Patrick Valckx Erkend Boekhouder-Bedrijfsrevisor Vennoot KPMG BIBF, 27 februari 2010

2. 2 Bloopers

3. 3 Bloopers Vraag: Geef de berekeningsbasis van het minimum- bedrag aan jaarlijkse toevoeging aan de wettelijke reserves? Antwoord: Er moet, ingeval van winst, 10 jaar lang 1 % van het kapitaal toegevoegd worden aan de wettelijke reserves. Als dit jaar onmogelijk is, moet dit nadien ingehaald worden.

4. 4 Bloopers (2) Vraag: Boekhoudkundige verwerking van een verkoop van obligaties waarop een meerwaarde gerealiseerd wordt? Antwoord: DT 416 Diverse vorderingen @ CT 51 Aandelen CT 11 Uitgiftepremie

5. 5 Bloopers (3) Vraag: Boekhoudkundige verwerking van een aankoop van staatsobligaties? Antwoord 1: DT 55 Bank @ CT 17 Converteerbare lening Antwoord 2: DT 4105 Obligatiehouders @ CT 55 Bank

6. 6 Bloopers (4) Vraag: Boeking dividend? Antwoord: DT 694 Vergoeding kapitaal @ CT 113 Dividenden Vraag: Boeking roerende voorheffing bij betaalbaarstelling? Antwoord: DT 45 Roerende voorheffing @ CT 161 Voorziening voor RV

7. 7 Bloopers (5)Overige Definitie ratioanalyse: �Hierbij wordt gedeeld� Kan je een vennootschap met een negatief eigen vermogen omzetten naar een andere vennootschap? �Neen, want dit is niet eerlijk ten overstaan van de bank en de leveranciers� Welk type van boekhouding kan een zelfstandige aannemer voeren? �Een forfaitaire boekhouding�

8. 8 Algemeen en praktisch boekhouden

9. 9 Boekhoudrecht - jaarrekeningrecht Wet van 17 juli 1975 op de boekhouding van de ondernemingen KB van 12 september 1983 tot uitvoering van de wet van 17 juli 1975 op de boekhouding van de ondernemingen KB van 12 september 1983 tot bepaling van de minimumindeling van een algemeen rekeningstelsel

10. 10 Boekhoudrecht - jaarrekeningrecht (2) Wet van 7 mei 1999 houdende het Wetboek van vennootschappen KB/W. Venn. 30 januari 2001 tot uitvoering van het Wetboek van vennootschappen

11. 11 Casus 1: Onterecht geboekte herwaarderingsmeerwaarden Gegevens uit de proef- en saldibalans per 31 september 2009:

12. 12 Casus 1: Onterecht geboekte herwaarderingsmeerwaardenVoorstel oplossing

13. 13 CBN advies 2009/5 de rentabiliteitsvoorwaarde bij herwaarderingsmeerwaarden (11 maart 2009) Vraagstelling Praktische toepassing van de rentabiliteits-voorwaarde? Wat dient er te gebeuren indien blijkt dat een herwaarderingsmeerwaarde onterecht werd geboekt?

14. 14 Ter herinnering: wettelijk kader herwaarderingen Artikelen 56, 57 en 100 KB/W. Venn. 30 januari 2001 Overgangsbepalingen Artikel 44 KB/W.Venn. 30 januari 2001: geboekte meerwaarden van voor 31 december 1983 mogen behouden blijven Artikel 99 KB/W.Venn. 30 januari 2001: herwaardering van nijverheids-, handels- of landbouwoutillering en gelijkgestelde gebouwen ingevolge artikel 511, �2 WIB 1992

15. 15 Ter herinnering: wettelijk kader herwaarderingen Artikel 56 KB/W.Venn. 30 januari 2001 Herwaarderingen zijn specifiek per actiefbestanddeel Globale herwaardering is toegestaan voor actief-bestanddelen met volkomen identieke of juridische kenmerken

16. 16 Betrokken activa (�1) Materi�le vaste activa Deelnemingen en aandelen onder de financi�le vaste activa Ter herinnering: wettelijk kader herwaarderingen Artikel 57 KB/W.Venn. 30 januari 2001

17. 17 Ter herinnering: wettelijk kader herwaarderingen Artikel 57 KB/W.Venn. 30 januari 2001 (2) Wanneer de waarde van die activa, bepaald volgens hun nut voor de onderneming, op vaststaande en duurzame wijze uitstijgt boven de boekwaarde Activa noodzakelijk voor de voortzetting van het bedrijf of een onderdeel ervan, herwaardering toegestaan in de mate dat de aldus uitgedrukte meerwaarde wordt verantwoord door de rentabiliteit van de onderneming of van het bedrijfsonderdeel Verantwoording in de toelichting waarin de herwaar-dering voor het eerst werd toegepast

18. 18 Ter herinnering: wettelijk kader herwaarderingen Artikel 57 KB/W.Venn. 30 januari 2001 (3) Afschrijvingen (�2) Op materi�le vaste activa met beperkte gebruiksduur Toepassing op de geherwaardeerde waarde Volgens een door het bestuursorgaan opgemaakt plan Spreiden van de geherwaardeerde waarde over de vermoedelijke residuele gebruiksduur van de betrokken activa

19. 19 Ter herinnering: wettelijk kader herwaarderingen Artikel 57 KB/W.Venn. 30 januari 2001 (4) Boekhoudkundige verwerking Boeking op passief rubriek Herwaarderingsmeerwaarden Daar behouden zolang de activa niet gerealiseerd zijn

20. 20 Ter herinnering: wettelijk kader herwaarderingen Artikel 57 KB/W.Venn. 30 januari 2001 (5) Boekhoudkundige verwerking (vervolg) Optioneel Overboeking naar een (beschikbare) reserve tot het beloop van de op de meerwaarde geboekte afschrijvingen In kapitaal worden omgezet Bij latere minderwaarde worden afgeboekt tot ten hoogste het nog niet afgeschreven bedrag van de meerwaarde

21. 21 Wettelijk kaderArtikel 100 KB/W.Venn. 30 januari 2001 Herwaarderingswaarden bevatten ook De terugneming van waardeverminderingen op deel-nemingen en effecten van geboekte waarde-verminderingen van v��r 1 januari 1976 De terugneming van waardeverminderingen geboekt op immateri�le vaste activa en materi�le vaste activa met onbeperkte gebruiksduur

22. 22 CBN advies 2009/05Bepalingen in het verslag van de Koning (BS 29/09/1983, err. BS 15/10/1983) Criteria op basis waarvan een meerwaarde kan worden uitgedrukt, worden nauwkeurig geformuleerd Meerwaarde wordt gerechtvaardigd door een overeenkomstige productiviteit of rendabiliteit op grond waarvan de uit de herwaardering voorvloeiende hogere afschrijvingslast kan worden gefinancierd

23. 23 CBN advies 2009/05Bepalingen in het verslag van de Koning (2) (BS 29/09/1983, err. BS 15/10/1983) Verantwoording in de toelichting Voor activa onmisbaar voor de voortzetting van het bedrijf van de onderneming, mag een meerwaarde slechts worden uitgedrukt zo zij steunt op de rendabiliteit van de ondernemingsactiviteit

24. 24 CBN advies 2009/5Activa noodzakelijk voor de voortzetting van het bedrijf Activa die zondermeer nodig zijn voor de verdere continu�teit van de onderneming 2 categorie�n van materi�le vaste activa die NIET noodzakelijk zijn voor de voortzetting van het bedrijf Sommige MVA onder de �overige materi�le vaste activa� Onroerende goederen aangehouden als onroerende reserve Buiten gebruik of buiten de exploitatie gestelde MVA MVA aangehouden met het oog op verkoop ervan (geen afzonderlijke presentatie)

25. 25 CBN advies 2009/5Activa noodzakelijk voor de voortzetting van het bedrijf (2) Besluit: dergelijke niet (meer) duurzaam tot de activiteit van de vennootschap bijdragende MVA kunnen NIET worden geherwaardeerd Deelnemingen en aandelen onder de FVA die niet nodig zijn om de continu�teit van de onderneming te verzekeren: herwaardering NIET mogelijk Deelnemingen en aandelen onder de �overige geldbeleggingen�: elke boeking van een herwaarderingsmeerwaarde is uitgesloten

26. 26 CBN advies 2009/5Rentabiliteitsvoorwaarde Onderscheid �actiefgebonden nuttigheidsvoorwaarde� en �algemene rentabiliteitsvoorwaarde� Actiefgebonden nuttigheidsvoorwaarde ingeval MVA Het betrokken te herwaarderen actief moet voldoende rentabiliteit genereren die toelaat de hogere afschrijvingslast ingevolge de herwaardering te dragen Bedrijfsresultaat van het betrokken vast actief moet berekend worden op (boek)jaarbasis

27. 27 CBN advies 2009/5Rentabiliteitsvoorwaarde (2) Actiefgebonden nuttigheidsvoorwaarde ingeval FVA Rentabiliteit te meten door het financieel resultaat dat wordt behaald met deze aandelen (zijnde de financi�le opbrengsten) te relateren aan de boekwaarde van het FVA Dividendenstroom moet een duurzaam karakter hebben (winstgevendheid) Beschikbaarheid van betrouwbare en ernstige cijfers over de toekomst Beurskoers ingeval genoteerde ondernemingen (eliminatie speculatie)

28. 28 CBN advies 2009/5 Rentabiliteitsvoorwaarde (3) Algemene rentabiliteitsvoorwaarde Verhouding tussen het resultaat en het ge�nvesteerde vermogen Rentabiliteit van de activa of bedrijfsactiva Rentabiliteit van het eigen vermogen

29. 29 Casus 2: Buiten gebruik gestelde activa Gezien de onderneming geen exploitatievergunning meer krijgt voor haar productiehal (gebouw uit casus 1) beslist zij om dit gebouw buiten gebruik te stellen in februari 2010. De vermoedelijke realisatiewaarde wordt geschat op 15% van de aanschaffingswaarde.

30. 30 Casus 2: Buiten gebruik gestelde activaVoorstel oplossing

31. 31 Casus 2: Buiten gebruik gestelde activaVoorstel oplossing (2)

32. 32 Casus 2: Buiten gebruik gestelde activaCommentaren Artikel 65 KB/W.Venn. 30 januari 2001 Voor buiten gebruik gestelde of niet meer duurzaam tot de activiteit bijdragende materi�le vaste activa moeten uitzonderlijke afschrijvingen geboekt worden, om rekening te houden met hun waarschijnlijke realisatiewaarde.

33. 33 Casus 2: Buiten gebruik gestelde activaCommentaren (2) Artikel 95 � 1 III. E KB/W. Venn. 30 juni 2001 In de rubriek overige materi�le vaste activa worden de onroerende goederen opgenomen die worden aan-gehouden als onroerende reserve, de woongebouwen, de buiten gebruik of buiten de exploitatie gestelde materi�le vaste activa, evenals de roerende en onroerende goederen die in erfpacht, opstal, huur, handelshuur of landpacht werden gegeven, behalve wanneer de uit deze contracten voortvloeiende vorderingen geboekt worden in de rubriek V en VII. De kosten voor inrichting van gehuurde gebouwen worden eveneens in deze rubriek vermeld, voor zover ze niet ten laste werden genomen van de resultatenrekening van het lopende boekjaar.

34. 34 Casus 3: Aankoop terrein In december 2009 wordt er een verkoopcompromis getekend voor de aankoop van een terrein ten bedrage van 200.000,00 �. De notari�le akte wordt verleden in maart 2010, de registratierechten bedragen 20.000,00 � en de notaris- kosten bedragen 7.000,00 �. Boekhoudkundige verwerking in 2009 en 2010 met betrekking tot deze transactie (exclusief betalings- en financieringsaspect)?

35. 35 Casus 3: Aankoop terreinVoorgestelde oplossing Boekjaar 2009: inboeking verkoopcompromis

36. 36 Casus 3: Aankoop terreinVoorgestelde oplossing (2) Boekjaar 2010: inboeking notari�le akte

37. 37 Casus 3: Aankoop terreinCommentaren Definitie aanschaffingsprijs Aankoopprijs + bijkomende kosten zoals niet terugbetaalbare belastingen en vervoerskosten: Leveringskosten Laad- en loskosten Verloren verpakking Verzekeringskosten Installatiekosten Invoerrechten Makelaarskosten Vermelding op betrokken factuur of afzonderlijk aangerekend !

38. 38 Casus 3: Aankoop terreinCommentaren (2) CBN advies 3/1 De Boekhoudkundige registratie van de overdracht van een onroerend goed gebeurt op moment van ondertekening van de verkoopcompromis

39. 39 Casus 3: Aankoop terreinCommentaren (3) Ci.RH 421/537.245, AOIF 53/2004 dd. 15 juli 2007 De administratie aanvaardt voor het boekjaar van aanschaffing van een terrein de boeking van een waardevermindering ten bedrage van de aankoopkosten Aankoopkosten: Registratierechten Notariskosten Kosten van studies, expertise, opmerking en plans

40. 40 Wettelijke bepalingen omtrent afschrijvingen en waardeverminderingen

41. 41 Afschrijvingen en waardeverminderingenAlgemeen wettelijk kader Artikelen 45 tot en met 49 van het KB/W. Venn. 30 januari 2001 Definitieve afschrijving art. 45 - Bedrag ten laste van de resultatenrekening om de (geherwaardeerde) aanschaffingswaarde van bepaalde activa te spreiden over de waarschijnlijke nuttigheids- of gebruiksduur - Betreft �oprichtingskosten� en �immateri�le en materi�le vaste activa� met beperkte gebruiksduur

42. 42 Afschrijvingen en waardeverminderingenAlgemeen wettelijk kader (2) Gecumuleerde afschrijvingen en waardeverminderingen worden afgetrokken van de actiefposten waarop ze betrekking hebben (art. 45) Eisen van voorzichtigheid, oprechtheid en goede trouw (art. 46) Toepassing per individueel actief bestanddeel (art. 49) Uitzondering: Globale toepassing op actiefbestanddelen met volkomen identieke technische of juridische kenmerken

43. 43 Afschrijvingen en waardeverminderingenAlgemeen wettelijk kader (3) Moeten stelselmatig toegepast worden en mogen niet afhangen van het resultaat (art. 48) Waardeverminderingen mogen niet worden gehandhaafd indien ze op het einde van het boekjaar hoger zijn dan wat vereist is volgens een actuele beoordeling

44. 44 Afschrijvingen Afschrijvingen

45. 45 Afschrijvingen: algemeen Volgens afschrijvingsplan opgesteld door bevoegd bestuursorgaan Keuze qua methode, inschatting en waarschijnlijke nuttigheids- of gebruiksduur Fiscale beperkingen

46. 46 AfschrijvingenOprichtingskosten (art. 59) Jaarlijkse tranches van ten minste 20% Geactiveerde kosten bij uitgifte leningen mogen gespreid worden over de looptijd van de leningen

47. 47 AfschrijvingenImmateri�le vaste activa (art. 61 � 1) Mogelijkheid tot versneld afschrijvingsplan overeen-komstig fiscale bepalingen voor IVA met beperkte gebruiksduur Toelichting Melding van het verschil tussen het gecumuleerd bedrag van de geboekte afschrijvingen en dat van de economisch verantwoorde afschrijvingen Invloed aangeven in de resultatenrekening geboekte versnelde afschrijvingen Verantwoording van de afschrijvingen van kosten voor onderzoek en ontwikkeling over een periode van m��r dan vijf jaar

48. 48 AfschrijvingenImmateri�le vaste activa (art. 61 � 1) (2) Aanvullende of uitzonderlijke afschrijvingen te boeken ingeval technische ontwaarding of wegens de wijziging van economische of technologische omstandigheden waardoor hun boekwaarde hoger is dan hun gebruikswaarde Terugname van afschrijvingen Mogelijkheid indien afschrijvingsplan een te snelle afschrijving tot gevolg had Verplichting voor geboekte aanvullende of uitzonderlijke afschrijvingen die niet langer verantwoord blijken

49. 49 AfschrijvingenMateri�le vaste activa Idem boekhoudwettelijke bepalingen zoals voor de immateri�le vaste activa

50. 50 Afschrijvingen: invloed fiscaliteit Bijkomende kosten: afschrijving �ad libitum� Prorata afschrijving of volledig jaar? Optie voor KMO�s Definitie KMO volgens artikel 15 W. Venn. Prorata is op dagbasis Vanaf aanslagjaar 2005, v��r aanslagjaar 2005 al dan niet voldoen aan de voorwaarden voor het verlaagd tarief

51. 51 Afschrijvingen: invloed fiscaliteit (2) Geen toepassing van degressieve afschrijvingen op bepaalde activa Voorbeelden Immateri�le vaste activa, met uitzondering van de investeringen in audiovisuele werken Personenwagens, auto�s voor dubbel gebruik en minibussen (uitgezonderd taxi�s en verhuur met bestuurder) Vaste activa waarvan de belastingplichtige het gebruik aan derden afstaat

52. 52 Waardeverminderingen

53. 53 WaardeverminderingenArtikel 100 KB / W. Venn. 30 juni 2001 Op de passiefrubriek �Herwaarderingsmeerwaarden� mogen worden geboekt en gehandhaafd tot op het ogenblik waarop betrokken activa worden gerealiseerd De terugneming van waardevermindering op deel-nemingen, effecten en andere waardepapieren, voor zover deze waardeverminderingen werden geboekt v��r 1 januari 1976 De terugneming van waardevermindering op IVA en MVA met onbeperkte gebruiksduur

54. 54 Waardeverminderingen (2)Terreinen Bijkomende aankoopkosten op terreinen kunnen als waardevermindering geboekt worden tijdens het boekjaar van aanschaffing

55. 55 Waardeverminderingen (3)Artikel 66 � 2 KB / W. Venn. 30 januari 2001 Waardevermindering op de aandelen en deelnemingen onder FVA ingeval duurzame minderwaarde of ontwaarding verantwoordt door de toestand, de rentabiliteit of de vooruitzichten van de vennootschap Waardevermindering op vorderingen (inclusief vastrentende effecten) onder FVA ingeval onzekerheid over de betaling van het geheel of gedeelte van de openstaande bedragen op vervaldag

56. 56 Waardeverminderingen (4)Artikel 68 KB / W. Venn. 30 januari 2001 Waardeverminderingen op vorderingen op meer of ten hoogste ��n jaar ingeval onzekerheid over de betaling van het geheel of een gedeelte van de openstaande bedragen op vervaldag

57. 57 Waardeverminderingen (5)Artikel 70 KB / W. Venn. 30 juni 2001 Waardevermindering op goederen in bewerking, indien de vervaardigingsprijs vermeerderd met het geraamd bedrag en de nog te maken kosten hoger is dan de netto-verkoopprijs op afsluitdatum Aanvullende waardeverminderingen op grond- en hulpstoffen, gereed product, handelsgoederen en onroerende goederen bestemd voor verkoop, om rekening te houden met de evolutie en hun realisatie- of marktwaarde, hetzij met de risico�s inherent aan de aard van de betrokken productie of van de gevoerde activiteit

58. 58 Waardeverminderingen (6)Artikel 72 KB / W. Venn. 30 juni 2001 Waardevermindering op bestellingen in uitvoering, indien de vervaardigingsprijs, vermeerderd met het geraamd bedrag van de nog te maken kosten, hoger is dan de in de overeenkomst bedongen prijs Aanvullende waardeverminderingen om rekening te houden met de evolutie en hun realisatie- of marktwaarde, hetzij met de risico�s inherent aan de aard van de betrokken productie of van de gevoerde activiteit

59. 59 Waardeverminderingen (7)Artikelen 74 en 75 KB / W. Venn. 30 juni 2001 Waardeverminderingen op geldbeleggingen en liquide middelen indien de realisatiewaarde op afsluitdatum lager is dan de aanschaffingswaarde Aanvullende waardeverminderingen om rekening te houden met de evolutie en hun realisatie- of markt-waarde, hetzij met de risico�s inherent aan de aard van de betrokken productie of van de gevoerde activiteit

60. 60 WaardeverminderingenGeselecteerde topic

61. 61 Waardeverminderingen op het niet opgevraagd gedeelte van aandelen of deelnemingen Problematiek Rekening 2800 Aanschaffingswaarde � 100,00 Rekening 2801 Nog te storten bedrag � (80,00) Boekwaarde participatie � 20,00 Betrokken vennootschap heeft duurzaam geachte verliezen geleden die meer bedragen dan haar eigen vermogen, inclusief het niet volstort kapitaal. Hoe verwerken in de boekhouding? Oplossing (CBN advies 127-2) Waardevermindering ten bedrage van � 20,00 Voorziening voor risico�s en kosten ten bedrage van � 80,00 (stortingsverbintenis is onvoorwaardelijk)

62. 62 Vaste activa in aanbouwRubriek 27

63. 63 Vaste activa in aanbouw

64. 64 Vaste activa in aanbouw (2) Boekingsposten (1)

65. 65 Vaste activa in aanbouw (3) Boekingsposten (2)

66. 66 Rente op vreemd vermogen(intercalaire intresten)

67. 67 Rente op vreemd vermogen volgens artikel 38 Voorwaarden voor activering Immateri�le en materi�le vaste activa: intresten voor de bedrijfsklaarheid Voorraden en bestellingen in uitvoering: productieperiode langer dan ��n jaar en betrekking hebben op een normale productieperiode Vermelding in de toelichting

68. 68 Opneming van rente in de aanschaffingswaarde van IVA en MVA: CBN advies 126-11 Enkel mogelijk voor rente op geleend vermogen Intresten worden geboekt in de overeenstemmende subrubriek �65 Financi�le kosten� en worden op een zichtbare wijze via de rekening �6503 Geactiveerde intercalaire intresten� op het actief geboekt Bedrijfsklaarheid van een voor verhuring bestemd gebouw: wanneer het gebouw verhuurbaar is, ook al is het maar gedeeltelijk of zelfs helemaal niet verhuurd

69. 69 Opneming van rente in de aanschaffingswaarde van IVA en MVA: CBN advies 126-11 (2) De intresten moeten betrekking hebben op een normale periode Geen activering van intresten indien De uitvoering van de werken een aanzienlijke vertraging hebben opgelopen Wanneer de werken voor hun voltooiing worden stopgezet Wanneer de oplevering van de werken of de ter beschikkingstelling van de installaties wordt uitgesteld

70. 70 Opneming van rente in de aanschaffingswaarde van IVA en MVA: CBN advies 126-11 (3) Indien de aanschaffingswaarde vermeerderd met de geactiveerde intresten boven de gebruikswaarde zou stijgen, moet men een uitzonderlijke afschrijving boeken voor dit verschil

71. 71 Opneming van rente in de aanschaffingswaarde van IVA en MVA: CBN advies 126-5 Problematiek Enkel activering van financi�le kosten op schulden m��r dan ��n jaar? Oplossing Principieel niet. De aard en de termijn van de ontleende kapitalen doen niets ter zake. Doorslaggevend is de band tussen het ontleende kapitaal en de te financieren activa.

72. 72 Intercalaire intresten: boeking Boekingsposten (1)

73. 73 Intercalaire intresten: boeking (2) Boekingsposten (2)

74. 74 Casus 4: Vooruitbetalingen in vreemde valuta op materi�le vaste activa Een onderneming koopt een materieel vast actief (machine) tegen 1.000.000 $ waarvan zij 200.000 $ vooruitbetaald. Bij het plaatsen van de bestelling dekt de onderneming het wisselrisico, verbonden aan het nog verschuldigde saldo, niet in. Omrekeningskoers bij vooruitbetaling is 0,85 � Omrekeningskoers bij ontvangst eindfactuur is 0,75 � Slotkoers afsluitdatum 0,80 �

75. 75 Casus 4: Vooruitbetalingen in vreemde valuta op materi�le vaste activa Voorstel oplossing Boeking vooruitbetaling

76. 76 Casus 4: Vooruitbetalingen in vreemde valuta op materi�le vaste activa Voorstel oplossing (2) Boeking omrekening aan slotkoers Herwaardering monetaire activa (= leveranciers) op afsluitdatum 1.000.000 $ x 0,80 � = 800.000,00 �

77. 77 Casus 4: Vooruitbetalingen in vreemde valuta op materi�le vaste activa Commentaren Vooruitbetalingen op materieel vast activa zijn niet monetaire activa (geen omrekening aan slotkoers) CBN advies 152-1 Boekingen van deviezenverrichtingen en verwerking van tegoeden en verplichtingen in deviezen in de jaarrekening

78. 78 Casus 4: Vooruitbetalingen in vreemde valuta op materi�le vaste activa Commentaren (2) Omrekening vreemde munten aankoop machine volgens principe 200.000,00 $ x 0,85 � = 170.000,00 � 800.000,00 $ x 0,75 � = 600.000,00 � Totaal = 770.000,00 � EN NIET VOOR 1.000.000,00 $ x 0,75 � = 750.000,00 �

79. 79 Casus 4: Vooruitbetalingen in vreemde valuta op materi�le vaste activa  Commentaren (3) Indien geen �compensatie� van overige omrekeningen monetaire activa in $

80. 80 Casus 5: Vastrentende effecten in deviezen geboekt onder de rubriek �geldbeleggingen� Problematiek omrekening vreemde munten en eventuele waardeverminderingen

81. 81 Casus 5: Vastrentende effecten in deviezen geboekt onder de rubriek �geldbeleggingen�Voorstel oplossing

82. 82 Casus 5: Vastrentende effecten in deviezen geboekt onder de rubriek �geldbeleggingen�Commentaren CBN advies 152-1: Boekingen van deviezen-verrichtingen en verwerking van tegoeden en verplichtingen in deviezen in de jaarrekening Vastrentende effecten onder de rubriek �geldbeleg-gingen� zijn monetaire posten Waardeverminderingen worden geboekt door toepassing van artikel 74 KB/W.Venn. 30 januari 2001. Berekening op basis van de contantkoers waartegen de betrokken activa werden geboekt bij aanschaf

83. 83 Casus 5: Vastrentende effecten in deviezen geboekt onder de rubriek �geldbeleggingen�Commentaren (2) Compensatie tussen de beursmeerwaarde-of minder-waarde uitgedrukt in vreemde valuatie en de koers-evolutie van de betrokken activa ten opzichte van de �, is NIET toegestaan

84. 84 Omrekening vreemde valuta

85. 85 Omrekening van vreemde valuta - Basisprincipes Ontstaan van de verrichting: boeken op basis van koers van datum van verrichting (= contantkoers) Herwaardering einde jaar Monetaire activa: koers op inventarisdatum (= slotkoers) Niet-monetaire activa: geen herwaardering Uitzonderingen Niet-representatieve koersen Dekkingsverrichtingen

86. 86 Artikel 34 KB/W.Venn. van 30 januari 2001 Op te nemen in de toelichting Methoden en grondslagen voor de omrekening van vreemde valuta Methoden voor de omrekening van de financi�le staten van bijkantoren in het buitenland

87. 87 Omrekening van vreemde valuta � Basisprincipes (2) Boekhoudkundige verwerking omrekeningsverschillen Per munt geglobaliseerd, d.m.v. ��n rekening per munt voor negatieve (496) en voor positieve (497) Saldo van 497 > 496: omrekeningswinst ? Niet in resultaat Saldo van 496 > 497: omrekeningsverlies ? In kosten boeken Compensatieverbod tussen munten

88. 88 Omrekening van vreemde valuta � Basisprincipes (3) Liquide middelen: positieve als negatieve omrekenings-resultaten rechtstreeks in resultaat boeken Vooruitbetalingen en ontvangen vooruitbetalingen op vaste activa zijn niet-monetaire activa Integrale toerekening in resultaat toegelaten, indien: Consistente toepassing Duidelijke vermelding in de waarderingsregels

89. 89 Casus 6: Dividenduitkering De algemene vergadering van een NV beslist op 29 juni 2009 tot een brutodividend van 25,00 � per aandeel (10.000 aandelen). De uitbetaling van het dividend zal geschieden vanaf 1 september 2009. Geef de boeking(en) in de jaarrekening afgesloten op 31 december 2008 en de eventuele boeking(en) in boekjaar 2009.

90. 90 Casus 6: Dividenduitkering (2) Vooropgestelde oplossing Jaarrekening 31 december 2008 DT CT DT 694 Vergoeding van het kapitaal 250.000,00 @ CT 471 Dividenden over het boekjaar 250.000,00 Betaalbaarstelling op 1 september 2009 DT CT DT 471 Dividenden over het boekjaar 62.500,00 @ CT 453 Roerende voorheffing 62.500,00

91. 91 Casus 6: Dividenduitkering (3) c) Betaling DT CT DT 471 Dividenden over het boekjaar 187.500,00 DT 453 Roerende voorheffing 62.500,00 @ CT 55 Bank 250.000,00

92. 92 CBN advies 133/5 Interimdividend versus tussentijds dividend (14 januari 2009)

93. 93 CBN advies 133/5 Interimdividend

94. 94 CBN advies 133/5 Interimdividend (2)

95. 95 CBN advies 133/5 Interimdividend (3)

96. 96 CBN advies 133/5 Interimdividend (4)

97. 97 CBN advies 133/5 Boekingen interimdividend

98. 98 CBN advies 133/5 Boekingen interimdividend (2)

99. 99 CBN advies 133/5 Tussentijds dividend

100. 100 CBN advies 133/5 Tussentijds dividend (2)

101. 101 Casus 7 : Waardeverminderingen op vorderingen Onder de rubriek �vorderingen op ten hoogste ��n jaar� is een bedrag terug te vinden van 8.960,00 � (inclusief 12% BTW). De zaakvoerder oordeelt dat de inning van deze overige vordering dubieus is en het geschatte verlies is 60%. Geef de boekingen in de jaarafsluiting per 31 december 2009?

102. 102 Casus 7 : Waardeverminderingen op vorderingen (2) Voorgestelde oplossing DT CT DT 417 Dubieuze debiteuren 8.960,00 @ CT 416 Diverse vorderingen 8.960,00 DT CT DT 6510 Waardeverminderingen 4.800,00 op vlottende activa @ CT 419 Geboekte waarde- 4.800,00 verminderingen

103. 103 Casus 7 : Waardeverminderingen op vorderingen (3) Geschatte verlies 60%

104. 104 WaardeverminderingenArtikel 68 KB/W. Venn. 30 januari 2001 Waardeverminderingen op vorderingen op meer of ten hoogste ��n jaar ingeval onzekerheid over de betaling van het geheel of een gedeelte van de openstaande bedragen op vervaldag

105. 105 Forfaitaire waardeverminderingen op vorderingen: CBN advies 127-1 Toegestaan onder volgende voorwaarden Zeer talrijk cli�nteel (bv. openbare nutsbedrijven) Kleine bedragen Forfaitair percentage wordt getoetst aan economische werkelijkheid en jaarlijks herzien Voor de statistische ontleding moet men homogene groepen rangschikken

106. 106 Casus 7: Resultaatverwerking Gegevens: zie afzonderlijke bijlage

107. 107 Casus 7: Resultaatverwerking (2) Gevraagd : Geef de journaalpost van de resultaatverdeling Mag er in deze situatie overgegaan worden tot uitkering? Toon mathematisch aan. Er ontbreekt een (sub)rubriek in de balans. Dewelke?

108. 108 Casus 7: Resultaatverwerking (3)Voorgestelde oplossing Resultaatverwerking: � Resultaat van het boekjaar 10.500,00 Overgedragen verlies < 500,00 > Subtotaal 10.000,00 Wettelijke reserve 5% < 500,00 > Beschikbare reserve 40% x 10.500 < 4.200,00 > Tanti�mes 5 x � 792 < 3.960,00 > Dividend 5% x 13.000 < 650,00 > Overgedragen winst 690,00

109. 109 Casus 7 : voorgestelde oplossing (2)

110. 110 Casus 7: voorgestelde oplossing (3) Journaalpost DT DT 694 Vergoeding van het kapitaal 650,00 DT 693 Over te dragen winst 690,00 DT 690 Overgedragen verlies vorig jaar 500,00 DT 6920 Toevoeging wettelijke reserve 500,00 DT 6921 Toevoeging aan overige reserves 4.200,00 DT 695 Vergoeding bestuurders 3.960,00 CT & CT 141 Overgedragen verliezen 500 CT 130 Wettelijke reserve 500 CT 133 Beschikbare reserve 4.200 CT 471 Dividend over het boekjaar 650 CT 472 Tanti�mes over het boekjaar 3.960 CT 140 Overgedragen winst 690

111. 111 Casus 7: voorgestelde oplossing (4) b) Beperking op de uitkeerbaarheid van dividenden en tanti�mes Netto-actief na uitkering : Kapitaal 13.000,00 Uitgiftepremie 1.500,00 Reserves 9.075,00 Overgedragen resultaat 690,00 24.265,00 Niet afgeschreven oprichtingskosten < 750,00 > Niet afgeschreven O & O < 3.750,00 > Totaal 19.765,00

112. 112 Casus 7: voorgestelde oplossing (5) Onbeschikbaar eigen vermogen : Gestort kapitaal 13.000,00 Niet uitkeerbare reserves - uitgiftepremies 1.500,00 - WR 1.250,00 - Onbeschikbare reserves 2.500,00 - Reserve voor eigen aandelen 1.000,00 Totaal 19.250,00 Besluit: uitkering is mogelijk

113. 113 Casus 7: voorgestelde oplossing (6) c) Ontbrekende rubriek Geldbeleggingen, eigen aandelen

114. 114 Casus 8 :Financi�le vaste activa versus geldbelegging Op datum van 15 november 2008 koopt een vennootschap 2.000 aandelen als speculatieve belegging; de eenheidsprijs bedraagt 9,00 EUR. Bij de jaarafsluiting, staan deze aandelen 12.00 EUR genoteerd. a) Geef de boekingen op datum van aanschaf en afsluitdatum b) Hoe kunnen de eventuele aankoopkosten worden opgenomen in de boekhouding ?

115. 115 Casus 8: Voorgestelde oplossing a) Aankoop

116. 116 Casus 9 : Bestellingen in uitvoering Een klant plaatst in 2008 een bestelling voor 7.018,00 EUR, BTW aan 21% inbegrepen. Een voorschot wordt op 3 december 2008 gefactureerd voor 2.105,40 EUR, BTW inbegrepen. De betaling werd ontvangen op 30 december 2008. De levering is voorzien in februari 2009. Wat wordt in 2008 geboekt in de boekhouding van de leverancier?

117. 117 Casus 9: Voorgestelde oplossing a) Boeking facturatie voorschot

118. 118 Bestellingen in uitvoering: Artikel 71

119. 119 KB / W. Venn. 30 januari 2001 Bestellingen in uitvoering: art. 71 Completed contract method (CCM) Percentage of completion method (PCM) Waardeverminderingen Voorziening voor risico�s en kosten (= correctie op een actiefpost !)

120. 120 Completed contract method Winstname bij afloop/oplevering project of bestelling in uitvoering Activering van kosten Gefactureerde en/of ontvangen voorschotten op balans (rekening 46)

121. 121 Percentage of Completion method Vervaardigingsprijs vermeerderd met winstopslag - A rato der vordering van de productie of werk- zaamheden - Moet met voldoende zekerheid als verworven worden beschouwd - Boeking: DT 371 Toegerekende winst & CT 7171 Toegerekende winst

122. 122 Casus 10 : Uitgestelde belastingen bij verkoop materieel vast actief Gegeven � Verkoop van kantoormeubilair in 2008 Aanschaffingswaarde kantoormeubilair 50.000,00 Geboekte afschrijving kantoormeubilair 45.000,00 Verkoopprijs 35.000,00

123. 123 Casus 10 :Uitgestelde belastingen bij verkoop materieel vast actief (vervolg) Het bedrag van 35.000,00 EUR wordt in 2009 herbelegd in een nieuwe machine, lineair over 10 jaar af te schrijven Aanslagvoet: 33,99%. De onderneming sluit het boekjaar 2008 af met een fiscale winst Afsluitdatum: 31 december Betalingsaspect buiten beschouwing laten Gevraagd: Geef de boekingen in 2008 en de afsluitposten op 31 december 2009 met betrekking tot deze transactie !

124. 124 Casus 10: Voorgestelde oplossing Antwoord

125. 125 Casus 10: Voorgestelde oplossing (vervolg) DT CT DT 689 Overboeking naar de belastingvrije reserves 19.803,00 DT 680 Overboeking naar de uitgestelde belastingen 10.197,00 & CT 132 Belastingvrije reserves 19.803,00 CT 1682 Uitgestelde belastingen op gerealiseerde meerwaarde op MVA 10.197,00 Omschrijving: overboeking naar belastingvrije reserves per 31 december 2008

126. 126 Casus 10: Voorgestelde oplossing (vervolg) DT CT DT 6302 Afschrijvingen op MVA 3.500,00 & CT 2319 Geboekte afschrijvingen op machines 3.500,00 Omschrijving: Boeking afschrijving per 31 december 2009 op machines 35.000,00 � x 10%

127. 127 Casus 10: Voorgestelde oplossing (vervolg) DT CT DT 132 Belastingvrije reserves 1.980,30 & DT 1682 Uitgestelde belastingen op gerealiseerde meerwaarde op MVA 1.019,70 & CT 789 Onttrekking aan de belastingreserves 1.980,30 CT 780 Onttrekking aan de uitgestelde belastingen 1.019,70 Omschrijving: Geleidelijke overboeking per 31 december 2009 van de belastingvrije reserve, naarmate deze gespreid belast- baar werd (10% per boekjaar).

128. 128 Voorzieningen voor uitgestelde belastingen Betreft belastingsverplichtingen, ontstaan door activiteiten van het huidige boekjaar, maar die door fiscale maatregelen slechts in latere jaren effectief zullen worden belast

129. 129 Toepassingsgebied Artikelen 76 en 95 W. Venn. / KB 30 januari 2001 Kapitaalsubsidies Gerealiseerde meerwaarden op immateri�le en materi�le vaste activa en op effecten die zijn uitgegeven door de Belgische overheid waarvan de belastbaarheid gespreid is

130. 130 Waardering Bepaling bij de aanvang als het bedrag aan belastingen dat op de subsidie of meerwaarde zou zijn geheven mocht de belastbaarheid niet zijn uitgesteld Waardering NA aftrek van de belastingsvermindering en vrijstellingen Aanpassingen van het passiefbedrag ingeval wijziging fiscale toestand

131. 131 Boekhoudkundige verwerking Op de balans geboekt als afzonderlijke post op het passief in de rubriek �Voorzieningen en uitgestelde belastingen� Geleidelijk aan worden de uitgestelde belastingen afgeboekt, gelijkmatig met de afboeking van de betrokken kapitaalsubsidies of de opneming van de betrokken meerwaarde in het belastbaar resultaat - Overboeking naar de uitgestelde belastingen (rek.680-689) - Onttrekking aan de uitgestelde belastingen (rek. 780-789)

132. 132 Boekhoudkundige verwerking (2) Latere aanpassingen van het bedrag van de uitgestelde belastingen (als gevolg van wijziging belastingvoet) zullen voor: a) kapitaalsubsidies ? rechtstreeks worden toege- voegd aan de kapitaalsubsidies b) herwaarderingsmeerwaarden ? rechtstreeks worden toegevoegd aan de belastingsvrije reserves

133. 133 Casus 11 : Waardering voorraden Handelsgoederen worden gewaardeerd volgens de FIFO-methode. Van het artikel XY zijn er 300 stuks in voorraad. Beginvoorraad: 0 Opeenvolgende aankopen: 520 stuks aan 15 EUR/stuk 100 stuks aan 10 EUR/stuk Verkopen: 320 stuks Marktprijs bij de jaarafsluiting: 12 EUR/stuk Waardeer deze voorraad en geef de afsluitboeking(en) die uit deze inlichtingen voortvloeien

134. 134 Casus 11: Voorgestelde oplossing De voorraad is samengesteld uit 200 stuks aangekocht aan 15 EUR en 100 stuks aangekocht aan 10 EUR. Voor de stukken aangekocht aan 15 EUR, is de marktwaarde lager dan de aanschaffingswaarde. Waardering van de voorraad: 200 stuks aan 12 EUR 2.400 100 stuks aan 10 EUR 1.000 Totaal 3.400 De waardering aan marktwaarde loopt niet over een rekening waardevermindering.

135. 135 Casus 11: Voorgestelde oplossing (vervolg)

136. 136 Casus 12 : Financi�le vaste activa-geldbelegging In een groep controleert vennootschap A twee dochters B en C. Vennootschap B koopt voor 50.000,00 EUR aandelen aan die 12% vertegenwoordigen van het stemrecht in C. Boek deze aankoop in de onderneming B ?

137. 137 Casus 12: Voorgestelde oplossing

138. 138 Ter herinnering

139. 139 Waarderingsregels: Art.28 KB/W.Venn 30 januari 2001 �1 Vastlegging waarderingsregels door bevoegd bestuursorgaan - inventarisboek - samenvatting in de toelichting - verslagenboek bestuursorgaan GOING CONCERN � 2 discontinu�teit - oprichtingskosten volledig afschrijven - vaste en vlottende activa boeken aan vermoedelijke realisatiewaarde - boeken van voorzieningen voor risico�s en kosten

140. 140 Afwijking waarderingsregels: Art.29 KB/W.Venn 30 januari 2001 Verplichte afwijking indien de toepassing van de (wettelijke) waarderingsregels niet zou leiden tot het getrouw beeld van de jaarrekening Voorwaarden - Vermelding en verantwoording in de toelichting - Vermelding van de geraamde invloed op het vermogen, de financi�le positie en het resultaat van de vennootschap

141. 141 Wijziging waarderingsregels: Art.30 KB/W.Venn 30 januari 2001 Stelselmatige en identieke toepassing van het ene op het andere boekjaar Uitzondering: wijziging uit hoofde van belangrijke wijzigingen - In de activiteiten van de vennootschap - In de structuur van haar vermogen - In economische dan wel technologische omstandigheden Voorwaarden - Vermelding en verantwoording in de toelichting - Vermelding van de geraamde invloed op het vermogen, de financi�le positie en het resultaat van de vennootschap

142. 142 Aanschaffingswaarde: Art.35 KB/W.Venn 30 januari 2001 Elk actiefbestanddeel wordt verplicht gewaardeerd aan aanschaffingswaarde, onder aftrek van afschrijvingen en waardeverminderingen Uitzonderingen: - Art. 29: zie supra - Art. 57: herwaarderen van bepaalde activa - Art. 67 en 77: boeking vorderingen en schulden aan nominale waarde - Art. 69: boeking bepaalde voorraden aan lagere marktwaarde - Art. 71: boeking bestellingen in uitvoering volgens de completed contract method of percentage of completion method - Art. 73: boeking vastrentende effecten volgens actuari�le rendement

143. 143 Aanschaffingswaarde: Art.35 KB/W.Venn 30 januari 2001 (2) Aanschaffingsprijs volgens artikel 36 Vervaardigingsprijs volgens artikel 37 Inbrengwaarde volgens artikel 39

144. 144 Aanschaffingsprijs volgens artikel 36 Aankoopprijs + bijkomende kosten zoals niet terugbetaalbare belastingen en vervoerskosten: - Leveringskosten - Laad- en loskosten - Verloren verpakking - Verzekeringskosten - Installatiekosten - Invoerrechten - Makelaarskosten Vermelding op betrokken factuur of afzonderlijk aangerekend!

145. 145 Aanschaffingsprijs volgens artikel 36 (2) Aanschaffingsprijs van een door ruil verkregen actiefbestanddeel = Marktwaarde van het in ruil hiervoor overgedragen actiefbestanddeel (schatting op ruildatum) Uitzondering: marktwaarde van het in ruil verkregen bestanddeel indien waarde moeilijk vast te stellen is

146. 146 Aanschaffingsprijs grond-en hulpstoffen + rechtstreekse productiekosten + evenredig deel onrechtstreekse productiekosten (normale productieperiode) + rente op vreemd vermogen (Art.38) (beperkt toepassingsgebied) Vervaardigingsprijs volgens artikel 37

147. 147 Inbrengwaarde volgens artikel 39 Bedongen waarde bij inbreng (mag niet hoger zijn dan marktwaarde) Exclusief belastingen en taksen (= resultatenrekening of oprichtingskosten)

148. 148 Waardering aan een vast bedrag Art. 42 KB/W. Venn. 30 januari 2001 Voorwaarden - Klein materiaal, grond- en hulpstoffen - Bestendig hernieuwd - Aanschaffingswaarde is te verwaarlozen in ver- houding tot het balanstotaal - De hoeveelheid, de waarde en de samenstelling wijzigt niet aanmerkelijk van het ene tot het andere boekjaar

149. 149

150. 150 Uw contact