1 / 33

5811 SAYILI BAZI VARLIKLARIN MİLLİ EKONOMİYE KAZANDIRILMASI KANUNU VE UYGULAMASI

5811 SAYILI BAZI VARLIKLARIN MİLLİ EKONOMİYE KAZANDIRILMASI KANUNU VE UYGULAMASI. SAMSUN SMMMO 30.01.2009.

esben
Download Presentation

5811 SAYILI BAZI VARLIKLARIN MİLLİ EKONOMİYE KAZANDIRILMASI KANUNU VE UYGULAMASI

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. 5811 SAYILI BAZI VARLIKLARIN MİLLİ EKONOMİYE KAZANDIRILMASI KANUNU VE UYGULAMASI

  2. SAMSUN SMMMO30.01.2009 • Bazı Varlıkların Milli Ekonomiye Kazandırılması “ adı ile TBMM’ de 13.11.2008 tarihinde kabul edilen ve 22.11.2008 tarih ve 27062 sayılı RG’ de yayımlanarak yürürlüğe girmiş bulunan 5811 sayılı Kanun’ un amacı;

  3. SAMSUN SMMMO30.01.2009 • “ Gerçek ve tüzel kişilere ait olup 01.10.2008 tarihi itibarıyla yurt dışında bulunan para, döviz, altın, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının ekonomiye kazandırılması ve taşınmazların kayda alınması ile yurt içinde bulunan ancak işletmelerin özkaynakları içinde yer almayan bu türden varlıkların sermaye olarak konulmak suretiyle işletmelerin sermaye yapılarının güçlendirilmesini sağlamak.” Olup, para, döviz, altın, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile taşınmazların yurda getirilmesi veya beyan üzerine kayda alınmasına ilişkin usul ve esasları kapsamaktadır.

  4. SAMSUN SMMMO30.01.2009 • 5811 sayılı Kanun’ la ilgili olarak 1 seri numaralı Genel Tebliğ 06.12.2008 tarih ve 27076 sayılı RG’ de yayımlanmış ve uygulama esaslarına açıklık kazandırılmıştır. • Önce Yasa’ nın neyi amaçladığına, yararlanacak olanlara ve doğuracağı sonuçlara kısaca bir bakalım:

  5. SAMSUN SMMMO30.01.2009 • Amaç ve Kapsamı :Yazının giriş bölümünde de değinildiği üzere 01.10.2008 tarihi itibarıyla yurt içinde veya yurt dışında gerçek veya tüzel kişilere ait para, döviz, altın, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının ekonomiye kazandırılması ve taşınmazların kayda alınması, özkaynaklar içinde yer almayan bu türden varlıkların sermaye olarak konulmak suretiyle işletmelerin sermaye yapılarının güçlendirilmesini sağlamak amaçlanmıştır. Bu eylemin nasıl gerçekleştirileceği hususu da Yasa’ nın kapsamını oluşturmaktadır.

  6. SAMSUN SMMMO30.01.2009 • Kimler Yararlanacak : Yasa’ nın esas amacının “ Bazı Varlıkların Milli Ekonomiye Kazandırılması” olduğu dikkate alındığında; yine giriş bölümünde ifade edildiği üzere başvuruda bulunacak olanlar yada yararlanacak olanların bu türden varlıklara, -- Yurt dışında sahip olanlar, -- Yurt içinde sahip olundukları varlıklarını işletmelerinin özkaynakları içinde göstermemiş olanlar ile,-- Yurt dışı iştiraklerden ve şubelerden elde edilen kazançlar, yurt dışı iştirak hisselerinin satışından ya da yurt dışında bulunan kurumların tasfiyesinden doğan kazanç elde edenler olduğunu görmekteyiz.

  7. SAMSUN SMMMO30.01.2009 • Başvuru ve ödeme süresi:Yasa’ nın yürürlüğe girdiği 22.11.2008 tarihinden itibaren başlayan bildirim ve beyan süresi 2.Mart.2009 Pazartesi günü akşamı sona erecektir. * Yurt dışında sahip olunan varlıkların beyanında; beyan edilen varlıkların değerleri üzerinden % 2 oranında vergi tarh edilecek ve tarhiyatın yapıldığı ayı izleyen ayın sonuna kadar ödenecektir. * Yurt içinde vergi dairelerine beyan edilen varlıkların değerleri üzerinden % 5 oranında vergi tarh edilecek ve hesaplanan bu vergi de yine takip eden ayın sonuna kadar ödenecektir.

  8. SAMSUN SMMMO30.01.2009 • Uygulama Esasları :Önce bir kez daha yineleyelim, gerçek ve tüzel kişiler tarafından 01.10.2008 tarihi itibarıyla sahip olunan varlıkların beyan süresi 02.03.2009 tarihinde sona erecektir. Gerek yurt dışından gerekse yurt içinden bildirimde bulunacak olanların izleyecekleri yol haritası 1 seri No’ lu Genel Tebliğ’le belirtilmiştir. Burada öncelikle kanıtlayıcı belgelere değinmek istiyorum. Zira varlığı ileri sürülerek bildirimde bulunulacak varlıkların kanaat getirici belgelere dayandırılması gerekiyor.

  9. SAMSUN SMMMO30.01.2009 Bu anlamda kanaat getirici belgelerin; * Tapu sicil kayıtları, * Bankalar ile bankerlerin yaptıkları işlemlerle ilgili kayıtlar ve düzenledikleri belgeler, * Aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, sigorta şirketleri ve benzeri mali ve kurumların kayıtları ve düzenledikleri belgeler, * Posta idaresi nezdindeki çek hesabı ve düzenlenen belgeler, * Noter gibi kurum ve kuruluşların düzenledikleri senetler ve sözleşmeler ile diğer kayıt ve belgeler, * Defter tutan mükelleflerin kayıtları ile bu kayıtlarda yer alan ve Vergi Usul Kanunu’ nun ikinci kitabının üçüncü kısmında belirtilen belgeler ile muadili belgeler,

  10. SAMSUN SMMMO30.01.2009 *Şirketlerin ortaklık ve kooperatiflerin üyelik kayıtları ile Yabancı ülkelerdeki Türk elçilik ya da konsoloslukları tarafından tasdik olunan belgelerden ibaret olduğu anlaşılmaktadır. *Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerince Yasa ve Tebliğ’ de belirlenen esaslar çerçevesinde yasal defterlere kaydedilen varlıkların dönem kazancının tespitinde gelir unsuru olarak kabul edilmeyeceğinin altını çizmek gerekir.

  11. SAMSUN SMMMO30.01.2009 • Varlıkların Bildirim ve Beyan Değerleri ne olacak? : Yurt içi veya yurt dışında bulunan varlıkların beyan edilmesi ile banka veya aracı kurumlara bildirilmesinde ya da yasal defterlere kaydedilmesinde, bu varlıkların rayiç bedellerinin doğal olarak TL cinsinden esas alınacağı ifade edilmiştir. Kuşkusuz rayiç bedelden kastedilenin varlıkların bildirim veya beyan tarihinde belirlenen alım-satım bedeli olduğu anlaşılmalıdır. Döviz ve döviz cinsinden varlıklarda ise T.C. Merkez Bankası döviz alış kuru dikkate alınacaktır.

  12. SAMSUN SMMMO30.01.2009 • Beyan Edilen Varlıkların Kayıtlara İntikali : Mükellefler, pasifte açacakları özel fon hesabına gerçekliklerini kanaat getirici belgelerle ispatladıkları bu varlıkları beyan değerleri ile kayıt edeceklerdir. • Bu çerçevede, bilanço esasına göre defter tutan mükelleflerin taşınmazlar dışındaki varlıklarını, öncelikle banka veya aracı kurumlardaki hesaplara yatırmaları gerekecektir

  13. SAMSUN SMMMO30.01.2009 • Taşınmazlar dışındaki varlıklar ifadesi içinde; para, döviz, altın, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları yer almaktadır. Altın, mücevherat gibi varlıkların bu çerçeve içinde nasıl yer alacağı açıklığa kavuşturulmamıştır. İnsanlar yastık altı varlıklar diye nitelendirilen bu türden varlıklarını bankalara nasıl yatıracaktır? Yasa’nın bu noktada işaret ettiği hususun beyan ve bildirim tarihindeki rayiç bedelin tespiti ile beyan edilmesi gerektiğinden ibaret olduğu kanaatini taşımaktayız. Zira altın ve diğer mücevheratın, para veya döviz gibi yorumlanıp, bankalarda açılacak bir altın hesabı gibi bir hesaba yatırılabilmesi mümkün değildir.

  14. SAMSUN SMMMO30.01.2009 • 5811 Sayılı yasa kapsamında beyan edilen değerler için pasifte açılacak • Özel fon hesabı, sermayenin cüz’ü kabul edilecek ve başka bir amaca yönelik olarak kullanılamayacaktır. Altı ay içinde de sermayeye ilave edilecektir. Serbest Meslek kazanç defteri veya işletme defterlerinde de bu varlıkların kayıt edilmesi gerekmektedir. Burada altı çizilecek önemli bir başka noktanın da bu varlıkların elden çıkarılması halinde ortaya çıkacak zararların gider kabul edilemeyeceği ve bu varlıklar için amortisman uygulanamayacağı hususudur.

  15. SAMSUN SMMMO30.01.2009 • Vergi İncelemeleri ve 5811 Sayılı Yasa ile Getirilen Düzenleme : Bildirim ve beyanda bulunanlar için vergi incelemesi bakımından iki ayrı uygulama söz konusu olacaktır. • 1- Gerek yurtdışı ve gerekse yurtiçinde sahip olunan varlıklardan bildirime ve beyana konu edilen ile ilgili olarak 01.01.2008 tarihinden önceki dönemlere ilişkin, bu bildirim ve beyanlardan hareketle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı söz konusu olmayacaktır.

  16. SAMSUN SMMMO30.01.2009 • 2- 01.01.2008 tarihinden önceki dönemlerle ilgili olarak Kanunun yürürlük tarihi olan 22.11.2008 ‘den önce başlayan vergi incelemeleri sonucu bulunan matrah farkları üzerinden gerekli tarhiyatlar yapılacak ve bulunan matrah farklarından, bu Kanun kapsamında bildirilen veya beyan edilen varlıklara ilişkin tutarların mahsubu söz konusu olmayacaktır. • 3- Kanunla getirilen en önemli ayrıntı bana göre bu noktada yer almaktadır. Bu ayrıntıya dikkatle ve hep birlikte bakalım.

  17. SAMSUN SMMMO30.01.2009 • “ Bildirim veya beyan dışındaki herhangi bir nedenle, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra 1/1/2008 tarihinden önceki dönemlere ilişkin olarak vergi incelemesi yapılması halinde, bu incelemeler sonucu gelir, kurumlar ve katma değer vergisi yönünden tespit edilen matrah farklarından, Kanun kapsamında bildirilen veya beyan edilen tutarların mahsup edilmesi gerekmektedir. Dolayısıyla, inceleme esnasında vergi inceleme yetkili olanlar, bu Kanun kapsamında bildirilen veya beyan edilen tutarları mahsup etmek suretiyle vergi inceleme raporunu tanzim edeceklerdir” açıklaması yer almaktadır.

  18. SAMSUN SMMMO30.01.2009 • Bu paragraftan hemen anlaşılacağı üzere; 5811 sayılı Yasa’ ya göre bildirim ve beyanda bulunan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri bu varlıklarına ilişkin olarak herhangi bir incelemeye tabi tutulamayacakları gibi herhangi bir nedenle 2008 öncesi yıllarla ilgili olarak vergi incelemesine alınacak olur ve sonuçta bir şekilde matrah farkı ortaya çıkar ise yukarıda net bir şekilde ifade olunduğu üzere beyan edilen tutarlar bulunan matrah farkından mahsup edilecektir.

  19. SAMSUN SMMMO30.01.2009 • Bunun için vergi mükelleflerinin yükümlülüklerinin; öncelikle bu tür varlıklarıyla ilgili olarak bildirim ve beyanda bulunmak ve yurt dışı varlıkları için % 2, yurt içi varlıkları için de % 5 oranında vergi ödemekten ibaret olduğunun altını bir kez daha çizerek defterlerinde pasifte özel bir fon hesabında kayıt altına aldıkları bu varlıkları da altı ay içinde artırım yoluyla sermayelerine ilave etmek zorunda olduklarını hatırlatmak istiyorum.

  20. SAMSUN SMMMO30.01.2009 • İncelemelerde tarhiyat ve mahsup işlemleri nasıl yapılacak? • Diğer nedenlerle yapılacak vergi incelemelerinde tarhiyat ve mahsup işlemlerinde iki yöntem söz konusudur. • 1) Aynı fiilden kaynaklanan matrah farkı bulunması, • 2) Ayrı fiilden kaynaklanan matrah farkı bulunması , • Halinde yapılacak tarhiyat ve mahsup işlemleri farklılık arz etmektedir. Bu iki ayrı yöntemi örneklerle açıklayalım.

  21. SAMSUN SMMMO30.01.2009 • 1)Aynı fiilden kaynaklanan matrah farkı bulunması • Vergi incelemelerinde aynı fiilden kaynaklanan matrah farkı bulunması halinde, Kanun kapsamında bildirilen veya beyan edilen tutarlar bu matrah farkından mahsup edilecek, mahsup tutarı kadar gelir, kurumlar veya katma değer vergisi tarhiyatı yapılamayacaktır. Matrah farklarına geçici vergi hesaplaması yapılmayacaktır.

  22. SAMSUN SMMMO30.01.2009 • Örnek ( Tebliğden aynen alınmıştır) : Giyim imalatı ve satışı ile uğraşan (X) A.Ş. yurt dışında sahip olduğu 500.000 TL karşılığı dövizi bu Kanun kapsamında 15/12/2008 tarihinde (Y) Bankasına bildirerek, söz konusu tutarı açılan mevduat hesabına yatırılmıştır. Anılan kurum hakkında bildirim veya beyan dışındaki nedenlerle 2007 yılına ilişkin olarak yapılan vergi incelemesi sonucu belgesiz mal satışı nedeniyle kurumlar vergisi, geçici vergi ve katma değer vergisine konu 800.000 TL matrah farkı bulunmuştur.

  23. SAMSUN SMMMO30.01.2009 • Bu durumda, inceleme esnasında öncelikle bulunan 800.000 TL’ lık matrah farkından bu Kanun kapsamında bildirilerek yurda getirilen 500.000 TL mahsup edilecek ve kalan tutar olan 300.000 TL üzerinden kurumlar vergisi, geçici vergi ve katma değer vergisi tarhiyatı önerilecektir.

  24. SAMSUN SMMMO30.01.2009 • 2)Ayrı fiilden kaynaklanan matrah farkı bulunması Vergi incelemelerinde ayrı fiillerden kaynaklanan matrah farklarının bulunması halinde ise Kanun kapsamında bildirilen veya beyan edilen tutarlar gelir, kurumlar veya katma değer vergisi yönünden bulunan her bir matrah farkından ayrı ayrı mahsup edilecektir. Bu mahsup esnasında, bildirilen veya beyan edilen tutarların bulunan matrah farkları toplamından küçük olması halinde, bu tutarın vergi türüne isabet eden matrah farkı ile oranlaması suretiyle mahsup işlemi gerçekleştirilecektir.

  25. SAMSUN SMMMO30.01.2009 • Örnek ( Tebliğden aynen alınmıştır.) : • (K) Ltd. Şti. Türkiye'de sahip olduğu 400.000 TL değerindeki taşınmazını 18/12/2008 tarihinde beyan ederek yasal defter kayıtlarına intikal ettirmiş ve fon hesabına aldığı söz konusu tutarı da süresinde sermayeye ilave etmiştir. Anılan kurum ile ilgili olarak bildirim veya beyan dışındaki nedenlerle 2007 dönemi için 2011 yılında yapılan inceleme sonucu şirketin satışlarının bir kısmını düşük bedelli fatura düzenlemek suretiyle kayıt dışı bıraktığı tespit edilmiş, kayıt dışı bırakılan hasılat nedeniyle 300.000 TL kurumlar vergisi ve katma değer vergisi matrah farkı tespit edilmiştir.

  26. SAMSUN SMMMO30.01.2009 • Ayrıca şirketin verdiği borçla ilgili tahsil ettiği faiz geliri üzerinden hesaplanan katma değer vergisi tutarlarını da kayıtlarına intikal ettirmediği için 200.000 TL katma değer vergisi matrah farkı bulunmuştur. • Bu durumda, inceleme esnasında bulunan kurumlar vergisi ve katma değer vergisi matrah farklarından, bu Kanun kapsamında beyan edilen 400.000 TL orantılı bir şekilde mahsup edilecektir.

  27. SAMSUN SMMMO30.01.2009 • Dolayısıyla, 400.000 TL'nin {[300.000/(300.000+200.000)] x400.000=} 240.000 TL' sı kayıt dışı bırakılan hasılat nedeniyle bulunan (aynı fiilden kaynaklanan)  kurumlar vergisi ve katma değer vergisi matrah farkından, {[200.000/(300.000+200.000)]x400.000=} 160.000 TL'si ise diğer nedenle bulunan (ayrı fiilden kaynaklanan) katma değer vergisi matrah farkından mahsup edilecektir. • Bunun sonucunda, 60.000 TL matrah farkı üzerinden kurumlar ve katma değer vergisi, 40.000 TL matrah farkı üzerinden de katma değer vergisi tarhiyatı önerilecektir.

  28. SAMSUN SMMMO30.01.2009 • Öte yandan, Kanun kapsamında beyana konu edilen tutarın 700.000 TL olması halinde, inceleme esnasında öncelikle bulunan matrah farklarından bu Kanun kapsamında bildirilen 700.000 TL'nin (300.000+200.000=) 500.000 TL'si doğrudan mahsup edilecektir. Dolayısıyla, matrah farkı oluşmadığından herhangi bir tarhiyat önerilmeyecektir. Bildirilen tutardan arta kalan 200.000 TL ise daha sonra herhangi bir nedenle yapılacak vergi incelemelerinde bulunacak matrah farklarından mahsup edilebilecektir.

  29. SAMSUN SMMMO30.01.2009 • Ortaklar Cari Hesaplarının Durumu : Tebliğde; “ ..ortaklar cari hesabında yer alan ortaklara borç tutarlarının Kanunun 3 ‘ üncü maddesinin ikinci fıkrası kapsamında bankalara işletme adına yatırılmak suretiyle beyan edilmesi halinde, bahse konu borç tutarları bilanço pasifinde açılacak özel fon hesabına kaydedilebilecek ve süresinde sermayeye ilave edilebilecektir…” hükmü yer almaktadır.

  30. SAMSUN SMMMO30.01.2009 • Ortaklara borçların ( 331 ) nolu Hesapta yer aldığı düşünüldüğünde, ortaklar tarafından bankaya yatırılacak varlıkların bu borcu ikiye katlayacağı ve işlemin daha büyük bir sıkıntıya yol açacağı endişesini taşıyan meslek mensuplarımız tarafından 331 nolu hesapta yer alan meblağın sermaye artırım yoluyla tasfiyesinin mümkün olduğu 5811 sayılı Yasa’ nın bu hükmüne gerek olup olmadığı sorusu yöneltiliyor. Yasa’ da hedeflenen eylemi bir muhasebe işlemi ile izah etmeye çalışalım.

  31. SAMSUN SMMMO30.01.2009 • (X) Limited Şirketinde 331 nolu Ortaklar Cari Hesabında 300.000,00 TL borç bulunduğunu varsayalım. 5811 sayılı Yasa’ ya göre bu tutarın tasfiyesi için 01.02.2009 tarihinde bankaya 350.000, 00 TL yatırıldığını kabul edersek aşağıdaki muhasebe işlemleri yapılacaktır.

  32. SAMSUN SMMMO30.01.2009 • . . 01/02/2009 . . • 102 BANKALAR 350.000,00 • 549 ÖZEL FONLAR 332.500,00 • 5811 nolu Yasa gereği Banka’ya yatan… • 360 ÖDENECEK VERGİLER 17.500,00 • % 5 vergi tevkifatı …. • . . 02/02.2009 . . • 331 ORTAKLAR CARİ HS. 300.000,00 • 102 BANKALAR 300.000,00 • Ortaklara ödenen … • . . 15/03/2009 . . • 360 ÖDENECEK VERGİ VE DİĞ. YKML. 17.500,00 • 102 BANKALAR 17.500,00 • Ödenen % 5 vergi tevkifatı … • . . 30.06/2009 . . • 549 ÖZEL FONLAR 332.500,00 • 500 SERMAYE 332.500,00 • Altı ay içinde fonun sermayeye aktarımı… • . . /. .. . .

  33. SAMSUN SMMMO30.01.2009 • Sonuç İtibarıyla; • “ Bazı Varlıkların Milli Ekonomiye Kazandırılması “ isimli 5811 sayılı Yasa getirdiği imkanlarla, gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri için bir “ VERGİ AFFI “ dır. • Meslek mensuplarımızın işlemlerini takip ettikleri gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine başvuru için belirlenen son günü ve Yasa’ nın özelliklerini anlatmalarını öneriyoruz. Katılımınız ve destekleriniz için,teşekkürler… SAMSUN SMMMO YÖNETİM KURULU

More Related