Euroizimi n Kosov : P rfitimet dhe Kostoja

1. Euroizimi n� Kosov�: P�rfitimet dhe Kostoja Paraja dhe Financa Dr. Jetmir LIKAJ

2. Euroizimi n� Kosov�: P�rfitimet dhe Kostoja Ideja e Euroizimit t� plot� si nj� zgjidhje optimale �sht� e re. Ky nocion s� pari �sht� prezantuar nga Kryeministri Slloven n� fund t� vitit 1996 duke konsideruar se Sllovenia do t� mund t� b�het pjes� e unionit monetar p�rpara an�tar�simit t� plot� n� BE. Sidoqoft�, ideja nuk ka shkuar larg, dhe kjo ka mbjell� far�n p�r euroizim unilateral.

3. Euroizimi n� Kosov�: P�rfitimet dhe Kostoja Paraqitja e valut�s Euro n� Kosov� nuk ka qen� e rast�sishme. Q� nga koha kur Dinar-i Jugosllav (DIN) ka humbur besimin, Marka Gjermane (DEM) ka qen� valuta jo zyrtare n� Kosov�. Emigrimi i madh i shqiptar�ve etnik n� Evrop�n Per�ndimor� e kryesisht n� Gjermani, i shoq�ruar me nj� shkall� t� lart� t� parave t� d�rguara, ka ndihmuar m� tej k�t�.

4. Euroizimi n� Kosov�: P�rfitimet dhe Kostoja Viti 1992 ka sh�nuar fillimin e hiper inflacionit t� dyt� m� t� madh dhe m� t� gjat� n� historin� bot�rore, i cili ka arritur n� 313.000.000% p�r nj� muaj. Ky fenomen ka ndihmuar m� tej nd�rrimin e valut�s nd�r Kosovar�t.

5. Analiza e P�rfitimeve 1. Ulja e Shpenzimeve t� Transaksionit 2.Besueshm�ria e Shtuar dhe Disiplina Fiskale 3.Ulja e Shkall�s s� Kamat�s 4.Ulja e Riskut K�mbimor 5.Thellim i Shtuar i Sektorit Financiar 6. Shkurtimi p�r Integrim Monetar n� Zon�n e Dollarit/Euro-s

6. Analiza e Kostos 1. Humbja e Politik�s s� Pavarur Monetare dhe K�mbimore 2. Humbja e Funksionit t� Kreditorit t� Fundit� 3. Humbja e t� Hyrave t� Senjorazhit

7. 1. Ulja e Shpenzimeve t� Transaksionit Lidhur me k�t�, argumentohet q� nj� nga p�rfitimet m� t� m�dha t� unifikimit t� valutave �sht� ulja e shpenzimeve t� transaksionit. Valuta e nj�jt�, ngrit shkall�n e tregtis�. �sht� e v�rtet� q� kufijt� dhe kufizimet e natyr�s tjet�r shihet t� zvog�lojn� v�llimin e tregtis� dhe integrimit financiar. Prandaj, largimi nga koncepti nj� vend nj� valut� n� valut�n e shum� vendeve do t� kishte efekte t� m�dha n� uljen e shpenzimeve t� transaksionit. Kjo rrjedhimisht shpie te rritja tregtare.

8. 1. Ulja e Shpenzimeve t� Transaksionit Nga nj� aspekt, vendet t� cilat heqin dor� nga valutat e tyre komb�tare eliminojn� l�vizjet e kursit k�mbimor dhe koston e transaksioneve. Si rezultat, Euroizimi shihet t� ket� efekt pozitiv n� tregtin� nd�rkomb�tare. Por, t� dh�nat tregojn� q� importi tregtar i Kosov�s ende kryesisht �sht� i bazuar n� Ballkanin Per�ndimor� Eksportet p�r vendet fqinje paraqesin t� dh�na t� ndryshme prej 59.7% nga fundi i vitit 2005, derisa eksportet p�r BE jan� prej 33.9%.

9. Reduction of Transaction Costs