Download
1 / 83
840 likes | 1.11k Views
Php Giriş. - Web sayfaları için dinamik içerik oluşturur. - Sunucu taraflı bir script dilidir. - Apache ve IIS üzerinde çalışır. - Programlama, veri alış-verişi, oturum yönetimi, veritabanı işlemleri …. PHP’YE GİRİŞ. Php Nedir?. PHP : Hypertext Preprocessor
E N D
- Web sayfaları için dinamik içerik oluşturur. - Sunucu taraflı bir script dilidir. - Apache ve IIS üzerinde çalışır. - Programlama, veri alış-verişi, oturum yönetimi, veritabanı işlemleri … PHP’YE GİRİŞ
Php Nedir? • PHP : Hypertext Preprocessor • Kaynak kodlu script programlama dili • Web geliştirme • HTML ile entegre olarak kullanılır
Html ile birlikte yazıldığında “<?php” başlangıç ve “?> “ bitiş etkiletleri arasında ki php kodları yorumlanmaktadır.
Php neler yapabilir ? • Herşey • Web Sunucu tarafında script dili olarak geliştirilmektedir. • CGI, Asp, Perl vb. script dillerinin yapabildiği herşeyiPhp ile gerçekleştirmem mümkündür. • Veri toplama • Dinamik web sayfası hazırlama • Cookies (çerez) gönderme alma • …
Ek olarak • Sunucu tarafı script kodlaması • Komut satırı script kodlaması • Masa üstü programları hazırlanması
Hangi Platformlarda çalışır ? • Php aşağıdaki web sunucular üzerinde çalışabilir: • Linux • Unix Türevleri • Microsoft Windows • Mac OS X • Ve diğerleri…
Web Sunucu Yazılımları • Php’nin üzerinde çalıştığı web sunucu yazılımları şunlardır: • Apache • MS Internet Information Server • MS Personal Web Server • Netscape andiPlanetservers • OreillyWebsitePro server • Caudium • Xitami • OmniHTTPd • Ve diğerler...
PHP Dosyası Nedir?PHP dosyaları yazı, HTML taglarını ve PHP kodlarını içerebilir. • PHP dosyaları sunucuda yorumlanır ve tarayıcıya HTML şeklinde yansır. • PHP dosyalarının uzantıları ".php", ".php3", veya ".phtml" şeklindedir. MySQL Nedir? MySQL bir veritabanı sunucusudur. • MySQL hem büyük hemde küçük uygulamalar için ideal bir veritabanıdır. • MySQL standart SQL komutlarını destekler. • MySQL çeşitli platformlarda derlenir. • MySQL veritabanı sunucusunu indirmek ve kullanmak ücretsizdir.
GENEL YAPI - <?php ?> veya <? ?> tag lerinin arasına kod yazılır. - HTML kodunun içerisine eklenebilir. <?php echo “MERHABA”;?> <? echo “MERHABA”;?> <p><b><?php echo “MERHABA”; ?></b></p>
GENEL YAPI - Her komut ifadesi ; simgesi ile bitmek zorundadır. - Küçük-büyük harf duyarlılığı vardır. <? $user_name = “ugur”; $sayac = 5; echo “MERHABA $user_name”; ?>
PHP HTML karma kullanım • <p>Bu satır Php tarafından işleme alınmayacak.</p> <?php echo “Bu satır php tarafından yorumlanacak.”; ?> <p>Bu satır da Php tarafından işleme alınmayacak.</p>
Değişkenleri İsimlendirme Kuralları • Bir değişken harfle, rakamla veya alt çizgi(_) ile başlamalıdır. • Bir değişken sadece harf, rakam ve alt çizgi içerebilir(a-z, A-Z, 0-9, ve _ ) • Bir değişken boşluk içeremez. Eğer bir değişken birden çok isim içeriyorsa bunları ayırmak için alt çizgi kullanılabilir($degisken_adi) veya büyük harf ile başlayabilir($DegiskenAdi).
GENEL YAPI - # // /* */ simgeleri bilgilendirme için kullanılır. Yorumlanmadan geçilir. <? # Bu satır bilgilendirme içindir // PHP bu satırları yorumlamaz /* Bu satırlar da yorumlanmaz */ echo “MERHABA”; // Ekrana MERHABA yazar. ?>
GENEL YAPI • Çift tırnak ve tek tırnak kullanımıString değerler çift tırnak veya tek tırnak içinde tanımlanır.$isim = “Ahmet”;$okul = “Doğuş Üniversitesi”;$isim = ‘Ahmet’;$okul = ‘Doğuş Üniversitesi’;
GENEL YAPI • Çift tırnak ve tek tırnak kullanımı$bilgi = “Mehmet ‘AA’ aldı.”; DOĞRU$bilgi = “Mehmet “AA” aldı.”; YANLIŞ • Tırnak içinde aynı tırnağı kullanmakiçin \ (ters slash) kullanılır. $bilgi = “Mehmet \“AA\” aldı.”; $bilgi = ‘Mehmet \’AA\’ aldı.’;
GENEL YAPI - ÖZEL KARAKTERLER \' Tek tırnak\" Çift tırnak\\ Ters-slash(bölü)\$ Dolar işareti\n Yeni Satır (newline)\r Satır Başı (return)\t Sekme Karakteri(tab) ÖRNEK UYGULAMA-1
DEĞİŞKENLER - Değişkeni önceden tanımlamaya gerek yoktur. - Her değişken $ simgesi ile başlar.$isim $user_name $degisken_2 - Değişken rakam ile başlayamaz. $1_ogrenci
DEĞİŞKENLER - Değişken tipleriInteger 45 -785 1145395 …Double 4.5 654.7801 -488.456 String “DÜ” “php ve mysql” “ieee dü”Boolean True False • Değişkenin hangi tipte olduğu gettype() fonksiyonu ile belirlenir. Ekrana double yazar. <? $deger=79.35; echo gettype($deger); ?>
DEĞİŞKENLER • Array: Dizi değişkenler.Birden fazla değeri bir değişkende dizi olarak tutmaya yarar. İstenildiğinde bir döngü içerisinde hepsi görüntülenebilir.$ogrenci_adi[0] = “Uğur”;$ogrenci_adi[1] = “Oğuz”; …………$ogrenci_adi[20] = “Kemal”; ÖRNEK UYGULAMA-2
Birleştirme OperatörüPHP'de bu işi yapan bir terim vardır.Birleştirme operatörü(.) iki değeri bir arada kullanmak için kullanılır.<?php$yazi="Merhaba Dünya";$sayi="1234";echo $yazi . " " . $sayi;?> • Merhaba Dünya 1234
strlen() Fonksiyonunun Kullanımı • strlen() fonksiyonu bir terimin uzunluğunu bulmak için kullanılır.Hadi "Merhaba Dünya!" teriminin uzunluğunu bulalım: • <?phpecho strlen("Merhaba Dünya!");?>Yukarıdaki kodun ekranda çıkacak görüntüsü aşağıdaki gibi olaca • ktır. • Bir terimin uzunluğu bazı işlemlerde işe yaramaktadır. Örneğin terimdeki 5. harften sonra şu işlemi uygula gibi.
strpos() Fonksiyonunun Kullanımı • strpos() fonksiyonu herhangi bir yazıda bir terimi veya harfi bulmak için kullanılır. • Eğer bir sonuç bulursa ilk bulduğu sonucun pozisyonunu rakamsal olarak yazdırır fakat hiç bir sonuç bulamazsa FALSE olarak döner.Hadi bakalım "dünya" kelimesini yazımızda bulalım: • <?phpecho strpos("Merhaba dünya!","dünya");?>Yukarıdaki kodun ekranda çıkacak görüntüsü aşağıdaki gibi olacaktır.8"dünya" kelimesinin pozisyonu 8'dir. Neden 9 değilde 8 ? • PHP sayma işlemerinde 1'den başlamaz 0'dan başlar.
OPERATÖRLER == Eşit ise != Eşit değilse < Küçük ise <= Küçük veya eşit ise > Büyük ise >= Büyük veya eşit ise $deger == 60 60 a eşit ise $sayi <= 125 125 ten küçük veya eşit ise $sayi >= 65 65 ten büyük veya eşit ise $a++; a değerini 1 arttır $a--; a değerini 1 azalt + = $a+ = 5 $a = $a + 5 - = $a- = 5 $a = $a - 5 / = $a/ =5 $a = $a / 5 * = $a* = 5 $a = $a * 5
Karşılaştırma Operatörleri • Operatör: == | Anlamı: Eşittir | Örnek: 5==8 FALSE DönerOperatör: != | Anlamı: Eşit Değildir | Örnek: 5!=8 TRUE DönerOperatör: > | Anlamı: Büyüktür | Örnek: 5>8 FALSE DönerOperatör: < | Anlamı: Küçüktür | Örnek: 5<8 TRUE DönerOperatör: >= | Anlamı: Büyük Eşittir | Örnek: 5>=8 FALSE DönerOperatör: <= | Anlamı: Küçük Eşittir | Örnek: 5<=8 TRUE DönerMantıksal OperatörlerOperatör: && | Anlamı: ve | Örnek: x=6, y=3, (x < 10 && y > 1) TRUE DönerOperatör: || | Anlamı: veya | Örnek: x=6, y=3, (x == 5 || y == 5) FALSE DönerOperatör: ! | Anlamı: değil | Örnek: x=6, y=3, !(x == y) TRUE Döner
KONTROL YAPILARI ve DÖNGÜLER • KONTROL YAPILARIBelirli bir değere göre programın izleyeceği yolu veya bir değişkenin alacağı değeri belirlemek için kullanılır. if - else if - else if switch-case • DÖNGÜLERBelirli bir koşul sağlanıncaya kadar programa belirli bir iş yaptırmak için kullanılır.while() for() foreach()
if (durum) eğer durum doğruysa çalıştırılacak kod;else eğer durum doğru değilse çalıştırılacak kod; if (durum) eğer durum doğruysa çalıştırılacak kod;else eğer durum doğru değilse çalıştırılacak kod;
Aşağıdaki kod eğer günlerden Cuma ise "İyi tatiller!" değilse "İyi günler!" yazısını ekrana yazdıracaktır: • <html><body><?php$d=date("D");if ($d=="Fri") echo "İyi tatiller!"; else echo "İyi günler!"; ?></body></html>
Eğer çalıştırılacak olan kod satırı birden fazlaysa if ve else ifadelerinde çalıştırılacak kodların başına ve sonuna küme parantezi eklenir( { } ):<html><body><?php$d=date("D");if ($d=="Fri") { echo "Merhaba!<br />"; echo "İyi tatiller!"; echo "Pazartesi görüşürüz!"; }?>
ElseIf İfadeleri • Eğer koşullu ifadenizde birden çok durum için koşul belirtecekseniz elseis ifadesini kullanmak zorundasınız. Kod Yapısıif (durum1) durum1 geçerliyse çalıştırılacak kod;elseif (durum2) durum2 geçerliyse çalıştırılacak kod;else durum1 ve durum2 geçerli değilse çalıştırılacak kod;
ÖrnekEğer günlerden Cuma ise "İyi tatiller!", Pazar ise "İyi Pazarlar!" diğer günler ise "İyi günler!" çıktısını veren kod:<html><body><?php$d=date("D");if ($d=="Fri") echo "İyi tatiller!"; elseif ($d=="Sun") echo "İyi Pazarlar!"; else echo "İyi günler!"; ?></body></html>
Switch İfadesi • Switch ifadesi farklı durumlar için farklı işlemlerin/değerlerin işlenmesini sağlayan bir PHP ifadesidir.-------------------------------------------------------------------Switch İfadesiFarklı işlemlerde kullanılacak bir çok satırdan oluşan kodların çalıştırılmasında Swicth ifadesini kullanmak en mantıklısıdır.Switch ifadesi daha önce incelenen if...elseif...else ifadesinin uzayıp karışıklık yaptığı durumlarda durumu kolaylaştırmak ve kısaltmak için kullanılır.Kod Yapısıswitch (ifade){case asama1: ifade = asama1 ise çalıştırılacak kod; break; case asama2: ifade = asama2 ise çalıştırılacak kod; break;default: ifadeniz asama1 ve asama2 iiçin geçerli değilse çalıştırılacak kod;}
ÖrnekÇalışma yöntemi:Öncelikle bir ifade(genellikle bir değişken) belirtilir • Belirlenen ifade durumlardaki(case) değerlerle karşılaştırılır • Eğer bir eşleşme çıkarsa eşleşen durumdaki(case) kod çalıştırılır • Kod çalıştıktan sonra bir sonraki satırda yer alan break komutu switch bloğunun işlemini tamamlandığını diğer satırları incelemenin gerek kalmadığını ifade ediyor • Eğer ifade ile hiçbir durum eşleşmezse default bloğundaki kod çalıştırılır.
<html><body><?phpswitch ($x){case 1: echo "Rakam 1"; break;case 2: echo "Rakam 2"; break;case 3: echo "Rakam 3"; break;default: echo "Bu 1 ile 3 arasında bir rakam değil";}?></body></html><html><body><?phpswitch ($x){case 1: echo "Rakam 1"; break;case 2: echo "Rakam 2"; break;case 3: echo "Rakam 3"; break;default: echo "Bu 1 ile 3 arasında bir rakam değil";}?></body></html>
PHP Diziler • Bir dizi bir veya daha fazla değeri tek bir değişkende saklayabilir.-------------------------------------------------------------------Dizi Nedir?PHP ile çalıştığınız zaman benzer bir çok değişken kullanmak isteyeceksiniz.Benzer değişkenler kullanmak yerine bilgileri tek bir değişken içinde dizi şeklinde saklayabilirsiniz. Şu anda bunun nasıl olduğunu pek anlamamış olabilirsiniz. Örneklerimizi görünce daha iyi anlayacaksınız.Dizideki her elementin kendi ID'si vardır, buda bu dizideki değerlere ulaşmamıza olanak veren bir kimlik değeri taşır.Üç çeşit dizi türü vardır:Numerik Dizi - ID'yi sizin belirlemediğiniz diziler • Çağrışımlı Dizi - ID'yi sizin belirlediğiniz diziler • Çok Boyutlu Dizi - Bir dizinin içinde bir veya daha fazla dizi bulunması
Numerik DizilerNumerik dizi içindeki değerleri kendi atadığı bir ID ile çağırmanıza sağlar. Bu ID'ler ilk değere "0" olmak üzere büyüyen rakamlardan oluşur. Örn: 0,1,2...Numerik dizi oluşturmak için farklı yöntemler varÖrnek 1Bu örnekte ID otomatik olarak PHP tarafından üretilmiştir.$names = array("Ali","Veli","Hasan");Örnek 2Bu örnekte ise ID'leri biz kendimiz yazarak diziyi hazırladık.$names[0] = "Ali";$names[1] = "Veli";
Bir php sayfasının içinde kullanımı<?php$names[0] = "Ali";$names[1] = "Veli";$names[2] = "Hasan";echo $names[1] . " ve " . $names[2] . ", ". $names[0] . "'ın abileridir";?>Yukarıdaki kodun ekranda çıkacak görüntüsü aşağıdaki gibi olacaktır.Ali ve Veli, Hasan'ın abileridir
Çağrışımlı Diziler • Çağrışımlı dizilerde ID sizin belirttiğiniz bir değerdir. Özel bilgileri diziye ekleyeceğiniz zaman bunlara rakamsal ID'ler atamak çok iyi bir yöntem değildir.Çağrışımlı diziler ile bilgilerin ID'lerine bilgilerin kendileriyle alakalı değerler atayabiliyoruz.Örnek 1Bu örnek farklı insanların yaşlarını yazdırmak içindir:$ages = array("Ali"=>32, "Veli"=>30, "Hasan"=>34); Örnek 2Bu örnek 1 ile aynı sadece yazılış tarzı farklı:$ages['Ali'] = "32";$ages['Veli'] = "30";$ages['Hasan'] = "34";
Bir php sayfasının içinde kullanımı:<?php$ages['Ali'] = "32";$ages['Veli'] = "30";$ages['Hasan'] = "34";echo "Veli " . $ages['Veli'] . " yaşındadır.";?>Yukarıdaki kodun ekranda çıkacak görüntüsü aşağıdaki gibi olacaktır.Veli 30 yaşındadır.
Çok Boyutlu DizilerÇok boyutlu dizilerde bir dizi içindeki değerin içine başka bir dizi atama yetkisine sahip olursunuz. Yani bir ana dizi vardır bir de o ana dizinin içindeki değerlerin altdizini vardır. Bu alt dizinler ihtiyaca göre arttırılabilir.ÖrnekBu örnekte ID'leri otomatik belirlenen çok boyutlu bir dizi oluşturalm,
$aile = array( "Celal"=>array ( "Veli", "Selma", "Çile" ), "Erdal"=>array ( "Necati" ), "Hüseyin"=>array ( "Azad", "Özge", "Hasan" )); $aile = array( "Celal"=>array ( "Veli", "Selma", "Çile" ), "Erdal"=>array ( "Necati" ), "Hüseyin"=>array ( "Azad", "Özge", "Hasan" ));
Yukarıdaki kodun ekranda çıkacak görüntüsü aşağıdaki gibi olacaktır. • Array([Celal] => Array ( [0] => Veli [1] => Selma [2] => Çilem )[Erdal] => Array ( [0] => Necati )[Hüseyin] => Array ( [0] => Azad [1] => Özge [2] => Hasan ))
Örnek 2Yukarıdaki kodu basit bir şekilde şöyle kullanabiliriz:echo $aile['Celal'][3] . " Celal ailesinin bir üyesi midir?"; • Yukarıdaki kodun ekranda çıkacak görüntüsü aşağıdaki gibi olacaktır Çilem Celal ailesinin bir üyesi midir?
PHP Tekrarlama • Tekrarlama ifadesi PHP'de istediğiniz bir blok kodun yine istediğiniz kadar tekrarlanarak çalıştırılmasıdır.-------------------------------------------------------------------TekrarlamaÇok sık bir şekilde kodlama yaparken bazı kısımların birkaç defa tekrarlanmasını istersiniz. Bu durumda tekrarlama ifadelerinden birini bu durumlar için kullanabilirsiniz.PHP'de aşağıdaki tekrarlama ifadelerinden faydalanılır:while - kod bloğunu while'a girilen değer true döndükçe tekrarlar • do...while - kod bloğunu bir kere çalıştırır ve eğer girilen değer true olarak dönerse tekrarlamaya devam eder • for - kod bloğunu sizin istediğiniz kadar tekrarlar • foreach - kod bloğunu bir dizideki her bir eleman için ayrı ayrı tekrarlar
while İfadesiKod bloğunu while'a girilen değer true döndükçe tekrarlar • Kod Yapısıwhile (durum)çalıştırılacak kod;
ÖrnekAşağıdaki tekrarlama işlemi $i değişkenindeki değer 5'ten küçük ve 5'e eşit olana kadar tekrarlanır. Şimdi $i=1 diyorsunuz o zaman bu sonsuza kadar tekrarlanır diye düşünebilirsiniz. Fakat while işleminin içinde $i++ ifadesi $i değişkenindeki sayıyı 1 arttırır. While $i değişkeni için tekrar yukarıya bakamayacağı için en son kullanılan $i'yi alır. Bizde $i'yi 1 arttırdığımıza göre ona göre sonuç döndürür.<html><body><?php $i=1;while($i<=5) { echo "Rakamlar tekrarlanıyor " . $i . "<br />"; $i++; }?></body></html>
do... while İfadesiwhile ifadesinde eğer durum false olarak dönseydi kod bloğunu hiç tekrarlamayacaktır. Fakat do...while ifadesinde kod bloğu en az bir kere tekrarlanır. Daha sonra durum true olarak döndükçe tekrarlanmaya devam eder.Kod Yapısıdo{çalıştırılacak kod bloğu;}while (while);
