ÇOK KRİTERLİ ENVANTER SINIFLANDIRMA PROBLEMİ İÇİN BİR UZMAN SİSTEM TASARIMI

1. ÇOK KRİTERLİ ENVANTER SINIFLANDIRMA PROBLEMİ İÇİN BİR UZMAN SİSTEM TASARIMI ALPER LAÇİNSERDAR TAŞAN DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

2. Çok Kriterli Karar Verme Karar verici, amaç setine ait çoklu kriterleri değerlendirerek ideal alternatifi belirler.

3. Envanter Sınıflandırma • İşletmeler, toplam varlıklarının önemli bir yerini tutan envanterlere ihtiyaç duyarlar. • 1951 yılında, General Electric firması üretim yöneticisi H.Ford Dickie tarafından atılan ABC yönteminin temeli envanterde az sayıda kalemin, tüm envanter kaleminin çok büyük bir kısmını oluşturmasıdır. • Envanter kontrolünde ABC yöntemi, stok kalemlerinin toplam içindeki kümülatif yüzdelerine göre sınıflandırılmasından oluşur. Sınıflandırmada stoklar genelde ürünlerin toplam içindeki göreceli oranları ile parasal değerlerinin göreceli oranlarına göre A grubu, B grubu ve C grubu stoklar olarak üç gruba ayrılır.

4. ABC Analizi

5. VESTEL BULAŞIK MAKİNESİ FABRİKASI • Montaj Hatları ve otomatik makinelerle günlük 1000 makine üretimi hedeflenmektedir. • Vestel Pazarlama, üretim planlama departmanına talep tahmin bilgilerini göndermekte, ArGe departmanını ise müşteri beklentileri, ihtiyaçları konusunda bilgilendirmektedir. • Her ay sonraki 3 ayın talep tahminlerini göndermektedirler. Bu siparişlere göre her ay aylık üretim planı ve günlük montaj planı oluşturulmaktadır. • Aylık Üretim Planında yer alan ürünlerin sipariş şartlarında değişiklik olduğunda veya acil üretilmesi gereken yeni siparişler alındığında gerekiyorsa toplantı düzenlenerek siparişler kesinleştirilir ve plan revizyonu yayınlanır.

6. ABC Analizinin Firmada Uygulanması

7. ABC Analizinin Firmada Uygulanması

8. Firmada Envanter Sınıflandırma için Belirlenen Kriterler

9. AHS ile Envanter Sınıflandırma Birbiriyle çatışan çok kriterli karar verme problemlerini çözmek için Thomas L. Saaty tarafından geliştirilen AHS, alternatifler arası önceliklerin belirlenmesinde kullanılan, kararı etkileyen faktörler açısından alternatiflerin yüzde dağılımını veren bir karar verme ve tahminleme yöntemidir. • Karar verme problemi tanımlanır. • Faktörler arası karşılaştırma matrisi oluşturulur. • Faktörlerin Yüzde Önem Dağılımları belirlenir. • Karar matrisi oluşturulur.

10. Kriterlerin Ağırlıklandırılması

12. Kriterlerin Ağırlıklandırılması

13. Kriterlerin Ağırlıklandırılması

14. Malzeme Kalemlerinin Önem Düzeyleri

16. Uzman Sistemler • Uzman bilgisine ihtiyaç duyulan problemleri çözmek için, bilgiyi ve sonuç çıkarma mekanizmasını kullanan bilgisayar programıdır. • Yüksek Performans • Hızlı Cevap verme • Anlaşılabilirlik • Esneklik

17. Çıkarsama Yöntemleri • Geriye Doğru Zincir Yaklaşımı: Bilinen bir çözümden yola çıkarak, verilerin doğruluğuna ilişkin kanıtlar bulmaya çalışır. Olası çözümler biliniyor ve sayıca çok fazla değilse geriye doğru zincir çok etkilidir. Örneğin tahmin sürecinde olabilir aksaklıklar 50’den az ise bunların teşhis edilmesinde geriye doğru zincir kullanılabilir. • İleriye Doğru zincir yaklaşımı: Eldeki verilerle başlar, bu verilerden hareketle kuralları oluşturur. Kurallardan çözüme ulaşır. Bu yordam, problemin olası çözüm kümesi çok geniş ise uygundur.

18. Kriter Veritabanı Malzeme Veritabanı Malzeme Bilgileri ve Önem Düzeyleri Kriter Ağırlıkları Çok Kriterli Envanter Sınıflandırma Uzman Sistemi İşçi Bellek Kural Tabanı Bilgi Tabanı Kullanıcı Arayüzü Kullanıcı