570 likes | 847 Views
Unia Europejska – z kart historii. Początkowe inicjatywy integracji. 19.09.1946 Winston Churchil przedstawia w Zurychu program utworzenia Stanów Zjednoczonych Europy 01.01.1947 Powstanie Unii Celnej Beneluksu - Belgia, Holandia, Luksemburg. Wśród „Ojców Europy”.
E N D
Początkowe inicjatywy integracji 19.09.1946 Winston Churchil przedstawia w Zurychu program utworzenia Stanów Zjednoczonych Europy 01.01.1947 Powstanie Unii Celnej Beneluksu - Belgia, Holandia, Luksemburg
Wśród „Ojców Europy” Robert Schuman (1886-1963), polityk francuski. Premier (1947-1948) i minister spraw zagranicznych (1948-1953). Przyczynił się do pojednania francusko-niemieckiego. Zaproponował zacieśnienie współpracy pomiędzy zachodnimi sojusznikami, dzięki której powstało NATO (1949). Deklaracja Schumana (1950) / Współtwórca EWWiS (1951).
Wśród „Ojców Europy” Winston Churchil (1874-1965), polityk brytyjski, mąż stanu. Kolejno minister handlu, spraw wewnętrznych, I Lord Admiralicji, minister wojny i minister skarbu oraz premier. Opowiadał się za polityką angażowania się Wielkiej Brytanii w proces zjednoczenia świata zachodniego. Konrad Adenauer (1876-1967), niemiecki prawnik, polityk, działacz chrześcijańsko-demokratyczny. Przeciwnik nazizmu. Pierwszy kanclerz RFN 1949-63, jednocześnie 1951-55 minister spraw zagranicznych. Odegrał wybitną rolę w procesach integracji europejskiej; wprowadził Niemcy do EWWiS oraz Rady Europy; przyczynił się do powstania EWG i Euroatomu.
Jean Monnet (1888-1979), francuski polityk i dyplomata, ekonomista i finansista. Twórca idei późniejszego planu Schumana, otwierającego możliwość współpracy francusko-niemieckiej w zakresie węgla i stali w ramach organizacji EWWiS. Alcide de Gasperi(1881-1954), polityk włoski. Wielokrotny premier i minister spraw zagranicznych (1945-53). Wprowadził Włochy w struktury europejskie. Współorganizator Rady Europy (1949) oraz EWWiS (1951). Propagował ideę zjednoczenia Europy. Paul HenriSpaak (1899-1972), polityk, działacz Belgijskiej Partii Socjalistycznej. Wielokrotny minister spraw zagranicznych i premier (1936-57). Współtwórca Beneluksu, NATO i Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej. Wśród „Ojców Europy”
Deklaracja R.Schumana Minister Spraw Zagranicznych Francji R.Schuman, proponuje - utworzenie organizacji sprawującej pieczę nad zasobami węgla i produkcją stali, należącymi do RFN i Francji, ale otwartej na inne kraje 9 maja 1950
Deklaracja Schumana • Zasady: • Europa nie powstanie od razu ale poprzez konkretne • realizacje. Trzeba najpierw wprowadzić • „rzeczywistą solidarność”. • Odwieczna wrogość między Niemcami a Francją • musi zostać wyeliminowana: propozycja musi • dotyczyć przede wszystkim tych dwóch krajów, ale • otwarta jest na wszystkie inne narody europejskie, • które podzielają jej cele. • Pierwsze działania muszą dotyczyć kwestii „ograniczonej, ale • decydującej”: niemiecko-francuskiej produkcji węgla i stali, która • musi zostać umieszczona pod wspólną Najwyższą Władzą. • Połączenie tych interesów ekonomicznych przyczyni się do • podniesienia poziomu życia i utworzenia wspólnoty gospodarczej. • Postanowienia Władzy Najwyższej będą wiążące dla krajów, które • do niej przystąpią. Będzie ona złożona z niezależnych osobistości • na bazie parytetu. Jej decyzje będą miały charakter wykonawczy.
Traktat Paryski Niemcy, Francja, Belgia, Holandia, Luksemburg, Włochy podpisują w Paryżu Traktat ustanawiający: Europejską Wspólnotę Węgla i Stali (EWWiS) 18 kwietnia 1951
Traktaty Rzymskie Kraje EWWiS ustanawiają Europejską Wspólnotę Gospodarczą i Europejską Wspólnotę Energii Atomowej EWG i Euratom 25 marca 1957
Traktaty Rzymskie wchodzą w życie. Siedzibą Komisji EWG i Euratomu zostaje Bruksela 1 stycznia 1958
Europejska Wspólnota Gospodarcza 1 stycznia 1958
Traktat o połączeniu organów wykonawczych trzech Wspólnot EWWS, EWG, Euratom powołujący jedną Radę i jedną Komisję. Układ o fuzji wszedł w życie1 lipca 1967 8 kwietnia 1965
Unia celna Zniesienie ceł wewnętrznych. Wspólna taryfa celna wobec krajów spoza EWG 1 lipca 1968
Europejska Wspólnota Gospodarcza DANIA WLK.BRYTANIA IRLANDIA Dołączają: 1 stycznia 1973
Pierwsze powszechne wybory do Parlamentu Europejskiego 410 członków; pierwszy szef Izby: Simone Veil 7 / 10 czerwca 1979
Europejska Wspólnota Gospodarcza GRECJA Dołącza: 1 stycznia 1981
Europejska Wspólnota Gospodarcza HISZPANIA PORTUGALIA Dołączają: 1 stycznia 1986
Jednolity Akt Europejski JAE został podpisany 17 lutego 1986 r. w Luksemburgu, oraz 26 lutego 1986 r. w Hadze. Wszedł w życie 1 lipca 1987 17/26 lutego 1987
określił podstawy prawne europejskiej współpracy politycznej zwiększył uprawnienia legislacyjne Parlamentu Europejskiego wskazał, iż Rada Europejska powinna odejść od wyłącznego stosowania zasady jednomyślności Jednolity Akt Europejski zakładał utworzenie jednolitego rynku wewnętrznego do końca 1992 r.
Zasada jednomyślności - tzn. wszystkie państwa muszą wyrazić zgodę. Protest nawet jednego państwa powoduje zablokowanie decyzji.Obecnie zasada jednomyślności dotyczy tylko szczególnie wrażliwych kwestii, takich jak: • azyl, • podatki, • wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa. • Decyzje podejmowane są obecnie poprzez głosowanie większością kwalifikowaną.
Zjednoczenie Niemiec poszerza się terytorium Wspólnoty Upadek muru berlińskiego 9.11.1989 3 października 1990
Traktat z Maastricht o utworzeniu Unii Europejskiej wszedł w życie 1 listopada 1993 7 lutego 1992
III filarwspółpraca w zakresie wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych I filar – wspólnotowyoparty na trzech Wspólnotach, objął: gospodarkę, handel, politykę społeczną, ochronę środowiska, kulturę ustanowił Unię Europejską zbudowaną na trzech filarach Traktat z Maastricht II filar Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa stworzył podstawy prawne dla Unii Gospodarczej i Walutowej wzmocnił uprawnienia Parlamentu Europejskiego wprowadził instytucję obywatelstwa europejskiego
I filar – wspólnotowy • oparty na trzech Wspólnotach: • EWG – zmieniono nazwę na Wspólnota Europejska • Europejska Wspólnota Węgla i Stali • Euratom Traktat z Maastricht 7 lutego 1992 -------------- 1 listopada 1993
Ustanowienie obywatelstwa europejskiego Zgodnie z artykułem 17 Traktatu o Unii Europejskiej obywatelem Unii Europejskiej jest każda osoba, która jest obywatelem któregoś z krajów członkowskich. Obywatelstwo Unii dopełnia, a nie zastępuje obywatelstwo krajowe. Oznacza to, że każdy, kto posiada obywatelstwo któregoś z krajów członkowskich, automatycznie staje się też obywatelem Unii. Traktat z Maastricht 7 lutego 1992 -------------- 1 listopada 1993
Stworzenie podstaw prawnych dla Unii Gospodarczej i Walutowej • Kryteria z Maastricht: • jest to pięć kryteriów określających czy państwo UE jest gotowe do przyjęcia euro: • stabilność cen • deficyt budżetowy • dług publiczny • stopy procentowe • stabilność kursu walutowego Traktat z Maastricht 7 lutego 1992 -------------- 1 listopada 1993
Unia Europejska • nie ma podmiotowości prawnej • nie jest formalnie podmiotem na arenie międzynarodowej, • wszelkie umowy z krajami trzecimi są nadal zawierane przez Wspólnoty, w ramach ich kompetencji, lub przez państwa członkowskie Wspólnot Europejskich • nie ma własnych, odrębnych organów, korzysta zaś dla realizacji swych zadań z organów Wspólnot Europejskich. Traktat z Maastricht 7 lutego 1992 -------------- 1 listopada 1993
Zapoczątkowany zostaje jednolity rynek europejski (wspólny rynek) obszar bez granic wewnętrznych, na którym zostaje zapewniony swobodny przepływ towarów, osób, usług i kapitału (4 swobody/wolności) 1 stycznia 1993
jednolity rynek europejski Swobodny przepływ towarówNa rynku nie ma barier celnych. Wszystkie towary podlegają tym samym normom i powinny być obłożone takimi samymi podatkami. Swobodny przepływ usługPrawo do podejmowania i wykonywania pracy na własny rachunek, zakładania i prowadzenia przedsiębiorstw. Swoboda przepływu osóbPrawo pracy, życia, osiedlania się i korzystania ze zdobyczy socjalnych w jakimkolwiek miejscu na terenie UE, bez względu na przynależność państwową. Swoboda przepływu kapitałuObywatele UE mają prawo do wyboru miejsca zakładania swych rachunków bankowych oraz dokonywania operacji bankowych we wszystkich krajach członkowskich.
Polska składa wniosek o przyjęcie do UE 8 kwietnia 1994
Unia Europejska AUSTRIA FINLANDIA SZWECJA Dołączają: 1 stycznia 1995
Układ z Schengen wchodzi w życie. Znosi kontrole paszportowe na granicach pomiędzy Francją, Belgią, Holandią, Luksemburgiem, Niemcami, Hiszpanią i Portugalią. 26 marca 1995 (uchwalony 14 czerwca 1985)
Układ z Schengen • Obecnie Strefa z zasady obejmuje wszystkie państwa UE oraz Islandię i Norwegię, zaś Porozumienie z Schengen stało się integralną częścią traktatów UE. • Bułgaria, Cypr i Rumunia nie są • jeszcze w pełni objęte Porozumieniem. • Ponadto, Irlandia i Zjednoczone Królestwo nie uczestniczą w ustaleniach dotyczących kontroli granicznych i polityki wizowej. • Kontrole na granicach wewnętrznych mogą nadal być przeprowadzane okresowo, jeżeli wymagają tego porządek publiczny lub bezpieczeństwo narodowe. • W strefie Schengen • wzmocniono współpracę policji i sądów • intensywne zwalczanie przestępczości i narkomanii. 26 marca 1995
Traktat Amsterdamski wszedł w życie 1 maja 1999 2 października 1997
dotyczy fundamentalnych praw obywateli uprawnienia dla Rady Unii Europejskiej w zakresie zwalczania dyskryminacji walka z bezrobociem jako nadrzędny cel traktatowy Traktat Amsterdamski daje możliwość nakładania sankcji na państwa UE łamiące zasady demokracji, prawa człowieka oraz prawa wspólnotowe doprecyzował zasady wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa umocnił rolę Parlamentu Europejskiego
Waluty 12 krajów UE zostają zastąpione przez euro. • Wspólna waluta zostaje wprowadzona na rynki pieniężne. EUROLAND to potoczne określenie stosowane do obszaru oficjalnie zwanego "obszarem euro" lub "strefą euro". Obszar ten składa się obecnie z 17 Państw Członkowskich UE, które przyjęły wspólną walutę euro: Austria, Belgia, Cypr, Estonia, Finlandia, Francja, Niemcy, Grecja, Irlandia, Włochy, Luksemburg, Malta, Holandia, Portugalia, Słowacja, Słowenia, Hiszpania. • Wprowadzenie do obiegu banknotów i monet euro 1 stycznia 1999 ------------------------------------ 1 stycznia 2002
Zatwierdzenie • Agendy 2000 • Ustanawia finansową pomocy dla państw kandydujących. • Decyzja o rozpoczęciu negocjacji z pierwszą grupą krajów kandydujących. Agenda 2000 24-25 marca 1999
Założenia polityki finansowej 2000-2006 Ograniczenie wydatków na rolnictwo po 2002 r. Agenda 2000 Koncentracja pomocy strukturalnej w regionach najbardziej potrzebujących Rezerwa funduszy na rozszerzenie po 2002 r. Wydzielono fundusze na przygotowanie krajów kandydujących ROZSZERZENIE - Wnioski i zalecenia Podjęcie negocjacji z Cyprem, Czechami, Polską, Słowenią i Węgrami Programy przedakcesyjne ISPA i SAPARD
StrategiaLizbońska Spotkanie w Lizbonie Przywódcy polityczni UE ustalili nowy cel: stać się, w ciągu dekady, "najbardziej konkurencyjną i dynamiczną w świecie gospodarką opartą na wiedzy, zdolną do stałego wzrostu gospodarczego, większej liczby lepszych miejsc pracy oraz większej spójności społecznej." 23-24 marca 2000
Traktat z Nicei Unia Europejska Spotkanie w dniach 10-11 grudnia 2000 r. zwołane w celu rozwiązania problemów instytucjonalnych, niezbędnych do przyjęcia nowych członków • Wszedł w życie 1 lutego 2003 r. 26 lutego 2001
rozszerzenie zakresu decyzji podejmowanych kwalifikowaną większością głosów nowy podział głosów ważonych w Radzie Europejskiej kształt i skład przyszłej Komisji Europejskiej porozumienie w sprawie reformy instytucji UE proklamowano Kartę Praw Podstawowych – zbiór praw człowieka i swobód obywatelskich Traktat z Nicei
Głosowanie większością kwalifikowaną Większość decyzji Rady Unii Europejskiej przyjmowana jest na drodze głosowania. Każdy kraj może oddać pewną ilość głosów, mniej więcej proporcjonalną do liczby ludności danego kraju. Aby wniosek został przyjęty przez Radę musi otrzymać "kwalifikowaną większość" głosów. Oznacza to co najmniej 232 głosy ze wszystkich 321. Wniosek musi poprzeć większość państw (w niektórych przypadkach: 2/3 państw). Ponadto, każde państwo może poprosić Radę o sprawdzenie, czy liczba ludności w krajach głosujących za przyjęciem wniosku stanowi co najmniej 62% całej populacji UE.
Deklaracjaz Laeken • Deklaracja w sprawie przyszłości Unii. • Otwiera ona drogę dla przyszłych reform UE oraz umożliwia powołanie Konwentu mającego za zadanie opracowanie Konstytucji Europejskiej. Przewodniczącym Konwentu zostaje powołany Valéry Giscard d’Estaing. 14-15 grudnia 2001
Wszystkie 15 Państw Członkowskich jednocześnie ratyfikuje Protokół z Kioto, który jest jednymz najważniejszych międzynarodowych instrumentów prawnych mających na celu walkę ze zmianami klimatu. Zawiera zobowiązania państw uprzemysłowionych do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych odpowiedzialnych za globalne ocieplenie. Całkowite emisje krajów rozwiniętych muszą być ograniczone o co najmniej 5% w latach 2008–2012 w stosunku do poziomu z 1990 r.(wszedł w życie w lutym 2005 r.) 31 maja 2002
Rozszerzenie Unia rozszerzała się cztery razy, jednak ostatnie rozszerzenie było bezprecedensowym wyzwaniem, ze względu na swój zakres jak i różnorodność. Każde państwo europejskie może wnioskować o członkostwo w Unii, jeśli spełni jej podstawowe zasady. Drzwi do UE są otwarte. 1 maja 2004
Czechy Estonia Litwa Łotwa Polska Słowacja Słowenia Węgry Cypr Malta Nowi członkowie:
25 krajów UE podpisuje Traktat ustanawiającyKonstytucję dla Europy. Został on przygotowanyw celu usprawnienia demokratycznych procesówdecyzyjnych i zarządzania w UE składającej sięz 25 i więcej krajów. Zakłada również powołanieeuropejskiego Ministra Spraw Zagranicznych. Zanim wejdzie w życie, musi zostać ratyfikowanyprzez wszystkie państwa UE. 29 października 2004
BUŁGARIA RUMUNIA Dołączają: 1 stycznia 2007
Traktat z Lizbony zostaje podpisany przez 27 krajów UE Traktat lizboński zmienia traktaty UE i WE, ale ich nie zastępuje. Nowy dokument ma na celu uczynić UE bardziej demokratyczną, skuteczną i przejrzystą, a tym samym zdolną do stawienia czoła globalnym wyzwaniom takim jak zmiany klimatu, bezpieczeństwo i zrównoważony rozwój. wszedł w życie 1 grudnia 2009 r.,po uprzednim ratyfikowaniu przez kraje UE 13 grudnia 2007