استخرهاي شنا رهنمود هاي بهداشتي تابستان 1387 رحيم دواني – كارشناس آزمايشگاه آب و فاضلاب

1. استخرهاي شنا رهنمود هاي بهداشتي تابستان 1387 رحيم دواني – كارشناس آزمايشگاه آب و فاضلاب مركز بهداشت شهرستان شيراز

2. استخر هاي شنا تعريف:استخرهاي شنا به حجم مشخصي از آب اطلاق ميشود كه معمولا در يك فضا با ابعاد و اندازه مشخص محصور شده است.و معمولا از منابع آب آشاميدني تا مين مي گردد كه البته تصفيه مي شود و بعد گندزدا به آن اضافه مي شود. به اشكال مربع مستطيل دايره و بيضي و اََشكال ديگر ساخته مي شود. و هم چنين بر حسب مورد مصرف داراي طول و عرض و حجم و عمق معيني هستند. از بتـون –فولاد–آلومينيومو فايبر گلاس وغيره ساخته مي شوند كف بدنه اغلب از سيمان يا كاشي يا سراميك است

3. آب استخر يك تركيب فوق العاده ناپايدار است واز عوامل زيادي تا ثير مي پذيرداز جمله 1-عوامل انساني= پوست – باكتري- چربي بدن –عرق- ادرار- مدفوع – كرم ومواد آرايشي 2-عوامل محيطي: باران- آلودگي هوا- جلبكها- قارچها- گاز ها- تابشنورخورشيد و در درجه حرارت و غيره 3-عوامل ساختماني:طرز نگه داري- رعايت بهداشت- شستشوي معكوس- ضد عفوني كننده ها- صافي و غيره

4. انواع استخر ها از نظر تغذيه آب و تامين آب الف: استخرهاي پر و خالي شونده:اين استخر ها با آب تازه پر شده- براي دوره زماني مشخص مورد استفاده قرار مي گيرد –سپس آب آن تخليه مي شود و استخر تميز مي گردد – وبعد مجددا آب گيري مي شود ب: استخر هاي با گردش آب:در اين استخر ها آب توسط پمپ از سيستم تصفيه عبور نموده و بعد از گندزدايي مجددا به استخر برگشت داده مي شود . از دست رفتن آب توسط (تبخير- آب شستشوي معكوس صافيها- ريخت و پاش – و آبي كه بايد دور ريخته شود) با آب تازه جايگزين مي گردد. اين روش بهترين روش است 1-از نظر بهداشتي بهترين حالت را دارد. اتلاف آب كم است. كنترل بهداشتي آن دقيق و آسان است .

5. ج : استخر هاي با جريان مداوم در اين گونه استخر ها بطور مرتب جرياني از آب تازه قابل قبول بدون تصفيه به استخر وارد مي شود و اين آب جايگزين آب خروجي سر ريز مي شود. مشكلات 1- حجم آب مورد نيازبراي تزريق به استخر زياد است. 2- براي حفظ بهداشت در استخر بايد كنترل شديدي بر تعداد شناگران انجام شود 3- به تعداد شنا گران در هر روز بايد 1500ليتر آب تازه به استخر تزريق شود . 4- آلودگي از طريق رقيق سازي با آب كاهش مي يابد.

6. اهمييت بهداشتي آب استخر هاي شنا الف:خطرات ميكروبي:آب استخر محل مناسبي براي انتقال بيماري هاي پوستي و عفوني مي باشد كه شامل: تب تيفوييد –سالمونلا ها-شيگلا ها-كليفرم ها –استافيلو كوك ها –استرپتو كوك ها – سودو موناس ها تك ياخته ها مانند ژياديا كرپتو سپوريديوم هاانگلها مانند شيستوزوما قارچ ها ما يكو باكتريوم و عفونت پاي شنا گران (خارش پاي شناگران) ب:خطرات شيميايي: تركيب مواد گندزدا با مواد آلي موجود در آب توليد مواد جانبي مي كندكه اين تركيبات از طريق تنفس –گوارش- وپوستي مي تواند مشكل آفرين باشدمانند تري ها لو متان ها . مواد شيميايي مصرفي در استخر هاي شنا شامل (1 –اسيدها -2- قلياها -3-جوش شيرين -4سولفيت وگند زدا ها ماند كلرازنبرميدو غيره. مسير تاثير مواد شيميايي بر روي بدن انسان 1-پوست2 بينايي3راه تنفس4راه خوراكي

7. اصول تصفيه آب استخر شنا چرا آب استخر نياز به تصفيه دارد. 1-آب راعاري از باكتري ها ي بيماريزا نمايد 2-آب را عاري از ويروسهاي بيماريزانمايد. 3-از انتقال بيماريهاي شنا گران به يكديگر از طريق آب جلو گيري نمايد. 4-از رشد جلبكها در آب جلوگيري نمايد. 5-اطمينان دهد كه آب سمي و آزار دهنده براي شنا گران نمي باشد. 6-از تشكيل مزه يا بوي نا خوشايند جلو گيري نمايد. 7-آب را شفاف سازد و از كدورت آب جلو گيري نمايد. 8-از خوردگي لوله ها و وسايل داخل استخر جلو گيري نمايد. 9-از تشكيل رسوبات آهكي در سطوح استخر جلو گيري نمايد. 10-استخر را هميشه يك محيط سالم نگه دارد. 11-استخر هميشه قابل شنا كردن باشد.

8. تصفيه آب استخر و انواع صافي ها مراقبت از آب استخر تصفيه ناميده مي شو كه عبارت از جداسازي آلودگي ها مواد آلي مواد معدني ساير موادي كه در استخر يافت مي شود روش هاي تصفيه آب همراه با اختراعات و ابداعات بشر متحول شده است كه مهمترين آنها صافي ها مي با شد انواع صافي ها : مدل هاي مختلفي از صافي ها مورد مصرف قرار مي گيرند كه مهمترين آنها كه در استخر ها بكار مي روند عبارتند از الف –صافي شني با فشار معمولي ب - صافي شني با فشار بالا ج- صافي هاي كارتريج

9. صافي شني با فشار متداول: به علت شستشوي معكوس ناكافي يا مصرف كم كلر ممكن است توده هاي آلي در خلال عمل بر روي لايه شني تشكيل شودتوده آلي به شكل گلوله هايي از شناليافمو وغيره به هم چسبيدهو شستشوي معكوس را ناكار آمد كند ودر نهايت باعث حمل ذرات آلوده به درون استخر شوند . از عوامل اصلي تشكيل دهنده شيار در صافي كه باعث مي شود صافي خوب كار نكند و آب مناسب نباشد 1-غلظت بالاي كلسيم2-مصرف بيش از حد آلوم3-افزايش قليايي هااست كه اين عمل طي چند ماه صورت مي گيرد . صافي شني با فشار بالا فيلتر شني با فشار با لا آب را با فشار از ميان بستر صافي با سرعت هفت برابر بيشتر نسبت به صافي شني معمولي، عبور مي دهد و كارايي خيلي بالايي دارد . ظر فيت نگه داري آلودگي در اين فيلتر هابيشتر است . در طي شستشوي معكوس ،با ميزان آب كمتر، عمل شستشوي بهتري، صورت مي گيرد .

10. 3-صافي هاي كار تريج :اين صافي ها براي استفاده خانه ها ي مسكوني و استخرهاه كوچك كاربرد دارد كارتريج هاي عمقي از لايه هاي گوناگون مشبك يا شكافدار ساخته شده اند . كارتريج هاي سطحي از كاغذ هاي چيندار يا مصنوعي ساخته شدهاند . ناخالصي ها روي سطح كاغذگير افتاده و جدا مي شوند و در نتيجه كيفيت تصفيه آب به سطح عالي مي رسد . كارتريج هاي آلوده را از داخل تانك صافي در آورده و در محلول ماده شيميايي غوطه ور مي كنند و بعد تميز ميكنند . در كل صافي كارتريج گران قيمت است –نگه داري مناسب نياز دارد –مواد شيميايي جهت پاك كردن نياز دارد .

11. فيلتراسيون غشليي كه گاهي فرآيندغشايي تحت فشار نيز گفته مي شود بر فرآيند هاي متعارف تصفيه مزيت هايي دارد. • 1 – حذف مواد جامد بدون ماده منعقد كننده تا كدورت 200 واحدNTU • 2 – توليد آب فيلتر شده بسيار خوب و قابل اطمينان . • 3 – حذف لگاريتمي بسيار زياد ژيارديا و كرپتوسپوريديوم . • 4 - فضاي مورد نياز بسيار كم . • 5- كمترين آزمايش هاي مورد نياز . • 6 – پساب شستشوي معكوس بدون كلر كه به راحتي دفع مي شود . • 7 – مطابقت با قوانين شرب • 8 – تعداد تصفيه خانه هاي فيلتراسيون غشايي در حال ازدياد است .

12. طبقه بندي استخرهاي شنا بر حسب حجم استخر هاي خصوصي با حجمكمتر از 200 متر مكعب استخر هاي هتل ها و مجتمع هاي تفريحي با حجم 300-200 متر مكعب استخر هاي ورزشي با حجم 3000-400 متر مكعب پارك هاي آبي با حجم بيش از 3000 متر مكعب

13. محاسبه حجم آب استخر اول بايد بدانيم عمق استخر چقدر است . 2 / ( بيشترين عمق + كمترين عمق ) = عمق متوسط 5/3 =2/ (3+6 ) استخر هاي چهار گوش : طول * عرض * عمق متوسط استخر هاي بيضي شكل : طول * عرض * عمق متوسط * 89/0 استخر هاي گرد :قطر * قطر *عمق متوسط * 78/0 استخر هايي با اشكال نا مشخص : بزرگترين طول * بزرگترين عرض * عمق متوسط * 85/0

14. پارامترهاي مهم در طراحي و تصفيه آب استخر • ميزان گردش آب • زمان لازم براي جابه جايي كامل آب استخر • حداكثر ظرفيت تعداد شناگران • حداكثر دما • سرعت آب در لوله ها • ميزان آب تازه اضافه شده • سرباز و سرپوشيده بودن استخر

15. زمان جابه جايي و سيركولاسيون زمان جابه جايي به صورت تئوري عبارت است از مدت زماني كه طول مي كشد حجمي از آب معادل كل آب استخر كه يك دور از سيستم تصفيه عبور كند ساعت جا بجايي=حجم استخر به متر مكعب تقسيم بر ظرفيت عبور آب از فيلترها (متر مكعب در ساعت) به صورت عملي ثابت گرديده است كه اگرآب استخر هفت بار از سيستم تصفيه بگذرد تنها حدود99در صد از آب سيستم تصفيه عبور مي كند

16. حداكثر ظرفيت شناگران 1=حداكثر ظرفيت ايمن شناگران 2= حداكثر ظرفيت تعداد شناگران بر اساس سطح استخر =تعداد شناگران را كه به صورت ايمن مي تواننداز اين استخر ها استفاده كنند محاسبه گردد. يك شناگر به ازاء هر 2.2متر مربع=براي استخرهاي كم عمقزير يك متر عمق يك شناگر به ازاءهر 2.7 متر مربع =براي استخر هاي با عمق 1تا1.5 متر عمق يك شناگر به ازاء هر4متر مربع = براي استخر هاي عميق با بيش از 1.5 متر مربع عمق

17. حداكثر ظرفيت تعداد شناگران اين ظرفيت نشانگر ظرفيت سيستم تصفيه براي پوشش تعداد شناگران مجاز ميباشد تعداد شناگران مي تواند بر اساس جابه جايي آب سيستم گردش فيلتر مي تواند بدون از دست رفتن كيفيت آب باشد . در اين حالت آب استخر نبايد شفافيت خود را از دست بدهد و آلودگي ميكروبيبايد از حد مجاز كمتر باشد حداكثر ظرفيت تعداد شناگران(متر مكعب)=دبي گردش آب استخر از سيستم تصفيه (متر مكعب در ساعت) تقسيم بر 1.7

18. شيمي آب استخر • يكي از وظايف مسول فني استخر كنترل شيمي آب استخر است كه شامل : • ارتباط كلر با پ هاش • استفاده از جلبك كش ها است • استفاده از مواد شيميايي است . • استفاده از مواد گندزدا است. • جلو گيري از رسوب گذاري آب است . • جاو گيري از خوردگي لوله ها است . • تعيين سختي آب است • تعيين قلياييت آب است

19. pH آب استخر يك مسيول فني استخر بايد بداند پهاشيعني چه Phيعني پتانسيل منفي يون هيدروژن موجود در آب Ph از صفر تا چهارده متغير است 14 7 0 قلياييخنثياسيدي عامل رسوب گذارعامل خوردگي

20. پس از صفر تا 6.9آب اسيدي است . • از 7 تا14 آب قليايي است • اگر يك ماده مانند جوش شيرين به آب اضافه شود آب قليايي مي شود • اگر يك ماده مانند ا سيد كلرييدريك به آب اضافه شود آب اسيدي مي شود. • آب استخر شنا در مقياس phبايد كمي قليايي باشد . • بهترين ph آب استخر بين 7.2 تا 8 مي باشد . • بهترين محدوده ph آب استخر بين 7.4 تا 7.6 مي باشد . • در ph اسيدي زير 7الف - خوردگي لوله هاي تصفيه م مشاهده مي شود . • ب-بوي كلر به مشام مي رسد . • ج- سوزش پوست رخ مي دهد .

21. در ph 8، فلزات آهن و كلسيم ايجاد رسوب مي كند • . • Ph قليايي ،ايجاد كدورت در آب مي كند • . • Ph قليايي ،آب غير شفاف مي شود . • Ph قليايي،آب رسوب گذاري شديد دارد . • Ph قليايي، بازده كلر زني كاهش مي يابد .

22. رابطه كلر و ph وچگونگي توليد اسيد هيپو كلروس اسيدهيپو كلرو يكي از دو نوع كلر باقيمانده، موثر ترين عامل گندزدا در دسترس است . اثر گند زدايي يون هيپو كلرو يك صدم اسيد هيپو كلرو است . Ph hoclocl هيپو كلروس اسيديون هيپو كلريت 5 100 0 6 97-98 2-3 7 83-75 17-25 7.2 68-57 32-43 7.5 58- 47 42-53 7.8 40-032 60 -68 8 32 -33 67 -68 9 3 -5 95 -97

23. جدول تخمين كارايي انواع كلر باقيمانده نوعكارايي تخميني در مقايسه با hocl اسيد هيپو كلرو 1 يون هيپو كلريتيك صدم دي كلرآمينيك هشتادم منوكلرامينيك صد و پنجاهم

24. كاهش ph آب استخر: • كلسيم هيپوكلريت يا سديم هيپوكلريت بعنوان گندزدا ph آب راكمي پايين مياورد • افزايش اسيد مورياتيك ph آب راكاهش ميدهد • افزايش اسيد جهت كاهش ph زماني به كارميرود كه استخرخاليست • پودرسديم بي سولفيت نيزبراي كاهش ph آب استخربه كارميرود • اين مواد رابايد با آب مخلوط كرد وبه خط جريان چرخش آب استخرتوسط پمپ تغذيه شيميايي وارد شود • دربعضي كشورها ازگازco2 براي كاهش ph آب استفاده مي شود .

25. افزايش ph • استخرهايي كه از گازكلراستفاده ميكنند كاهش ph درآنهامشاهده ميشود • جوش شيرين براي افزايش ph آب استخرشنا به كارميرود • كربنات سديم نيزبراي افزايش ph آب استخرشنا به كارمي رود

26. قلياييت كل : • كاهش قلياييت كل ميتواند باعث ايجاد خوردگي شديد اتصالات شود • قلياييت كل حالت بافري آب است كه از تغييرات شديد ph آب جلوگيري ميكند • قلياييت نشاندهنده مقداربي كربنات وكربنات وهيدروكسيد موجود درآب است • قلياييت كل آب استخربايد بين 50 تا 150 ppm برحسب كربنات كلسيم باشد • قلياييت بي كربنات باعث سوزش بدن نميگردد • تاph = 3/8 • قلياييت هيدروكسيد اگرحضورداشته باشد حتما ph آب بالاتر4/9 است كه باعث سوزش شديد ميشود • اگرقلياييت از 50 ميلي گرم درليتركمترباشد تغييرات سريع درph آب رخ ميدهد • اگرقلياييت بيش از 300 باشد تنظيم ph آن آب بسيارسخت است

27. تنظيم قلياييت : • بـراي افزايش قلياييت كل سديم بي كربنات به آب اضافه ميكنيم • يك ونيم پوند سديم بي كربنات براي هرده هزارگالن آب ده ميلي گرم قلياييت كل راافزايش ميدهد • افزودن جوش شيرين باعث افزايش قلياييت ميشود • كاهش قلياييت : • براي كاهش قلياييت بي سولفيت سديم به كارمي بريم . • 850 گرم بي سولفيت سديم يا 8/0 ليتراسيد مورياتيك به ده هزارگالن (‌38 مترمكعب آب ) ده ميليگرم قلياييت آب را كاهش ميدهد

28. سختي كل : • سختي وقلياييت ارتباط نزديكي با هم دارند • دونوع سختي درآب وجود دارد : سختي كربناته (‌موقت ) وسختي غيركربناته ( دايم ) • سختي ميتواند باعث جرم يا گرفتگي درلوله هاي جريان آب استخرشود • رسوب كلسيم باعث بيرنگ شدن كاشي هاي استخرميشود • افزايش هيپوكلريت كلسيم به عنوان گندزدا باعث افزايش سختي كلسيم ميشود • سختي بيش از 500 تا600 ميليگرم برليتربراي استخرهاي شنامناسب نمي باشد • كل مواد جامد حل شده (TDS): • كه شامل مواد معدني،ادرار، نرم كننده هاوغيره است • TDS بالا باعث غيرشفافي آب ميشود • TDS بالا باعث كف آلود شدن آب ميشود

29. صافي شني وايجاد شفافيت درآب : • متداولترين تركيباتي كه براي تصفيه آب به كارميرود سولفات آلومينيوم ميباشد كه به آن آلوم ميگويند • سولفات آلومينيوم متدوالترين لخته كننده است كه براي صافي شني به كارميرود • سولفات آلومينيوم درPH7.2 تا 6/7 خيلي خوب جواب ميدهدوبه شكل توده هاي سفيد يا ژلاتيني برف مانند رسوب ميكنند. • رسوب درصافيها شبكه ژلاتيني تشكيل ميدهد وآب شفاف ميشود • آلوم بايد درناحيه اي بين خروجي آب استخروصافيها به آب اضافه شود • آلوم اضافي ميتواند باعث سوزش چشمها شودوچسبندگي درپوست ومو بوجود آورد

30. جلبك كشها: • آب گرم ،PH بالا ، نورخورشيدسبب رشد جلبكها ميشود • جلبكها مشكل اصلي استخرهاي روبازاست • جلبكها باعث : • كاهش كلر • ايجاد كدورت درآب • لزج شدن سطح استخر • توليد بوي بدميشود • راه جلوگيرازرشد جلبكها: • تنظيم PH 7.4 تا 6/7 • تنظيم كلربيش از يك ميليگرم درليتر • استفاده ازسولفات مس 2 ميليگرم درليتر • استفاده ازتركيبات آمونيوم نوع چهارم

31. ضدعفوني كننده ها دراستخرها: • ازمدتها قبل آب به عنوان يك محيط انتقال بيماري شناخته شده است • روشها مختلفي براي تصفيه آب به كارگرفته شده است • روشهاي فيزيكي :كاربرد حرارت • استفاده ازيونهاي فلزي مانند : نمكهاي نقره ومس • تابش مانند: اشعه ماورابنفش • قلياها واسيدها مانند : سولفاميك اسيد • اكسيد كننده ها مانند : هالوژنها ، ازن • ايجاد كلرازسديم كلرايد

32. امروزه استفاده ازكلروتركيبات كلربيشترين كاربرد را درگندزدايي آب دارد • گازكلر • گازكلربراي مصارف تجارتي ازالكتروليزنمك طعام تهيه ميشود • درون سيلندرفولادي فشرده با درجه خلوص 9/99 تهيه ميشود • دردرجه حرارت اتاق سبزمتمايل به زرد است • 2 تا دونيم برابرازهواسنگين تراست • دركپسولهاي 60 ، 300تا 800 كيلوگرمي تهيه ميشود • هنگام كارايمني كامل بايد رعايت شود • حمل ونقل آن بايد با احتياط كامل صورت گيرد • تاثير گازكلربهتراز بقيه اشكال كلرميباشد زيراناخالصي آن خيلي كم است

33. 2-كلسيم هيپو كلريت • مخلوط خشك و نسبتا پايداري از كلر استبا نسبت كلر 50درصدكلسيم 28 در صدو اكسيژن 22درصد و يك تركيب قوي اكسيد اكننده(كلر 50%واكسيژن 22%ميشود 72% ) • بـه صـورت دانـه تـوده يـا قـرص مي باشـد كــه معمولا با خلوص 65%تا 70% توليد مي شود. • تهيه كلسيم هيپو كلريت احتياج به زمان بيشتري نسبت به گاز كلر دارد . • گرانول هاي پركلرين بايد در ظرف پلاستيكي با اب مخلوط شده و 30تا60 دقيقه بماند تا كلسيم هيدروكسيد و مواد غير محلول ته نشين شوند –محلول سبز رنگ بالاي رسوب مواد قابل مصرف مي باشدكه توسط پمپ كلر به جريان آب استخر تزريق مي شود • CA(OH)2 به شكل رسوب در ظرف مي ماند يا به شكل معلق در مي آيد و به تدريج در پمپ تغذيه تشكيل مي شود • بهترين روش براي جلو گيري از رسوب ،تميز كردن با مورياتيك اسيد 10/1 در صد مي باشد • كلسيم هيپو كلريت را نبايد به طور مستقيم به استخر اضافه كرد زيرا موجب كدورت آب استخر مي شود • كلسيم هيپو كلريت خاصيت جلبك كشي بسيار مناسبي دارد. • براي جلبك كشي اطرافا ستخر شنا مانند منافذ سوراخ ها بايد از هيپو كلريت به شكل گرد استفاده كرد .

34. سديم هيپو كلريت • يا سفيد كننده خانگيدر غلظت بالا براي ضد عفوني آب استخر بكار مي رود . • سفيد كننده خانگي 5تا5.5 درصد كلر فعال دارد . • سفيد كننده براي مصارف صنعتي 8 –تا 10 درصد كلر فعال دارد. • غلظـت 10 تـا16 درصـد كلــر فعـال براي استخر هاي شنا بكار مي رود . ولي محلول 12%رايج است • آب ژاول بر خلاف پر كلرين رسوب ايجاد نمي كند . • آب ژاول يا سديم هيپو كلريت بسيار ناپايدار است و بيشتر از 16%نمي توان آنرا تهيه كرد . • گرما- رطوبت- نور خورشيد –سبب از بين رفتن سديم هيپو كلريت ميشود • عمر مفيد آن 60تا90 روز است . • سديم هيپو كلريت گران تر از كلسيم هيپو كلريت مي باشد .

35. شرکت تحقيقات پيشرفته Electro Chlorination(تهيه کلر در محل) بطور خلاصه تکنولوژی ساده و عملی تبديل نمک يا آب شور به هيپوکلريت سديم درجه يک در نقطه مصرف راElectro Chlorinationگويند.

36. فرآورده هاي جانبي كلر و تركيبات كلر پس از افزودن كلر و تركيبات آن به آب موادي در آب يافت شدند كه به آن ها تري هالو متان مي گويند اين محصولات شامل :1-تري هالو متان ها 2 –هالو استيك ها 3-هالو استو نيتر يل ها 4 –هالو كتون ها 5 – آلدييد ها 6- كلروفنل

37. تري هالو متان ها را مي توان به عنوان شاخصي براي حضور ساير فر آورده هاي فرعي كلر زني به آب بكار برد • تري هالو متان چيست :تركيباتي هالوژن درا با يك اتم منفرد با فرمول CH3x كه در اين فرمول x ممكن است فلويور ،كلر،برم،يد و يا تركيبي از آنها باشد . • چهار نوع از آنها اهمييت زيادي دارند –شامل بروموفرم –دي برو مو كلرو متان –برومو دي كلرو متان =وكلروفرم • كه كلروفرم متداول ترين آنها مي باشد • در طي ضد عفوني كردن آب با كلر و تركيبات آن مواد بالا تشكيل مي شود

38. چه فاكتورهايي در تشكيل تري هالو متان ها موثر است • Ph هر چه آب قليا يي تر باشد هالو متان هاي بيشتري تشكيل مي شود • كلر – هر چه ميزان كلر در آب بيشتر باشد هالو متان هاي بيشتري تشكيل مي شود • رنگ - هر چه ميزان رنگ در آب بيشتر باشد هالو متان هاي بيشتري تشكيل مي شود • كدورت - هر چه ميزان كدورت در آب بيشتر باشد هالو متان هاي بيشتري تشكيل مي شود • مواد آلي- هر چه ميزان مواد آلي در آب بيشتر باشد هالو متان هاي بيشتري تشكيل مي شود

39. نرخ تشكيل و غلظت تري هالو متان به شش عامل بستگي دارد . 1 – مقدار مواد آلي اوليه 2 – مقدار كلر آزاد باقي مانده . 3 = دماي آب 4 = PH آب 5= غلظت برم در آب 6 = زمان تماس كلر

40. مقدار مواد آلي اوليه = در صورتيكه مواد اوليه در آب وجود نداشته باشد هيچ گونه تري هالومتاني تشكيل نمي شود . مقدار كلر آزاد باقيمانده = مقدار كلر آزاد باقيمانده به طور مستقيم در تشكيل تري هالومتان تاثير دارد . دماي آب = دماي آب به طور مستقيم در تشكيل تري هالومتان تاثير مي گذارد .دماي زياد ،سرعت تشكيل آن را افزايش مي دهدميزان آن در تابستان در دماي 25 درجه دو برابر ميزان تري هالومتان در زمستان در دماي5 درجه است . PH= نرخ تشكيل تري هالومتان به طور چشم گيري از PH آب تاثير مي گيرد . PH زياد و قليايي واكنش و مقدار THM را افزايش مي دهد . غلظت برم = سرعت واكنش بين برم و مولكول هاي اوليه سريع تر از كلرومواد ادليه است .و مقدار تري هالومتان ها در مدت زمان كمتري افزايش مي يابد . زمان تماس كلر = ميزان تري هالو متان تابع مدت زمان تماس كلر است . زمان تماس طولاني سبب ايجاد تري هالومتان باغلظت زياد مي شود . استفاده از ازن وكربن فعال دانه اي يك روش موثر براي كنترل ميزان تري هالومتان ها است.

41. اثرات بهداشتي = كلروفرم روي سيستم اعصاب مركزي اثر گذاشته و اختلاتي را ايجاد مي كند . • كلروفرم روي كبد و كليه تاثير سو دارد . • در امريكا بين سرطان مثانه و كلروفرم رابطه يافته اند . • در آب خام تري هالو متان موجود نمي باشد • كلروفرم از طريق دهان –تنفس وتماس پوستي جذب بدن ميشود . • سازمان حفاظت محيط زيست امريكا تركيبات تري هالو متان را به عنوان مواد سرطان زا معرفي كردهاست • سازمان جهاني بهداشت نيز تري هاتومتان را به عنوان مواد سرطانزا معرفي كرده است . • وجود تر كيبات شيميايي آلي – عرق – ادرار- باقيمانده صابون بر روي بدن شناگران مواد آرايشي و كرم هاي ضد آفتاب و ضد سوختگي و همچنين وجود- جلبكها در ابهاي استخرهاي شنا را مي توان از عواملتشكيل دهنده ي تري هالوژنها دانست .

42. دي كلرو ايزوسيانورات ها سيانورات هاي كلردار اغلب به عنوان كلر پايدار ناميده مي شدندو براي ضد عفوني استخرها بكار مي روند 60% كلر دارند و به شكل نمكهاي سديم و پتاسيم مورد مصرف دارند. فوايد: پايداري كلر – عدم وجود رسوب – كاهش ناچيز PH‍ معايب: كلر آزاد كم و باكتري كشي كند و در مقابل جلبكها بي اثر هستند.

43. برم: برم در درجه حرارت اتاق به صورت مايع قرمز رنگ يا قرمز قهوهاي بوده و سه بار از آب سنگين تر است. آماده سازي آن فوق العاده خطرناك است و سطح پوست را مي سوزاند. مزايا: كمتر از كلر چشم را تحريك مي كند. اكسيد كننده – ضد عفوني كننده – جلبك كش قوي بوده است و محلول است. معايب: قابليت انفجار - PH‍ آب را كاهش مي دهد و بوي تند دارد و آب را مي تواند به رنگ سبز در بيآ ورد. باعث لكه دار شدن ديوار استخر و كف آلود شدن آب شود. برم از كلر 10 برابر گران تر است.

44. يــد • يد در حالت آزاد به شكل جامد و به رنگ آبي متمايلبه سياه وجود دارد . • در حالت آزاد حلاليت كم در آب دارد .بنابر اين يدور پتاسيم كه در آب خيلي محلول است به جاي يد مصرف ميشود • يد آزاد به محض آزاد شدن با آب تركيب شده و ايجاد اسيد هيپو آيودوس را مي نمايد كه يك اسيد ضعيف و يك ضد عفوني كننده خوب است . • بطور كلي يد در مقابل جلبك ها بي اثر است • يد از كلر گران تر است . • معمولا ميزان يد در آب بايد بالاي 1 ميلي گرم در ليتر باشد .

45. ازن: O3‍ اجزايتشكيل دهنده ازن همان اكسيژن است.. هر مولكول ازن از 3 اتم اكسيژن به هم چسبيده تشكيل شده است مولكول ازن ناپايدار بوده و ميل زياد به واكنش دارد. قدرت اكسيد زايي ازن به مراتب از اكسيژن بالاتر است . اكسيدزايي ازن به دليل ميل واكنش ازن با اتصال دو تايي كربن كر بن و اتم هاي دو گانه مانندنيتروژن و سولفور مي باشد ازن به عنوان ماده ضد عفوني كننده قوي بيش از يك صد سال است كه مورد استفاده قرار مي گيرد . O2+نور خورشيد = 2oo+o 2 =o3 نام ازن از كلمه يوناني به معني بو كردن يا بو دادن است .ناشي شده است . بوي ازن هنگام صاعقه و هنگام استنشاق در اطراف دستگاه كپي مشاهده مي شود يوناني ها به بوي ازن بوي رعد و برق مي گفتند . ازن به شكل طبيعي در ارتفاع 30 كيلومتري سطح زمين بر اثر بر خورداشعه ماورا بنفش خورشيد با اكسيژن به وجود ميآيد ولايه اي را تشكيل مي دهد كه محافظ وجود زندگي بر روي كره خاكي است .

46. مزاياي استفاده از ازن • ازن باكتري و قارچها را نابود مي كند و اسپور تك ياخته را از بين مي برد و ويروسها را غير فعال مي كند. • ازن آلودگي هاي آلي در آب را اكسيد مي كند. • ازن به عنوان منعقد كننده باعث حذف مواد جامد كلوييدي در فيلترها مي شود. • ازن باعث از بين رفتن بو- طعم در آب مي شود. • ازن باعث كاهش مصرف كلر در آب مي شود. • ازن بر روي PH‍ آب تاثير خاصي ندارد. • باكتريها به مرور زمان نسبت به ازن مقاوم نمي شوند. • ازن در جا و محل توليد تزريق مي شود. • خطر انفجار و انبارداري را ندارد. • خواص رنگيشدن اهن و ساير فلزات محلول در آب را كاهش مي دهد. • ازن 50%سريع تر از كلر از غشاي سلولي عبور مي كند . • ازن حتي در غلظت كم نيز قدرت ضد عفوني بالايي دارد . • ازن هنگام تبديل شدن به اكسيژن هيچ گونه محصولات جانبي خطرناكي توليد نمي كند • ازن تعداد وسيعي از ميكروب ها را خيلي سريعتر از كلر از بينمي برد

47. معايب ازن: • نصب دستگاه گران قيمت است . • اگر برق قطع شود توليد ازن متوقف مي شود . • باقيمانده ازن بايد ازآب حذف شود . • ازن در آب باعث تشديد جراحت در پوست بعضي از شناگان مي شود . • ازن را بايد حتما با يك گندزدا ديگر مانندكلر به ميزان0.5 تا 0.6 به كار برد .

48. نقره يونيزه شده و نمك هاي نقره • نمك هاي نقره قدرت ميكروب كشي خيلي خوبي دارداما سرعت ميكروب كشي آن بسار كند است . • قيمت بالاي آن كار برد آنرا محدود مي كند / • سيستم نمك نقره نمي تواند جانشين كلر شود . • معمولا همراه مصرف نقره از كلر هم استفاده مي شود به ميزان 0.4ميل گرم در ليتر . • چون نقره خاصيت اكسيد كنندگي ندارد در صافي هانقش مثبتي در زدودن بار مواد • آلي ندارد. • مزايامصرف نقره • جراحت چشم كم • بوي كلر كم • مصرف كلر كم • بدون تاثير بر پ هاش آب معايب مصرف نقره • كشتن باكتريها با سرعت كم • مقاومت بعضي از باكتري ها نسبت به نقره . • اكسيداسيون خيلي پايين . • شستشوي معكوس مكرر . • لكه دار شدن ديواره ها و كف استخر توسط نقره.

49. آآزمون هاي آب استخر 1- آزمون كلر 2-آزمون پ هاش 3-آزمون قليا ييت / 4 آزمون مواد جامد محلول . 5- آزمون سختي كل . 6- آزموناشباع لانگلير

50. آزمون كلر:1-روش ارتو توليدين 2-روش DPDيا دي اتيل پارا فنيلين ديامين 3- ديسك رنگي 4 كيت رنگ سنجي دستي 5- فتو متر ديجيتالي دقيق