720 likes | 945 Views
Projekt „Trzy Przełomy” w Chinach. Z. Gręplowska Instytut Inżynierii i Gospodarki Wodnej Politechnika Krakowska. Tematyka. 1. Organizator wyprawy 2. Problemy z wodą w Chinach 3. Charakterystyka Jangcy 4. Komisja Zasobów Wodnych Jangcy 5. Projekt Trzech Przełomów (TGP) zadania
E N D
Projekt „Trzy Przełomy” w Chinach Z. Gręplowska Instytut Inżynierii i Gospodarki Wodnej Politechnika Krakowska
Tematyka • 1. Organizator wyprawy • 2. Problemy z wodą w Chinach • 3. Charakterystyka Jangcy • 4. Komisja Zasobów Wodnych Jangcy • 5. Projekt Trzech Przełomów (TGP) • zadania q charakterystyka techniczna • wpływ inwestycji na środowisko – stanowisko oficjalne • j.w. - głosy światowej krytyki • historia projektu • 6. Migawki natury turystycznej
StowarzyszeniePARTNERSTWO dla ODRY Organizator wyprawy: • Stowarzyszenie powstało w 1999 roku. • Członkami założycielami są: • Kancelaria Prezesa RM, Biuro d.s. Usuwania Skutków Powodzi Wrocław • Program Odra 2006 Wrocław • Wydział Ochrony Środowiska UW we Wrocławiu • RZGW w Szczecinie, Wrocławiu i Gliwicach, • IMGW Oddział we Wrocławiu • Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Wrocław i Opole • Lubuski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych, Zielona Góra • Politechnika Wrocławska, Akademia Rolnicza we Wrocławiu, • Instytut Morski w Szczecinie • 6 firm związanych z hydrotechniką
Stowarzyszenie PARTNERSTWO dla ODRY - cd Organizator wyprawy: Zarząd: Ryszard Koślacz – przewodniczący Władysław Buchholz – wiceprzewodniczący Piotr Warcholak – wiceprzewodniczący Jan Winter – sekretarz Jerzy Sobota – skarbnik
Misją Stowarzyszenia jest „upowszechnianie wiedzy oraz przekonywanie opinii publicznej o wadze zagadnień dotyczących wody, jak również ułatwianie transferu najlepszych doświadczeń z innych krajów w zakresie szeroko pojętej, kompleksowej gospodarki wodnej”
Misja realizowana jest przez • „inicjowanie i wspieranie działań prowadzących do zacieśnienia współpracy regionalnej i międzynarodowej w obszarze Nadodrza i Morza Bałtyckiego w zakresie polityki regionalnej, planowania przestrzennego, gospodarki wodnej i ochrony środowiska; • inicjowanie i wspieranie działań prowadzących do wypracowania trwałych mechanizmów i struktur organizacyjnych zapewniających ciągłą i efektywną współpracę międzynarodową na rzecz zrównoważonego rozwoju regionu Nadodrza i Morza Bałtyckiego, w tym zwłaszcza transfer wiedzy i technologii; • propagowanie i inicjowanie działań na rzecz wypracowania i wdrażania na obszarze Nadodrza programów Unii Europejskiej, w tym zwłaszcza odnoszących się do polityki regionalnej, planowania przestrzennego, gospodarki wodnej i ochrony środowiska; • powadzenie działań mających na celu wdrożenie zasad polityki strukturalnej Unii Europejskiej w obszarze Nadodrza”.
Problemy z wodą w Chinach 1. Nierównomierność rozkładu zasobów wodnych Północna część kraju cierpi na niedostatek wody, południowa na jej „nadmiar”.
Problemy z wodą w Chinach - cd 2. Prognoza zapotrzebowania na wodę do 2030 roku Liczba ludności Chin obecnie: 1,2 mld Liczba ludności Chin w 2030 r: 1,5 mld W Chinach jest 617 dużych miast, z tego 300 już cierpi na deficyt wody. Wg World-Watch Institut
Problemy z wodą w Chinach - cd 3. Zanieczyszczenia Długość głównych rzek Chin wynosi 50 000 km. Z tego 80 % jest tak zdegradowana, że brak w nich ryb (UN Food and Agricultural Organisation). Żółta Rzeka nie nadaje się właściwie nawet do nawodnień.
Problemy z wodą w Chinach - cd 4. Zagrożenie powodziowe dorzecza Jangcy Raport ambasady USA w Pekinie: After the floods: Water control on the Yangze 1998 - powódź stulecia Przyczyny: q opady o 37,5% większe od przeciętnych, q o połowę mniejsza powierzchnia lasów niż w 1950 r. q mniejsza retencja jezior, q zły stan wałów. Skutki: q zginęło 3 600 osób, q straty wyniosły 30 mld $ (Z. Kundzewicz: „Jak żyć z powodziami”, Tyg. Powsz. , 22.07 2001), q 1 000 000 osób straciło domy, a w przeludnionych obozach dla powodzian szerzył się tyfus i dyfteryt (BBC News – 02.09.1998).
Problemy z wodą w Chinach - cd • Plan ochrony przeciwpowodziowej obejmuje zarówno działania nietechniczne (prewencja, zarządzanie kryzysowe i td.) jak i szeroki wachlarz przedsięwzięć technicznych – w sumie 32 zadania, m.inn. : • podwyższanie i wzmacnianie wałów przeciwpowodziowych, • budowa kanałów ulgi, • budowa polderów, • budowa zbiorników retencyjnych na dopływach Jangcy, • prace regulacyjne, • zalesianie i ograniczenie osadnictwa, • zamiana upraw na lasy, • zmiana zasad zagospodarowania przestrzennego, • relokacja miejscowości z terenów zalewowych.
Problemy z wodą w Chinach - cd 5. Zarządzanie gospodarką wodną Wody powierzchniowe Chin pozostają w administracji siedmiu organizacji zlewniowych, z których największe to Zarząd Dorzecza Jangcy oraz Zarząd Dorzecza Żółtej Rzeki. Changjian Water Resources Commission (CWRC) – Komisja Zasobów Wodnych Rzeki Jangcy, utworzona w lutym 1950 roku. Wchodzi ona w skład struktury Ministerstwa Zasobów Wodnych Ch.R.L. Siedziba Dyrekcji Komisji znajduje się w mieście Wuhan. Liczba pracowników Komisji wynosi 28 000.
Spotkanie w KOMISJI ZASOBÓW WODNYCH JANGCY (CWRC) Wuhan, 18.05.2001 Siedziba CWRC – Wuhan
Strona chińska: Mr Liu - Dyrektor Wydziału Planowania, Mr Shi - st. inż., szef administracji gosp. Wodnej, Mrs. Tang YANYAN-inż. - Dział Współpracy Międzynarodowej w/w Biura
Strona chińska: Prof.Guowei YANG – Dyrektor Generalny Biura d.s. Nauki, Technologii i Kontaktów Zagranicznych,
Jangcy Shanghai
Jangcy Długość rzeki: 6 300 km - trzecia co długości rzeka świata (po Amazonce i Nilu). Powierzchnia dorzecza: 1,8 mln km2 = 19% powierzchni Chin. Liczba ludności zamieszkującej dorzecze Jangcy: 400 mln = 1/3 liczby ludności Chin. Źródła znajdują się w górach w pobliżu granicy z Tybetem. Jangcy wpada do morza Wschodniochińskiego w okolicach Szanghaju. Początkowy odcinek rzeki, spływającej z gór o wysokości 6 000 jest bardzo niespokojny i niebezpieczny. Środkowy i dolny bieg rzeki (poniżej Wuhan) to spichlerz Chin. Jangcy stanowi główną arterię komunikacyjną dla tej części Chin, przez która przepływa - już Marco Polo był zdumiony rozmiarami żeglugi po tej rzece. Okres powodziowy to VI – VIII. Odpływ stanowi wówczas 61% rocznego.
JANGCY(Changjang) Chongqing - port
Jeden z przełomów Jangcy Zachód słońca nad Jangcy
Komisja Zasobów Wodnych Rzeki Jangcy • Zadaniem Komisji jest administrowanie zasobami wodnymi rzeki Jangcy. • W jej skład jednak wchodzą także m.inn. : • instytut badawczy (trzeci co wielkości w Chinach) oraz • biuro projektów.
Zadania Komisji • Zintegrowane zarządzanie na poziomie zlewni pod kątem zrównoważonego rozwoju: • przygotowanie regulacji prawnych takich, jak: Prawo Wodne, Prawo Ochrony Wód i Gleb oraz zasad kontroli jego przestrzegania; formułowanie szczególnych regulacji w dorzeczu, koordynowanie działań na granicach administracyjnych, leżących na terenie dorzecza departamentów, prowincji, regionów autonomicznych i gmin; • przygotowywanie planów perspektywicznych oraz odpowiednich planów szczegółowych, nadzór w okresie ich wdrażania i dalszej realizacji, zgodnie z etapowym rozwojem zasobów wodnych i etapową realizacją inwestycji w dorzeczu, odpowiednio do narodowego planu rozwoju ekonomicznego; • unifikacja zarządzaniazasobami wodnymi w dorzeczu Jangcy, organizacja monitoringu, badań i oceny zasobów wodnych; formułowanie programu dystrybucji wody pomiędzy regionami i nadzór nad ich realizacją; wydawanie pozwoleń na użytkowanie wody; organizacja i kontrola ochrony zasobów wodnych; • unifikacja zarządzania rzekami, jeziorami, estuariami i wybrzeżami;
Zadania Komisji - cd • opiniowanie projektów podporządkowanych i współfinansowanych przez władzę centralną a przygotowywanych wspólnie z władzami lokalnymi w dorzeczu; przygotowywanie propozycji rocznych programów inwestycji finansowanych centralnie oraz nadzór nad implementacją tego programu; • organizacja opracowania i zarządzanie projektami zasadniczymi oraz ważnymi projektami wewnętrznymi prowincji, regionów autonomicznych i gmin; udział w planowaniu, projektowaniu, badaniach naukowych oraz nadzór nad ważnymi projektami dotyczącymi głównych dopływów Jangcy; organizacja prewencji, kontroli użytkowania oraz strat wody; wydawanie zaleceń lokalnych; zarządzanie projektami hydroenerge- tycznymi i dotyczącymi elektryfikacji (uwaga: energetyka podlega Komisji, podobnie jak w przypadku np. Tenneesee Water Authority). • opracowywanie planów ochrony przeciwpo- wodziowej, udział w sprawdzaniu i przeglądach tych planów dla różnych jednostek administracyjnych; udział w kontroli wałów, monitoringu oraz zarządzaniu powodzią w jej trakcie; kontrola konstrukcji zabezpieczających w obszarach retencjonujących wodę. • Podejmowanie innych zadań zlecanych przez Ministerstwo Zasobów Wodnych.
Generalnie: holistyczne zarządzanie zasobamiwodnymi • Cel ten można osiągnąć pod warunkiem: • szerokiej kooperacji, • prowadzenia odpowiednich badań naukowych, • zmian instytucjonalnych (struktury, mechanizmy...), • racjonalnych zasad finansowania, • uczestnictwa powszechnego (w tym organizacja seminariów na temat racjonalnej gospodarki wodą,cenza wodę i ochrony wód). • Zasada: kompromis uwzględniający potrzeby różnych sektorów gospodarki.
Spotkanie w CHINA THREE GORGES PROJECT CORPORATION (CTGPC)Yichang, 18.05.2001 Siedziba China Three Gorges Project Corporation - Yichang
Przed siedzibą CTGPC – w środku gospodarz spotkania - prof. Xui Fan
Jangcy w Sandouping przekrój zaporowy przed rozpoczęciembudowy - wyspa Zhongbao
Zadania podstawowe inwestycji: • Ochrona przeciwpowodziowa tere-nów na odcinkuśrodkowego i dolnego biegu rzeki Jangcy. • Produkcja energii elektrycznej na potrzebywschodnichi centralnych Chin oraz w niewielkiej częściprowincjiSyczuan. • Poprawa zdolności żeglugowych Jangcy.
Zasadnicze elementy: zapora, elektrownia, urządzenia żeglugowe Plan sytuacyjny TGP
ZAPORA: Lokalizacja: miejscowość Sandouping, prowincja Hubei, ok. 40 km powyżej istniejącej zapory Gezhouba, powierzchnia zlewni zamknięta przekrojem zaporowym: 1 000 000 km2 roczny dopływ wody: 451km3 roczny dopływ rumowiska: 526 mln t typ: zapora betonowa ciężka, podłoże: skała krystaliczna (granit 100 Mpa), w promieniu 15 km brak niekorzystnych warunków geologicznych, aktywność sejsmiczna w tym obszarze jest ona niska zarówno pod względem intensywności jak i częstotliwości (VI klasa ). długość: 2 309 m wysokość: 175 (max 181) m szerokość stopy: 129,5 m
Sekcja przelewowo – upustowa zlokalizowana w obszarze dawnego nurtu rzeki (upusty denne, przelewy powierzchniowe) długość sekcji przelewowej: 483 m liczba świateł przelewu powierzchniowego : 22 (szerokość 8 m każde) liczba upustów dennych:23 (wymiar: 7 x 9 m) maksymalny wydatek: 116 000 m3/s Przekrój przez sekcję przelewową zapory TGP
ZBIORNIK pojemność całkowita 39, 3 km3 pojemność powodziowa: 22,15 km3 NPP: 175m (Normal Pool Level) FCL: 145m (Flood Control Level) długość zbiornika: 600 km średnia szerokość: 1,1 km
ELEKTROWNIA moc zainstalowana: 18200 MW (największa na świecie) (12 - po lewej + 14- po prawej stronie = 26 turbin typu Francisa po 700 MW każda – największe jednostki w świecie) roczna produkcja: 84 700 kWH 15 linii transmisyjnych 500 kV AC – do Chin Centralnych, miasta Chongqing oraz Chin Wschodnich Realizacja zadania w koperacji z : ALSTOM Francja, ABB Szwajcaria, GE Kanada, VOITH i SIEMENS Niemcy. Nadzór: Electricite de France. Uwaga: Na prawym brzegu przewidziano lokalizację przyszłej elektrowni podziemnej (6 turbin, 4 200 MW). Ujęcia dla tej elektrowni wykonywane są od razu.
URZĄDZENIA ŻEGLUGOWE: • śluza równoległa pięciostopniowa • podnośnia pionowa • Śluza równoległa pięciostopniowa • długość: 1 607 m, • zamknięcia: 280m x 34m x 5m • różnica poziomów wody: 113 m • wymiary pojedynczej komory śluzy: 280m x 34m x 5m (minimalna głębokość) • jednostki: 10 000T • czas śluzowania: 2,5 h • długość podziemnego systemu transferowego wody: 7 000m • (rozmiar komór śluz taki sam jak śluz tamy Gezhouba)
Profil podłużny śluzy równoległej pięciostopniowej Typowy przekrój poprzeczny śluzy objętość urobku skalnego: 40 mln m3 Uwaga: na okres realizacji projektu zbudowano czasową śluzę 240m x 24m x 4m.
PODNOŚNIA PIONOWA (największa w świecie zarówno pod względem udźwigu jak i wysokości podnoszenia) kontener podnośni: 120m x 18m x 3,5 (dotychczas najwyższa w Belgii – 100 m) wysokość podnoszenia:113m udźwig: 11 800 t (element podnoszony + woda w nim zawarta jednostka) wyporność jednostek: do 3000 t (statki pasażerskie lub barki) czas przejścia: 40 min Pionowy przekrój podnośni
Dane dotyczące budowy: Realizacja w trzech etapach: I. 1993 – 97 kanał zaprojektowany na przepływ 14 000 – 19 000 m3/s imaksymalną głębokość wody 60m; projekt tego kanałuzostał uznany za największy i najtrudniejszy w historii tegotypu obiektów II. 1998 – 2003 rozpoczęcie produkcji energii elektrycznej (5 generatorów) III. 2004 – 2009 zakończenie inwestycji.
Dane dotyczące budowy - cd Prace ziemne (urobek skalny): 102,83 mln m3 Obwałowania: 31,98 mln m3 Beton: 27,94 mln m3 Produkcja kruszywa: 2 000 t/h Zbrojenie: 463 000 t Stal innego typu (zamknięcia, zasuwy,...) 264 500 t * Koszt: 25 mld $ *) Obiekty wielkich rozmiarów, pod znacznym obciążeniem, np. zamknięcie sektorowe upustu dennego - szerokość: 7m, wysokość: 9m, miarodajna wysokość ciśnienia: 85m
PRACE BADAWCZE POPRZEDZAJĄCE PROJEKT 1. Transport rumowiska Roczny dopływ rumowiska - na podstawie danych z obserwacji prowadzonych przez ponad 40 lat przez stację hydrologiczną w Yichang : 526 mln t o średnicy miarodajnej d= 0,033mm.Analizy wskazują, że po okresie 80 – 100 lat użytkowania zbiornika zachowa on pojemność 86 – 92% pierwotnej. 2. Trzęsienia ziemi 3. Osuwiska na zboczach zbiornika Całkowita objętość niestabilnych osuwisk wynosi 340 mln m3. Ich odległość do zapory wynosi 26 km. 4. Beton
Chińskie przysłowie: „Mądrze jest rozważyć korzyści i straty przed rozpoczęciem działania”
WPŁYW INWESTYCJI NA ŚRODOWISKO • Dokument „Ocena wpływu na środowisko TGP” (EIS – Environmental Impact Statement of TGP), przygotowany przez Wydział Środowiska Chińskiej Akademii Nauk oraz Instytut Badawczy Ochrony Środowiska Zasobów Wodnych Jangcy - zaaprobowany przez władze chińskie w 1992 roku. • Zlewnia rzeki Jangcy traktowana jest jako integralny system ale do celów oceny została podzielona na podsystemy: • region środkowy, • dolny oraz • region zbiornika. • W regionach tych dokonano oceny wpływu inwestycji na środowisko, rozumiane jako środowisko socjalne oraz naturalne.
Główne zyski dla środowiska socjalnego • Ochrona przeciwpowodziowa • Wśród planowanych działań na rzecz ochrony przeciwpowodziowej dorzecza Jangcy najważniejsza jest budowa zbiornika Trzech Przełomów. • Dzięki niemu poziom ochrony przeciwpowodziowej zostanie podniesiony z obecnego, odpowiadającego wezbraniu Q10% do poziomu odpowiadającego wodzie stuletniej - Q1% = 98 000m3/s. • Jest to równoznaczne z ochroną: • 153 mln ha gruntów rolnych oraz • 15 mln ludzi. • Szacuje się, że taka ochrona może zapobiec stratom o wartości 970 mln juanów rocznie, co odpowiada wartości ponad 120 mln $. • Przeciwpowodziowa funkcja zbiornika Trzech Przełomów nie ma alternatywy.
Główne zyski dla środowiska socjalnego - cd • Produkcja energii elektrycznej • Hydroelektrownia Trzy Przełomy będzie największą hydroelektrownią na świecie z mocą zainstalowaną 17 680 MW i roczną produkcją energii 84 mld kWh. • Żegluga • Rzeka Jangcy przepływa przez 18 prowincji i zawsze była główną arterią transportową Chin łącząc rejon wschodni z zachodnim. • Długość sieci dróg wodnych Jangcy przekracza 70000km, co stanowi 70 % długości sieci całego kraju. • Wielkość przewozów rocznych stanowi 80 % przewozów krajowych i stąd Jangcy nazywana jest „Złotą Drogą Wodną”.Realizacja projektu Trzy Przełomy umożliwi docieranie barek o ładowności 10000 ton bezpośrednio do Chongqing (odległość Yichang – Chongqing wynosi 660km). • Po wybudowaniu portów i floty roczna zdolność przewozowa wzrośnie z obecnych 10 mln t do 50 mln t, przy jednoczesnym obniżeniu kosztów transportu o 35–37%.
Główne zyski dla środowiska socjalnego - cd • Korzyści dodatkowe • zaopatrzenie miast w wodę, • zabezpieczenie wystarczających ilości wód do przerzutu na północ Chin, • hodowla ryb, • turystyka.
Wpływ na środowisko naturalne • Charakterystyka zbiornika i zmiany w reżimie hydrologicznym. • Całkowita pojemność zbiornika wynosząca 39,3 km3 stanowi 8,7% rocznego odpływu, a pojemność efektywna 16,5 km3 to 3,6% rocznego odpływu – jest to zatem zbiornik regulacji sezonowej o niskiej zdolności regulacji odpływu; • Zbiornik ma charakter zbiornika rzecznego o długości ok. 600 km i średniej szerokości 1,1 km, co stanowi mniej niż dwukrotną wartość szerokości naturalnego koryta rzeki; powierzchnia zbiornika 1084km2, powierzchnia do zalania: 632 km2 – zatem zbiornik obejmie powierzchnię jedynie dwukrotnie większą od naturalnej, związanej z rzeką;
Średni roczny odpływ poniżej zapory Średnie miesięczne przepływy Jangcy w przekroju Yichang
Główne zyski dla środowiska naturalnego • Energia elektryczna, uzyskana z elektrowni wodnych zastąpi konieczność spalania 50 mln t węgla rocznie w elektrowniach cieplnych, co byłoby równoznaczne z emisją 100 mln t CO2, 2 mln t SO2 i tp. Hydroelektrownia TGP zastąpi pracę 10 elektrowni jądrowych typu Daya Bay (Hong Kong - 1994). • Zbiornik poprawi jakość wody poniżej zapory w okresach suchych dzięki zwiększeniu przepływu minimalnego z 3000m3/s do 5000m3/s, a zatem i jakość wody ujmowanej dla zaopatrzenia miasta Szanghaj.