Iba’t ibang Akda sa Panahon ng Español

1. Iba’t ibang Akda sa Panahon ng Español

2. Dulang Pantanghalan Sanaysay Tula

3. DulangPantanghalan Karagatan Eupemistikongpahayag Duplo

4. AngKaragatan Ang karagatan ay isang larong patula bilang pang-aliw sa mga naulila ng isang yumao. Sa katagalugan, ang karagatan ay isang dulang nababatay sa isang alamat tungkol sa singsing ng isang prinsesa. Ang singsing diumano ay nahulog sa dagat at ang binatang makakakuha nito ay magiging mapalad sa pag-ibig ng dalaga.

5. Ang Karagatan 1. Ito ay isang larong may paligsahan sa tula. 2. Ang kuwento nito ay batay sa alamat ng singsing ng isang dalaga na nahulog sa gitna ng dagat. 3. Pakakasalan ng dalaga ang binatang makakakuha ng singsing. 4. Sa larong ito, hindi kinakailangang “sumisid’ sa dagat ang binatang nais magkapalad sa dalagang nawalan ng singsing. 5. Ginaganap ang laro sa bakuran ng isang bahay. 6. May dalawang papag sa magkabila ng isang mesang may sarisaring pagkaing-nayon. 7. Magkaharap ang pangkat ng binata at dalaga. 8. Karaniwang isang matanda ang magpapasimula ng laro. 9. Maaaring magpalabunutan para mapili ang binatang unang bibigyan ng dalaga ng talinghaga. 10. Maaari pa rin ang pagpili sa binata ay batay sa matatapatan ng tabong may tandang puti. 11. Bibigkas muna ng panimulang bahagi ang binata bago tuluyang sagutin ang talinghaga.

6. AngDuplo Ang duplo, katulad ng sa karagatan ay isang larong may kaugnayan sa kamatayan ng isang tao at may layuning aliwin ang mga naulila. Angmgapananalita’ypatulangunithindinangangailanganngpalagiangsukat at tugma.

7. Eupemistikongpahayag Alam mo ba? AngMatalinghagangPahayagay mgapahayagnagumagamitngmgasalitanahindituwiranginihahayagangtunaynakahulugannito. Karaniwanitongginagamitanngpaghahambingngmgabagaynanagpapataasngpandamangmgamambabasa.

8. Pansinin ang sumusunod na impormasyon. 1.Nauuri ang wika batay sa antas nito ayon sa: a.paksangusapan b.taongsangkot sa usapan c.lugar 2. Mataasangpandama o sensitibo sa mgapahayagna nagpapahiwatiglamang. 3. Gumagamitngtalinghaga para ‘di tuwirangtukuyinang nais ipahayagnanakatutulongupanglalongmag-isipangnagsasalitaat kinakausap. Sa kalahatan, umiisipngmagagandangsalita o pahayagnakilalasatawagnaeupemismo. Angpaggamitngmagagandangpahayag ay naglalayongpahalagahanangdamdaminngiba.

9. Halimbawa: Sa halip na sabihing: Gumagamit ng: 1. patay sumakabilang buhay 2.nadudumi tawag ng kalikasan 3. iniwan ng asawa sumakabilang bahay 4. Katulong kasambahay

10. Ang pagsasalita ay isa sa likas na gawainngtao. Naipakikilala mo angiyongsarili sa pamamagitanngmgasalitangiyongginagamit. Sa layuning hindi makasakit sa damdaminngiba, sinisikapnatinggumamitngmagagandangpahayag.

11. Sanaysay

12. Ang sanaysay ay isang akdang pampanitikan na naglalahad ng matatalinong pagkukuro. Ito'y makatwirang paghahanay ng mga kaisipan at ng damdamin ng sumusulat ayon sa kanyang karanasan, kaalaman at haka-haka. 

13. Ang karanasan ang nagtutulak sa tao upang siya ay makapagpahayag. MaramingkaranasanangidinulotngpananakopngmgadayuhangEspañolsaloobngmahabangpanahon. Bagamatdumanasngpaniniilangmga Pilipino sakamayngmgadayuhan, hindiitonaginghadlangupangipahayagnilaangkanilangpananaw, damdamin at saloobin.

14. Ano nga ba ang TULA ? Ang Tula ay nagsasabing ito ay isang anyo ng panitikan na nagpapahayag ng damdamin ng isang tao. Ito ay binubuo ng mga saknong at ang mga saknong ay binubuo ng mga taludtud. Ito ay may sukat at tugma o malaya man ay nararapat magtaglay ng magandang diwa at sining ng kariktan. Sinasabing may magandang diwa ang isang tula kung may makukuhang magandang halimbawa dito. May sining ng kariktan naman kung ang mga pananalitang ginamit ay piling-pili at naaayon sa mabuting panlasa. Ito ay maaaring batay sa emosyon at damdamin ng tao base sa kanyang karanasan.

15. Uri ng TULA a.) Tulang Pasalaysay b.) Tulang Pandamdamin o liriko c.) Tulang Padula o dramatiko d.) Tulang Patnigan Para sa karagdagang impormasyon suportahan ang website na ito. http://pilipinasatbp.wordpress.com/tag/tulang-dula-o-pantanghalan/

16. ay kwento ng mga pangyayari at nasusulat nang patula, may sukat at tugma. Nauuri ito ayon sa paksa, pangyayari at tauhan. a. Epiko- mahabang tulang pasalaysay na naglalarawan ng pambihirang katangian at kapangyarihan ng pangunahing tauhan. Hal. Biag ni lam-ang, Indarapatra at Sulayman http://teksbok.blogspot.com/2010/09/awit-at-korido.html Pindutin ito

17. ay mga tulang tumatalakay sa marubdob na damdamin na maaaring ng may-akda o di kaya’y ng ibang tao. http://www.scribd.com/doc/61295829/Tulang-Pandamdamin Pindutin ito

18. Mga tulang isinasadula sa entablado o iba pang tanghalan. Hal. a. Senakulo - pagsasadula ng buhay ng Panginoon mula sa pagsilang hanggang sa kamatayan b. Sarswela - drama musikal na tumatalakay sa maigting damdamin ng tao: pag-ibig, paghihigati, kalupitan at mga sulraning sosyal at poltikal. c. Moro-moro - paglalaban ng Moro at Kristiyano d.Karilyo- pag-akto at pagdayalogo ng mga aninong repleksiyon ng mga tautauhang yari sa karton at gumagalaw sa likod ng puting kumot o tabing.

19. mga laro o paligsahang patula na noo’y karaniwang isinasagawa sa bakuran ng mga namatayan. http://tl.wikipedia.org/wiki/Tulang_patnigan Pindutin ito

20. Anyo ng TULA Ang malayang taludturan Ang tradisyunal na tula Ang katutubong anyo ng tula

21. Isang tula na isinulat nang walang sinusunod na patakaran kung hindi ang ano mang naisin ng sumusulat.Ito ay ang anyo ng tula na ipinakilala ni Alejandro G. Abadilla. Ayon sa kanya, maaaring makalikha ng tula na walang sukat at walang tugma. Ngunit dapat manatili ang karikatan, ito ay ang paggamit ng matatalinhagang pahayag na ipinakilala niya Sa kanyang tulang “ Ako ang Daigdig”. http://lrmshspluma.t83.net/#/malayang-taludturan/4527398188 Pindutin ito

22. Ito ay isang anyo ng tula na may sukat,tugma at mga salitang may malalim na kahulugan.Samantalang ang dalawa ay maiintindihan na sa tawag pa lamang dito.Ang anyo ng tula na May sukat na walang tugma at Walang sukat na may tugma.Ngunit di lang diyan nagtatapos ang lahat.May tatlong natitira at kakaibang anyo pa ang tula na kinakailangan ninyong malaman.Ito ay ang DIONA, TANAGA at DALIT.

23. Tatlong Uri ng Katutubong Tula Diona Tanaga Dalit

24. DIONA - Ang diona ay isang katutubong anyo ng tula na binubuo ng pitong pantig kada taludtod, tatlong taludtod kada saknong at may isahang tugmaan.Ang diona ay isang katutubong anyo ng tula na binubuo ng pitong pantig kada taludtod, tatlong taludtod kada saknong at may isahang tugmaan.

25. TANAGA - Ang tanaga ay isang katutubong anyo ng tula na binubuo ng pitong pantig kada taludtod, apat na taludtod kada saknong na may isahang tugmaan. Pindutin ang website na ito para sa karagdagang impormasyon. http://tagaloglang.com/Basic-Tagalog/Mga-Halimbawa/tanaga-maiikling-tula.html Pindutin ito

26. DALIT - Ang dalit ay isang katutubong anyo ng tula na binubuo ng walong pantig kada taludtod, apat na taludtod kada saknong at may isahang tugmaan. Pindutin ang website na ito para makita ang halimbawa ng tulang diona. http://wiki.answers.com/Q/Mga_halimbawa_ng_dalit Pindutin ito

27. Maraming Salamat sa Pakikinig !