490 likes | 738 Views
THERMODYNAMICA Hoofdstuk 7 (Deel 1). lic . Dirk Willem. Entropie. Ongelijkheid van Clausius. Ongelijkheid van Clausius: = 0 : intern reversibel < 0 : intern irreversibel T : temperatuur begrenzing. p. A. v. Entropie. Ongelijkheid van Clausius.
E N D
THERMODYNAMICA Hoofdstuk 7 (Deel 1) lic. Dirk Willem
Entropie • Ongelijkheid • van Clausius Ongelijkheid van Clausius: = 0 : intern reversibel < 0 : intern irreversibel T: temperatuur begrenzing p A v
Entropie • Ongelijkheid • van Clausius Ongelijkheid van Clausius: rev. motor: in 6.2: TH QH QH Wnet,rev Wnet,irrev rev irrev QL,irrev QL TL
Entropie • Ongelijkheid • van Clausius Ongelijkheid van Clausius: irrev. motor: TH QH QH Wnet,rev Wnet,irrev rev irrev QL,irrev QL TL
Entropie • Ongelijkheid • van Clausius Ongelijkheid van Clausius: Conclusie: < 0 : interne irreversibiliteiten binnen systeem = 0 : geen interne irreversibiliteiten binnen systeem > 0 : onmogelijk
Entropie • Ongelijkheid • van Clausius • Def. entropie Definitie entropie Intern rev. kringproces 1 → 2 → 1 : C A
Entropie • Ongelijkheid • van Clausius • Def. entropie Definitie entropie Intern rev. kringproces 1 → 2 → 1: Intern rev. kringproces 1 → 2 → 1 : Conclusie: C A C B
Entropie • Ongelijkheid • van Clausius • Def. entropie Definitie entropie is : • onafhankelijk van het (intern rev.) proces • afhankelijk van begintoestand 1 en eindtoestand 2 • de verandering van een toestandsgrooth., nl. entropie S
Entropie • Ongelijkheid • van Clausius • Def. entropie Definitie entropie S1 : entropie begintoest. S2: entropie eindtoest. SI-eenheid(S): J/K Oneindig kleine entropieverandering: intern reversibel
Entropie • Ongelijkheid • van Clausius • Def. entropie Definitie entropie Specifieke entropie: s = S / m SI-eenheid (s) = J/kg.K
Entropie • Ongelijkheid • van Clausius • Def. entropie Definitie entropie Voorbeeld Gegeven: V1 = 0,010 m³ T1 = T2 =300K V2 = 0,020 m³ m = 2,00kg R = 287 J/kg.K Gevraagd: ΔS? Oplossing: 1 2
Entropie • Ongelijkheid • van Clausius • Def. entropie Definitie entropie Voorbeeld Eerste hoofdwet: Q – W = ΔU = 0 Q =W ΔS = 400 J/K 1 2
Entropie • Ongelijkheid • van Clausius • Def. Entropie • s uit tabellen Opzoeken entropiegegevens in tabellen specifieke entropie relatief t.o.v. referentietoestand: referentietoestand willek. toestand Stoomtabellen (A4-A7): referentietoestand = verzadigde vloeistof bij tripelpunt (0,01 °C)
Entropie • Ongelijkheid • van Clausius • Def. Entropie • s uit tabellen Opzoeken entropiegegevens in tabellen Damp T p Voorbeeld: Stoom: t = 200°C p = 1,0 MPa Tabel A-6 v,h, u, s Tabel A-6 s = 6,6940 kJ/kg.K
Entropie • Ongelijkheid • van Clausius • Def. Entropie • s uit tabellen Opzoeken entropiegegevens in tabellen Vloeistof + damp Coëxistentiegebied: p is functie van T Bij temp. T : s = (1 – x) sf + xsg met sf : specifieke entropie verzadigde vloeistof bij T sg : specifieke entropie verzadigde damp bij T x : dampgehalte (mdamp/ mtot ) Voorbeeld: water(Vl. + D) bij t = 120 °C en x = 0,80: tabel A-4: sf= 1,5276 kJ/kg.K en sg = 7,1296 kJ/kg.K s = (1 – 0,80) 1,5276 kJ/kg.K + 0,80.7,1296 kJ/kg.K s = 6,0 kJ/kg.K
Entropie • Ongelijkheid • van Clausius • Def. Entropie • s uit tabellen Opzoeken entropiegegevens in tabellen Vloeistof Tabel A-7: p T Anders: s(T, p) ≈ sf(T) h, v, u, s Voorbeeld: vloeib. Water bij t = 150 °C en p = 1 MPa: tabel A-4: s = sf (150°C) = 1,8418 kJ/kg.K
Entropie • Ongelijkheid • van Clausius • Def. Entropie • s uit tabellen • Toest.diagr. met entropie Ts-diagram δQint rev = T dS per kg: δqint rev = T ds T 1 δQint rev = T dS 2 S
Entropie • Ongelijkheid • van Clausius • Def. Entropie • s uit tabellen • Toest.diagr. met entropie Ts-diagram Isentropisch proces (intern rev. en Q = 0) δqint rev = 0 = T ds ds = 0 (s = constant)
Entropie • Ongelijkheid • van Clausius • Def. Entropie • s uit tabellen • Toest.diagr. met entropie Ts-diagram zuivere stof t (°C) Kritisch punt verzadigde vloeistof DAMP VLOEIST. verzadigde damp VLOEIST. + DAMP s (kJ/kg.K)
Entropie • Ongelijkheid • van Clausius • Def. Entropie • s uit tabellen • Toest.diagr. met entropie hs-diagram zuivere stof h s
Entropie • Ongelijkheid • van Clausius • Def. Entropie • s uit tabellen • Toest.diagr. met entropie • Entropiever- andering vast, vloeib., id. gas T ds-vergelijkingen Hoe Δs bepalen? • via • via Tds-vergelijkingen: Δs bepalen via andere toestandsgrootheden
Entropie • Ongelijkheid • van Clausius • Def. Entropie • s uit tabellen • Toest.diagr. met entropie • Entropiever- andering vast, vloeib., id. gas T ds-vergelijkingen Enkelvoudig samendrukbaar systeem: Differentiaalvorm: δqint rev = du + pdv δqint rev = dh - vdp (intern reversibel) (intern reversibel)
Entropie • Ongelijkheid • van Clausius • Def. Entropie • s uit tabellen • Toest.diagr. met entropie • Entropiever- andering vast, vloeib., id. gas T ds-vergelijkingen δqint rev = du + pdv δqint rev = dh - vdp en δqint rev =Tds Tds = du + pdv (1steTds-vergelijking) Tds = dh – vdp (2deTds-vergelijking)
Entropie • Ongelijkheid • van Clausius • Def. Entropie • s uit tabellen • Toest.diagr. met entropie • Entropiever- andering vast, vloeib., id. gas Entropieverandering vaste stof en vloeist. ====> dv = 0
Entropie • Ongelijkheid • van Clausius • Def. Entropie • s uit tabellen • Toest.diagr. met entropie • Entropiever- andering vast, vloeib., id. gas Entropieverandering ideaal gas du = cv dT en p = RT/v
Entropie • Ongelijkheid • van Clausius • Def. Entropie • s uit tabellen • Toest.diagr. met entropie • Entropiever- andering vast, vloeib., id. gas Entropieverandering ideaal gas dh = cp dT en v = RT/p
Entropie • Ongelijkheid • van Clausius • Def. Entropie • s uit tabellen • Toest.diagr. met entropie • Entropiever- andering vast, vloeib., id. gas Entropieverandering ideaal gas • Constante soortelijke warmte: benaderende analyse cv = const
Entropie • Ongelijkheid • van Clausius • Def. Entropie • s uit tabellen • Toest.diagr. met entropie • Entropiever- andering vast, vloeib., id. gas Entropieverandering ideaal gas Constante soortelijke warmte: benaderende analyse cp= const
Entropie • Ongelijkheid • van Clausius • Def. Entropie • s uit tabellen • Toest.diagr. met entropie • Entropiever- andering vast, vloeib., id. gas Entropieverandering ideaal gas Oplossing: • Entropieverandering ideaal gas Benaderende analyse: voorbeeld • Gegeven: lucht • (T1= 300 K, p1 = 1 bar) (T2 = 400 K, p2 = 5 bar) • tabel A-2 (b) bij 350°C: cp = 1,008 kJ/kg.K • Gevraagd: Δs? • Oplossing: • Δs = … = -0,1719 kJ/kg.K
Entropie • Ongelijkheid • van Clausius • Def. Entropie • s uit tabellen • Toest.diagr. met entropie • Entropiever- andering vast, vloeib., id. gas Entropieverandering ideaal gas Variabele soortelijke warmte: exacte analyse: uitzetten in tabel
Entropie • Ongelijkheid • van Clausius • Def. Entropie • s uit tabellen • Toest.diagr. met entropie • Entropiever- andering vast, vloeib., id. gas Entropieverandering ideaal gas Variabele soortelijke warmte: exacte analyse:
Entropie • Ongelijkheid • van Clausius • Def. Entropie • s uit tabellen • Toest.diagr. met entropie • Entropiever- andering vast, vloeib., id. gas Entropieverandering ideaal gas Oplossing: Exacte analyse: voorbeeld • Gegeven: lucht • (T1= 300 K, p1 = 1 bar) (T2 = 400 K, p2 = 5 bar) • Gevraagd: Δs? • tabel A-17: s0(T1) = 1,70203 kJ/kg.K • s0(T2) = 1,99194 kJ/kg.K • Δs = … = -0,1720 kJ/kg.K
Entropie • Ongelijkheid • van Clausius • Def. Entropie • s uit tabellen • Toest.diagr. met entropie • Entropiever- andering vast, vloeib., id. gas Entropieverandering ideaal gas Ts-diagram voor ideale gassen: • Referentietoest. : s1 = 0bij T1 = 0K en p1 = 1 atm • v2 > v1 • p2 > p1
Entropie • Ongelijkheid • van Clausius • Def. Entropie • s uit tabellen • Toest.diagr. met entropie • Entropiever- andering vast, vloeib., id. gas • Entropieba- lans gesl. syst. Entropiebalans voor gesloten systemen Ongelijkheid van Clausius: • 2 • Rev • Irrev • 1
Entropie • Ongelijkheid • van Clausius • Def. Entropie • s uit tabellen • Toest.diagr. met entropie • Entropiever- andering vast, vloeib., id. gas • Entropieba- lans gesl. syst. Entropiebalans voor gesloten systemen • 2 • Rev • Irrev • 1 • Entropie-verand. • Entropie-transfer • Entropie-productie • (>0)
Entropie • Ongelijkheid • van Clausius • Def. Entropie • s uit tabellen • Toest.diagr. met entropie • Entropiever- andering vast, vloeib., id. gas • Entropieba- lans gesl. syst. Entropiebalans voor gesloten systemen Entropieproductie: gevolg van irreversibiliteiten = 0 : reversibel proces > 0 : irreversibel proces Entropietransfer: gevolg van warmteoverdracht • Entropie-verand. • Entropie-productie • Entropie-transfer • σ
Entropie • Ongelijkheid • van Clausius • Def. Entropie • s uit tabellen • Toest.diagr. met entropie • Entropiever- andering vast, vloeib., id. gas • Entropieba- lans gesl. syst. Entropiebalans voor gesloten systemen • Differentiële vorm • Ogenblikkelijk • Per kg:
Entropie • Ongelijkheid • van Clausius • Def. Entropie • s uit tabellen • Toest.diagr. met entropie • Entropiever- andering vast, vloeib., id. gas • Entropieba- lans gesl. syst. Entropiebalans voor gesloten systemen: Voorbeeld Gegeven: Water: verzadigde vloeistof verzadigde damp T = 373,15 K Q = 0 Gevraagd: Δs?
Entropie • Ongelijkheid • van Clausius • Def. Entropie • s uit tabellen • Toest.diagr. met entropie • Entropiever- andering vast, vloeib., id. gas • Entropieba- lans gesl. syst. Entropiebalans voor gesloten systemen: Voorbeeld Gegeven: Water: verzadigde vloeistof verzadigde damp T = 373,15 K Q = 0 Gevraagd: Δs? Δs = sg – sf= 7,3549 kJ/kg.K - 1,3069 kJ/kg.K Δs= 6,048 kJ/kg.K
Entropie • Ongelijkheid • van Clausius • Def. Entropie • s uit tabellen • Toest.diagr. met entropie • Entropiever- andering vast, vloeib., id. gas • Entropieba- lans gesl. syst. Berekenen Δs van irrev. proces via rev. pad p irrev. 2 rev. : 1 V
Entropie • Ongelijkheid • van Clausius • Def. Entropie • s uit tabellen • Toest.diagr. met entropie • Entropiever- andering vast, vloeib., id. gas • Entropieba- lans gesl. syst. Berekenen Δs van irrev. proces via rev. pad Voorbeeld: vrije expansie Reversibele weg: isotherme reversibele expansie • Q = 0 en W = 0 • ΔU = Q – W = 0 • ΔT = 0
Entropie • Ongelijkheid • van Clausius • Def. Entropie • s uit tabellen • Toest.diagr. met entropie • Entropiever- andering vast, vloeib., id. gas • Entropieba- lans gesl. syst. • Principe toe- nem. entropie Principe van toenemende entropie Adiabatisch toestandsverandering: Q = 0 ΔSadiabatisch= σ σ > 0: irreversibel σ = 0: reversibel (isentroop) ΔSadiabatisch ≥ 0 > 0: irreversibel = 0: reversibel (isentroop)
Entropie • Ongelijkheid • van Clausius • Def. Entropie • s uit tabellen • Toest.diagr. met entropie • Entropiever- andering vast, vloeib., id. gas • Entropieba- lans gesl. syst. • Principe toe- nem. entropie Principe van toenemende entropie Systeem + omgeving = geïsoleerd systeem (Q = 0 en W = 0) ΔStotaal = ΔSsysteem + ΔSomgeving≥ 0 • omgeving • Q = 0 • W = 0 • systeem • = 0 : reversibel • > 0 : irreversibel
Entropie • Ongelijkheid • van Clausius • Def. Entropie • s uit tabellen • Toest.diagr. met entropie • Entropiever- andering vast, vloeib., id. gas • Entropieba- lans gesl. syst. • Principe toe- nem. entropie Principe van toenemende entropie ΔStotaal = ΔSsysteem + ΔSomgeving≥ 0 Belangrijke opmerkingen: • Spontane processen verlopen in die richting waarin entropie stijgt • Geen behoud van entropie • Irreversibiliteiten performantieverlies σ = maat voor de irreversibiliteiten tijdens proces
Entropie • Ongelijkheid • van Clausius • Def. Entropie • s uit tabellen • Toest.diagr. met entropie • Entropiever- andering vast, vloeib., id. gas • Entropieba- lans gesl. syst. • Principe toe- nem. entropie Principe van toenemende entropie Voorbeeld: Gegeven: metaal: mm = 0,300 kg Tmb = 1200 K cm = 0,420 kJ/kg.K water: mw = 9,00 kg Twb = 300 K cw = 4,184 kJ/kg.K Gevraagd: Te? ΔStot?
mm cm (Te – Tmb) + mw cw (Te – Twb) = 0 Entropie • Ongelijkheid • van Clausius • Def. Entropie • s uit tabellen • Toest.diagr. met entropie • Entropiever- andering vast, vloeib., id. gas • Entropieba- lans gesl. syst. • Principe toe- nem. entropie Principe van toenemende entropie Voorbeeld: Oplossing: Qmetaal + Qwater = 0 mm cm (Te – Tmb) + mw cw (Te – Twb) = 0 • = 303,00 K
Entropie • Ongelijkheid • van Clausius • Def. Entropie • s uit tabellen • Toest.diagr. met entropie • Entropiever- andering vast, vloeib., id. gas • Entropieba- lans gesl. syst. • Principe toe- nem. entropie Principe van toenemende entropie Voorbeeld: ΔStot= ΔSmetaal + ΔSwater