Diploma’s mbo: bouwstenen in de beroepskolom

1. Diploma’s mbo:bouwstenen in de beroepskolom Janneke Voltman Dag van de beroepskolom, 5 oktober 2012

2. Agenda (tot 12.15u) Toelichting • Bouwen aan de beroepskolom • over de motieven voor herziening van de diplomastructuur mbo • Doelmatigheid en uitvoerbaarheid • wat verandert er aan de kwalificaties? Discussie • Keuzedelen als doorstroom-instrument • kansen (en risico’s) • planning (en management van verwachtingen)

3. Bouwen aan de beroepskolom • Hoe houden we studenten binnen? • concurrerend ten opzichte van algemeen vormend onderwijs • aantrekkelijke routes vmbo-mbo-hbo • Afkomen van: “ze kunnen geen hamer vasthouden” • meer dan ‘competenties’, meer dan schools onderwijs • Afweging: kans op werk of kans op baan? • landelijke standaarden, regionaal maatwerk • Meer doen met minder geld • intensivering, opleidingsduur, bekostiging etc

4. Doelmatigheid en uitvoerbaarheid Vier resultaatgebieden • Een overzichtelijke structuur • Met herkenbare diploma’s • Waarin vakmanschap voorop staat • Die uitvoerbaar zijn op de werkvloer

5. Een overzichtelijke structuur • Werkvelden, beroepengroepen • waar zit gemeenschappelijkheid? • domein – dossier – kwalificatie • Samenwerking kenniscentra • penvoerderschap combinatiedossiers • gezamenlijk ontwikkelen, bijv. de acht technische kenniscentra (T8)

6. Herkenbare opbouw diploma’s • Basis: gemeenschappelijkheid (± 50%) • gedeelde beroepstaken, typerende beroepshouding, vakkennis • algemene basis (talen, rekenen, loopbaan&burgerschap) • Profiel: differentiaties • beginnend beroepsbeoefenaar • Keuze: verrijking (± 15%) • verbreding of verdieping • relevant voor arbeidsmarkt of voor doorstroom

7. Basis, profiel, keuze keuze b keuze a keuze c keuze d diploma-eisen profiel 1 profiel 3 profiel 2 beroepsgerichte basis algemene basis

8. Vakmanschap voorop • Balans tussen vakkennis, vaardigheden, houding • niveau, complexiteit op basis van NLQF • Duidelijkheid over exameneisen • herkenbare beroepssituaties per profiel • noodzakelijke vakkennis en vaardigheden per kerntaak • vereist gedrag beschreven per werkproces • verantwoordingsinformatie: examenprofiel

9. Compacte dossiers • Herhaling voorkomen • uitwisselbaarheid • Verwijzing naar verantwoordingsdocumenten • bijv. L&B, arbeidsmarktcijfers, docentenoordeel • Gebruikerspanels

10. Keuzedelen (1) • Voorwaardelijk voor diplomering • onderdeel van het examen • niet voorwaardelijk voor ‘beroepskwalificering’ • evt. te koppelen aan branchecertificaat • Opgesteld door onderwijs en bedrijfsleven gezamenlijk • vaststelling door paritaire commissie • beschikbaar voor alle onderwijsinstellingen • 15 % van de nominale studieduur • contacttijd + bpv + zelfstudie

11. Keuzedelen (2) • Beroepsspecifieke accenten • binnen de sector: bijv. diëtetiek in de thuiszorg • buiten de sector: bijv. warmte-installaties in de glasteelt • Innovaties snel een plek geven • bijv. reparatie van elektrische auto’s • bijv. buitenschoolse opvang in landbouwbedrijven • Sectoroverstijgende elementen • bijv. ondernemerschap, leiding geven, extra vreemde taal • bijv. doorstroom: binnen mbo en mbo-hbo

12. Keuzedelen (3) • Meer helderheid is nodig • 2012: eerst basis & profiel gereed • terughoudendheid m.b.t. het aantal en de inhoud • Waaruit bestaat een keuzedeel doorstroom mbo-hbo? • Extra vakken? • Doorstroomcompetenties? • Aanvullende vooropleidingseisen? • Met hoeveel doorstroom-keuzedelen kan het mbo toe? • Per dossier, per sector, per domein of generiek? • Met elkaar in overleg