Termomodernizacja Historia auditingu w Polsce Podstawy Prawne

1. TermomodernizacjaHistoria auditingu w PolscePodstawy Prawne Opracował mgr inż. Jerzy Wewióra mgr inż. Andrzej Dębski

2. Podstawyprawne • Ustawa z dnia 18 grudnia 1998 r. o wspieraniu przedsięwzięć termomodernizacyjnych . (Dz. U. Nr 162, poz. 1121). • po raz pierwszy wprowadzono zasady wspierania przez Państwo przedsięwzięć termomodernizacyjnych dla budynków mieszkalnych, • zalegalizowano audyt energetyczny – jako niezbędne opracowanie określające zakres i parametry techniczne oraz ekonomiczne przedsięwzięcia termomodernizacyjnego, w szczególności z punktu widzenia kosztów realizacji tego przedsięwzięcia oraz oszczędności energii, stanowiącej jednocześnie założenia do projektu. • premia termomodernizacyjna – spłata przez Bank Gospodarstwa Krajowego 25- 20% kwoty wykorzystanego kredytu na realizację przedsięwzięcia termomodernizacyjnego. • Ustawa z dnia 19 września 2007 r. o zmianie ustawy - Prawo budowlane(Dz. U. Nr 191, poz. 1373). • Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 6 listopada 2008 r. w sprawie metodologii obliczania charakterystyki energetycznej…. (Dz. U. nr 201 poz. 1240) • Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego (Dz. U. Nr 120, poz. 1133) – nowelizacja z 6 listopada 2008 r. (!)

3. Podstawyprawne • Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 15 stycznia 2002 w sprawie szczegółowego zakresu i formy audytu energetycznego, było podstawą realizacji termomodernizacji budynków przy wykorzystaniu pomocy Państwa, aż do 14 lutego 2008r. • Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 15 stycznia 2002 w sprawie weryfikacji audytu energetycznego.(Dz. U. Nr 12, poz. 115). • Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 14 lutego 2008r w sprawie szczegółowego zakresu i formy audytu energetycznego, było podstawą realizacji termomodernizacji budynków przy wykorzystaniu pomocy Państwa, do 17 marca 2009r.

4. Podstawy prawne • Ustawa z dnia 21 listopada 2008r o wspieraniu termomodernizacji i remontów, określa zasady finansowania ze środków Funduszu Termomodernizacyjnego i Remontów części kosztów przedsięwzięć termomodernizacyjnych i remontowych ( Dz. U. z dnia 18 grudnia 2008r). • Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 17 marca 2009 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy audytu energetycznego oraz części audytu remontowego, wzorów kart audytów, a także algorytmu oceny opłacalności przedsięwzięcia termomodernizacyjnego (Dz. U. Nr …., poz. …….).

5. Podstawy prawne • Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 17 marca 2009r w sprawie szczegółowego sposobu weryfikacji audytu energetycznego i części audytu remontowego oraz szczegółowych warunków, jakie powinny spełniać podmioty, którym Bank Gospodarstwa Krajowego może zlecić wykonanie weryfikacji ( Dz.U. z dnia 18.03.2009. Poz. …..)

6. Podstawy prawne • Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 listopada 2008r zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie z dnia 12 kwietnia 2002 r (Dz. U. Nr 75, poz. 690) • Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 marca 2009r, zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie z dnia 12 kwietnia 2002 r . (Dz. U. 09.56.461 z dnia 2009.07.08), wchodzące w życie z dniem 8 lipca 2009r.

7. Zmiany w zakresie formy audytów dokonane R.M.I. w 2008 i 2009r. • Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 14 lutego 2008r w sprawie szczegółowego zakresu i formy audytu energetycznego, w znacznej części nie była zmieniona, wprowadziło: • Ograniczenia wartości max. współczynnika przenikania ciepła okien po wymianie; • 1,9W/m2K – dla okien w ścianach dla I, II I III strefie klimatycznej • 1,8W/m2K – dla okien w dachu dla I, II I III strefie klimatycznej • 1,7W/m2K – dla wszystkich okien w IV strefie klimatycznej • Zmiany w nomenklaturze w dokumentacji wariantu termomodernizacyjnego • Zmiany w metodyce obliczania mocy cwu przez wprowadzenie również parametru nierówniomierności rozbioru Nh, zgodnie • Przedstawienie ogólnej formy audytu energetycznego do 17.03.2009.

8. Cel zasadniczy dążenie do zmniejszenia energochłonności budynków mieszkalnych i obiektów budowlanych (Wspólnota zużywa ok. 40% zasobów energetycznych na te cele - planuje się redukcję zapotrzebowania na energię w budownictwie mieszkaniowym o 25%), celem działania ustawy o przedsięwzięciach termomodernizacyjnych oraz dyrektywy jest nie tylko ograniczenie zużycia energii w sektorze mieszkaniowym i innych obiektów budowlanych, ale również zmniejszenie emisji CO2 czyli przeciwdziałanie zmianom klimatycznym ziemi, Podstawy prawne - dyrektywa

9. Cele termomodernizacji: zmniejszenie zużycia energii dostarczanej do budynków mieszkalnych i budynków służących do wykonywania przez jednostki samorządu terytorialnego zadań publicznych na potrzeby ogrzewania i cwu, zmniejszenie strat energii w lokalnych sieciach ciepłowniczych oraz zasilających je lokalnych źródłach ciepła, całkowita lub częściowa zamiana konwencjonalnych źródeł na niekonwencjonalne, w tym odnawialne. Podstawy prawne – audyt energetyczny – Ustawa z dnia 21.11.1998r o wspieraniu przedsięwzięć termomodernizacyjnych. R.M.I. z dnia 14.02.2008r w sprawie szczegółowego zakresu i formy audytu .

10. Przedsięwzięcie termomodernizacyjne: Ulepszenie, w wyniku którego następuje zmniejszenie rocznego zapotrzebowania na energię o: 10% - przy modernizacji systemu grzewczego, 15% - jeżeli instalację zmodernizowano w latach 1985-2001, 25% - w pozostałych budynkach. oraz 25% zmniejszenie energii pierwotnej przy modernizacji źródła ciepła i sieci, 20% kosztów zakupu ciepła - likwidacja lokalnego źródła ciepła i podłączenie do scentralizowanego źródła ciepła, zmiana konwencjonalnych źródeł na niekonwencjonalne. Podstawy prawne – audyt energetyczny - ustawa

11. Kredyt termomodernizacyjny - zasady Bank Gospodarstwa Krajowego - banki komercyjne: kredyt do 80% wartości inwestycji, 25% wartości kredytu premia, spłata kredytu w ciągu max. 10 lat, wykonanie audytu energetycznego. Miesięczne spłaty kredytu < 1/12 kwoty rocznych oszczędności kosztów energii, uzyskanych w wyniku realizacji przedsięwzięcia. Podstawy prawne – audyt energetyczny - ustawa

12. Szczegółowy zakres audytu energetycznego określony w rozporządzeniu obejmuje: Budynek mieszkalny, budynki zamieszkania zbiorowego, budynki samorządu terytorialnego, lub lokalne źródła ciepła, lub lokalną sieć ciepłowniczą. Podstawy prawne – audyt energetyczny - rozporządzenie

13. Podstawy prawne – audyt energetyczny - rozporządzenie Opracowany Audyt energetyczny budynku zawiera: • stronę tytułową audytu energetycznego budynku, • kartę audytu energetycznego budynku, • wykaz wybranych usprawnień termomodernizacyjnych oraz warianty przedsięwzięć termomodernizacyjnych, • rodzaje usprawnień termomodernizacyjnych składające się na optymalny wariant przedsięwzięcia termomodernizacyjnego poprawiający sprawność systemu grzewczego.

14. Rozporządzenie M.I. z dnia 14.02.2008r określa: Metody oceny opłacalności i wyboru usprawnień termomodernizacyjnych prowadzących do zmniejszenia strat ciepła przez przenikanie przez przegrody budowlane (ściany, okna, drzwi, stropy i stropodachy)i zmniejszenie zapotrzebowania na ciepło na ogrzanie powietrza wentylacyjnego; Metody wyznaczania optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego prowadzącego do zmniejszenia zapotrzebowania na ciepło na przygotowanie ciepłej wody użytkowej; Metody wyznaczania optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego poprawiającego sprawność cieplną systemu grzewczego; Metoda wyboru optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego. Podstawy prawne – audyt energetyczny - rozporządzenie

15. Przykład: A - docieplenie ścian zewnętrznych; B - docieplenie stropodachu; C - wymiana stolarki okiennej, drzwi; D - wymiana okien w piwnicach; E - usprawnienie instalacji wewnętrznej poprzez: • montaż nowych zaworów termostatycznych,• montaż zaworów regulacyjnych pod pionami i wykonanie dokładnej regulacji hydraulicznej (statycznej lub dynamicznej• montaż automatycznych zaworów odpowietrzających na pionach,• płukanie instalacji. Podstawy prawne – audyt energetyczny - rozporządzenie

16. Podstawy prawne – audyt energetyczny - rozporządzenie

17. Podstawy prawne – audyt energetyczny - rozporządzenie

18. § 1. Rozporządzenie ustala warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać budynki … § 2. 1. Przepisy rozporządzenia stosuje się przy projektowaniu i budowie, w tym także odbudowie, rozbudowie, nadbudowie, przebudowie oraz przy zmianie sposobu użytkowania budynków …. Rozporządzenie zawiera 332 § i liczy około 140 str. Podstawy prawne – R.M.I. z dnia 6 listopada 2008r wprowadzające zmiany warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.

19. Zmiany w zakresie formy audytów dokonane R.M.I. w 2009r. • Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 17 marca 2009r w sprawie szczegółowego zakresu i formy audytu energetycznego, i audytu remontowego, wprowadziło: • Znaczne zmiany związane ze sposobem finansowania ze środków Funduszu Termomodernizacji i remontów, zgodnie z ustawą, • znaczne zmiany w metodyce obliczeń, polegających na obowiązku dokonywania obliczeń zgodnie z normami europejskimi , posługiwania się programami komputerowymi, oraz większą zgodnością z metodyką obliczania świadectw i charakterystyk energetycznych budynków. • zachowany został sposób formułowania wariantów • dalsze zmiany w metodyce obliczania zapotrzebowania ciepła i mocy cwu • Nowy zakres- audyt remontowy ( niezbędne obliczenia metodologią obliczania świadectw energetycznych Ek).

20. Zmiany w zakresie formy audytów dokonane R.M.I. w 2009r. 1. grupa zmian – zmiany związane z warunkami przyznawania premii termomodernizacyjnej i formy finansowania • Powodują że zmienia się metoda wyboru optymalnego wariantu, a z nią zmienia się dokumentacja wyboru wariantu optymalnego.

21. Inwestor decyduje o możliwej maksymalnej wysokości środkach własnych, oraz o maksymalnej kwocie kredytu jaką Inwestor jest gotów zaciągnąć i którą może uzyskać od banku. • 2. Zmiany norm obliczeniowych: • obliczenia zapotrzebowania energii Q należy wykonywać zgodnie z PN –EN ISO 13790 po jej wydaniu w języku polskim. Do czasu opublikowania tej normy podstawą była PN –B-02025, która została wycofana z norm obowiązujących. • Obliczenia zapotrzebowania mocy q należy wykonywać zgodnie z PN-EN ISO 12831. Stosowana dotychczas PN-B-03406. • Normy te wprowadzają zasadnicze zmiany metodyki obliczeń. • 3. Wprowadzono powiązania przepisów dotyczących sporządzania audytów i sporządzania świadectw energetycznych: • Ujednolicenie sprawności wytwarzania ciepła hg, • Ujednolicenie sprawności przesyłania ciepła hd , • Ujednolicenie sprawności regulacji i wykorzystania ciepła he, • Ujednolicenie sprawności akumulacji ciepła hs,

22. Wartości sprawności należy przyjmować z R.M.I. w sprawie metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalnego. • 4. Obliczenia zapotrzebowania na ciepło do przygotowania cwu , należy wykonywać zgodnie z: • PN lub. • zgodnie z metodyką dotyczącą świadectw. • 5. Podstawą oceny cech energetycznych budynków poddawanych termomodernizacji są wymagania zawarte w Warunkach Technicznych jakim powinny odpowiadać budynki. • max. wartości U dla przegród, • wskaźnik EP, • 6. Dane klimatyczne przyjmowane dotychczas z załącznika do normy PN-B-02025, zastąpiono bazą danych klimatycznych zamieszczonych na stronie internetowej Ministerstwa Infrastruktury

23. 7. Zmiany norm i metod obliczeniowych wymagają zmian dotychczasowych programów komputerowych wykorzystywanych do opracowania audytów. • 8. Audyt remontowy- nowym dokumentem . • Przedsięwzięcia remontowe muszą zawierać pewien zakres prac termomodernizacyjnych, a tym samym należy wykazać oszczędności energetyczne , co wiąże się z koniecznością obliczeń zapotrzebowania energii, bez konieczności wykonania obliczeń finansowych. • Dotyczy tylko budynków oddanych do użytkowania przed 14 sierpnia 1960r, • Należy wykazać zgodność planowanego przedsięwzięcia z warunkami ustawy, t.j. • Wskaźnik kosztów przedsięwzięcia (stosunek kosztu remontu przypadający na 1m2 powierzchni użytkowej do ceny 1m2 ustalonej do celów obliczenia premii gwarancyjnej) mieści się w granicach od 0,05 – 0,7. • W wyniku realizacji remontu nastąpi określenie w ustawie zmniejszenie rocznego zapotrzebowania na energię dla ogrzewania i przygotowania cwu.

24. Zmiany w zakresie formy audytów dokonane R.M.I. w 2009r. • Wymagane wg ustawy zmniejszenie rocznego zapotrzebowania na energię na potrzeby ogrzewania i ciepłej

25. Zgodnie z przepisami audyt remontowy powinien zawierać: • stronę identyfikacyjną wg wzoru z rozporządzenia, • kartę audytu wgł. wzoru, • Wykaz dokumentów i danych źródłowych wykorzystanych przy opracowaniu audytu, a w tym zadeklarowana przez inwestora wartości środków własnych i kredytu. • Inwentaryzacja techniczno-budowlana budynku. • Ocena aktualnego stanu technicznego budynku, a w tym określenie rocznego zapotrzebowania energii do ogrzewania i wentylacji budynku oraz do przygotowania cwu; • Wykaz wskazanych do oceny i dokonania wyboru ulepszeń remontowych, • Dokumentację wskazania wariantu przedsięwzięcia remontowego ( zgodnie z nomenklaturą w ustawie ), ( dokumentacja wyboru optymalnego wariantu przedsięwzięcia remontowego- wedługrozporządzenia), w tym: • Wykaz prac niezbędnych do spełnienia warunku zmniejszenia zapotrzebowania energii w tabeli wg wzoru z rozporządzenia wraz z obliczeniem procentu oszczędności energii w stosunku do stanu istniejącego oraz wskaźników EK i EP • Wykaz prac objętych przedsięwzięciem remontowym obejmujący prace wg punktu a, oraz wybrane w uzgodnieniu z inwestorem prace z planu robót remontowych wraz z kosztami poszczególnych prac, sumarycznym kosztem remontu oraz wskaźnikiem kosztu przedsięwzięcia – w tabeli wg wzoru,

26. Wykaz prac niezbędnych do spełnienia warunku zmniejszenia zapotrzebowania energii w tabeli wg wzoru z rozporządzenia wraz z obliczeniem procentu oszczędności energii w stosunku do stanu istniejącego oraz wskaźników EK i EP • Wykaz prac objętych przedsięwzięciem remontowym obejmujący prace wg punktu a, oraz wybrane w uzgodnieniu z inwestorem prace z planu robót remontowych wraz z kosztami poszczególnych prac, sumarycznym kosztem remontu oraz wskaźnikiem kosztu przedsięwzięcia – w tabeli wg wzoru, • Uzasadnienie przyjętych kosztów robót remontowych – w tabeli wg wzoru, • Zestawienie planowanych danych i wskaźników dotyczących przedsięwzięcia uzasadniających spełnienie wymagań zawartych w ustawie oraz wymagania nieprzekroczenia zadeklarowanej przez inwestora wartości środków własnych i kredytu- wgł. Tabeli wzoru. • 8) Opis techniczny przedsięwzięcia. • W audycie remontowym podobnie jak w audycie energetycznym najbardziej pracochłonną czynnością jest obliczenie sezonowego zapotrzebowania energii.

27. Zgodnie z pkt. 8. najpierw ustalamy zakres ulepszeń w wyniku którego nastąpi spełnienie warunku zmniejszenia zapotrzebowania energii , a następnie zakres ten poszerzamy o dodatkowe ulepszenia wynikające z potrzeb i z planu prac remontowych. • Wybór ulepszeń zmniejszenia zapotrzebowania na ciepło ( ulepszenie uzasadnione technicznie i ekonomicznie) podlega weryfikacji. Aby spełnić te wymagania ulepszenia remontowe powinny odpowiadać wymaganiom i metodą optymalizacji ustalonym dla oceny i wyboru ulepszeń w audycie energetycznym. • Pozostałe ulepszenia, najpilniejsze do wykonania , powinny zapewniać; • bezpieczeństwo mieszkańców ( naprawa zdegradowanych kominów, trzonów wentylacyjnych, odpadających gzymsów, dziurawych dachów) • Dostosowanie do aktualnych wymagań zawartych w Warunkach Technicznych,

28. Dziękujęza uwagę