DE ZACHTE WEG Raf Tits , 6 de dan judo

1. JUDO ALS SPORT- EN BEWEGINGSVORM VOOR 55-PLUSSERS DE ZACHTE WEGRafTits, 6de dan judo

2. www.judolabo.be - Dag v/d Trainer 2012 Hoe denk jij over judo 55+? Enquête

3. Een startend project van: • Vlaamse Judofederatie vzw www.vjf.be & • Judolabowww.judolabo.be Gebaseerd op: • Data • Dialoog • Denken • Doen www.judolabo.be - Dag v/d Trainer 2012

4. Is judo geschikt als sport- en bewegingsvorm voor 55+? • Wat kan de meerwaarde/doelstelling zijn van seniorenjudo? • Door welke organisatievormen streven we die doelstelling na? (specifiek aanbod) • Door welke trainingvormen en -inhouden streven we die doelstelling na? (specifiek aanbod) • Is er voor lesgevers gerichte bijscholing nodig? • Hoe promoten we clubjudo voor 55-plussers? www.judolabo.be - Dag v/d Trainer 2012 Ouderen in-actie(f)? (2011) en judo

5. www.judolabo.be - Dag v/d Trainer 2012

6. Wat zegt de literatuur? • Basis voor verantwoord trainen (Vrijens et al. 2007) • Begeleiden van sportende senioren (VTS 2010) • Wat zegt het ledenbestand van de VJF? • Hoe komt het dat ‘sportdeskundigen’ aanraden om judo te vermijden? www.judolabo.be - Dag v/d Trainer 2012 geschikt?

7. Filmpje VJF Verwelkoming Algemene Vergadering Promotiefilmpje JBN Fit, Veilig en Valbreken / Maurice Orth www.judolabo.be - Dag v/d Trainer 2012

8. Plezierbeleving • Verbeteren van de gezondheid • Sociaal contact • Mogelijkheid om competitief te zijn • Esthetische voordelen (Scheerder et al., 2011) www.judolabo.be - Dag v/d Trainer 2012 Waarom sporten 55-plussers?

9. Sociale gezondheid • Contactsport • Omgangsvormen • Psychische gezondheid • Interactief spelkarakter • Judo als ‘weg’ • Expliciete filosofische basis • Zelfvertrouwen door o.a. valtraining • Fysieke gezondheid • Alle basiseigenschappen • Krachtverlies opvangen www.judolabo.be - Dag v/d Trainer 2012 Welke meerwaarde kan judo bieden?

10. Vraag judolesgevers Hoe kan je de eigen clubwerking 55+vriendelijker maken? Vraag trainers andere sporten Heeft jouw federatie/sport/club een aangepast aanbod voor 55-plussers? Beschrijf het a.u.b. www.judolabo.be - Dag v/d Trainer 2012 OPDRACHT

11. Wat is een specifiek aanbod? • Heterogeniteit 55-plussers • Blijvers, lifelong judoka’s, meestel dangraden • Herintreders, boomerang judoka’s, vroeger al judo beoefend • Late starters: • sportief verleden • onsportief verleden, nooit-sporters? • Competentieniveau • Noden www.judolabo.be - Dag v/d Trainer 2012 Specifiek aanbod

12. “Veilig vallen? Het is niet te laat om het te leren!” “Heb je ooit judo gedaan? Probeer het nog eens! Het blijft tof, ook als je ouder wordt.” “Doe zoals Kano, blijf jong met judo” www.judolabo.be - Dag v/d Trainer 2012

13. www.judolabo.be - Dag v/d Trainer 2012

14. www.judolabo.be - Dag v/d Trainer 2012

15. Organisatie van de training • Vooraf • Intake, Par-Q, info geneesheer • Bepalen fysieke conditie • Materiële omstandigheden • Op de judomat • Homogene versus heterogene groepen • Veiligheid • Sociaal contact www.judolabo.be - Dag v/d Trainer 2012 Richtlijnen voor een specifiek aanbod

16. Is judo met senioren wel écht judo? • Algemene richtlijnen • Opwarming en cooling down • Vallen www.judolabo.be - Dag v/d Trainer 2012 Richtlijnen voor een specifiek aanbod

17. Sotai-renshyu, tandoku-renshyu, uchi-komi, nage-komi • Welke technieken wel en welke niet? • Solo-oefenvormen • Extra prikkels: geheugentraining, evenwicht, tijdsbesef, reactiesnelheid www.judolabo.be - Dag v/d Trainer 2012 Richtlijnen voor een specifiek aanbod

18. Al deze richtlijnen in acht genomen blijft er ongeveer de helft van de gokyo over als meest geschikte oefenstof voor 55-plussers. • Dai Ikkyo, groep 1: de-ashi-harai, hiza-guruma, sasae-tsuri-komi-ashi, uki-goshi, o-soto-gari, o-goshi, o-uchi-gari, seoi-nage. • Dai Nikyo, groep 2: ko-soto-gari, ko-uchi-gari, koshi-guruma, tsurikomi-goshi, okuri-ashi-harai, tai-otoshi, harai-goshi, uchi-mata. • Dai Sankyo, groep 3: ko-soto-gake, tsuri-goshi, yoko-otoshi,ashi-guruma, hane-goshi, harai-tsurikomi-ashi, tomoe-nage, kata-guruma. www.judolabo.be - Dag v/d Trainer 2012 Welke worpen?

19. Dai Yonkyo, groep 4: sumi-gaeshi, tani-otoshi, hane-makikomi, sukui-nage, utsuri-goshi, o-guruma,soto-makikomi,uki-otoshi. • Dai Gokyo, groep 5: o-soto-guruma, uki-waza, yoko-wakare, yoko-guruma, ushiro-goshi, ura-nage, sumi-otoshi,yoko-gake. • Worpen buiten de gokyo:kuchiki-taoshi, kibisu-gaeshi, uchi-mata-sykashi, tsubame-gaeshi, kouchi-gaeshi, ouchi-gaeshi, osoto-gaeshi, harai-goshi-gaeshi, uchi-mata-gaeshi, hane-goshi-gaeshi, osoto-makikomi, harai-makikomi, uchi-mata-makikomi, daki-age. www.judolabo.be - Dag v/d Trainer 2012

20. www.judolabo.be - Dag v/d Trainer 2012

21. Ontwerp een sportspecifieke oefening met een extra prikkel voor het: geheugen evenwicht tijdsbesef www.judolabo.be - Dag v/d Trainer 2012 OPDRACHT

22. Yako-soku-geiko, kakari-geiko, randori Randorinage-waza • Oudere judoka’s mogen kumi-kata nemen zoals ze willen. • Bij oudere judoka’s mag je de greep niet losmaken (dus geen kumi-katagevecht). • Oudere judoka’s mogen niet geworpen worden met technieken waarbij tori meevalt. • Oudere judoka’s mogen naargelang hoe oud ze zijn niet meer hard geworpen worden. • Partners overleggen eerst kort over de intensiteit van de randori en over de toegestane technieken. • (Bonfranchi) www.judolabo.be - Dag v/d Trainer 2012 Richtlijnen voor een specifiek aanbod

23. Yako-soku-geiko, kakari-geiko, randori Randorine-waza • De oudere judoka mag zo lang houdgreep nemen tot uke er in slaagt om zich te bevrijden, de andere judoka mag maximaal vijf seconden dezelfde houdgreep houden en moet dan schakelen naar een andere techniek. • De oudere judoka kan het hele lichaam gebruiken, de andere judoka moet judoën met gesloten vuisten, kan dus niet vastgrijpen. • De oudere judoka mag alle technieken gebruiken, de andere judoka mag enkel wurgen of klemmen en kan dus niet gewoon in controle blijven liggen. • Enz. www.judolabo.be - Dag v/d Trainer 2012 Richtlijnen voor een specifiek aanbod

24. Vrije training • Tatamigesprekken ‘kogi’ en ‘mondo’ • Kata • Zelfverdediging • Fysieke intensiteit • Examenprogramma • Kortlopende programma’s www.judolabo.be - Dag v/d Trainer 2012 Richtlijnen voor een specifiek aanbod

25. Fysieke intensiteit www.judolabo.be - Dag v/d Trainer 2012 Richtlijnen voor een specifiek aanbod

26. Duur: 60 to 90 minuten. • Lichte opwarmingsoefeningen zoals: stappen, lopen, huppelen (differentiëren!) • Andere opwarmingsvormen zoals: stap- of loopoefeningen met partner als coördinatietraining; turnen; judospelvormen (zonder spurt of springen); tandoku-renshyu oefeningen als coördinatietraining; rekoefeningen met en zonder partner; valoefeningen met veel afwisseling en met de mogelijkheid om de val uit te voeren op een dikke mat en/of met hulp van een partner. (Het is belangrijk om oefeningen te plannen die als training kunnen dienen voor het geheugen, het evenwicht, het tijdsbesef en de reactiesnelheid!) www.judolabo.be - Dag v/d Trainer 2012 Structuur trainingssessie

27. Techniekstudie zoals: grondtechnieken en worpen die zowel door beginners als door gevorderden uitgevoerd kunnen worden (met kuzushi oefeningen, tai-sabaki oefeningen, kumi-kata oefeningen); kata; zelfverdediging. • Vrije training • Randori of yako-soku-geiko met opdrachten (minstens 10 minuten) • Kogi of mondo • Conditietraining: circuit- of stationstraining voor kracht/uithouding (minstens 10 minuten) • Cooling down • Achteraf: bespreken van de voorbije training, soms nog samen zitten en iets drinken, soms dadelijk naar huis. www.judolabo.be - Dag v/d Trainer 2012

28. Fit, Veilig en Valbreken(6 lessen van 1,5 uur): voor late starters • Lessenreeks late starters (2x8 lessen van 1,5 uur): voor late starters die Fit, Veilig en Valbreken volgden en voor boomerangs • Clubtraining rekening houdend met richtlijnen: voor lifelong judoka’s, voor late starters en boomerangs die Lessenreeks late starters afwerkten www.judolabo.be - Dag v/d Trainer 2012 Hoe loopt de zachte weg voor 55+?

29. Stimuleren en promoten toepassing handleiding judo voor 55-plussers binnen clubwerking – 2013 • Organisatie federale piloottraining 55-plussers - vanaf 2013 • Start samenwerking partner judo voor 55-plussers – 2013 • Opleiden lesgevers judo voor 55-plussers (late starters) - 2013 • Promotie judo voor 55-plussers via verschillende kanalen (samenwerking met seniorensportfederatie, sportdiensten,…) – 2013 • Ontwikkeling handleiding valpreventie – 2013 ? www.judolabo.be - Dag v/d Trainer 2012 VJF beleidsplan 2013-2016

30. Aanbieden aantrekkelijke/tijdelijke vergunning voor beperkte periode in functie van samenwerking andere partner - 2013-2014 • Invoeren lessenreeks judo voor 55-plussers (late starters) - 2014 • Eerste cursus/initiatief valpreventie - 2014 • Samenwerking partner judo voor 55-plussers - 2014 • Aanspreken leraren LO met voorbeeldlessen judo/valpreventie - 2015 • Bijsturing samenwerking judo voor 55-plussers - 2015 • Lessenreeksen valpreventie aanbieden aan andere sportfederaties/clubs/organisaties – vanaf 2015 www.judolabo.be - Dag v/d Trainer 2012

31. Meer info over De zachte weg op www.judolabo.be Handleiding De zachte weg : judo als sport- en bewegingsvorm voor 55-plussers (R. Tits 2012) Contact tibra@skynet.be www.judolabo.be - Dag v/d Trainer 2012

32. “Een pad ontstaat maar door er op te lopen” www.judolabo.be - Dag v/d Trainer 2012