Peter den Boer

1. Peter den Boer Individueel transitieplan (ITP) voor arbeidsintegratie

2. Wat gaan we doen?

3. ITP – werk in uitvoering • 2005: - boekje European Agency met model ITP • 2006/2007 work@work – eerste uitwerking concept • 2007/2008 work@work Plus thema 4 – uitwerkingop scholen • Centraal: TRANSITIE – verandering van focus

4. ITP • Documenteert verleden, heden en toekomst • omstandigheden, medische geschiedenis • hobbies, vrije tijdsbesteding, waarden en culturele achtergrond, competenties, vaardigheden • wensen • Sluit aan op IOP • Doel: • De kans op werk te vergroten • Aansluiting werk – jongere te bevorderen • Autonomie, zelfkennis en zelfvertrouwen te bevorderen • Win-win met werkgevers te bevorderen

5. Principes 1

6. ITP van de leerling Geeft eigen wensen, competenties, interesses en behoeften aan Principes 2 Begeleidt bijeenkomst, zorgt dat iedereen aan bod komt Zorgt dat de benodigde informatie beschikbaar is of komt. Zorgt dat afspraken worden gemaakt over taken. Zorgt dat daar de volgende bijeenkomst op teruggekomen wordt Jongere Vanuit intake naar herhaalde actie én evaluatie Geven verwachtingen aan en hun beeld van de leerling en zijn/haar toekomst Contactpersoon Familie Deskundigen Docent geeft een beeld van de leerling, diens peroonslijke en onderwijs geschiedenis. Andere professionals geven informatie over de vereiste competenties op de arbeidsmarkt n.a.v. wensen van de leerling

7. Plaats ITP • Relatie tot: • IOP / handelingsplannen en bijstellingscycli • Leerlingvolgsysteem • Stagebeoordeling • Portfolio • Sectororiëntatie • Arbeidskundig onderzoek • Beroepskeuzetests • ….

8. U • Wat voor instrumenten heeft u al in huis enwelke informatie wordt daarmee verzameld • Aan welke instrumenten zou ITP gekoppeld moeten worden? Waar zit de aansluiting of overlap?

9. Transitie • Overgang – hobbel • Praktijkschok • Eigen ergaringen met stage, begin loopbaan

10. Arbeidsidentiteit - ontwikkeling (Meijers en Wardekker, 2001) grens-ervaring interne dialoog externe dialoog Identiteit “Cultuur” betekenis <-cognitie “Natuur” verwarring emotie -> commitment <--> exploratie

11. Arbeidsidentiteit (Meijers, 1995) • Identiteit: • Wie ben ik? • Wat wil ik? • Arbeidsidentiteit: • Wat betekent arbeid voor mij? • Wat wil ik door middel van arbeid voor mijn omgeving betekenen?

12. Hoe kom je eraan? • Door te participeren en te ervaren – DOEN • Is nooit af • Geeft wel richting – ook aan leren – ‘zelfsturing’

13. Leren kiezen – zelfsturing(Den Boer e.a., 2003) • Onderzoek 2005: Zonder expliciete aandacht voor reflectie gebeurt er niets! Grenservaring Arbeids- identiteit Zelfsturing Verwerking

14. Principes 3 Reflectie op confrontatie W E R K (her)oriëntatie curriculum Confrontatie Met arbeid en beroep OPLEIDING (her)oriëntatie curriculum (her)oriëntatie curriculum Start opleiding JONGERE Voor- geschiedenis

15. Loopbaancompetenties (Kuijpers, 2003) • Capaciteitenreflectie – onderzoeken wat je kunt • Motievenreflectie – onderzoeken wat je wilt • Werkexploratie – onderzoeken hoe de werelderuit ziet • Netwerken – zorgen voor kennissen • Loopbaansturing – de volgende stap zetten – niet blijven hangen in reflectie – DOEN!

16. U • Moet dat ook met Pro-leerlingen? • Kan dat ook met Pro-leerlingen?

17. VISIE Wie/ wat bepaalt beroepsperspectief? Is dat een lineair of cyclisch proces? Wanneer begin je ermee? SAMENHANG Onderling Met doelen van partijen Met proces LVS met o.a. Comp beoordeling Stage beoordeling IOP/ handelingsplan ITP INSTRUMENTEN Melba Beroepskeuzetest PF Uitstroommeting Mast STAGEBEGELEIDING Informatie verzamelen Doel bepalen Empowerment Werk Nazorg Kwalificering TRANSITIE PROCES Consequenties voor inrichting onderwijs Consequenties organisatie school Wie? Afstemming Waar sta je? Wat kun je? Waar wil je heen? Wat heb je nog nodig? B e d r i j f PARTIJEN L e e r l i n g O u d e r s / g e z i n Maatschappelijke organisaties S c h o o l REGIE Wie? Vast – verschuivend? EIGENAARSCHAP Van proces Van instrument Vast – verschuivend? Docent, stagebegeleider, coach Inspectie Overheid

18. Visie • Wie / wat bepaalt beroepsperspectief jongere? • Cyclisch of lineair? • Wanneer begin je ermee? • Hoe ga je om met niet-realistische beroepswensen • Vooral algemeen op of (meer) beroepsspecifiekopleiden?

19. Samenhang en eigenaarschap instrumenten nu en straks • LVS • – gebruik maken info voor ITP • – eigendom school – relatie ITP-IOP-PF-Pop • IOP / handelingsplannen • – ITP deel IOP? • – IOP onderwijskundige uitwerking ITP • PF • Pop • Arbeidskundig onderzoek • Stages • Beroepsoriëntatie en beroepskeuzetestst • …..

20. Bij het schema • Spoorboekje nodig: Wie doet wat wanneer? • Overzicht van wat er in welke klas gebeurt • Welke docenten hebben de totale lijn in beeld • – stagedocenten hebben dat meestal goed op een rij • – hebben ook een beeld van (missende) competenties • (bij de leerling). • Betekenis competenties voor docent duidelijk maken • ivm transitie •  maak een schema voor docenten •  Maak een schema voor de leerlingen

21. Stappen naar ontwikkelplan • Leg het de docenten goed uit waar het nodig voor is • – voorkom: ‘transitieplan is het zoveelste plan dat moet’ • Instrument in voor leerlingen begrijpelijk taal voor ouders en leerlingen met voor leerlingen bruikbare en nuttige functiesbij voorkeur in beelden • ITP is er feitelijk al – alle info is er, maar het is als ITP • nog niet herkenbaar; DUS: • Schema maken om in beeld te brengen wat je al doet • en wie welke informatie heeft • Blijft de grote lijn van de doorstroom van de leerling in beeld?

22. U • Wat vertelt u nu aan een leerling als hij of zij bij u op school begint over wat er na schoolkomt en hoe u hem of haar daarop voorbereidt? • Als u dat nu aan een beginnende leerling bij u opschool zou moeten vertellen, wat zou u dan vertellen? • Hoe vertelt u morgen uw collega’s op schoolwat ITP is en waar het goed voor is?

23. Literatuur • European Agency for Development in Special Needs Education (). • Individuele Transitieplannen. Begeleiding bij de overstap van school naar werk. • www.european-agency.org. • F. Meijers, M. Kuijpers & J. Bakker (2006). Over leerloopbanen en • loopbaanleren. Loopbaancompetenties in het (v)mbo. Driebergen: • Het Platform Beroepsonderwijs • M. Kuijpers, F. Meijers & J. Bakker (2006). Krachtige loopbaangerichte • leeromgevingen in het (v)mbo: hoe werkt het? Driebergen: • Het Platform Beroepsonderwijs • M. Kuijpers (2003). Loopbaanontwikkeling. Onderzoek naar ‘competenties’. • Enschede: Twente University Press. • F. Meijers (1995). Arbeidsidentiteit. Studie- en beroepskeuze in de • post-industriele samenleving. Alphen a/d Rijn: Samsom HD Tjeenk Willink • Peter den Boer, Kariene Mittendorff & Titia Sjenitzer (2004). Beter Kiezen. • Onderzoek naar keuzeprocessen van jongeren in het vmbo en mbo. • Wageningen: Stoas Onderzoek.

24. Contact • Peter den Boer • IVA Beleidsonderzoek en advies • Unit Werken en Leren • prdenboer@uvt.nl • 013 466 8462 • 06 12529533