Modernizacja szpitala

1. Modernizacja szpitala Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego Program Edukacyjno – Leczniczy na Rzecz Zmniejszenia Częstości Występowania Nadwagi i Otyłości u Dzieci i Młodzieży w Województwie Kujawsko – Pomorskim w latach 2006 - 2011, 2013 Danuta Kurylak Wojewódzki Szpital Dziecięcy im. J. Brudzińskiego w Bydgoszczy

2. Modernizacja szpitala Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego Pomyśl o sobie z sympatią, spełnij swoje marzenie… Pokonaj słabości i uczyń to co dotychczas wydawało się niemożliwe. Odchudzanie nie musi wiązać się z wyrzeczeniami, może sprawiać wiele satysfakcji. Twój umysł i ciało jest w stanie zaakceptować pozytywną zmianę jakości życia. koordynator programu: dr n. med. Danuta Kurylak zespół psychologów: dr n. med. Joanna Słowińska, mgr Agnieszka Mlicka zespól dietetyków: mgr Izabela Horka, mgr Magdalena Tadych koordynator administracyjny: mgr Aleksandra Dłużewska Wojewódzki Szpital Dziecięcy im. J. Brudzińskiego w Bydgoszczy

3. Dynamika narastania otyłości u dzieci w ostatnich trzydziestu latach Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego Polska Dziewczęta 10 - krotny wzrost (z 0,35% do 3,4%) Chłopcy 3 – krotny wzrost (z 1% do 2,8%) USA 3 – krotny wzrost (z 4% do 15%)

4. Polska Nadwaga, otyłość u dzieci i młodzieży Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego nadwaga, otyłość 14,5% - dziewczęta, 19,9% - chłopcy wiek 1 - 18 lat Województwo kujawsko – pomorskie otyłość 2010 rok 8,9% - 9078osób 2009 rok 7,7% - 8972osób wiek 0 - 18 lat

5. Otyłość w województwie kujawsko - pomorskim Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego procentowy udział osób otyłych rośnie wraz z wiekiem i jest najwyższy w grupie wiekowej 10-14 lat – 3,02% Kujawsko – Pomorskie Centrum Zdrowia Publicznego 31.12.2010 rok

6. Otyłość jest przewlekłą chorobą spowodowana nadmierną podażą energii zawartej w pokarmach w stosunku do zapotrzebowania organizmu, skutkiem czego jest magazynowanie nadmiaru w postaci tkanki tłuszczowej. Otyłość - choroba Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego

7. Niedożywienie w pierwszych miesiącach ciąży: nadmierne magazynowanie tłuszczów Palenie papierosów w czasie ciąży: uszkodzenie przez nikotynę obszarów mózgu kontrolujących czynności przymusowe, które wpływają na zwiększenie łaknienia Cukrzyca ciężarnych: zaburzenia regulacji łaknienia Duża masa urodzeniowa: wysokie ryzyko > 4kg Determinanty prenatalne otyłości Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego

8. Sposób karmienia: karmienie sztuczne (karmienie dziecka wyłącznie piersią przez pierwsze półrocze zmniejsza ryzyko otyłości dwukrotnie) nadmiar kwasów tłuszczowych omega – 6 nadmierne spożycie białek przez małe dzieci Nadmierny przyrost masy ciała w pierwszych miesiącach życia Nieprawidłowe nawyki żywieniowe: zła dieta pod względem jakościowym, ilościowym jak i rozkładu posiłków w ciągu dnia, łapczywe jedzenie. Siedzący tryb życia, brak aktywności ruchowej. Determinanty otyłości działające po urodzeniu Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego

9. Zaburzenia genetyczne bez współistnienia wymienionych czynników są przyczyną otyłości tylko u 10 – 13% pacjentów Zaburzenia genetyczne Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego

10. BMI =masa ciała [kg] / wzrost2 [m2] Osoby o BMI przekraczającym 25 kg/m2 mają nadwagę, przy BMI od 30 kg/m2 mówimy o otyłości. Im wyższy wskaźnik BMI - tym większa zapadalność na różne schorzenia. Dotyczy to szczególnie takich chorób jak: nadciśnienie tętnicze, choroba niedokrwienna serca, hiperlipidemia, cukrzyca typu II, zespół zaburzeń oddychania w czasie snu, niektóre nowotwory złośliwe (rak jelita grubego, rak piersi, rak trzonu macicy). BMI Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego

11. Niedowaga <18,5Niskie (ale zwiększone ryzyko innych problemów zdrowotnych) Norma 18,5 - 24,9 Średnie Nadwaga >= 25 Okres przed otyłością 25,0-29,9Podwyższone I° otyłości 30,0-34,9Umiarkowanie podwyższone II° otyłości 35,0-39,9Wysokie III° otyłości >= 40,0Bardzo wysokie Klasyfikacja otyłości w zależności od BMI wg WHO, Report of a WHO "Consultation on Obesity", Genewa 1997 Normy BMI, ryzyko chorób Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego

12. Obwód pasa stanowi także cenny wskaźnik stanu zdrowia. Badania przeprowadzone w ostatnich latach w grupie kilkunastu tysięcy dorosłych osób wykazały, że wysokie ciśnienie tętnicze, zaburzenia oddychania, wysoki poziom cholesterolu i cukrzyca występują częściej u mężczyzn z obwodem pasa powyżej 102 cm i u kobiet z obwodem pasa powyżej 88 cm, w porównaniu do grupy osób szczupłych.Mężczyźni z obwodem talii powyżej 102 cm są 4,5 raza bardziej narażeni na występowanie cukrzycy insulinozależnej niż mężczyźni z obwodem pasa poniżej 94 cm. Podobnie kobiety z obwodem pasa powyżej 88 cm są 3,8 raza bardziej narażone na wystąpienie cukrzycy typu II niż kobiety z obwodem poniżej 80cm. Obwód pasa Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego

13. Otyłość typu "gruszka" - (udowo-pośladkowa) częściej występuje u kobiet. Rodzaje otyłości Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego

14. Otyłość typu "jabłko" - (inne określenia: otyłość brzuszna, wisceralna - tkanka tłuszczowa zlokalizowana jest głównie wewnątrz jamy brzusznej) częściej dotyczy mężczyzn. W otyłości typu "jabłko"występuje większe ryzyko chorób towarzyszących. Częściej pojawiają się zaburzenia metaboliczne, prowadzące do nadciśnienia tętniczego, choroby wieńcowej, cukrzycy i innych chorób układu krążenia. Rodzaje otyłości Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego

15. Cukrzyca typu II Nadciśnienie tętnicze Hiperlipidemia Udar mózgowy Niewydolność serca Choroba niedokrwienna serca (choroba wieńcowa) Kamica pęcherzyka żółciowego Zmiany zwyrodnieniowe stawów Nowotwory macicy, sutka, pęcherzyka żółciowego, jelita grubego, prostaty Zaburzenia oddychania w czasie snu Żylaki kończyn dolnych Zaburzenia hormonalne i powikłania ciąży Zespół X (obecnie nazywany zespołem polimetabolicznym) Choroby związane z otyłością Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego

16. dzieci i młodzież województwa kujawsko – pomorskiego w wieku 0 – 18 lat, u których stwierdzono nadwagę lub otyłość kryterium włączenia: BMI ≥ 25 Adresaci programu Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego

17. Zmniejszenie częstości występowania nadwagi i otyłości u dzieci i młodzieży w województwie kujawsko-pomorskim zwiększenie świadomości żywieniowej społeczeństwa, prozdrowotna modyfikacja modelu spożycia żywności, zmniejszenie częstości żywieniowych czynników ryzyka chorób dietozależnych, Cel programu Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego

18. wypracowanie modelu postępowania zwiększającego aktywność fizyczną i wzrost świadomości społecznej o roli ruchu w zachowaniu optymalnego stanu zdrowia i sprawności fizycznej, obniżenie częstości występowania przedwczesnej niepełnosprawności fizycznej, Cel programu Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego

19. zmniejszenie częstości występowania, hipercholesterolemii, hipertriglicerydemii, poprawa żywienia i aktywności fizycznej dzieci i młodzieży, zmniejszenie kosztów leczenia przewlekłych chorób niezakaźnych oraz skutków ekonomicznych niepełnosprawności i przedwczesnej umieralności, wdrożenie do systemu podstawowej i specjalistycznej opieki zdrowotnej metodologii oceny stanu odżywienia, jako jednego z podstawowych narzędzi wczesnej diagnostyki nadwagi i otyłości. Cel programu Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego

20. Organizacja programu Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego

21. Realizacja programu moduł wojewódzki Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego

22. Realizacja programu moduł powiatowy Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego

23. Realizacja programu moduł gminny Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego

24. Standardpostępowania w nadwadze i otyłości Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego Pielęgniarka, lekarz POZ Protokół badania I wizyta Data .......................... Imię nazwisko: ............................................................... pesel: ........................................ BADANIE PODMIOTOWE:a/ czynniki środowiskowe:rodzina:ojciec: otyłość tak □ nie □ matka: otyłość tak □ nie □ rodzeństwo: otyłość tak □ nie □

25. Standardpostępowania w nadwadze i otyłości Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego

26. Standardpostępowania w nadwadze i otyłości Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego BADANIE PRZEDMIOTOWE:Wzrost w cm .................Masa ciała w kg .................BMI..............RR .........mm/HgTętno........./min. Ocena rozkładu tkanki tłuszczowej: Obwody: talii .............cm, bioder ..................cm BADANIA DODATKOWE :cholesterol calk. …mg/dl, HDL…mg/dl, LDL…mg/dl, TG…mg/dl, Glukoza… mg/dl Rozpoznanie - otyłość prosta: tak □ nie □ nadwaga tak □ nie □ Inne rozpoznanie - ........................................................ Skierowanie do poradni specjalistycznej: tak □ nie □ Zalecenia dietetyczne……………………………………………………………………………………………………… Zalecenia w zakresie ruchu………………………………………………………………………………………………. BMI > 30 skierowano do WSD □

27. Standardpostępowania w nadwadze i otyłości Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego Protokół badania wizyta kontrolna Tabela porównawcza Data .......................... Imię nazwisko: ............................................................... pesel: ........................................

28. Standardpostępowania w nadwadze i otyłości Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego

29. Standardpostępowania w nadwadze i otyłości Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego

30. Realizacja programu w latach 2006 - 2011 Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego

31. Realizacja programu w roku 2013 (IX – XII) Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego

32. Obniżenie masy ciała pacjentów średnio o 1,2 kg na miesiąc Największy spadek masy ciała o 40 kg w ciągu 24 m-cy 27% leczonych schudło uzyskując prawidłową masę ciała o 15 – 35 kg w ciągu 2 lat Około 10 % pacjentów nie schudło - nieprzestrzeganie zaleceń Pozostałe osoby schudły w mniejszym stopniu lub przestały tyć, ale w związku z ich wzrostem BMI znacznie się obniżył. Wyniki leczenia 2006 – 2011 rok Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego

33. Efekt leczenia Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego

34. Hiperlipidemia – 27% Niedoczynność tarczycy 0,21% Zaburzenia węglowodanowe ze znacznym hiperinsulinizmem – 0,17% Nadciśnienie tętnicze – 0,4% Zaburzenia miesiączkowania - 0,11% Zaburzenia emocjonalne wymagające systematycznej terapii psychologicznej – 7% Wyniki objawy związane z otyłością 2006 – 2011 rok Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego

35. Wyjściowy obniżony poziom HDL cholesterolu u 24% pacjentów (średnia wartość 32 mg/dl) Po diecie wzrost do średniej wartości 46 mg/dl (norma > 40mg/dl) Wyjściowy poziom trójglicerydów podwyższony u 27% chorych (średnia wartość 189 mg/dl) Po diecie spadek do średniej wartości 117 mg/dl (norma do 135 mg/dl) Wyniki leczenia 2006 – 2011 rok Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego

36. Przywiązywanie wagi do zdrowej diety Wyniki Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego

37. Aktywny wypoczynek w rodzinie Wyniki Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego

38. 13 lat Październik 2006 Wzrost 164 cm, masa ciała 75 kg, BMI 29,3 Lipiec 2007 Wzrost 169 cm, masa ciała 59,2 kg, BMI 20,1 Ubytek masy o 15,8 kg Wzrost + 5 cm Wyniki leczenia Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego

39. 12 Lat Sierpień 2007 rok Wzrost 164 cm, masa ciała 81 kg, BMI 29,9 Grudzień 2007 rok Wzrost 164 cm, masa ciała 69,4 kg, BMI 25,8 Spadek masy ciała o 11,6 kg Wyniki leczenia Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego

40. Wyniki leczenia Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego

41. Wyniki leczenia Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego

42. Wyniki leczenia Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego

43. Wyniki leczenia Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego

44. Wyniki leczenia Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego

45. schudła 23 kgurosła 9 cm Wyniki leczenia Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego

46. schudła 31 kg Wyniki leczenia Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego

47. Opinie uczestników programu Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego Czy nadwaga / otyłość są rozumiane jako: zaburzenie? choroba? problem? Rodzice na pytanie o swój stan zdrowia odpowiadają często „dobry” – mimo widocznej otyłości

48. Opinie uczestników programu Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego • Współpraca i zmiana postaw zdrowotnych powinna dotyczyć całej rodziny • Matka o córce 8 letniej • „Ona chce schudnąć a jest regularnie dokarmiana przez babcię” • (u dziadków częsta reakcja niepokoju lub niezgody na dietę).

49. Opinie uczestników programu Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego • Jedzenie jest dla niektórych dzieci istotnym elementem dobrostanu psychicznego. • Chłopiec 11 letni o oczekiwaniach wobec rodziców • „Mają mi pozwolić grać w komputer bez ograniczeń, jeść chipsy, leżeć i nic nie robić, przygotowywać obiady takie jak ja chcę.”

50. Opinie uczestników programu Program jest współfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego • Dzieczynka 15 letnia przez 3 mce schudła 6 kg • Na pytanie co pomogło? • „Mniejsze porcje, dużo chodzenia, trochę jazdy na rowerze”