda halka açık anonim ortaklıkların olması• Sermaye piyasasında aracılık yapacak aracı kurumların gelişmiş olması,• Halka açıklanacak bilgileri izleyecek onaylayacak yatırım analizleri yapabilecek kişi ve kurumların olması• Sermaye piyasasının güven açıklık ve kararlılık içinde çalışmasını sağlayacak yasal düzenlemelerin olması
SERMAYE PİYASASININ ETKİNLİĞİNİ ARTIRAN KOŞULLAR• Piyasada riski yüksek olan menkul değerlerin getirisi yüksek riski düşük olanların getirisi düşük olmalıdır.• Piyasada bilgi akışı hızlı ve kesintisiz olmalıdır. Yatırımcılar doğru bilgiye kısa sürede ve düşük maliyetle ulaşabilmelidir.• Piyasada işlem maliyetleri düşük olmadır.• Piyasada yatırımcılar rasyonel hareket etmelidirler
İMKB PİYASALARI Hisse Senetleri PiyasasıÇok farklı endüstriyel sektörlerden halka açık şirketlerin işlem gördüğü İMKB Hisse Senetleri Piyasası, yerli ve yabancı yatırımcılar için likit, şeffaf ve güvenli yatırım ortamı sağlamaktadır. Gelişen İşletmeler Piyasası 2 Borsa kotasyon şartlarını sağlayamayan, gelişme ve büyüme potansiyeline sahip şirketlerin menkul kıymetlerinin işlem görebileceği piyasadır.
İMKB PİYASALARI Tahvil ve Bono PiyasasıTahvil ve Bono Piyasası hem kesin alım-satım işlemleri hem de repo-ters repo işlemleri için tek organize piyasadır.Yabancı Menkul Kıymetler PiyasasıYabancı Menkul Kıymetler Piyasası’nda Türkiye Cumhuriyeti Hazinesi tarafından ihraç edilen ve Borsa kotunda bulunan dış borçlanma araçları (“Eurotahvil”) işlem görmektedir.
Ortaklık: Menkul kıymetleri Borsa kotuna alınmış veya alınacak ve/veya Borsa pazarlarında işlem gören veya görecek anonim ortaklıklardır.Mali Tablo: Hisse senetleri borsada işlem gören ortaklıklar için geçerli olan SPK’nın muhasebe düzenlemeleri çerçevesinde hazırlanan ayrıntılı bilanço, gelir tablosu ve diğer tablolardır.
İlk Kotasyon: Ortaklık hisse senetlerinin ilk kez Borsa kotuna alınmasını, ortaklığın borçluluğu temsil eden menkul kıymetlerinin Borsa kotuna alınmasıdır.İlave Kotasyon: Başvuru tarihinde Borsa kotunda hisse senetleri bulunan ortaklığın sermaye arttırımı nedeniyle ihraç ettiği yeni hisse senetlerinin kotasyon işlemidir.
İMKB’de anonim şirketlerin hisse senetlerinin işlem görebileceği Hisse Senetleri Piyasası (HSP) ve Gelişen İşletmeler Piyasası (GİP) olmak üzere iki piyasa bulunmaktadır. İMKB şirketleri HSP'de ;Ulusal Pazar'da, Kurumsal Ürünler Pazarı'nda, İkinci Ulusal Pazar'da veGözaltı Pazarı'ndaişlem görebilmektedir.
ULUSAL PAZAR245 • İMKB’nin ana pazarı olan Ulusal Pazar’da İMKB tarafından önceden belirlenmiş kotasyon şartlarını tümüyle karşılayan şirketler işlem görmektedir. • Ulusal Pazar’da işlem gören hisse senetlerinin takası, İMKB Takas ve Saklama Bankası A.Ş. (Takasbank) tarafından gerçekleştirilir.
KURUMSAL ÜRÜNLER PAZARI65 Menkul kıymet yatırım ortaklıkları, gayrimenkul yatırım ortaklıkları ve girişim sermayeleri hisse senetleri ile borsa yatırım fonları katılma belgeleri ve aracı kuruluş varantları kot içi pazar niteliğindeki Kurumsal Ürünler Pazarı'nda işlem görürler.
FON PAZARI Borsa Yatırım Fonları ve Borsa Yönetim Kurulu'nca işlem görmesi uygun bulunan A tipi yatırım fonları katılma belgeleri Fon Pazarı'nda işlem görür.
İKİNCİ ULUSAL PAZAR62 Ekonominin dinamosu olan küçük ve orta ölçekli şirketler ve Ulusal Pazar’dan geçici veya sürekli olarak çıkartılan şirketler ile Ulusal Pazar için geçerli kotasyon ve işlem görme koşullarını sağlayamayan şirketler İkinci Ulusal Pazar’da işlem görür.
GÖZALTI PAZARI Belirli koşulların ortaya çıkması sonucunda, şirketlerin izleme ve inceleme kapsamına alınması durumlarında sürekli gözetim, denetim ve izleme ortamında, yatırımcıların devamlı ve zamanında bilgilendirilmesini sağlayacak önlemlerle birlikte, hisse senetlerinin İMKB bünyesinde işlem görebileceği pazardır.
BİRİNCİL PİYASA Hisse senedi ihraç eden şirketler ile tasarruf sahiplerinin doğrudan karşılaştıkları piyasadır. TOPTAN SATIŞLAR PAZARI Önceden alıcıları belirli olan veya olmayan, belirli bir miktarın üzerindeki hisse senedi işlemlerinin Borsa’da güven ve şeffaflık ortamında, organize bir piyasada gerçekleştirilmesini sağlamaktadır.
BİRİNCİL PİYASA Hisse senedi ihraç eden şirketler ile tasarruf sahiplerinin doğrudan karşılaştıkları piyasadır. TOPTAN SATIŞLAR PAZARI Önceden alıcıları belirli olan veya olmayan, belirli bir miktarın üzerindeki hisse senedi işlemlerinin Borsa’da güven ve şeffaflık ortamında, organize bir piyasada gerçekleştirilmesini sağlamaktadır.