Kilka faktów na temat palenia tytoniu

1. Kilka faktów na temat palenia tytoniu Promocja Zdrowia i Oświata Zdrowotna Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Olecku

2. O szkodliwości palenia niby wiemy wszyscy ale... Wiele osób zdaje sobie generalnie sprawę, że palenie ma szkodliwy wpływ na zdrowie, ale przykładów niskiego poziomu wiedzy w tym obszarze nadal jest bardzo wiele. Relatywnie niewiele kobiet wie o zagrożeniach zdrowia związanych z paleniem specyficznych dla ich płci, takich jak: rak szyjki macicy, osteoporoza, przedwczesna menopauza, poronienia, ciąża pozamaciczna czy bezpłodność.

3. O szkodliwości palenia niby wiemy wszyscy ale... Palenie powoduje powstawanie chorób niemal w każdym narządzie ciała. Poza rakiem płuc, chorobami serca, udarem i rozedmą palenie tytoniu zostało jasno powiązane z: występowaniem innych rodzajów raka (jelita grubego, szyjki macicy, nerek, pęcherza, przełyku, krtani, jamy ustnej, gardła oraz żołądka), ostrej białaczki szpikowej; chorobami układu krążenia (miażdżycą, tętniakiem aorty brzusznej); chorobami układu oddechowego (obniżona wydolność płucna, astma, zapalenie płuc); innymi chorobami (zaćma, parodontoza, pęknięcia stawu biodrowego, wrzody żołądka).

4. O szkodliwości palenia niby wiemy wszyscy ale... Palenie powoduje ogólnie obniżony stan zdrowia i zwiększoną zachorowalność, (w tym zwiększoną absencję chorobową, częstsze korzystaniez opieki zdrowotnej oraz podwyższone ryzyko powikłań w przypadku zabiegów chirurgicznych). Jeśli idzie o kobiety to dodatkowo palenie związane jest z obniżeniem gęstości kości i osteoporozą, komplikacjami podczas ciąży (w tym niską wagą urodzeniową niemowląt, przedwczesnym porodem, zgonami płodów, martwymi urodzeniami, obniżoną wydolnością oddechową niemowląt, oraz występowaniem tzw. zespołu nagłej śmierciniemowląt) a także z obniżoną płodnością.

5. Aspekt zdrowotnypalenia tytoniu: Palenie tytoniu stanowi przyczynę większej liczby zgonów w Polsce niż picie alkoholu, AIDS, samobójstwa, zabójstwa, urazy i zatrucia razem wzięte. Jest jedną najistotniejszych przyczyn przedwczes-nej umieralności możliwą do wyeliminowania.

6. Aspekt ekonomiczny palenia tytoniu: Palenie idzie w parze z biedą - dotyczy coraz bardziej ludzi biednych (bezrobotnych), słabiej wykształconych. Częstość palenia tytoniu w tych grupach jest zwykle dwukrotnie wyższa niż w grupach ludzi bogatych, dobrze wykształconych. Kilkaset złotych wydawanych co miesiąc na papierosy nie stanowi istotnego problemu dla ludzi bogatych. Jest natomiast ważnym czynnikiem ubożenia najbiedniejszych rodzin.

7. Aspekt prawny palenia tytoniu: Ustawa z 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych nakłada na Radę Ministrów obowiązek realizacji programów ograniczania zdrowotnych następstw palenia tytoniu. Zapisy ustawy mają umocowanie w międzynarodowym prawie - „Konwencji ramowej na rzecz ograniczania palenia tytoniu” Światowej Organizacji Zdrowia (ratyfikowanej przez Polskę w 2006 r.) i dyrektywach Unii Europejskiej.

8. Aspekt etyczny palenia tytoniu: Należy uznać za paradoks, że współczesne społeczeństwo uznające wolność za jedną z najważniejszych wartości, bardzo często popada w uzależnienia od substancji psychoaktywnych. Palenie tytoniu wyklucza wolność. Jest także wymierzone przeciwko wolności osób z otoczenia, którym narzuca się kontakt z dymem tytoniowym.

9. FAKTY • W Polsce 92% palących rodziców przyznaje się do palenia w obecności dzieci. • Każdego roku rodzi się ok. 100 000 dzieci, których matki paliły w trakcie ciąży. • Dzieci palących rodziców mają zwiększoną tolerancję nikotyny (w przyszłości łatwiej uzależnią się od palenia papierosów).

10. FAKTY • Mężczyźni w Polsce palą średnio 18 papierosów dziennie, kobiety zaś 13 papierosów. • Średnia wieku zaprzestania palenia u mężczyzn wynosi 39 r. ż., a u kobiet jeszcze później, bo 43 r. ż. • Każdego dnia na raka płuca umiera w Polsce 50 osób. • Przyczyną 90% zachorowań na raka płuca jest palenie tytoniu, 5% bierne palenie,4% zatrucie środowiska, 1% inne przyczyny.

11. FAKTY • Prawie 59% 15-letnich chłopców i dziewcząt próbowało palić papierosy. • Wiek, w którym młodzież 15-letnia pierwszy raz zapaliła papierosa to najczęściej 11 lat i mniej. • Dla większości z nich eksperymentowanie z paleniem staje się drogą do regularnego palenia, a nawet uzależnienia od tytoniu.

12. FAKTY • Co roku z mapy Polski z powodu palenia znika miasto wielkości 20 tys. mieszkańców. • Na raka płuca umiera się szybciej niż na raka piersi, chorzy najczęściej przeżywają 1 rok od diagnozy. • Dwa miliony osób w Polsce choruje na POCHP (Przewlekła Obturacyjna Choroba Płuc). • Ryzyko zachorowania na POCHP u byłych palaczy jest takie samo jak u osób palących – dlatego tak ważne jest aby nie zaczynać palić. • Zawsze warto rzucić palenie, po zaprzestaniu palenia ryzyko zachorowania na nowotwory tytoniozależne szybko się zmniejsza.

13. Dymek w pracy • Jeśli wypalenie jednego papierosa zajmuje ok. 10 min., a pracownik wypala ich tylko 6 w ciągu dnia pracy, pracuje o godzinę krócej niż niepalący koledzy. • Palenie tytoniu przez pracowników to straty dla praco-dawcy. „Miejsce pracy bez papierosa” jest oczywistą korzyścią. To pozytywny efekt dla zdrowia pracowników, wzrost bezpieczeństwa na terenie zakładu pracy, oszczędności finansowe. Egzekwowanie zakazu palenia w miejscu pracy zmusza pracowników do niepalenia w godzinach pracy, co przenosi się również na czas wolny, a w dalszej perspektywie prowadzi do zaprzestania palenia w ogóle.

14. Tak powstaje uzależnienie: 1. Dym tytoniowy zawierający nikotynę dociera do mózgu w ciągu kilku sekund. 2. Nikotyna pobudza wydzielanie: dopaminy - substancji odpowiedzialnej za doznawanie przyjemności oraz noradrenaliny - substancji odpowiedzialnej za pobudzenie aktywności organizmu.

15. Tak powstaje uzależnienie: 3. W momencie przerwania palenia poziom dopaminy i noradrenaliny spada. Palacz nie odczuwa już przyjemności lecz doznaje przykrych objawów abstynencji. 4. Palacz ponownie sięga po papierosa i ponownie odczuwa przyjemność. Z czasem mózg przyzwyczaja się do działania nikotyny i w ten sposób uzależnia się od niej.

16. Co grozi palaczowi?