Psychiatrische/psychologische problematiek & relaties

1. Psychiatrische/psychologische problematiek & relaties Over… hard werken, verbinden, humor & houden van!!! Lonneke Mechelse, GZ psycholoog BIG, Registerpsycholoog NIP| Arbeid & Organisatie bij Peptalk Delft, (generalistische basis GGZ) & Mentaal Beter Gouda (specialistische zorg) Vragen? info@ peptalk.nl | 06 25 26 73 73 | www.peptalk-psychologen.nl

2. Psychiatrische problematiek & relaties Inhoud 1 Wanneer is iets psychiatrisch ? 2 Hoe komt een diagnose tot stand 3 En dan? …Behoefte aan info 4 Balansmodel en hechting 5 Gevolgen omgeving/ partner/ familie 6 Eigen invloed op situatie 7 Behandeling 8 Wat kan de omgeving doen? 9 boeken & links 42,7% van de Nederlanders krijgt ooit een psychologische aandoening (Bron: GGZ Nederland, okt 2010)

3. 1. Normaal -psychiatrie ‘light’-psychiatrisch • Bijv. • Emotionele problemen • Laag zelfbeeld • Impulsief / Destructief • Perfectionistisch… • Vertrouwt niemand • Prolemen met relaties • Anders en alleen • Verrassend • Creatief • Afwisselend • Uniek • Charmant • Onvoorspelbaar Trimbos: 1 op 4

4. 2. Hoe komt de diagnose tot stand ->DSM classificatie As 1 klinische stoornissen (meer op symptoomniveau) Meest voorkomend: Stemmings-& middelen stoornissen Aandachtstekort & gedragsstoornissen As 2 persoonlijkheidsstoornissen (meer fundamenteel niveau) As 3 Somatische aandoeningen As 4 Psychosociale problemen As 5 (dis)functioneren (GAF) Hoe meten: (N)PO, biografie heteroanamnese

5. As 2 persoonlijkheidsstoornissen Persoonlijkheidsstoornis • Cluster A (Vreemd, excentriek) Paranoïde;Schizoïde; Schizotypische • Cluster B (Theatraal, emotioneel, impulsief) Anti-sociale; Borderline; Theatrale ;Narcistische   • Cluster C (Angstig, kwetsbaar) Afhankelijke;Obsessieve compulsieve (dwangmatige); Ontwijkende Vaak combinaties van stoornissen as 1 en 2

6. 3. En dan? … behoefte aan info • Na diagnose (evt opluchting, rouwproces) Behoefte aan informatie=> acceptatie • Inzicht nodig • Bio-psycho-sociaal model • Balansmodel & Hechting Verklaringsmodellen

7. 4. Balansmodel en hechting Kwetsbaarheid & weerbaarheid • Vroeg kinderlijke ervaringen • Sociale steun/relatie • Persoonlijkheid • Erfelijkheid Belastbaarheid & stress • Ingrijpende levensgebeurtenissen • Verlies ervaringen (incl. werk) • Duur belaste periode

8. Veilige hechting • Veilige hechting leert een kind verschillende emoties juist te herkennen en te interpreteren. • Beter bestand tegen stress • Positiever zelfbeeld • Plezier in interactie • In staat relaties aan te gaan Beschermende factor

9. Voor gepast gedrag :begrip van emoties ,zelf & ander nodig ! • Als je emoties begrijpt kun je jezelf ook lerenreguleren • Onveilig gehecht=> meer psychiatrie • kan worden herschreven bv partner relatie Mentalisatie basis in veel therapie

10. Onveilige hechting • . => Meer problematiek

11. 5. Gevolgen psychische problematiek => omgeving/partner/familie • Veel conflicten • Belastend onvoorspelbaar • Veel probleem gedrag • bv middelengebruik agressie/jalouzie/eisen • Cruciaal • Omgaan met eigen boosheid, teleurstelling • Inzicht in niet kunnen vs niet willen/doen “Ziek of zak”?

12. 6. Eigen invloed op situaties; Wat kun je zelf doen? • De problematiek is een gegeven hoe je ermee omgaat jouw keus • Informeer je goed • Je geliefden hebben te lijden maar ont-schuldig jezelf! • Schakel hulptroepen in • Kies voor professional(s) die je vertrouwt & Laat je adviseren • Betrek en informeer je omgeving • Vallen en opstaan • Wees trots op jezelf! Regie houden op je eigen proces helpt je herstel

13. 7. Behandeling (medicatie & psychotherapie) • CGT Cognitieve Gedrags Therapie Veranderen van de inhoud van deze irrationele cognities(gedachten) zorgen voor disfunctioneel gedrag, zoals vermijdingsgedrag of agressie. • EFT Emotionally Focused TherapyRelatietherapie, gebaseerd op hechtingstheorie. • MBT Mentaliseren Bevorderende Therapie Ontwikkelen mentaliserend vermogen relatie met zelf & anderen veiliger & stabieler=> minder schade & leed. EMDR Eye Movement Desensitization & Reprocessing, DGT, Schematherapie … Individueel/groep/systeem Evidenced based

14. 8. Wat kan de partner/omgeving doen? • Ken de problematiek • Stel verwachtingen bij • Betrokkenheid therapie • Heb geduld, blijf in gesprek • Zorg goed voor jezelf!!! Overbruggen door verbinden!!!

15. 9. Boeken & links • Houd me vast-Sue Johnson • In de beste families-Paul teunissen • Als je houdt van iemand met een psychische ziekte- Rebecca Woolis • Relaties die stuk maken-Jill Murray • ADHD relaties-Melissa Orlov • Leven met een borderliner-Paul Mason & Randi Kreger • Een spiegel voor narcisten-Martin Appelo • Waarom gaat het altijd over jou- W.Behary • Wat jij ziet en wat ik voel-Kathy Hopman • Autisme voor dummies-Shore, Rastelli • Aspergergirls-Rudy Simone • Brein bedriegt-Peter vermeulen • Zo ben ik nu eenmaal!-Willem van der Does (met tekeningen Peter van straten) • www.psychischegezondheid.nl • www.moeilijkemensen.nl • www.adhdnetwerk.nl Vragen? Neem gerust contact op. Lonneke Mechelse; Peptalk, Rietveld 45, Delft info@peptalk-psychologen.nl | Tel: 06 25 26 73 73 | www.peptalk-psychologen.nl

16. Bijlage specifiek vb As 1 Biochemische stoornis in het add brein

17. Bijlage As 2

18. Bijlage Tips tavreintegratie • Geschiktheidstest tijdens ziekte • Zelf ontslag nemen • Onvolledig eigen dossier • Overspoeld raken door veelheid hulpverlening • Schakel hulp in (let mn op klik/gevoel van veiligheid/kennis) • Maak samen plan van aanpak; Kies zelf behandelvorm • Houd zelf de regie • Verwachtingen managen (zelf en anderen) • Terugvalpreventie Niet doen Wel doen