Pomiar funkcjonalności oprogramowania

1. Pomiar funkcjonalności oprogramowania • KRZYSZTOF WYRZYKOWSKI • S3131 • Gr.522 FPA - The Function Point Analysis

2. W 1979 roku Alan Albrecht opracował metodę punktów funkcyjnych ( P F ). Opracowana przez Albrechta metoda jest od roku 1984 rozwijana przez międzynarodową grupę użytkowników metody punktów funkcyjnych ( IFPUG ). Ideą tej metody jest określenie rozmiaru funkcjonalnego oprogramowania, z punktu widzenia użytkownika, niezależnie od technologii użytej do jego wykonania. Wstęp Podstawowe terminy : FPA – Function Point Analisys IFPUG – International Function Point Users Group FPA - The Function Point Analysis

3. Co nieco o IFPUG • IFPUG jest organizacją ,która aktywnie przyczynia się do usprawniania metody FPA. Propagowana, oraz aktywnie rozwijana znajduje zastosowanie na całym świecie. IFPUG zajmuje się obecnie głównie opracowywaniem oraz publikacją nowych podręczników z kolejnymi wersjami FPA. FPA - The Function Point Analysis

4. Obecnie metoda FPA jest najbardziej popularną metodą służącą do określania rozmiaru oprogramowania. Poza nią można wymienić także: • MkII FPA- Mark II FPA, nad której rozwojem czuwa United Kingdom Software Association • FPP – Full Functional Point, pod patronatem Common Software Measurment International Consorcium FPA - The Function Point Analysis

5. Co nieco o procesie… Metoda FPA służy do szacowania funkcjonalności oprogramowania zarówno w przypadku nowych jak i gotowych projektów (modernizacja). Poprawnie stosowany proces FPA składa się z sześciu kroków. FPA - The Function Point Analysis

6. Analiza punktów funkcyjnych • Zdefiniowanie typu procesu liczenia punktów funkcyjnych. • Identyfikacja zakresu analizy i granic aplikacji. • Wyliczenie punktów funkcyjnych dla danych. • Wyliczenie punktów funkcyjnych dla transakcji. • Obliczenie współczynnika dopasowania wartości • Wyliczenie końcowej wartości punktów funkcyjnych FPA - The Function Point Analysis

7. 1.Typy zliczania punktów • Dla nowych projektów, kiedy wszelkich ocen dokonuje się na podstawie wymagań funkcjonalnych przedstawionych przez końcowego użytkownika oraz wymagań co do konwersji danych. • Dotyczy przypadku modyfikacji istniejącego oprogramowania, polegającej na zmianie funkcjonalności • Pomiar istniejącej, pracującej aplikacji FPA - The Function Point Analysis

8. 2.Identyfikacja zakresu analizy Zakres analizy określa funkcjonalność, która podlega oszacowaniu. Według IFPUG istnieją następujące zasady dotyczące wyznaczania granic programu: 1) Granica zależy głównie od punktu widzenia i potrzeb użytkownika. Użytkownik powinien określić zakres i funkcjonalność. 2) Granice pomiędzy współpracującymi aplikacjami powinny zależeć od ich funkcjonalności, nie od ograniczeń technologicznych. 3) Ustanowiona granica powinna być niezależna od zakresu analizy, z wyjątkiem takich niektórych zmian funkcjonalności, których dodanie lub usunięcie spowoduje zmianę granicy aplikacji. FPA - The Function Point Analysis

9. 3.Wyliczanie punktów funkcyjnych dla danych Na tym etapie należy zidentyfikować wszystkie logiczne zbiory danych aplikacji (ILF i EIF) oraz oszacować ich kompletność. Następnie trzeba wyliczyć liczbę nieuzgodnionych punktów funkcyjnych dla wszystkich ILF i EIF. • ILF (an internal logical file) – grupa logicznie powiązanych danych, wymaganych, określonych przez użytkownika lub danych kontrolnych utrzymywanych i działających w granicach danej aplikacji. Dane kontrolne to dane niezbędne do sterowania procesami aplikacji. • EIF (an external interface file) - określona przez użytkownika grupa logicznie powiązanych danych lub informacji kontrolnych odnoszących się do aplikacji, lecz utrzymywanych w granicach innej aplikacji. FPA - The Function Point Analysis

10. 3.1 Wyliczanie punktów funkcyjnych dla danych ( 2 ) Dla każdego ILF i EIF należy wyznaczyć liczbę elementów danych (DET) oraz liczbę elementów rekordów (RET). • RET (a record element type) – to podgrupa danych w ILF lub EIF określona przez użytkownika, może być opcjonalna lub obowiązkowa. • DET (a data element type) – to unikalne, określone przez użytkownika, nie powtarzające się pole w ILF lub EIF. FPA - The Function Point Analysis

11. 3.2 Reguły wyznaczania Reguły wyznaczania RET: • licz jako RET każdą podgrupę danych ILF lub EIF • jeśli nie można wydzielić podgrup należy każdy ILF i EIF policzyć jako jeden RET Reguły obliczania DET: • jako DET należy liczyć każde unikalne, zidentyfikowane przez użytkownika pole, będące elementem ILF lub EIF • jeśli dwie aplikacje korzystają z tych samych wewnętrznych (ILF) lub zewnętrznych (EIF) logicznych zbiorów danych ale odwołują się inaczej do podgrup danych to liczbę DET należy liczyć stosownie do każdej aplikacji • każda grupa danych, która umożliwia relację z innym ILF lub EIF musi zostać policzona jako jeden DET FPA - The Function Point Analysis

12. 3.3 Złożoność ILF oraz EIF Po obliczeniu dokładnej liczby RET i DET określa się poziom tzw. „funkcjonalnej kompletności” dla każdego ILF oraz EIF. Do określenia służy tabela przedstawiona przez IFPUG. FPA - The Function Point Analysis

13. 3.4 Tabele kompletności RET DET FPA - The Function Point Analysis

14. 3.5 Liczba PF Na podstawie wyznaczonego poziomu funkcjonalnej kompletności wyznacza się ilość punktów funkcyjnych, przypadających na każdy ILF i EIF, zgodnie z tabelą IFPUG FPA - The Function Point Analysis

15. 3.6 Tabela PF dla EIF i ILF O wyniku decyduje suma punktów funkcyjnych przypadająca na każdy EIF oraz ILF FPA - The Function Point Analysis

16. 4. Wyliczanie PF dla transakcji przetwarzających dane Podczas wyliczania PF określamy funkcje transakcyjne, czyli EI, EO, EQ oraz ich „kompletności” ,a następnie wyliczamy liczbę punktów funkcyjnych dla każdej z funkcji oddzielnie ( ponownie korzystamy z tabel IFPUG) EI (external inputs) – to proces elementarny, któremu są poddawane dane lub dane kontrolne przychodzące spoza granic aplikacji. Podstawowym celem EI jest działanie na/z jednym lub więcej ILF zmieniając jego dane lub/i zachowanie systemu. EO (external outputs) – to proces elementarny, który wysyła dane lub dane kontrolne poza granice aplikacji. Podstawowym celem EO jest prezentacja informacji użytkownikowi w procesie wyszukiwania tychże. Proces powinien zawierać przynajmniej formułę lub wzór matematyczny wyliczający wartość danych lub generować wyprowadzane dane. EO może również działać na/z jednym lub więcej ILF zmieniając jego dane lub/i zachowanie systemu. EQ (external inquiry) - to proces elementarny, który wysyła dane lub dane kontrolne poza granice aplikacji. Podstawowym celem EQ jest prezentacja informacji użytkownikowi poprzez wyszukanie danych z ILF lub EIF, ale bez korzystania ze wzorów matematycznych oraz bez generowania danych. W trakcie działania EQ nie może nastąpić modyfikacja ILF i zmiana zachowania systemu. FPA - The Function Point Analysis

17. 4.2 Parametry FTR oraz DET Aby wyznaczyć poziom funkcjonalnej kompletności funkcji transakcyjnych trzeba wcześniej obliczyć wartość FTR i DET. FTR (a file type referenced) to inaczej: 1) ILF czytany lub modyfikowany przez funkcję transakcyjną 2) EIF, z którego odczytujemy informacje Reguły liczenia FTR są następujące: 1) Licz każdy modyfikowany ILF jako jeden FTR 2) Każdy czytany ILF i EIF licz jako jeden FTR 3) Każdy plik licz tylko raz FPA - The Function Point Analysis

18. 4.3 Złożoność EI, EO, EQ Na podstawie wyznaczonych liczb FTR i DET, wyznacza się poziom funkcjonalnej kompletności wg tabeli: DET FTR FPA - The Function Point Analysis

19. 4.4 Liczba punktów funkcyjnych • Gdy znamy już kompletność funkcji transakcyjnych, można wyznaczyć ilość PF FPA - The Function Point Analysis

20. 5. Obliczenie współczynnika dopasowania wartości VAF • VAF (the value adjustment factor) – jest oparty na 14 charakterystykach GSC, których zadaniem jest oszacowanie funkcjonalności liczonej aplikacji. • GSC to kompedium zawierające zbiór pytań, które pozwalają na całkowite oszacowanie złożoności systemu, poprzez określenie pewnych cech. FPA - The Function Point Analysis

21. 5.1. Współczynnik dopasowania wartości Aby obliczyć współczynnik dopasowania wartości należy: 1) Oszacować każdą z 14 charakterystyk, wynik natomiast umieść na skali od 1 do 5, co odpowiada określeniu tzw. stopnia wpływu DI 2) Policzyć całkowity stopień wpływu TDI sumując i dodać do nich wynik z punktu 1. 3) Następnie policzyć VAF, korzystając z gotowego wzoru: VAF = (TDI * 0,01) + 0,65 FPA - The Function Point Analysis

22. 6.Obliczanie końcowej ilości punktów funkcyjnych W zależności od typu zliczania punktów ( przyjętym w punkcie pierwszym) wyliczamy końcowe PF według trzech wzorów: Projekt nowego systemu: DFP = (UFP + CFP) * VAF Modyfikacja systemu: EFP = [(ADD + CHGA + CFP) * VAFA] + DEL * (VAFB) Wymiarowanie istniejącego systemu: AFP = AD * VAF FPA - The Function Point Analysis

23. 6.1 Zmienne • DFP (development project function point count) - całkowita liczba punktów funkcyjnych dla nowego projektu • UFP (unadjusted function point) – nieuzgodniona liczba punktów funkcyjnych dla funkcjonalności aplikacji, dostępnej dla użytkownika końcowego po instalacji • CFP (conversion function point) – nieuzgodniona liczba punktów funkcyjnych wynikająca z konwersji danych • EFP (enhancement project function point) – końcowa wartość punktów funkcyjnych w wypadku modyfikacji aplikacji. • ADD - nieuzgodniona liczba punktów funkcyjnych odzwierciedlająca te funkcje, które będą dodane w procesie modyfikacji. • CHGA - nieuzgodniona liczba punktów funkcyjnych liczona dla modyfikacji istniejących funkcji. • VAFA – współczynnik VAF liczony po modyfikacji. • DEL - nieuzgodniona liczba punktów funkcyjnych odzwierciedlająca te funkcje, które będą usunięte w procesie modyfikacji. • VAFB - współczynnik VAF liczony przed modyfikacji • AFP – końcowa wartość punktów funkcyjnych • AD - nieuzgodniona liczba punktów funkcyjnych wynikająca z funkcjonalności aplikacji, dostępnej dla użytkownika końcowego. FPA - The Function Point Analysis

24. Zalety FPA • Możliwość stosowana bez względu na sposób implementacji. • Można stosować ją do szacowania całych systemów lub tylko poszczególnych modułów. • Jest stosowana do szacowania nowego oprogramowania jak i modernizacji istniejącego • Jest to metoda bardzo popularna, a więc wiele narzędzi programistycznych na FPA bazuje. FPA - The Function Point Analysis

25. Wady FPA -poprawne wyliczenie punktów funkcyjnych wymaga dużo czasu, więc jest dość kosztowne -nie jest stosowana automatyzacja FPA -wyniki obliczeń dla systemów mniejszych niż 15 FP, mogą być niereprezentatywne -brak powiązań między standardem IFPUG a innymi wersjami FPA -FPA jest metodą zakładającą tzw „górny limit złożoności” – brak efektywności w systemach o dużych encjach FPA - The Function Point Analysis