440 likes | 669 Views
A. Dịch tễ học nâng. _ CK2 TCQLYT. c. o. SAI LỆCH. Nguyeãn Ñoã Nguyeân Boä moân Dòch teã Khoa Y Teá Coâng Coäng Ñaïi Hoïc Y Döôïc TP. HCM. Sai Lệch. Pattern of Alcohol Consumption During Pregnancy and Risk for Low Birth Weight.
E N D
A Dịch tễ học nâng _ CK2 TCQLYT c o SAI LỆCH Nguyeãn Ñoã Nguyeân Boä moân Dòch teã Khoa Y Teá Coâng Coäng Ñaïi Hoïc Y Döôïc TP. HCM
Sai Lệch Pattern of Alcohol Consumption During Pregnancy and Risk for Low Birth Weight Mariscal M, Palma S, Llorca J, et al. AEP; 16(6) June 2006;432-438
Sai Lệch • Uoáng röôïu nhieàu trong thôøi gian mang thai coù lieân quan ñeán sinh con nheï caân vaø chaäm phaùt trieån thai • Söï keát hôïp giöõa uoáng röôïu tröôùc sinh vaø söï phaùt trieån cuûa thai ñöôïc giaû ñònh laø tuyeán tính
Sai Lệch • AÛnh höôûng cuûa uoáng röôïu vöøa phaûi ñoái vôùi sinh con nheï caân laø khoâng roõ • Caùc keát quaû nghieân cöùu khoâng haèng ñònh: baûo veä, khoâng lieân quan, taêng nguy cô
Sai Lệch Muïc tieâu nghieân cöùu Phaân tích aûnh höôûng cuûa uoáng röôïu trong khi mang thai ñoái vôùi sinh con nheï caân, theo caùch uoáng, vaø moái töông taùc vôùi huùt thuoác laù
Sai Lệch Thieát keá nghieân cöùu Beänh - Chöùng Daân soá nghieân cöùuNhöõng phuï nöõ ñeán khaùm taïi Beänh vieän Ñaïi hoïc Cantabria (Taây Ban Nha), laø moät beänh vieän phi lôïi nhuaän tuyeán treân phuïc vuï cho taát caû 525.000 cö daân cuûa toaøn vuøng Cantabria
Sai Lệch Nhoùm Beänh Nhöõng tröôøng hôïp sinh moät con coøn soáng coù caân naëng döôùi 2500g, khoâng coù dò taät baåm sinh, vaø cö nguï taïi khu vöïc chuyeån tuyeán cuûa beänh vieän
Sai Lệch • Nhoùm Beänh • N = 552 • Khoâng coù ai töø choái tham gia • 3 ngöôøi bò loaïi vì töø choái traû lôøi caâu hoûi veà uoáng röôïu
Sai Lệch • Nhoùm Chöùng (Reference Population) • Moät maãu choïn ngaãu nhieân laáy 1/6 cuûa taát caû nhöõng tröôøng hôïp sanh taïi beänh vieän, coù con naëng ≥ 2.500g • Choïn taát caû nhöõng tröôøng hôïp sanh trong 5 ngaøy (choïn ngaãu nhieân moãi thaùng)
Sai Lệch • Nhoùm Chöùng (Reference Population) • 1550 ngöôøi ñöôïc môøi • Loaïi 49 ñaõ ñöôïc xaùc ñònh trong nhoùm beänh 11 coù dò taät baåm sinh 28 töø choái tham gia 11 töø choái traû lôøi caâu hoûi veà uoáng röôïu • N = 1451
Sai Lệch Coù sai leäch choïn löïa?
Sai Lệch Chọn Lựa Chọn Mẫu Lộn Trục Thuoác uoáng ngöøa thai Thuyeân taéc maïch E + BEÄNH CHÖÙNG E - B + B + B + B PE + / D + PE + / D - > > >
Sai Lệch Chọn Lựa Chọn Mẫu Lộn Trục Ñoaøn heä Beänh-Chöùng A a OR
Sai Lệch Chọn Lựa Tiêu Chí Chọn Mẫu Không Phù Hợp Tæ leä böôùu vuù ôû phuï nöõ thaønh phoá X. Loa phöôøng Tæ leä böôùu vuù ôû phuï nöõ Phaùt tôø böôùm + + + Traïm y teá phöôøng
Sai Lệch Chọn Lựa Tiêu Chí Chọn Mẫu Không Phù Hợp
Sai Lệch Chọn Lựa Mất Mẫu Maát maãu Töø choái tham gia, Boû cuoäc, Di chuyeån, Cheát • Tæ leä SDD < 5 tuoåi vaø thöïc haønh nuoâi con cuûa meï • Loaïi ñoái töôïng nghieân cöùu neáu meï vaéng maët
Sai Lệch Chọn Lựa Sai Leäch Choïn Löïa xaûy ra khi naøo? • Khi xaùc suaát ñöôïc choïn cuûa nhöõng ñoái töôïng nghieân cöùu laø khaùc nhau
Sai Lệch Chọn Lựa B+ PN+ B- PN+ B+ PN- B- PN- Daân soá Maãu
Sai Lệch Chọn Lựa Khaéc Phuïc Sai Leäch Choïn Löïa • Daân soá choïn maãu Thí duï, daân soá choïn beänh laø daân soá choïn chöùng
Sai Lệch Nhöõng döõ kieän thu thaäp • Tuoåi luùc mang thai • Chuûng toäc • Trình ñoä hoïc vaán • Tình traïng hoân nhaân • Thaønh phaàn kinh teá xaõ hoäi • Ngheà nghieäp • Tieàn söû saûn khoa • Nhöõng keát cuoäc chu sinh baát lôïi tröôùc ñaây • Tình traïng trong thai kyø • Caân naëng taïi phoøng sanh • Thuoác söû duïng trong thai kyø • Huùt thuoác khi mang thai • Chaêm soùc tieàn saûn • Uoáng röôïu
Sai Lệch Nhöõng döõ kieän thu thaäp Uoáng röôïutröôùc, trong khi mang thai • Phoûng vaán • Ghi nhaän soá löôït uoáng, loaïi röôïu uoáng vaøo nhöõng ngaøy trong tuaàn, cuoái tuaàn (bao goàm toái thöù saùu), vaø ngaøy leã (bao goàm ñeâm tröôùc)
Sai Lệch Coù sai leäch thoâng tin?
Sai Lệch Thông Tin B+ PN+ B- PN+ B+ PN- B- PN- Daân soá B+ B- E+ E- Maãu
Sai Lệch Thông Tin Sai Lệch Hồi Tưởng °Saûy thai lieân quan ñeán phôi nhieãm thuoác meâ E + E - Saûy thai + + + +
Sai Lệch Quan Sát Phơi Nhiễm Sai Lệch Của Người Phỏng Vấn °Uoáng Röôïu Vöøa Phaûi vaø Nhoài Maùu Cô Tim D + D - Röôïu coù haïi + + + + Röôïu coù lôïi + + + +
Sai Lệch Quan Sát Kết Cuộc Sai Lệch Của Người Quan Sát • Beänh Thaän Giai Ñoaïn Cuoái Taêng Huyeát AÙp (ESRD : End- stage hypertensive renal disease) Beänh aùn Da “ñen” Da “traéng” Chaån ñoaùn cuûa baùc só ++ +
Sai Lệch Quan Sát Kết Cuộc Sai Lệch Của Người Trả Lời • Keát Cuoäc Ño löôøng chuû quan • Côn Nhöùc Ñaàu
Sai Lệch Thông Tin Khaéc Phuïc Sai Leäch Thoâng Tin • Laøm muø • Ño löôøng khaùch quan
Sai Lệch Thông Tin – Hậu Quả Xếp Lộn Nhóm Không Khác Biệt
Sai Lệch Thông Tin – Hậu Quả Xếp Lộn Nhóm Không Khác Biệt Möùc ñoä loän nhoùm töông töï ôû 2 nhoùm OR tieán gaàn 1 Vaãn coù theå xa 1(Rothman KJ, Greenland S)
Sai Lệch Thông Tin – Hậu Quả Xếp Lộn Nhóm Khác Biệt Möùc ñoä loän nhoùmKHOÂNG töông töï ôû 2 nhoùm Khoù ñaùnh giaù
Sai Lệch Baûng 1. Uoáng röôïu trong thai kyø vaø nguy cô sanh con nheï caân
Sai Lệch Baûng 2. Uoáng röôïu trong tuaàn vaø nguy cô sanh con nheï caân
Sai Lệch Baûng 3. Uoáng röôïu cuoái tuaàn vaø nguy cô sanh con nheï caân
Sai Lệch Baûng 4. Uoáng röôïu, huùt thuoác laù vaø nguy cô sanh con nheï caân, ORñc vaø KTC 95%
Sai Lệch Thông Tin Có hay Không? Uoáng 1-5,9g/ngaøy vaø nguy cô sanh con nheï caân: 0,64 (0,46-0,88) Taùc giaû Neáu coù sai leäch hoài töôûng OR caøng xa 1 Taïi sao? Non-differential misclassification
Sai Lệch Thông Tin Có hay Không? Neáu meï sanh con nheï caân khai ít ñi löôïng röôïu uoáng? • Hoà sô chaêm soùc tieàn saûn khoâng coù thoâng tin uoáng röôïu, chæ coù huùt thuoác laù • Khai baùo huùt thuoác laù tröôùc vaø sau sanh laø nhö nhau (another sample of Spanish pregnant women) • Ai cuõng bieát HTLaù laø nguy cô sinh con nheï caân • Huùt thuoác laù lieân quan maïnh vôùi uoáng röôïu Chuùng toâi tin raèng sai leäch thoâng tin do khai baùo, neáu coù, laø nhoû
Kết Luận Sai Lệch
Sai Lệch • Nghieân cöùu naøo cuõng coù khaû naêng bò sai leäch • Baøn luaän trong phaïm vi sai leäch