Waar komt het woord holisme vandaan?

1. Spiritualisme - wijsgerig stelsel dat, het stoffelijk bestaan ontkennende, alles verklaart uit of terugbrengt tot de geest

2. Waar komt het woord holisme vandaan? HOLISME (van het Griekse ὅλος holos = alles, geheel, integraal) is de gedachte dat alle eigenschappen van een systeem niet begrepen kunnen worden uit de som van de verschillende delen alleen. Het systeem als een geheel bepaalt in belangrijke mate hoe de delen zich gedragen. Dit idee is toepasbaar op alle systemen: educatieve, biologische, chemische, economische, mentale, linguïstische, etc. Het geheel is meer dan de som der delen Aristoteles In zijn huidige vorm is het woord HOLISME voor het eerst gebruikt door de Zuid-Afrikaanse staatsman Jan Smuts in zijn boek “Holisme en evolutie” (1926).

3. Door de hele geschiedenis van 200-jaar openbaar onderwijs zijn er critici geweest die erop gewezen hebben dat het onderwijs van jonge mensen meer zou moeten impliceren dan alleen de vorming van toekomstige arbeiders of burgers en dat onderwijs begrepen zou moeten worden als het cultiveren van de morele, emotionele, fysieke, psychologische en geestelijke eigenschappen van het zich ontwikkelende kind. Zwitserse humanitaire Johann Pestalozzi Amerikaanse Transcendentalisten Thoreau, Emerson en Alcott De stichters van "progressief onderwijs” Francis Parker en John Dewey Pioniers zoals Maria Montessori en Rudolf Steiner

4. Tijdens de jaren '70 • Ontstaat een hele reeks literatuur in wetenschap, filosofie en culturele geschiedenis met als resultaat: • een overkoepelend concept over het begrip van onderwijs als een perspectief dat HOLISME heet. • Een holistische manier van denken tracht een veelvoud van betekenis- en ervaringslagen te omvatten en te integreren in plaats van de menselijke mogelijkheden eng te definiëren. • Elk kind is meer dan een toekomstige werknemer; de intelligentie en de capaciteiten van elke persoon zijn veel complexer dan zijn of haar scores op gestandaardiseerde tests.

5. Holistisch onderwijs • gebaseerd op het idee dat elke persoon vindt zijn identiteit, betekenis, en doel in het leven vindt in het leven door verbindingen met de gemeenschap, met de natuurlijke wereld, en met geestelijke waarden zoals medeleven en vrede • doet een poging om innerlijk eerbetuiging voor het leven en hartstochtelijke liefde voor leren op te roepen(Ron Miller – tijdschrift Holistic Education Review) • de term holistisch onderwijs wordt vaak gebruikt om naar de democratischer en humanistische soorten alternatief onderwijs te verwijzen • helpt de leerling het beste uit zichzelf te halen – zelf -actualisatie - Abraham Maslow • richt zich op de ontwikkeling van elke leerling als individu op het gebied van het intellect, emotie, sociale, fysieke, artistieke, creatieve en spirituele potenties • geeft meer verantwoordelijkheid voor het proces van leren en lesgeven • spiritualiteit heeft een belangrijke rol voor de harmonie tussen het innerlijk en de buitenwereld • er zijn geen tekorten in leerlingen, alleen maar verschillen • heeft als doel de ontwikkeling van de menselijke geest tot op het hoogste niveau • Cijfers geven volgens de holistische methode • De beoordeling werkt niet met multiple choice en het tellen van fouten, maar de docent bekijkt een werkstuk in zijn geheel en bepaalt vervolgens op holistische wijze of het geheel bijvoorbeeld meer een acht dan een zeven is. (The North Carolina Writing Project) • Critici betwijfelen of de resultaten zo betrouwbaar kunnen zijn als objectieve computerberekeningen en of het resultaat niet leidt tot verschillende cijfers van verschillende docenten.

6. Holisme in de hervorming van educatieDe taxonomie van educatieve doelstellingen identificeert veel lagen van cognitieve werkingen die gebruikt kunnen worden om een meer holistische educatie te scheppen. In de "authentieke beoordeling" worden geen computers gebruikt, zoals bij een op standaarden gebaseerde beoordeling op multiple choice testen, maar zijn het getrainde scoretellers die waarderingen vaststellen op open vragen. Zij gebruiken holistische waarderingsmethoden. In projecten als de North Carolina Writing Project gaan de scoretellers niet uit van aantallen fouten, of een optelling van behaalde punten. Zij bekijken daarentegen het werk als een geheel en stellen op holistische wijze vast of de waardering bv. een zeven of acht moet zijn. Critici vragen zich af of een dergelijk proces even objectief kan zijn als de gestandaardiseerde methoden en of een zelfde werk niet verschillende scores kan opleveren bij verschillende scoretellers (docenten).

7. Competenties • Vrijheid in psychologische betekenis • Beoordelingsvaardigheid • Het verwerven van meta kennis ( iedere student leert op eigen manier) • Sociale vaardigheden • Emotionele ontwikkeling • Karakterontwikkeling • Alternatieve scholen • die in hun educatieve programma’s holistische waarden gebruiken: • * Democratische en Vrije School • * Volksscholen • * Friends/Quaker Scholen • * Homeschooling, Unschooling, and Deschooling • * Krishnamurti Scholen • * Montessori Scholen • * Open scholen • * Waldorf Educatie

8. Constant Nieuwenhuys “FAUNA” "Een schilderij is niet een bouwsel van kleuren en lijnen, maar een dier, een nacht, een schreeuw, een mens, of dat alles samen". 'Fauna' - een kinderlijke schildering van maan, plant en dieren in felle heldere kleuren. Bevrijding van de maatschappij • ik draai een kleine revolutie af LUCEBERT • ik draai een kleine revolutie afik draai een kleine mooie revolutie afik ben niet langer van landik ben weer waterik draag schuimende koppen op mijn hoofdik draag weer schietende schimmen in mijn hoofdop mijn rug rust een zeemeerminop mijn rug rust de windde wind en de zeemeermin zingende schuimende koppen ruisende schietende schimmen vallen • ik draai een kleine mooie ritselende revolutie afen ik val en ik ruis en ik zing “Vrijheijd is een grote discipline” Corneille “SCHREEUW”

9. Reflectie Dominic Dominic ontdekt dat hij toch anders dan de boom is. Hij heeft benen en kan praten, zijn boom daarentegen heeft bladeren en kan niet lopen. Maar ook zegt Dominic: “ We lijken toch op elkaar want we zijn even oud en groeien tegelijkertijd. Ook kunnen we niet zonder water leven en als we dit niet hebben gaan we op een bepaald moment dood Reflectie Danielle Ik ben zoals een boom omdat ik mooi ben. Ik ben ook zoals mijn boom omdat ik van dieren hou en mijn boom houdt ook van dieren. Als we ouder worden worden we allebei heel groot. Wil je nog iets horen? Hier is nog een reden: Ik ben zoals mijn boom omdat we allebei armen hebben. Zo ben ik als mijn boom

10. Waarom een holistische benadering van kunst en de educatieve overdracht • De holistische benadering omvat de hele mens, zijn hersens, zijn lichaam en zijn geest.  • Een uitvloeisel • Belangrijk gevolg van de verzorging en het op een lijn brengen van lichaam, geest en ziel • De hoofdprincipes van het holisme die gezamenlijk kracht geven. • Een mens die ontwikkeld is en lichaam, geest en ziel op elkaar heeft afgestemd, wordt op een natuurlijke manier elegant, krachtig en vol in zijn expressie. • De noodzaak om iets belangrijks tot een belangrijk persoon te zeggen ontwikkelt de expressie tot iets kunstzinnigs. Het gaat dan ook en met name over de belangrijke levensvragen. • Het domein van de kunst noemen kan wellicht beter worden begrepen als verheven vorm van leven. • De zeldzaamheid van verheven leven, de zeldzaamheid van harmonie van lichaam, geest en ziel, maakt kunst kostbaar en de zware onderneming die het vaak wordt genoemd. • Naar een holistisch model • De hoofddoelen van scholen en docenten zijn kennisoverdracht en het weloverwogen gebruik van de rede. Ze vormen de basis voor het curriculum en de pedagogiek. Kunsteducatie is zelden een uitzondering. • De constructie van ideeën en beredeneringen zijn buitengewoon krachtige strategieën van de geest en ze maken ons geïnformeerd, zelfs intelligent, vaak ook slim. • Authentieke kunstzinnige betrokkenheid kan een perfect model voor holistische activiteit vormen. • lichaam, geest en ziel

11. Geest/verstand De geest heeft meer capaciteiten dan het beredeneren. De rede, hoewel een krachtige eigenschap van de geest, is slechts één eigenschap, en zeker niet de enige of eerste functie van het bewustzijn.We doen immers meer dan redeneren: we dromen, we verbeelden, we werken met intuïtie, we fantaseren, herinneren, geloven, we hebben de mogelijkheid om te geloven, ons te verwonderen of verbaasd te staan. Al deze zaken zijn capaciteiten van de geest en ze vormen samen met de rede, de menselijke matrix van de geest. Het onderwijs is veel te veel gericht op het verstand en de geest vergeet.Een van de basisprincipes van de psychologie van het leren (volgens waarnemingen van Gregory Bateson in Mind in Nature) is dit: de geest heeft vele mogelijkheden om de wereld te kennen en elke manier brengt kenmerkend en noodzakelijk nieuws. Als er overeenstemming is tussen wat we waarnemen via de rede en wat we intuïtief aanvoelen en wat we hopen, dromen, ons voorstellen en wat we ons herinneren, dan zijn we geneigd om te dienovereenkomstig handelen. Is er dissonantie tussen deze elementen dan zullen we aarzelen te handelen. Elk van deze elementen, en in versterkte mate als het om een groep gaat, spreekt een soort veto uit over het hele zootje en zal vervolggedrag belemmeren. In het bijzonder als het gaat om het aanleren van nieuw gedrag is het leerproces zo complex als hierboven beschreven.De kunstzinnige geest - holistisch Kunsteducatie mag een kunstzinnige geest gebruiken en cultiveren Verwondering, verbazing, intuïtie, dromen, fantasie, het onderbewuste zijn allemaal geestesgesteldheden die kunstenaars bekend zijn en die voorkomen in de literatuur over hoe kunstenaars denken. Deze geestesgesteldheden, die trouwens voor alle creatieve mensen gelden, zouden terug te vinden moeten zijn in de literatuur over kunsteducatie, maar dit is slechts zelden het geval.

12. Levensvragen • Wie ben ik? • Waarom ben ik hier? • Waar ga ik naar toe? • Wie zijn we? • Wat is voor mij van ultieme waarde?? • Wat is de prijs voor glorie? • Waar gaan we naar toe? • Hoe gaan we daar naar toe? • Hoe zullen we weten dat we gearriveerd zijn? • Is het het einde of is het evolutie? • Is wat ik ben alles wat ik zal zijn? • Is dat alles? • Voorbeelden • de instructiemethode van de Bhuto school voor danstheater in Japan • de instructiemethode van Gyoto zang in Tibet en Nepal • de training van mandala schilders – Nepal, Tibet, Navaho van de Amerikanen • de instructiemethode van martiale traditionele kunst in Azië • de trainingsmethode van aboriginal musici en dansers in Australië • het leven en werk van traditionele Shaker architectuur, ambachten, muziek en dans • de poëzie en dansscholen in het Soefisme • de traditionele doelen en het maken van maskers – Azië, Afrika, Amerika • de training van olympische atleten • de muzikale training van Yehudi Menuhin • de mind – body – spirit – Yoga, Tai Chi, Tai Kwan Do • de instructiemethode van het Kirov Theater • de instructiemethode in Waldorf scholen • de doelen en methoden van “the Bread en Puppet Theater” • de training van cantors in het judaïsme en de islam

13. In de integrale of holistische visie ziet men de mens als drie-eenheid van lichaam, psyche en geest.Deze drie dimensies staan met elkaar in verbinding zodat een storing in één van die gebieden steeds gevolgen heeft in de andere twee. • "Het beeld van de aard van de mens wordt steeds holistischer naarmate de hele schepping steeds meer beschouwd wordt als een groot samenwerkend geheel waarin niemand op zichzelf staat". • Uit "The gate of healing" Ian Pearce. • Uit de studiegids Vrije Academie ‘t Pad: onze methode houdt in dat jij: • je creativiteit ontwikkelt door kunstzinnig en creatief bezig te zijn(tekenen, boetseren, schilderen, creatief schrijven, verwoorden en uitbeelden) • je aangeboren kwaliteiten dienstbaar leert maken door het ontwikkelen van zelfvertrouwen • kennis over en inzicht in het pad van de mens ontwikkelt • werkt vanuit respect voor culturele, spirituele en religieuze bewegingen van de mens. • je inspiratiebron wakker leert maken. • uiteindelijk een inspiratiebron wordt voor je omgeving

14. Democratische scholen delen in het algemeen de meeste of alle onderstaande kenmerken, hoewel er geen exacte definitie of voorwaarde is voor een democratische school: • gedeelde besluitvorming tussen studenten en staf • leerling gerichte benadering waarin studenten hun dagelijkse activiteiten kiezen • gelijkheid tussen staf en studenten • de maatschappij als een uitbreiding van het klaslokaal • Democratic schools generally share most or all of the following characteristics, although there is no exact definition or requirement for a democratic school: • shared decision-making among the students and staff • a learner-centered approach in which students choose their daily activities • equality among staff and students • the community as an extension of the classroom Er zijn op het ogenblik 396 aangesloten scholen en organisaties, 307 uit de VS en 89 uit andere landen. There are currently 396 member schools & organizations, 307 from the United States and 89 from other countries.

15. Jerry Mintz is al meer dan dertig jaar een vooraanstaande stem in de alternatieve schoolbeweging. Hij heeft een BA van Goddart College en een Masters in Onderwijs in de Sociale Wetenschappen van Antioch New England Graduate School. Hij werkte als docent op openbare scholen en als hoofd van openbare en onafhankelijke alternatieve scholen gedurende 17 jaar. Hij richtte meerdere alternatieve scholen en organisaties op en werd van 1985-1989 de eerste directeur van de National Coalition of Alternative Community Schools. In 1989 richtte hij de Alternative Education Resource Organization (AERO) op die hij nog steeds bestuurt, en hij is Managing Editor van het blad van die organisatie: The Education Revolution. Hij heeft lezingen en adviezen gegeven aan scholen in de VS, en in de wereld, waaronder Rusland, Tsjechië, Frankrijk, Engeland, Israël, Denemarken, Nederland, Oekraïne, Japan, Oostenrijk, Duitsland, India en Nieuw Zeeland.. Hij was een van de oprichters van de International Democratic Education Conference (IDEC) en heeft als medewerker en spreker aan veel van deze conferenties deelgenomen, waaronder die op de Stork Family School in Vinnitsa, Oekraïne, Summerhill School in Engeland, Tokyo Shure in Japan, Christchurch, Nieuw Zeeland, Bhubaneswar, India en Berlijn, Duitsland. In 2003 was AERO voor de eerste keer medegastheer in de VS voor de IDEC. Meer dan 90 scholen van 25 landen en 25 staten namen deel. Hij is gast geweest in talloze lokale en nationale (VS) rtv-shows, waaronder Fox News Network Hannity and Colmes Show en National Public Radio's All Things Considered, en Talk of the Nation. Hij was gastheer op twee nationale wekelijkse radioprogramma’s, een op Talk America Network en de ander op Cable Radio Network. http://www.jerrymintz.com/ Jerry was hoofdredacteur voor het Handbook voor Alternative Education (Macmillan 1994) met een opsomming van 7300 onderwijsalternatieven. Later was hij in dezelfde functie voor de Almanac of Education Choices (Macmillan/Simon & Schuster 1995). Zijn essays, commentaren en recensies zijn verschenen in talloze kranten en bladen, waaronder de New York Times, Newsday, Paths of Learning, Green Money Journal, Communities, Satuyrday Review, Holistic Education Review, en in de bloemlezing Creating Learning Communities(Foundation for Educational Renewal 2000). Zijn laatste uitgave is NoHomework and Recess All Day: How to Have Freedom and Democracy in Education(Bravura 2003). Op het ogenblik is hij bezig een bloemlezing samen te stellen van de essays die hij gedurende zijn carrière heeft geschreven.

16. EenDemocratischeschool op basis van Vrijheid, Verantwoordelijkheid en Gelijkwaardigheid Een school voor studenten van 4 tot 18 jaar • Ruimte en Verantwoordelijkheid • Uitgangspunt : • de mens is van nature leergierig, onderzoekend en creatief. • de mens is ook een sociaal wezen. • I Ieder mens heeft unieke talenten. • Dit leidt tot een onvoorwaardelijk vertrouwen op de capaciteit van mensen zich persoonlijk te ontwikkelen en in een gemeenschap te functioneren. • Door de vrije interactie tussen mensen van alle leeftijden in de school ontstaat een sociale - en intellectuele leeromgeving. • Ieder mens zal creatief en onderzoekend invulling geven aan zijn natuurlijke drang tot leren. • Geef ruimte en een mens ontdekt "spelenderwijs" waar de eigen interessen liggen. • Verantwoordelijkheid leer je door daadwerkelijk zelf verantwoordelijk te zijn. Democratie: * Gelijke stem in de besluitvorming voor studenten en staf.* Zelfgeïnitieerd leren, waarbij de student zelf zijn dagelijkse activiteiten kiest.* Gelijkwaardigheid tussen studenten en staf.

17. Educare is een uitgave van de Stichting Universele Opvoeding en verschijnt 5 keer per jaar. • Educare is afgeleid van het Latijnse educere: naar buiten leiden. • Educare gaat uit van een opvoedingshouding waarin opvoeders en kinderen samen groeien, elkaar uitnodigen het beste uit zichzelf te halen.   • Het tijdschrift biedt inzicht en informatie in huidige en nieuwe ontwikkelingen in ons land en daarbuiten op het terrein van opvoeding en onderwijs vanuit een holistische levensvisie. • visieontwikkeling en nieuwe inzichten • onderwijsvormen die bijdragen aan een harmonieuze samenleving • over opvoeding van binnenuit • leren is een levenslang proces, ook voor ouders en leraren • leren en groeien doen kinderen en volwassenen samen • praktijkervaringen delen • conferenties, cursussen en andere activiteiten • Educare is een netwerk, platform en inspiratiebron voor opvoeders en leraren die weten dat ontwikkeling van binnenuit komt, die vertrouwen hebben in de innerlijke (leer)kracht van kinderen en een daarbij passende opvoedings- en onderwijspraktijk zoeken.