• 160 likes • 305 Views
Sinnestream Fryslân / Ljouwert. Grootschalige implementatie van zonnestroom in Friesland en Leeuwarden Job Swens. Inhoud. Inleiding visie / beleid / doelstellingen Aanpak plan van aanpak / aanjager / activiteiten / budget
E N D
Sinnestream Fryslân / Ljouwert Grootschalige implementatie van zonnestroom in Friesland en Leeuwarden Job Swens
Inhoud • Inleidingvisie / beleid / doelstellingen • Aanpakplan van aanpak / aanjager / activiteiten / budget • Plan van Aanpakverdeling over segmenten / benadering per segment / parallelle aanpak • Bijzondere elementenGDEB / Smart-grids / kennisontwikkeling • Samenvatting
Inleiding /achtergrond Fryslân: • Energieakkoord Noord-Nederland:a. 40-50 PJ duurzame energie in 2011b. 4-5 Mton CO2-emissiereductie in 2011 b. 15-20 Mton-emissiereductie CO2 na 2011 • Fryslân Duurzaam: a. een duurzame manier van werken bij alle provinciale programma’s en projecten. b. behoud van de Friese basiskwaliteiten c. ruimte voor duurzame innovaties • Fryslân geeft energie (duurzame elektriciteit)a. 1,5 – 2 PJ windenergie per jaar in 2015b. 50 ha / 50 MW zonnepanelen in 2015
Inleiding /achtergrond Ljouwert: • Full Sustainable City:a. fossiel arme / -vrije stadb. klimaatneutrale gemeente • Werkplan intensivering duurzame energieprojectena. 12 demo- of haalbaarheidprojecten voor 2012b. 6 bedrijven in energietransitie in 2012c. lagere energielasten voor burgers en bedrijvend. 1 kennisinstituut in energietransitie in 2015e. 1000 schone voer- en vaartuigen in 2012; 4000 in 2015f. 100 gebouwen met energieinnovaties in 2012g. 5% energie uit biomassa in 2012h. marktomvang “transitieactiviteiten” van 5 M€ in 2012i. 15 MW zonnepanelen opgesteld in 2015j. 1000 gebouwen met ledverlichting in 2012; 10 000 in 2015
Ambitie in perspectief 50 MW zonnestroom Fryslân: • 100 voetbalvelden • Vergelijkbaar met het nu in NL opgesteld vermogen • Hoogste aantal Watt per inwoner ter wereld: > 75 W / inw. (DE nu: ong. 50 W / inw.) • 1/4 a 1/5 van het in 2015 in NL opgesteld vermogen
Ambitie in perspectief 15 MW zonnestroom Ljouwerd: • 5 x Stad van de Zon (grootste urbane zonnestroomproject ter wereld) • 30 voetbalvelden • 1/4 van nu in NL opgesteld vermogen (= Hoogste aantal Watt per inwoner ter wereld: 150 W / inw. (DE: ong. 50 W / inw.))
Aanpak Fryslân / Ljouwert • Opstellen plan van aanpakexternen • Aanstellen aanjagerexterne • Aansluiten bij subsidietrajectenSDE / Friese subsidie zonestroom • Samenwerken met kennisinstellingenNHL / Stenden / Cartesius instituut • Budgettoewijzing2009 – 2010:ong. € 200 000 voor PvA, aanjager, samenwerking en communicatie
Plan van Aanpak • Inventarisatie potentieelBeschikbaar oppervlak op woningen, bedrijfspanden, boerderijen enz. • Verdeling over segmentendoelstelling vermogen per segment • Differentiatie aanpak naar segmentafhankelijk van stakeholder: workshops, campagnes, enquêtes • Betrekken kennisinstellingenonderzoek / ondersteuning MKB / curriculum ontwikkeling • Fasering Ljouwert -> Fryslânpilot Ljouwert, participatie kopgroep, uitrol overige gemeenten
Inventarisatie potentieel Leeuwarden • Woningen: 1 500 000 m2: 75 MW • Scholen / sporthalen: 80 000 m2 - 0,6 MW • Boerenbedrijven: 30 000 m2 - 1,5 MW • Overheidsgebouwen: 40 000 m2 - 4 MW • Bedrijven / kantoren: 300 000 m2 - 30 MW • Weilanden / grote infrastructurele werken: ∞ MW • Kleine infra (straatverlichting, parkeermeters, e.d.) 0,0.... MW • Totaal 111,1 + ? MW
Verdeling 15 MW Leeuwarden • Woningen: 8 % van de woningen heeft een systeem van 2,25 kW: 5,5 MW • Scholen / sporthalen:75 scholen hebben een zonnestroomsysteem van 2 kW: 0,05 MW • Boerenbedrijven:1 op de 4 boerenbedrijven heeft een zonnestroomsysteem van 100 kW: 0,75 MW • Overheidsgebouwen: 5 zonnestroomsystemen van gem. 20 kW zijn op dak of gevel geplaatst: 0,1 MW • Bedrijven / kantoren:75 bedrijven hebben een zonnestroomsysteem van 100 kW: 7,5 MW • Weilanden / infrastructurele werken:1 systeem van 1 MW op het terrein van de luchtmachtbasis: 1,0 MW • Kleine systemen / eye catchers60 straatlantaarns, parkeermeters en dergelijke: ong. 0,1 MW • Totaal 15,0 MW
Aanpak per segment - 1 • Woningen:Bevolkingsonderzoek. Op basis daarvan gerichte campagne (samen met kerngroep Sinnestream: Ljouwert, Tytjerkstradiel, Het Bildt en Menaldumadiel); ontwikkeling van gebouwgeïntegreerde zonnestroom-producten • Scholen / sporthalen:Speciaal project met netbeheerder als mede-investeerder: ontzorging van de schoolleiding • Boerenbedrijven:Opzet boeren – energie – coöperaties; combineren met asbest sanering
Aanpak per segment • Overheidsgebouwen: Eye-catchers en demoprojecten; gevelsystemen met zonweringsfunctie • Bedrijven / kantoren:Bedrijven samenbrengen met financiers en installateurs, waar nodig financiering en eventueel samenwerking (coöperatie) coördineren • Weilanden / infrastructurele werken:Grote investeerders; afspraken over afname; event. oprichting LDEB • Kleine systemen / eye catchersOntwikkeling bijzondere producten in samenwerking met MKB en onderwijsinstellingen: straatlampen, parkeermeters, oplaadpunten voor elektrisch vervoer
Bijzondere projecten • LDEBLokaal Duurzaam EnergieBedrijf: wegnemen knelpunten door informatievoorziening en deelneming. Mogelijk als PPS met bedrijven en/of particulieren • Smart Grids (event. in combinatie met LDEB)Begrensde delen van distributienetten; afstemming vraag/aanbod; minimaliseren import/export naar/van het deelnet; interne verkoop van duurzame elektriciteit tegen marktprijs • KennisontwikkelingSamenwerking met NHL, Stenden, Drive4Electric, MKB, gemeenten en provincie om te komen tot een kennisinstituut op het gebied van (toepassing van) zonne-energie
Kennisontwikkeling • Samenwerking StendenOnderzoek naar kennis en bewustzijn ten aanzien van zonne-energie bij de bevolking van Leeuwarden, Tytjerkstradiel, Menaldumadiel en Het Bildt • Samenwerking NHLAansluiten bij Hotspot duurzame energie en PV embedded voor bijzondere en nieuwe toepassingen van zonnestroom: • oplaadpunten voor elektrisch varen, • gebouwgeïntegreerde oplossingen en • eye-catchers • Samenwerking Drive4ElektricAansluiten bij activiteiten op het gebied van elektrisch vervoer voor grootschalige toepassing van zonnestroom: • oplaadpunten voor elektrisch vervoer
Samenvatting • Hoge ambitie, maar niet onmogelijk • Geen budget, dus creatieve oplossingen • Gedifferentieerde aanpak • Betrokkenheid van Stakeholders • Geregisseerde bottom-up • Publiek – Private samenwerking • Gezamenlijke kennisontwikkeling
Dank voor uw aandacht Oant sjen by de Sinne