STAROŻYTNE IGRZYSKA OLIMPIJSKIE

1. STAROŻYTNE IGRZYSKA OLIMPIJSKIE Przygotowała: Iwona Kowalik

2. W starożytnej Grecji każde większe miasto miało własne boiska, stadiony, na których odbywały się lokalne zawody sportowe. Pierwszy zapis dotyczący igrzysk olimpijskich pochodzi z 776 roku p.n.e., ale igrzyska sięgają jeszcze wcześniejszych czasów. Według mitologów igrzyska miał ustanowić sam Zeus dla uczczenia swego zwycięstwa nad Kronosem. Inne wersje wiążą początki igrzysk z mitem o Heraklesie. Heros pod wpływem szału zabił swą żonę i potomstwo, a za karę musiał wykonać 12 prac. Gdy je ukończył dla upamiętnienia swych wyczynów, a także dla pokuty, zainaugurował w Olimpii pierwsze igrzyska (miało to miejsce około 1253 r. p.n.e.). Zebrani widzowie nie mogli podziwiać walki bo nikt nie śmiał stanąć do walki z siłaczem. Sytuację uratował Zeus, który zstąpił z góry Olimp i stoczył wspaniała walkę ze swym synem zakończoną remisem. To Herakles zarządził, że igrzyska będą odbywały się co 4 lata na cześć boga bogów Zeusa, a jedyną nagrodę dla zwycięzców w nich miał być wieniec.

3. Pierwsze igrzyska olimpijskie odbywały się w Olimpii - mieście na Półwyspie Peloponeskim w Grecji i były rozgrywane co cztery lata. Na czas trwania igrzysk olimpijskich zaprzestawano wojen. Wstrzymywano walki na 2 miesiące i ogłaszano tzw. „święty rozejm”. Zawieszano także wykonywanie kary śmierci i tok procesów sądowych. W ten sposób dawano czas zawodnikom i widzom na bezpieczne dotarcie na igrzyska i powrót do domu. Grecja W igrzyskach mogli uczestniczyć tylko mężczyźni; występowali oni nago (z wyjątkiem wyścigów rydwanów). W zawodach nie mogły uczestniczyć kobiety, zaś mężatki opuszczały Olimp na czas zawodów. Kobiecie przyłapanej na podglądaniu zawodów groziła kara śmierci.

4. Igrzyska trwały początkowo tylko 5 dni, potem - w miarę dodawania konkurencji - przedłużano je. Rozgrywano konkurencje: biegi, zapasy, skoki, wyścigi konne, pentatlon, boks, pankration, wyścigi rydwanów, czy też wyścigi hoplitów. pankration bieg hoplita zapasy

5. Oficjalnie jedyną nagrodą, którą otrzymywał tylko zwycięzca, był wieniec laurowy. Zawodnik, który wygrał igrzyska, stawał się sławny i otrzymywał tytuł olimpionika. W rodzinnym mieście stawiano pomniki na jego cześć i pisano wiersze. W murze jego miasta robiono dziurę, przez którą wchodził zwycięzca witany przez mieszkańców. Oznaczało to, że miasto nikogo już się nie obawia, ponieważ ma takiego obrońcę. Zwycięzca otrzymywał również nagrody materialne, ale nie były wręczane oficjalnie. Z czasem, oprócz wieńca z liści laurowych, otrzymywano pieniądze i przedmioty wartościowe. Sławę zdobywało całe miasto, a nie tylko wygrany. laur

6. W pierwszym dniu igrzysk, przed rozpoczęciem zawodów, uczestnicy składali przysięgę przed posągiem Zeusa. Mięso dzika cięto na kawałki, rozsypywano albo rozkładano przed posągiem i każdy z uczestników, wraz z ojcem i swymi braćmi, składał przysięgę, że nie dopuści się żadnego oszustwa na zawodach, co potwierdzali drugą przysięgą, w której mówili, że ściśle przykładali się do ćwiczeń przez poprzednie 46 miesięcy. Posąg Zeusa w Olimpii Kary olimpijskie były bardzo surowe. Zawodnik, który dopuścił się oszustwa, zmuszony był postawić pomnik Zeusowi, na którym wyryto jego imię i nazwisko oraz występek, którego się dopuścił.

7. Drugiego dnia odbywały się konkurencje, w których brali udział chłopcy (bieg, mocowanie się, walka na pięści), trzeciego dnia startowali w zawodach dorośli mężczyźni (bieg, skok, mocowanie się, walka na pięści oraz ofiary ku czci Apolla i Pelopsa, który wg niektórych mitów był inicjatorem igrzysk). Czwartego i piątego dnia odbywały się zawody hipiczne, pentatlon, bieg hoplitów (bieg lub marszobieg w pełnym rynsztunku bojowym). Szóstego dnia świętowano zakończenie igrzysk, dekorowano zwycięzców i ucztowano. wyścigi rydwanów wyścigi konne

8. Podstawowymi konkurencjami olimpijskimi były: - bieg na 1 stadion (analogiczny do dzisiejszego bieg na 200 m; od VI igrzysk dystans ustalono na 600 stóp, to jest 192,67 m ) – zawodnicy na tym dystansie uzyskiwali najwyższą szybkość; do XV olimpiady biegali w luźnych strojach, później nago; start ułatwiały im kamienne progi. - bieg na 2 stadiony (współczesne 400 m) – bieg ten odbywał się wzdłuż stadionu i z powrotem, wymagał od zawodnika poza szybkością także zwrotności. - bieg długi – dystans tego biegu mógł być równy od 7 do 24 długości stadionu; powstanie tych biegów związane było z szybkimi posłańcami, których zadaniem było przenoszenie ważnych wiadomości (najsłynniejszy z nich był ten, który przyniósł do Aten wiadomość o zwycięstwie pod Maratonem w 490 r. p.n.e. nad Persami) - pięciobój (pentatlon) składał się z biegu, skoku w dal, rzutu dyskiem, rzutu oszczepem i zapasów, wymagał od zawodnika wysokiej wszechstronnej sprawności, dlatego był bardzo ceniony

9. zapasy - walki w tej dyscyplinie były bardziej zbliżone formą do współczesnego wrestlingu niż znanych nam zapasów w stylu wolnym czy klasycznym, dozwolone było podstawianie nogi, wyłamywanie palców a nawet szarpanie za nos czy wargi. • pięściarstwo – zawodnicy używali specjalnych pasków skórzanych chroniących ręce, walki odbywały się na otwartej przestrzeni, bez przerw, aż do rozstrzygnięcia • wyścigi rydwanów – wyścigowe rydwany były dwukołowe, miały po obu stronach zabezpieczenia, nagrodę otrzymywał nie woźnica lecz właściciel rydwanu • bieg hoplitów – bieg w uzbrojeniu, początkowo biegi te odbywały się w pełnym uzbrojeniu, później zrezygnowano kolejno z nagolenników, włóczni i hełmu, więc zawodnik biegł już tylko z tarczą • - pankration – połączenie zapasów z pięściarstwem, jedna z najcięższych konkurencji olimpijskich

10. Igrzyska olimpijskie trwały do roku 393 roku n.e., kiedy to ze względu na pogański charakter zostały zniesione przez cesarza Teodozjusza I Wielkiego. Starożytne greckie igrzyska olimpijskie stanowiły wzór dla Pierre'a de Coubertaina, z którego inicjatywy powołano w 1894 roku w Paryżu Międzynarodowy Kongres dla Wskrzeszenia Igrzysk Olimpijskich. Pierwsza olimpiada odbyła się roku 1896 Atenach. Nowożytne igrzyska olimpijskie nawiązują do tradycji starożytnych olimpiad greckich. Przez większość sportowców igrzyska olimpijskie są traktowane, jako najważniejsze zawody sportowe, a złoty medal olimpijski, jako najcenniejsze trofeum. Stadion olimpijski w Atenach, wykonany z białego marmuru, na którym odbywały się pierwsze nowożytne igrzyska

11. CIEKAWOSTKI Wśród zwycięzców Igrzysk kroniki podają także Filipa II Macedońskiego, ojca Aleksandra Wielkiego. Odniósł on zwycięstwo w 106 Olimpiadzie, w 356 r. p.n.e., w wyścigach konnych. Najbardziej znany ze wszystkich symboli olimpijskich, flaga olimpijska odzwierciedla ideały barona Pierre de Coubertin – twórcy nowożytnych igrzysk. Pięć różnokolorowych przecinających się kół symbolizuje zarazem różnorodność, jak i jedność ludzi zamieszkujących Ziemię. Poszczególne kolory symbolizują kontynenty: niebieski – Europę, czarny – Afrykę, czerwony – Amerykę, żółty – Azję i zielony – Australię. Dodatkowo kolory te zostały dobrane tak, by każdy z nich pojawiał się przynajmniej raz na jakiejś fladze państwowej.

12. Ogień olimpijski wzniecany jest za pomocą skupionych promieni słonecznych w ruinach świątyni Olimpii. Stamtąd sztafeta olimpijska przekazuje pochodnię olimpijską kolejnym biegaczom. Sztafeta olimpijska została po raz pierwszy zorganizowana w związku z igrzyskami w Berlinie w 1936 roku. Po raz pierwszy znicz olimpijski pojawił się na igrzyskach w Amsterdamie w 1928 roku.

13. Promocji olimpiad służą też maskotki. Oto przykłady: Schuss – pierwsza maskotka olimpijska, Grenoble 1968 r. Misza z olimpiady w Moskwie, 1980 r. Schnemalnd, Innsbruck, 1976 r. Hodori, Seul, 1988 r. Atena i Fevos, Ateny, 2004 r. Roni, Lake Placid,1980 r. Maskotki z igrzysk w Pekinie, 2008 r.

14. ZADANIA