160 likes | 571 Views
Kierowanie twórczością w organizacji. Wykład 5. Pomiar twórczości Stymulowanie twórczości Cechy osób twórczych. Sposoby pomiaru twórczości. Testy twórczego myślenia Zadania dywergencyjne Guilford; Wallach i Kagan; Trzebiński; Nęcka i Rychlicka Testy wykonania
E N D
Kierowanie twórczością w organizacji Wykład 5
Pomiar twórczościStymulowanie twórczościCechy osób twórczych
Sposoby pomiaru twórczości • Testy twórczego myślenia • Zadania dywergencyjne • Guilford; • Wallach i Kagan; • Trzebiński; • Nęcka i Rychlicka • Testy wykonania • Test Urbana i Jellena – uzupełnianie rysunków • Bateria testów Torrance’a (TTCT) – zadania werbalne i niewerbalne dla dzieci
Trafność prognostyczna testów twórczego myślenia (Nęcka, 2001, s. 191)
Sposoby pomiaru twórczości – cd • Metody nietestowe • Opowiadanie, reklama „zwykłego produktu”, wizja świata oczami owada, itp. • Kwestionariusze samooceny • „Jaki jesteś?” – dla dzieci, Torrance i Khaten • „Kwestionariusz twórczego zachowania” (KANH-I dla młodzieży i studentów) - Popek • „Style zachowania się” – Strzałecki
Style zachowania się – A. Strzałecki • Silne ego (umiejętność przezwyciężania lęku) • Giętkość struktur poznawczych • Nonkonformizm • Spontaniczność • Tolerancja niezgodności poznawczych • Wewnętrzne umiejscowienie kontroli • Autonomiczna motywacja poznawcza • Postawa estetyczna • Oryginalność i swoboda ekspresji osobowości • Tendencja do samorealizacji
Korelacje wymiarów twórczości a inteligencją i 3 czynnikami osobowości wg Eysencka Na podstawie: Nęcka, 2001, s. 196)
Postawy wobec kreatywności w miejscu pracy • Oryginalny kwestionariusz – Basadur, Hausdorf (1996); polska adaptacja – Nęcka (1999) • Dwa wymiary • Twórcze myślenie jest ważne i przyjemne • „kiedy wpadam na nowy pomysł jestem autentycznie podekscytowany” • „W firmach i instytucjach kierownictwo powinno zachęcać do tworzenia pomysłów, okazując, że jest chętne do wprowadzenia ich w życie” • W pracy nie ma czasu na twórcze myślenie • „Jeśli wszyscy wymyślają pomysły, nikt nie pracuje • „Nie mam czasu na wymyślanie niezwykłych pomysłów. Jestem i tak zajęty tym, co i tak muszę zrobić”
Bateria narzędzi Morrisa Steina (1999) • Badania nad pracownikami laboratoriów do spraw badań i rozwoju (R&D) • Ludzie ci pełnią pięć różnych ról społecznych: • uczonego • profesjonalisty • administratora • członka społeczności • osoby zatrudnionej • Niektóre normy i reguły postępowania, przypisane do danej roli społecznej, służą twórczości, a inne jej szkodzą • Wewnętrzne konflikty wynikające z ról • Przedmiotem badania są indywidualne sposoby pełnienia ról • Pozwala to zmierzyć kreatywność laboratorium jako całej instytucji
Stymulowanie twórczego myślenia – twórcza szkoła • Procedury „Nagradzanie twórczych zachowań” – Torrance • Szacunek do niezwykłych pytań • Szacunek wobec niezwykłych pomysłów • Okazywanie, że nowe pomysły są wartościowe • Pojawianie się możliwości działania bez oceny • Powiązanie oceny z przyczynami i konsekwencjami (to mi się podoba, bo ...; to można jeszcze tak ulepszyć ...) • Program „Odyseja umysłu” (Wenezuela) • Podręcznik „Porządek i przygoda” (Borzęcki, Okraszewski, Rakowiecka, Szmidt, 1996) • Program Feldhusena (32 15-minutowe lekcje nagrane na video, wybrana zasada twórczego myślenia + znana postać, wydarzenie z nią związane)
Stymulowanie twórczości – treningi twórczego myślenia • Trenowanie intelektu • Abstrahowanie • Skojarzenia • Rozumowanie indukcyjne i dedukcyjne • metaforyzowanie • Trenowanie innych sprawności • Umiejętność przezwyciężania przeszkód w myśleniu twórczym • Wzbudzanie motywacji do tworzenia pomysłów (np. technika kruszenia – niepohamowana krytyka już istniejących rozwiązań) • Sprawności społeczne (współdziałanie, komunikowanie, konstruktywne krytykowanie)
Psychologiczne cechy osób twórczych • Otwartość • Łatwość asymilowania • Potrzeba nowości • Tolerancja wobec treści dwuznacznych • Niezależność • Nonkonformizm • Asertywność • Podniesiona samoocena • Wytrwałość • Ambicja • Motywacja wewnętrzna • Optymizm • Wiara w sukces • Brak obaw przed ryzykiem
Adaptator i innowator wg Kirtona– style rozwiązywania zadań w pracy (Tokarz, 2005, s. 60)
Kirton Adaptation-Innovation Inventory (KAI) • Polska wersja: M. Kossowska, 2005 • 32 stwierdzenia samoopisowe • 3 wymiary • Oryginalność • Wydajność • Konformizm wobec reguł • Adaptator działa w ramach motywacji instrumentalnej • Innowator motywowany jest przez motywację autonomiczną