Betrokkenheid van ondernemers in de wereld van vrijetijdseconomie in Zuid-Limburg

1. Betrokkenheid van ondernemers in de wereld van vrijetijdseconomie in Zuid-Limburg Wynand Vogels, Natuurkampeerterrein Hoeve Krekelberg www.hoevekrekelberg.nl

2. Enkele kengetallen t.a.v. de Vrijetijdseconomie in Zuid-Limburg Omzet (bestedingen) : ruim € 1 miljard per jaar direct Hoogste toeristische intensiteit van NL: groei vakanties met 15,5% van 2010 naar 2011 Werkgelegenheid : 20.444 personen full time per 2010 (7,3% beroepsbevolking) (excl. seizoenswerkers (+12%), uitzendkrachten (+10%) en detailhandel (+?%) Uitstekende spreiding over seizoenen: = hele jaar door economie & werkgelegenheid Herkomst: 89% uit Nederland, 11% uit buitenland, (GB en buurlanden) Typering: Actieve stellen (dinkies en empty nesters) : 47% Gezinnen met kleine kinderen : 26% ZL heeft verreweg de hoogste besteding per gast van heel NL: • Nederland : € 27 pp per dag • Zuid-Limburg : € 43 pp per dag Referentie, na (Zuid-)Limburg volgen Noord-Holland –met Amsterdam- en Friesland met respectievelijk € 29 en € 28 pp per dag!

3. Spelers in de vrijetijds markt • Provinciale overheid • Gemeenten • Kamer van Koophandel • V.V.V. • R&T ondernemers

4. Provincie • Stimulering recreatie en toerisme(7% van werkgelegenheid en 2,5 miljard aan omzet) • Subsidie verstrekker aan diverse projecten. Dit wordt uitbesteed aan derden(o.a. VVV en KvK.) • Gebiedspromotie van Limburg in Nederland en Duitsland. Uitbesteed aan VVV Zuid-Limburg • Contact met ondernemers via thema conferentie (Onlangs Vrijetijdseconomie Limburg op weg naar 2020 )

5. Gemeente • Hoe belangrijk is R&T voor gemeente? • Budget voor R&T ? • Commissie R&T ? • Ambtelijke ondersteuning • Financiert projecten • Ondernemers hebben hier invloed op!

6. Kamer van Koophandel • Heeft enkele medewerkers die actief zijn in R&T • Initiatief nemer en uitvoerder van investering en stimuleringsprojecten • Subsidieverstrekker

7. Opgericht in 2000 na een fusie tussen 15 VVV’s, nu werkzaam voor alle 18 gemeenten in Zuid-Limburg (m.u.v. Maastricht): • VVV Zuid-Limburg, de eerste VVV van Nederland • 1000 leden • VVV Zuid-Limburg bevordert toerisme en recreatie in en naar Zuid-Limburg. VVV exploiteert 36 informatiepunten in Valkenburg & Meerssen, Parkstad Limburg, Heuvelland en de Grensmaasvallei met Limburg Winkels in Valkenburg, Heerlen, Epen, Gulpen, Sittard, Vaals en eigen vestigingen in Landgraaf en Echt. Kerntaken zijn: gebiedsmarketing, informatieverzameling- en verstrekking, projectadvies & begeleiding, reservering & bemiddeling, onderhoud van alle bewegwijzerde wandel-, fiets- en mountainbikeroutes, evenementen coördinatie en productontwikkeling. VVV Zuid-Limburg

8. Samenstelling Bestuur VVV-Z.L • 5 bestuursleden uit de R&T branche (ondernemers) Zij vormen het bestuur! • 5 adviserende bestuursleden, bestaande uit burgemeesters en/of wethouders van gemeenten uit de regio

9. Totale begroting: ca. € 7.000.000 Stichting met 49 medewerkers met VVV CAO dienstverband, 70 overige medewerkers Inkomsten via ondernemers promotiepakketten & sponsoring reclame inkomsten commissies (via boekingen) Inkomsten via gasten Winkel inkomsten Ticketservice, reizen en rondleidingen Agentschappen Inkomsten via derden Fee voor verrichte werkzaamheden en of projecten Inkomsten via overheden (20%, ca. € 1.500.000) Prestatiesubsidie Financiering VVV

10. Meerjarenafspraken, telkens voor 4 jaar met 18 gemeenten (inclusief Echt-Susteren) in de vorm van prestatiecontract Jaarindexering 2% Verdeelsleutel = 75% o.b.v. toeristische bestedingen 25% o.b.v. aantal inwoners Financiering publieke taak (dus vanuit overheden)

11. Taken VVV Zuid-Limburg • Informatieverzameling en – verstrekking • Reservering & bemiddeling • Marktbewerking • Productontwikkeling • Projecten, waaronder - Routepunt - Evenementenpunt - Euregionale samenwerking • Beleidsondersteuning overheden • Marktonderzoek • Algemene belangenbehartiging via een strakke lobby • Ondersteunen van ondernemers via advies en workshops

12. Kennisworkshops voor ondernemers

13. Eventuele productontwikkeling voor/door ondernemers • Themaroutes - brochures • Excursies – arrangementen (bijv Hap Stap) • Plattegronden • Evenementen • Productontwikkeling in de markt

14. Routepunt Zuid Limburg In opdracht van alle 19 gemeenten in Zuid-Limburg (incl. Maastricht) met steun van lokale ondernemers. • Onderhoud en beheer alle bewegwijzerde wandel-, fiets-, en mountainbikeroutes in Zuid-Limburg • Ontwikkeling kaartmateriaal (digitaal en op papier) • Inspelen op nieuwe ontwikkelingen (GPS, PDA e.d.) • Ontwikkelen nieuwe routes • Vitaal platteland of mobiliteitsprojecten trekken zoals Walk & Find of Groene Fietsen Plan • Economiseren Routes • Klachtafhandeling

15. Positie ondernemers • Actief zijn op gemeentelijk niveau via commissies is belangrijk! • Is op dit moment erg divers : verschilt in Zuid-Limburg van gemeente tot gemeente • Ondernemers staan het dichtst bij de klant! • Besturen van VVV-Zuid-Limburg • Vrijheid van initiatief! • Samenwerken geeft slagkracht

16. Voorbeelden initiatieven van/voor ondernemers • Parkstad Attractief; 6 attracties die samen een promotionele acties ondernemen • Centrummanagement Sittard-Geleen; 400 ondernemers die een manager en acties betalen voor het stadscentrum • Bergdorpje Vijlen; ondernemers die een dorpje een speciaal thema aanmeten • Werkgroepen in gemeenten: ondernemers die met raad en daad een gemeente bijstaan en ook zelf initiëren • City Marketing Sittard-Geleen; bedrijven die een vereniging oprichten met steun van de gemeente en die acties op zetten als bijv branding. • Heuvelland Hotels; samenwerking van hotels die elkaar sterker maakt. • Natuurlijk Noorbeek; Ondernemers die elkaars producten en look & feel promoten, zoals in Noorbeek streekproducten

18. Activiteiten R&T in gemeente Schinnen • Wandel en fietsrouten (nieuw en verbeteren) • Afstemming en overleg met buurtgemeenten • Themaroute ontwikkelen(gedichten, hap en stap • Toepassing van nieuwe communicatie methoden zoals QR code • Afstemming en informeren van ondernemers met 2xjaar via nieuwsbrieven • Lobbywerk en belangenbehartiging richting politiek

19. Wie zijn onze verblijfsgasten? CVO/CBS Herkomst: 89% uit Nederland 11% uit het buitenland, (GB en buurlanden, veelal zakelijk doel m.u.v. de groepen uit GB) Typering: Actieve stellen (dinkies en empty nesters) : 47% Gezinnen met kleine kinderen : 26% Wat doen ze, vergeleken met het landelijk patroon? Opvallend veel uit eten gaan, veel wandelen, veel toeren en vooral véél geld uitgeven ZL heeft verreweg de hoogste besteding per gast van heel NL: Nederland : € 27 pp per dag Zuid-Limburg : € 43 pp per dag (Referentie, na (Zuid-)Limburg volgen Noord-Holland –met Amsterdam- en Friesland met respectievelijk € 29 en € 28 pp per dag!)

20. Vakantieduur en spreiding overnachtingen CVO/CBS Zuid-Limburg Nederland Vakantieduur NLers: 2-4 dagen: 56% 52% 5-8 dagen: 33% 33% 9 dagen en meer: 12% 15% Gem. verblijfsduur Nederlanders: 5,9 dagen Gem. verblijfsduur buitenlanders in Maastricht: 1,5 dag Gem. verblijfsduur buitenlanders in overige ZL: 3 dagen Uitstekende spreiding over seizoenen. Dit is goed voor aanpalende sectoren. Conclusie: Zuid-Limburg is een kort verblijf bestemming, met een zéér evenwichtige spreiding van het bezoek over het jaar. Dit is goed voor de werkgelegenheid, in infrastructuur en de multiplier.

21. Enkele kengetallen t.a.v. de Vrijetijdseconomie (ZKA) Omzet (bestedingen) : € 813.000.000 per jaar (2007, ZKA), waarvan: 2004 2007 in Heuvelland : € 288 € 306 in Parkstad Limburg : € 156 € 262 in Maastricht : € ? € 170 in Westelijke Mijnstreek : € 64 € 75 (Etil) Werkgelegenheid : 20.444 personen full time per 2010 (7,3% beroepsbevolking) (excl. seizoenswerkers (+12%), uitzendkrachten (+10%) en detailhandel (+?%) Conclusie: Het toerisme is dé economische motor van Zuid-Limburg en laat de laatste jaren qua groei werkgelegenheid ook een hogere groei zien dan andere sectoren.

22. Waarom komen gasten naar Zuid-Limburg? Grontmij Natuur en landschap : 62% Rust en ruimte : 41% Wandelen : 37% Bourgondische sfeer : 30% Winkelen : 29% Fietsen : 21% Grotten : 21% Veel te doen, attracties : 14% Specifieke steden : 13% (Maastricht en Valkenburg meest genoemd) Cultuur : 11% Grensligging : 10% Kuren en Wellness : 9% Evenementen : 8% Conclusie: De landschappelijke kwaliteit van het gebied (en dus de dingen die men daarin kan doen –zoals wandelen en fietsen-) en de Bourgondische signatuur zijn verreweg de belangrijkste redenen voor een bezoek.

23. Themabrochure ‘Kruistocht op Wandelschoenen’ In samenwerking met gemeente Simpelveld en Gulpen-Wittem 2e druk reeds gerealiseerd In 2012: ontwikkeling Kalkoven route

24. Wegwijzer 2011/2012

25. Accommodatiegids

26. VVV Brochures waarin Schinnen genoemd wordt

27. Nieuwsbrief Noviteiten, naast sector bijeenkomsten, accountmanagement, lezingen, e.d.

28. Innovatieprijs VVV Zuid-Limburg • Winnaar 2008: Cuba Libre, Vaals • Winnaar 2009: Museum Vaals, Vaals • Winnaar 2010: Samenwerkingsverband Puur Limburgs • Winnaar 2011: Kasteel Hoensbroek

29. Uitcourant (voorbeeld)

30. Routepunt: fietsknooppunten netwerk