540 likes | 833 Views
AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİMDE AKREDİTASYON. Prof. Dr. Deniz EKİNCİ.
E N D
AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİMDE AKREDİTASYON Prof. Dr. Deniz EKİNCİ
Bir öğretim kurumunun yada öğretim kurumu tarafından uygulanmakta olan herhangi bir programın, ulusal ve/veya uluslararası düzeyde belirli performans standartlarına (kalite, verimlilik, etkinlik vb.) sahip olduğunu ortaya koymayı amaçlayan ve böylece yüksek öğretime talepte bulunanlar ve aynı zamanda kamuoyu nezdinde güven tesis etmeye yönelik bir sistemdir. Akreditasyon? (YETKİNLİK)
Akreditasyon? Akreditasyon, hem öğretim kurumunun kendi kendini dönemsel olarak öz değerlendirmesine hem de öğretim kurumunun kurumdışı bağımsız akreditasyon ajansları tarafından dönemsel değerlendirilmesine imkan veren bir gönüllü kalite güvence sürecidir. Başka bir ifade ile akademik kalitenin iyileştirilmesi, saydamlık ve hesap verme sorumluluğunun aracıdır.
Akreditasyonun Özellikleri • Öğretim kurumlarının performans standartları açısından kendi kendilerini değerlendirmelerine ve aynı zamanda bağımsız akreditasyon kuruluşlarınca dış değerlendirme yapılmasına imkan verir. • Öğretim kurumunun güvenilirliğini ve tanınmasını sağlayan bir sistemdir. • Kurumun belirli mükemmeliyet standartların sahip olduğunu belgeleyen saygın bir sertifikanın verilmesi sürecidir.
Akreditasyonun Özellikleri • Bir defaya mahsus bir işlem değildir, tam aksine uzun dönemli ve periyodik olarak iç-dış değerlendirmelere dayanır. • Öğretim kurumunda kalitenin sürekli geliştirilmesini amaçlayan bir süreç ve kalite güvencesi sağlayan bir araçtır. • Öğretim kurumunda dürüstlük ve etik standartları yerleştirmeyi amaçlayan bir sistemdir.
Akreditasyonun Özellikleri • Yapılması gönüllü (isteğe bağlı) bir işlemdir, dışarıdan kamusal otoritelerden bu sürece dahil olunması yönünde bir baskı ya da zorlama söz konusu değildir. • Kamusal otoritelerce belirlenen düzenlemelerin aksine formel-dışı kontrol mekanizmasının geçerli olduğu bir kendi kendini düzenleme sürecidir.
Akreditasyonun Özellikleri • Bir kurumun belirli standartları karşılaması ve bunları tutarlı bir şekilde sürdürmesidir. • Akredite edilmiş olan kurum ve programların, önceden tespit edilmiş mükemmeliyet standartlarını karşılayacağını veya bu beklentileri aşacağını garanti eder.
Akreditasyonun Temel Değerleri ve Anahtar Bileşenleri Kalite Hesapverebilirlik İyileştirme Gönüllülük SivilToplum Kamuoyutarafındanakranveyamuaddilincelemesi, Kabul edilebilirlik Geçerlilik Süreklilik Akranlaragörebirsıralamaveyakalitekarşılaştırmasıdeğildir.
AKREDİTE OLMAK... • Yetkili bir kuruluş tarafından • Kabul edilmiş kalite standartlarına uygun • Dönemsel akademik değerlendirmeler sonucunda bir kurumun / programın kalitesi hakkında formel olarak yapılan yetkin kılma beyanını almaktır.
AKREDİTASYONUN AMAÇLARI Küreselbirüniversiteolmak Önemliolanbirmarkaolmaktır. Küreselbirmarka. Japonyaiçinİngiltere’desadeceikiüniversitevar: Oxford ve Cambridge. Tümüniversiteiçindemükemmelik, Fakülte, yönetim, idare, liderlikgibi her alandamükemmellikgerekir. Öğrencileriküreseldünyaiçinhazırlamakgerekir. Üniversiteninbazıbölümlerininmutlakaaraştırmaodaklıolmasıgerekir. Uluslararasıbağlantılıprojelerdeyeralmakgerekir. Ayrıcadisiplinlerarasıvetoplumuilgilendirenkonulardaprojelergeliştirilmelidir. Prof Eric Thomas, Bristol ÜniversitesiRektörü, İngiltere
AKREDİTASYONUN AMAÇLARI Küreselbirüniversiteolmak Tümdünyadanöğrencileriolmakgerekir. Çokfarklıaltyapısıvekültürleriolanöğrencilerinüniversiteyekazandıracağısomutbakışaçılarıolacaktır. Uluslarasıakademikpersonelininolmasıgerekir.Üniversitededersverençokfarklıülkelerdenakademikpersonelbulunmalıdır Üniversitenizindünyanınöndegelenşirketveyakurumvekuruluşlarınadanışmanlıkyapmasıgerekir (BirleşmişMilletler, UNESCO) Dünyacatanınmışşirketlereişyapmakgerekir, akademikpersonelinveyamezunlarınbutürşirketlerdeişbulabilmesigerekir Her günkaçtaneziyaretçinizgelir, ne kadarsıklıklavenerelerden? Artıküniversitelerziyaretedilecekkadardeğeraddedmelivemutlakaziyaretçiakınınauğramalıdır. Prof Eric Thomas, Bristol ÜniversitesiRektörü, İngiltere
AKREDİTASYONUN AMAÇLARI • Eğitim-öğretim ve araştırmaların niteliğini arttırmak, sistematik bir yaklaşımla sürekli geliştirerek kaliteyi güvence altına almak. • Öğretim kurumlarının hizmet sunduğu öğrencilere ve tüm paydaşlara eğitim-öğretimin kalitesinin belirli standartlara dayalı olarak yürütüldüğünün güvencesini vermek; öğrencileri ve paydaşları kalitesiz eğitim sunan kurumlar konusunda bilgilendirmek.
AKREDİTASYONUN AMAÇLARI • Öğretim kurumlarının karşılıklı birbirlerini tanıma sürecini kolaylaştırmak ve hızlandırmak. • Diplomaların ve unvanların karşılaştırılabilirliğine yardımcı olmak • Öğrenci ve öğretim görevlilerinin kurumlar arasında değişimini kolaylaştırmak.
AKREDİTASYONUN AMAÇLARI • Mezunların meslek yaşamına girişlerinde temel standartları belirlemek • En yüksek standartların garanti edilmesi gerektiğinde bir “mükemmeliyet etiketi” sağlamak ve karşılaştırma yapmayı ve üst düzey işbirliğini kolaylaştırmak • Devlet yardımları için öğretim kurumlarının akreditasyon sürecinden geçmiş olmaları koşulunun aranması halinde bu sürecin iyi işlemesine araç olmak
AKREDİTASYONUN AMAÇLARI • ULUSLARARASILAŞMA • Sınır ötesi öğretimin giderek yaygınlaştığı bir çağda farklı ülkelerde sürdürülen öğretim kurumları ve programları hakkında hizmete talepte bulunanları bilgilendirmek; bir başka deyişle eksik enformasyon sorununu kısmen ortadan kaldırmak • Bir üniversitenin amaçlarına ve eğitim, araştırma ve toplum hizmeti etkinliklerine uluslararası ve kültürlerarası boyut entegre etmesini sağlamak.
AKREDİTASYONUN FAYDALARI • Tanınma ve mükemmeliyet standartlarını sağlayıp sağlamadığı konusunda bilgilendirir • İş sektörlerine kaliteli insan gücü istihdamı yönünden kolaylık ve güven sağlar • Öğretim kurumları arasında kredi transferi işlemleri kolaylaşır • Kaliteyi güvence altına alır
AKREDİTASYONUN FAYDALARI • Öğrenci ve öğretim elemanlarının değişim programlarının uygulanmasını kolaylaştırır • Öğretim kurumlarının saygın bir kuruluş tarafından akredite edilmesi veli ve öğretmenlerin okula yönelik güvenini arttırır • Yüksek öğretim kurumlarında çalışanlara sorunları ortaya koyma ve çözüm üretme imkanı verir, çalışanların süreçlere katılımını teşvik eder
AKREDİTASYONUN FAYDALARI • Öğretim kurumlarında kurum içi iletişimi geliştirir • Kuruma dışarıdan detaylı ve tarafsız bir değerlendirme imkanı sağlar • Kuruma gelecekle ilgili planlama imkanı sağlar • Üst yönetime ve idarecilere önceliklerin tespitinde yol gösterir • Uluslararası derece ve diplomalar arasında uyum sağlar ve geçerliliğini karşılaştırmayı kolaylaştırır
AKREDİTASYONUN FAYDALARI • Öğretimin uluslararasılaşmasını ve kültürlerarası işbirliğini sağlar • Öğretim kurumlarında mali yönetimin ve bütçe sürecinin iyileştirilmesine imkan sağlar • Kurum politikalarının belgelendirilmesini ve prosedürlerin geliştirilmesini teşvik eder • Kurumda tutarlı ve kapsamlı uygulamalar yapılmasına yardım eder
AKREDİTASYONUN ÇALIŞANLAR BAKIMINDAN FAYDALARI • Eğitimi, mesleki gelişimi ve ilerlemeyi destekler, • Kişisel yaklaşımlardan süreç yaklaşımlarına dönüşümü sağlar, • Güçlü destekleyici yöneticilik anlayışının yerleşmesini sağlar, • İşini iyi yapmak için bilgilenme süreçlerine katılır. • Diğer çalışanların fikirlerine değer verir. • Tatminkarlık düzeyleri arttırılır. • Kalite faaliyetlerine ilgisi artar • Çalışanların güvenliği ve emniyeti artar. • Ekip çalışmalarına katılır.
AKREDİTASYON TÜRLERİ • Kurumsal Akreditasyon • Program Akreditasyonu (Uzmanlaşmaya Yönelik Akreditasyon)
KurumsalAkreditasyon Kurumsal kaliteyi minimum standartlarda garantilemeyi amaçlayan bir akreditasyon işlemidir. Öğretim kurumunun idari, mali ve akademik kapasitesi bir bütün olarak değerlendirilir.
Kurumsal Akreditasyon İçin Temel Standartlar • Kurumolmalı • Misyon • Vizyon • Amaç • Misyonadayalıbelirtilenhedefler • İşleyensistemlervekaynaklar • Mali Yapı+ İdariHiyerarşikYapı+ AkademikYapı • Gelecekiçinilerlemeveplanlamatabanlısüreklideğerlendirmesistemi
KurumsalAkreditasyon Kurumları TürkAkreditasyonKurumu(TÜRKAK) Türkiye Yükseköğretim Kurulu (YÖK) KKTC Yükseköğretim Denetleme ve Akreditasyon Kurulu (YÖDAK) Uluslararası Üniversiteler Birliği (IAU) İslam Dünyası Üniversiteler Federasyonu (FUIW) Uluslararası Meslek Yüksek Okulu ve Eğitimi Birliği (IVETA) Avrupa Okullar Birliği (ECIS) Erasmus Öğrenci Ağı (ESN) Uluslararası Ödül Birliği üyesidir (IAA) Avrupa Uluslararası Eğitim Birliği (EAIE) International Council for Open and Distance Education (ICDE) (Kuruluş 1938)
BirleşikDevletlerdeKurumsalBölgeselAkreditasyonKuruluşlarıBirleşikDevletlerdeKurumsalBölgeselAkreditasyonKuruluşları NWCCU NEASC MSCHE NCA WASC SACS
BirleşikDevletlerdeKurumsalUlusalAkreditasyonKuruluşları ACCSC ACICS ACCET ABHES COE DETC NACCAS COMTA
Programa Dönük Akreditasyon Profesyonel • Öğretim kurumu tarafından uygulanan herhangi bir programın (lisans eğitimi, yüksek lisans eğitimi veya doktora eğitimi) kalite ve mükemmeliyet standartlarına uygun olduğunu ortaya koymayı amaçlayan bir akreditasyon çeşididir. • Sadece belirli bir akademik programı (eğitim, mühendislik, hukuk, işletme, coğrafya, tarih vb.) kalite standartları yönünden değerlendirir ve uygunluk sağlandığı taktirde akredite işlemi gerçekleşmiş olur.
Program Akreditasyonu İçin Temel Standartlar • ÖĞRENCİLERE YÖNELİK STANDARTLAR • EĞİTİM VE ÖĞRETİMİN AMAÇLARINA YÖNELİK STANDARTLAR • PROGRAM ÇIKTILARI VE DEĞERLENDİRMEYE YÖNELİK STANDARTLAR • ÖĞRETİM KADROSUNUN KALİTESİNE YÖNELİK STANDARTLAR • ALTYAPIYA YÖNELİK STANDARTLAR • PROGRAM KRİTERLERİ
Program Akreditasyon Kurumları • Uluslararası İşletme Eğitimi Asamblesi, ABD (IACBE) • Avrupa Konseyi İşletme Birliği (ECBE) • Uluslararası Bilgi İşlem Federasyonu (IABC) • Dünya Turizm Örgütü Turizm Eğitiminde Kalite Sertifikası (TEDQUAL) • Avrupa Konseyi İşletme Birliği (ECBE) • Avrupa İşletme Federasyonu (EFMD) • İşletme Eğitimi ve Programları Asamblesi, ABD (ACBSP) • Eurhodip – Avrupa’daki Lider Otelcilik Okulları Birliği • Uluslararası İşletme Eğitimi Federasyonu Üyesi (IFBE) • Archie-Europe, Avrupa Mimarlık Öğrencileri Birliği • Mühendislik Eğitim Programları Değerlendirme ve Akreditasyon Derneği (MÜDEK)
Program Akreditasyon Kurumları • MİAK (MimarlıkAkreditasyonKurulu), • UTEAK (Ulusal Tıp EğitimiAkreditasyonKomitesi) • ABET (Accreditation Board for Engineering and Technology), • FEANI (FédérationEuropéenned'AssociationsNationalesd'Ingénieurs), • AACSB (American Assembly of Collegiate Schools of Business )’dir.
Birleşikdevletlerde Program BazlıAkreditasyonKurumları Midwife Oriental Medicine Healthcare Mgmt Cosmetology Dental Pharmacy Art / Design Nursing Dietetics English Dance Family Therapy Occ. Therapy Allied Health Massage Therapy Music Optometric Liberal Educ. Anesthesiology Theater Law Osteopathic National In Scope Not Required for Federal Funding Chiropractic Teaching Physical Ther Nursing Public Health Medicine Podiatric Naturopathy Engineering Funeral Science Business Radiology Psychology Forestry Veterinary Planning Montessori Ed. Physician Assist. SLP / Audiology Religion Culinary Arts Library Sci. Rec. & Park Construction Consumer Sci. Clinical Lab. Industrial Tech. Woman’s Health Social Work Aviation
Akreditasyon Sürecinin Vazgeçilmezleri • Birkurumveya program kurulmuştemelstandartlarıkarşılamalı • Zayıfprogramlarınkendinigeliştirmeleriiçinuyarıcıhedefleroluşturulmalı • Paydaşlarınkatılımıilekapsamlıkurumsaldeğerlendirmeveplanlamayapılmalı • Kabul edilebilirkuruluşlarbelirlenmeli • Meslekisertifikavepersoneleğitimiiçinböylebirhazırlıksunankurslarbelirlenmeli • Akademikyükseltmehedefvekriterleribelirlenmeli • Kamuveözelfonlarıntaleplerisaptanmalıdır.
AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİMDE AKREDİTASYON SÜRECİ • Standartların tespit edilmesi • Özdeğerlendirme ve hazırlık raporu • Dışdeğerlendirme-ziyaret ve rapor • İzleme • Akreditasyon kurumu tarafından kararın verilmesi • Periyodik gözden geçirme
AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİMDE AKREDİTASYON STANDARTLARIN TESPİT EDİLMESİ Öğretim kurumu değerlendirmeye imkan verecek mükemmeliyet standartlarını belirler. Standart 1: Kurum ve Eğitim Amaçları tanımlama Standart 2: Çekirdek Fonksiyonlar tanımlama Standart 3: Geliştirilmeyi ve sürdürülebilirliği sağlamak için kaynakları ve örgütsel yapıları planlama Standart 4: Öğrenme ve geliştirme kararlılığında bir organizasyon oluşturma
ÖZDEĞERLENDİRME VE HAZIRLIK RAPORU Akreditasyon sürecine tabi olmak isteyen öğretim kurumu süreç hakkında ön hazırlık çalışmaları yapar, kurum içi özdeğerlendirme faaliyetlerini tamamlar, başarılarını ortaya koyan belgeler ve dokümanlar hazırlanır ve rapor haline getirilir
DIŞ DEĞERLENDİRME-ZİYARET VE RAPOR Akreditasyon kurumunun görevlendirdiği uzman kişiler, ilgili yüksek öğretim kurumunu performans standartları yönünden konumunu ve statüsünü gözden geçirir. Buna yerinde yada dış değerlendirme denir. Akreditasyon kurumlarında değerlendirme faaliyetleri alanında uzman akademik ve idari personel tarafından gerçekleştirilir.
İZLEME Öğretim kurumu belirli bir süre yakın izlemeye alınır ve istenen standartlara uyum sağlayıp sağlamadığı gözlemlenir
AKREDİTASYON KURUMU TARAFINDAN KARARIN VERİLMESİ Önceki adımlar tamamlandıktan sonra, akreditasyon kurumu akreditasyona tabi kurumun mükemmeliyet standartları yönünden statüsünü onaylama veya reddetme kararı verir
PERİYODİK GÖZDEN GEÇİRME Akreditasyon statüsünü alan öğretim kurumu belirli periyotlarla yeniden dış değerlendirmeye tabi tutulur Sürekli izleme ve dış değerlendirmenin amacı akredite edilmiş kurumun gerekli standartları korumasını garanti altına almaktır Sürekli Kalite İyileştirme
PERİYODİK GÖZDEN GEÇİRME KURUMSAL VİZYON VE MİSYON HEDEFLER STRATEJİLER PAYDAŞLAR HEDEFLENEN ÖĞRENME ÇIKTILARI SÜREKLİ İYİLEŞTİRME İÇİN GERİ BESLEME VERİ TOPLAMA VE ANALİZ BULGULARIN DEĞERLENDİRİLMESİ
AKREDİTASYON SÜRECİNİN İYİ İŞLEMESİ İÇİN... • Yaygın, anlaşılır ve desteklenen açık bir ulusal standartlar bütününün olması • Standartları iyi bilen, ziyaret için belirlenmiş bir protokolü izleyen ve standartlara dayalı olarak adil yargılara varan bir eğitilmiş uzman değerlendiriciler topluluğunun olması • Standartlara dayalı olarak kararlar verilmesini sağlayan bir karar oluşturma süreci ve bu süreci işleten bir karar merciinin olması gerekir.