220 likes | 313 Views
Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu www.szkolnictwo.pl.
E N D
Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu www.szkolnictwo.pl Wszelkie treści i zasoby edukacyjne publikowane na łamach Portalu www.szkolnictwo.pl mogą być wykorzystywane przez jego Użytkowników wyłącznie w zakresie własnego użytku osobistego oraz do użytku w szkołach podczas zajęć dydaktycznych. Kopiowanie, wprowadzanie zmian, przesyłanie, publiczne odtwarzanie i wszelkie wykorzystywanie tych treści do celów komercyjnych jest niedozwolone. Plik można dowolnie modernizować na potrzeby własne oraz do wykorzystania w szkołach podczas zajęć dydaktycznych.
Podstawy przedsiębiorczości Temat: Sukces i niepowodzenie w biznesie
Sukces Sukces jest to działanie na najwyższym poziomie możliwości jednostki, w kierunku spełnienia jej marzeń i pragnień przy jednoczesnym zachowaniu równowagi pomiędzy wszystkimi płaszczyznami życia. Innymi słowy sukces jest to stan zamierzony, zrealizowany w przeciągu czasu. Do zdefiniowania sukcesu określa się wartości, które są jego wyznacznikiem. Dla każdego człowieka sukces jest widziany w inny sposób. Ważną rolę odgrywa tutaj hierarchia wartości i doświadczenia wyznawane przez każdego z osobna. • Miarą sukcesu mogą być: • zrealizowane plany, szczęście, zdrowie, własność materialna itp. • Człowiek osiąga sukces, wtedy gdy spełniają się wszystkie jego oczekiwania.
Ryzyko Ryzyko – w języku naturalnym oznacza jakąś miarę/ocenę zagrożenia czy niebezpieczeństwa wynikającego albo z prawdopodobnych zdarzeń od nas niezależnych, albo z możliwych konsekwencji podjęcia decyzji. Najogólniej, ryzyko jest wskaźnikiem stanu lub zdarzenia, które może prowadzić do strat. Jest ono proporcjonalne do prawdopodobieństwa wystąpienia tego zdarzenia i do wielkości strat, które może spowodować. Dlatego też w języku potocznym mówimy w określonej sytuacji przed decyzyjnej, np. ja tu nic nie ryzykuję, mogę tylko skorzystać. Jeśli kupimy los, wielkość ryzyka zależy tylko od tego, ile za niego zapłaciliśmy. Podejmując decyzję kupna losu, przeprowadzamy tzw. bilans możliwych zysków i strat.
Ryzyko systematyczne • Ryzyko systematyczne – zwane inaczej rynkowym, wynika z ogólnych warunków otoczenia biznesu na najbardziej ogólnym poziomie. W ramach ryzyka rynkowego można wymienić: • ryzyko polityczne – wynikające nie zawsze trafnych decyzji władz ustawodawczych lub wykonawczych, • ryzyko rynku – wynikające z aktualnej lub prognozowanej koniunktury panującej w danej branży, • ryzyko walutowe – związane ze zmianą kursów, co przejawia się w okresowym wzroście lub osłabieniu waluty narodowej, • ryzyko stopy procentowej – wynikające ze zmian podstawowych stóp procentowych w kraju, powodujące zmiany zysków przedsiębiorstw oraz niestabilność wartości instrumentów finansowych opartych na stopie procentowej.
Ryzyko niesystematyczne • W odróżnieniu od ryzyka systematycznego, ryzyko niesystematyczne, zwane specyficznym wiąże się bowiem z prowadzoną przez firmę działalnością operacyjną, inwestycyjną oraz finansowych firmy, jej rentowności i płynności. • Najważniejsze elementy kształtujące poziom ryzyka niesystematycznego: • doświadczenie, umiejętności i trafność decyzji kierownictwa, • dostępność surowców i materiałów do produkcji, • zaangażowanie i umiejętności pracowników, • konkurencja panująca w branży, • atrakcyjność jakościowa lub cenowa • oferowanych produktów lub usług.
Ryzyko niesystematyczne Ryzyko operacyjne z punktu widzenia funkcjonowania danej firmy, dzieli się na ryzyko operacyjne i finansowe. Ryzyko operacyjne (zwane ryzykiem handlowym) związane jest przede wszystkim z możliwością i umiejętnością aktywnego oddziaływania na sprzedaż, koszty wytwarzania i ceny produktów, poziom konkurencji, jakość zarządzania firmą, dywersyfikację dostawców i odbiorców. Źródłem ryzyka operacyjnego firmy jest tak zwana dźwignia operacyjna, czyli wpływ, jaki na zysk operacyjny przedsiębiorstwa wywiera każda zmiana wartości jego sprzedaży. Jedną z miar ryzyka operacyjnego danej firmy może być zmienność zysku operacyjnego – tzn. im większe wahania tego wskaźnika rentowności, tym większe ryzyko operacyjne.
Ryzyko finansowe Ryzyko finansowe związane jest ze strukturą źródeł finansowania majątku firmy. Zwykle wzrost udziału środków obcych podwyższa jednocześnie ryzyko działalności danego przedsiębiorstwa, czyli czyni firmę mniej interesującym partnerem dla instytucji finansowych skłonnych do finansowania jej bieżącej lub długoterminowej działalności. Źródłem ryzyka finansowego w działalności firmy jest tzw. Dźwignia finansowa. Określa ona zależność pomiędzy wartością wypracowanego zysku operacyjnego, a wartością osiągniętego w tym samym czasie zysk netto. Innymi słowy – wskazuje, czy zaangażowane w firmie obce środki finansowe pozytywnie czy negatywnie wpływają na ostateczną rentowność przedsiębiorstwa.
Analiza ryzyka Celem analizy ryzyka jest określenie i oszacowanie prawdopodobieństwa oraz skutków wystąpienia danego (niepożądanego) zdarzenia. Analiza ryzyka to określone działania skierowane na obniżenie wpływu ryzyka na funkcjonowanie danego podmiotu i podejmowanie odpowiednich środków przeciwdziałania i minimalizacji ryzyka. Pozwala na określenie poziomu ryzyka w sposób jakościowy i ilościowy dzięki czemu mogą zostać przeprowadzane działania zapobiegawcze lub działania polegające na jego eliminacji.
Analiza ryzyka • Analiza ryzyka jest jednym z elementów procesu zarządzania ryzykiem. Wyróżnia się kilka rodzajów podejścia do analizy: • Podejście podstawowego poziomu - zastosowanie standardowych zabezpieczeń, • Podejście nieformalne - oparte na wiedzy i doświadczeniu ekspertów, • Szczegółowa analiza ryzyka - z wykorzystaniem technik analizy ryzyka, • Podejście mieszane. • Analiza ryzyka jest narzędziem wykorzystywanym m.in. do: • przygotowania polityki bezpieczeństwa i systemów zarządzania bezpieczeństwem, • zarządzania projektem, • zarządzania przedsiębiorstwem, • różnego rodzaju analiz biznesowych.
Kryzys Kryzys - termin oznacza, w sensie ogólnym, wybór, decydowanie, zmaganie się, walkę, w której konieczne jest działanie pod presją czasu. Kryzys strategiczny Kryzys wyników Kondycja przedsiębiorstwa Kryzys płynności czas Niewypłacalność
Kryzys Kryzys strategiczny – kondycja ekonomiczna przedsiębiorstwa jest bardzo dobra, ale zagrożona jest jego pozycja rynkowa (np. spadek sprzedaży, utrata rynków zbytu). Jeżeli nie będzie reakcji na kryzys strategiczny, to po pewnym czasie nastąpi kryzys wyników. Oznacza to, że następuje spadek przychodów i zysków, wzrasta zadłużenie oraz pogarsza się wskaźnik rentowności. Kryzys płynności to sytuacja, kiedy kondycja przedsiębiorstwa jest zła, czyli zadłużenie wzrasta i grozi utratą płynności, czyli zdolności do regulowania zobowiązań. Ostatnia faza to kryzys niewypłacalności. Przedsiębiorstwo przynosi straty i musi być zlikwidowane. Kiedy kryzys jest już faktem, można przystąpić do uzdrawiania przedsiębiorstwa, czyli do restrukturyzacji.
Restrukturyzacja Restrukturyzacja – są to gwałtowne zmiany w aktywach, pasywach lub organizacji firmy. Celem restrukturyzacji jest stworzenie przesłanek do wzrostu wartości przedsiębiorstwa. Restrukturyzacja jest równoważna z transformacją. • Przyczyny wewnętrzne: • zbyt energochłonna produkcja, • zbyt materiałochłonna produkcja, • państwo musi dokładać do produkcji, • spadek zainteresowania produktami/ usługami. Wyróżniamy 4 typy restrukturyzacji: Restrukturyzacja kreatywna - polega ona na tym, że kreuje się pewne zmiany w czasie, tzn. wprowadza się jakieś określone zmiany w przedsiębiorstwie i efekty tego wprowadzenia widać dopiero po jakimś czasie. Jeśli firma chce wprowadzić jakiś nowy produkt na rynek, wtedy go kreuje.
Restrukturyzacja Restrukturyzacja antycypacyjna – przewidywania, predykcja. Oparta jest na benchmarkingu. Przedsiębiorstwa często dokonują porównania się z innymi firmami tego samego typu aby natychmiast zająć rynek i być najlepszym. Restrukturyzacja ta dotyczy organizacji pracy, zatrudnienia, wyników finansowych, wskazań marketingowych. Restrukturyzacja dostosowawcza – ma pewien charakter naprawczy. Jest inicjowana gdy przedsiębiorstwo zaczyna osiągać nie zadowalające wyniki, tzn. mają zysk mały bądź ujemny. Restrukturyzacja tego typu polega na natychmiastowej zmianie działalności, funkcjonowania przedsiębiorstwa po to by ustabilizować przedsiębiorstwo. Restrukturyzacja naprawcza – polega ona na wprowadzaniu zmian, które mają naprawić przedsiębiorstwo w celu ustabilizowania jego funkcjonowania, oraz osiągnięcia dodatniego bilansu. Jest to najtrudniejszy rodzaj restrukturyzacji do przeprowadzenia.
Restrukturyzacja • Z wszystkich rodzajów restrukturyzacji najszerszy zakres ma: • restrukturyzacja operacyjna - obejmuje zmiany w podstawowej działalności gospodarczej przedsiębiorstwa, określonej zyskiem lub strata operacyjna i znajduje swoje odbicie w zmianach stanu i struktury aktywów przedsiębiorstwa, • restrukturyzacja marketingowa - ma na celu zmiany prowadzące do wzrostu sprzedaży , umocnienie pozycji przedsiębiorstwa na rynku dzięki prowadzeniu m.in elastycznej polityki cenowej, • restrukturyzacja produktowa - obejmuje zmiany w dotychczasowym asortymencie jakim dysponuje przedsiębiorstwo, • restrukturyzacja zasobów przedsiębiorstwa - polega na zwiększeniu wydajności majątku rzeczowego i zasobów ludzkich tak aby odpowiadały kryteriom panującym na rynku, • restrukturyzacja techniczna i technologiczna - łączy zmiany w ofercie przedsiębiorstwa i sposobach wytwarzania produktów w jeden spójny proces.
Restrukturyzacja • Do restrukturyzacji naprawczej należy podział zwany strategią naprawczą: • strategia zawężania – analizujemy produkcje przedsiębiorstwa, stwierdzamy że pewne produkty nie przynoszą zysku i wtedy zaprzestajemy ich produkcji, • strategia wycofywania się – polega na tym że analizujemy rynki na których działamy, gdy okazuje się że któryś z nich jest nie rentowny wtedy się z niego wycofujemy, rezygnujemy, • strategia odchudzania – szczegółowo przegląda się aktywa, ze zwróceniem szczególnej uwagi na majątek stały i strategia ta polega na usuwaniu zbędnych przedmiotów z firmy np. drukarek, zapasów. Jest to strategia, którą ciężko jest przeprowadzić, gdyż napotyka liczny i silny opór ze strony pracowników czy też otoczenia, • strategia okrajania – jedyna realnie spotykana restrukturyzacja i jest ona sumą wszystkich wyżej wymienionych strategii.
Kryzys gospodarczy • Przyczyny kryzysu: • w czynnikach zewnętrznych, np. przez błędną politykę finansową, politykę gospodarczą, także przez niewydolność systemu finansowego. Jest to podejście charakterystyczne dla szkoły neoliberalnej, • w samej naturze gospodarki kapitalistycznej (marksizm, keynesizm). Podkreśla się zjawisko cykliczności koniunktury, czy obniżenie popytu na dobra konsumpcyjne w skutek wyzysku (marksizm). • W czasie trwania kryzysu następują bankructwa instytucji finansowych i banków, dochodzi do upadłości wielu firm i przedsiębiorstw, w wyniku czego następują zwolnienia grupowe, utrata miejsc pracy i redukcja etatów. • Ogólnie kryzys objawia się nagłym pogorszeniem stanu gospodarki. • Pierwszym sygnałem nadchodzącego kryzysu są spadki indeksów giełdowych lub krach giełdowy przeradzający się w długoterminową bessę.
Kryzys bankowy a walutowy Kryzys bankowy - jest jednym z rodzajów kryzysu finansowego. Jest to sytuacja kiedy system bankowy danego kraju nie jest w stanie wypełniać swej funkcji kredytowej, a wszystkie lub część banków jest niewypłacalna i wstrzymują regulowanie zobowiązań. Kryzys bankowy a walutowy Jest możliwa sytuacja kiedy jednocześnie będzie występował kryzys bankowy i kryzys walutowy, kiedy banki z danego kraju zaciągają kredyty w obcej walucie, a uzyskane pieniądze zostają wykorzystane na zakup krajowych papierów wartościowych, które są wyżej oprocentowanych niż zaciągnięty kredyt. W przypadku nagłej deprecjacji waluty krajowej następuje kryzys, gdyż fundusze uzyskane z zakupionych papierów wartościowych nie wystarczają na pokrycie zagranicznego długu.
Kryzys bankowy a walutowy • Trzy grupy kryzysów bankowych: • kryzysy przegrzanej koniunktury dotyczące krajów uprzemysłowionych (Hiszpania, • Norwegia, Finlandia, Szwecja, USA, Japonia) – grupa I, • kryzysy transformacji dotyczące krajów przechodzących transformację systemową • (Litwa, Ł otwa, Estonia, Rosja, Ukraina, Gruzja, Kirgistan, Bułgaria, Polska) – grupa II, • kryzysy nierównowagi wewnętrznej i zewnętrznej oraz utraty zaufania inwestorów • dotykające pozostałe rynki wschodzące (Meksyk, Argentyna, Tajlandia, Indonezja, • Malezja, Korea, Filipiny) – grupa III. • Przyczyny powstania kryzysu bankowego • złe kredyty, • spadek wartości akcji, obligacji i innych papierów wartościowych posiadanych przez banki, • upolitycznienie działalności banków, • korupcja, • gwałtowne załamanie kursu waluty (kryzys walutowy).
Kryzys finansowy Kryzys finansowy 2007-2009 – ogólnoświatowy kryzys ekonomiczny rynku finansowego i bankowego w latach 2007- 2009. Początek kryzysowi dała zapaść na rynku pożyczek hipotecznych wysokiego ryzyka w Stanach Zjednoczonych. Kryzys został spowodowany przez pożyczki hipoteczne, które udzielały banki przy wysokim ryzyku spłaty, osobom o niewystarczających możliwościach finansowych. Pożyczki te stały się zabezpieczeniem obligacji strukturyzowanych masowo sprzedawanych w celach inwestycyjnych i spekulacyjnych przez prywatne instytucje finansowe, w tym największe banki amerykańskie i europejskie. Świadomość ryzykowności tych obligacji była niewielka, gdyż trwał wzrost na rynku nieruchomości, a czołowe instytucje ratingowe wystawiały wysokie oceny bezpieczeństwa rzeczonym obligacjom. Niewypłacalność indywidualna z niespodziewanie dużym odsetkiem (9,2%) poskutkowała z kolei brakiem gotówki na rynku kredytowym i niestabilnością (zagrożeniem rychłej niewypłacalności wierzytelności) tych instytucji.
Kryzys finansowy • Początkowo kryzys omijał gospodarkę Polski. • Za główne zagrożenia uważano takie zjawiska jak: • niebezpieczną zależność wartości złotego od spekulacyjnych inwestycji krótkoterminowych, • wysokie zadłużenie państwa oraz wysoki udział importu w produkcji. • Potem jednak pojawiły się czynniki powodujące przeniesienie się kryzysu do Polski - ograniczenie akcji kredytowej przez banki, atak spekulacyjny na polską walutę i znaczne obniżenie wartości złotego oraz problemy finansowe w przedsiębiorstwach z opcjami walutowymi. Jednak na tle pozostałych gospodarek europejskich sytuacja Polski była oceniana bardzo pozytywnie.
Literatura: • Biernacka M., Korba J., Smutek Z.: Podstawy przedsiębiorczości. Podręcznik do liceum ogólnokształcącego, liceum profilowanego i technikum. Wyd. II. Operon, Gdynia 2009, • Gregorczyk S., Romanowska M., Sopińska A., Wachowiak P.: Przedsiębiorczość bez tajemnic. Podręcznik do nauczania podstaw przedsiębiorczości dla liceum i technikum. WSiP 2009, • Komosa A.: Szkolny słownik ekonomiczny. Ekonomik 2002, • http://pl.wikipedia.org • Budnikowski A., Międzynarodowe stosunki gospodarcze, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2006, • Iwanicz-Drozdowska M., Kryzysy bankowe: przyczyny i rozwiązania, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2002.