150 likes | 307 Views
Ingrid Tieken-Boon van Ostade (Opleiding Engels). OED, ODNB en ECCO: nieuwe mogelijkheden door online databases. Oxford English Dictionary (OED). In 1989: OED op CD-Rom Eerste onderzoeksvraag: Caxton als taalkundig vernieuwer Eerste Engelse drukker (1415/24-1492)
E N D
Ingrid Tieken-Boon van Ostade (Opleiding Engels) OED, ODNB en ECCO: nieuwe mogelijkheden door online databases
Oxford English Dictionary (OED) • In 1989: OED op CD-Rom • Eerste onderzoeksvraag: • Caxton als taalkundig vernieuwer • Eerste Engelse drukker • (1415/24-1492) • Veel nieuwe woorden (Frans, Nederlands)
Het woordenboek • Gepubliceerd: • 1884-1928 • James Murray (1837-1915) • Supplementen: • 1933, 1972-1986 • Tweede editie 1989 • 1e editie+supplementen+5000 nieuwe woorden • 20 delen, 22.000 pp., 500.000 woorden, 2,5 miljoen citaten • “The world’s greatest dictionary” • “The definitive record of the English language” • CD-Rom 1989 • 2e editie op CD-Rom: 1992.
Oxford English Dictionary (OED) • In 1989: OED op CD-Rom • Eerste onderzoeksvraag: • Caxton als taalkundig vernieuwer • Onmogelijk • In 2000: online editie • www.oed.com • Simple search: • First cited author • 1356 eerste citaten • >500.000 woorden: ca. 2,7/1000 • Grootscheeps herzieningsproces • Begonnen bij M • Niet meer in boekvorm.
De OED voor en na 1989 • Schäfer (1980) vs. Willinsky (1994) • Voorspellingen over aantallen aanvullende citaten • Shakespeare oververtegenwoordigd • o.a.: te Engels, te weinig vrouwen, teveel religieuze teksten, te weinig 18de eeuw • Zoeken in verschillende velden • “the label fig.” (Osselton 1988) • Een kaartenbak met voorbeelden • “well-known” in de definitie (Chardonnens 1997) • Elm, n.: The name of well-known trees belonging to the genus Ulmus, esp., in England • Bath: 1. a. A well-known city in the west of England, so called from its hot springs • The definitive record of the English language?
Oxford Dictionary of National Biography(ODNB) • 60 delen, 60.000 pp. • “55,000 biographies of people who shaped the history of the British Isles and beyond, from the earliest times to the year 2002” • 1885-1900 (bron: Wikipedia) • Supplement 1901 • Koningin Victoria ook opgenomen • New ODNB: 23 september 2004 • tegelijkertijd online • 2006: drie “updates”.
Nieuwe mogelijkheden ODNB • http://www.oxforddnb.com/ • Opzoeken biografiën • Maar ook: • Resultaten ordenen • Full-text searches • Interessantste mogelijkheden • Lowth (1710-1787) • reconstructie sociale netwerk, “names dropping”, fouten • Weblog The Codifiers and the English Language.
OED en ODNB online • Tekortkomingen boven water halen • 19de-eeuwse producten • De OED grotendeels het werk van één man • Bijdragen aan verbetering van het product • OED • nieuwsbrief: “Appeals” list • Balderdash and Piffle.
Eighteenth Century Collections Online(ECCO) • Sinds 2004 • 150.000 boeken uit de 18de eeuw • Originele werken en herdrukken • >26 miljoen pagina’s gescand • elektronisch doorzoekbaar • Sinds 26 september in Leiden • UB en The Codifiers and the English Language • “ECCO: in een klap 150.000 e-boeken erbij!”
Nieuwe onderzoeksvragen? • “Ieder onderzoeksproject dat gebruik wil maken van het digitale medium … moet zich de vraag stellen naar de manier waarop … het gebruik van het digitale medium naast de werkwijze ook de onderzoeksvragen en/of onderzoeksresultaten beïnvloedt” (Van der Weel 2003:21)
The Codifiers and the English Language • Reconstructie van sociale netwerken in de 18de eeuw • Traceren van invloed van grammatica’s en taalgebruikers • ODNB: Lowth’s netwerk • ECCO: • werken met originele bronnen • zoeken naar mooie citaten • en nog veel meer.
Grammatici als “discourse community”? • Lowth ~ Priestley • Eenzijdig • Lowth ~ Johnson • Niet zo groot als verondersteld • Lowth ~ Fisher • Geen onderlinge verwijzingen • Lowth ~ Ash • Eenzijdig • Verklaring?
Open access • Historical Sciolinguistics and Sociohistorical linguistics • http://www.let.leidenuniv.nl/hsl_shl/ • Sinds 2000 • Meer publicaties beschikbaar • Leids repositorium • Bestuderen van invloed van normatieve grammatici op elkaar, op anderen?
Concrete mogelijkheden • Semantic graphs • Infomap Project, Stanford • http://infomap.stanford.edu/graphs/ • British National Corpus • Achtergrondliteratuur: • Lowth in één adem met Priestley, Murray • In ECCO: • Lowth in één adem met Harris, Hermes (1751) • Relaties systematisch onderzoeken. Met dank aan Gerhard Jan Nauta
Nieuwe databases, nieuwe mogelijkheden • Als onderzoeker de juiste vragen leren stellen • Maar: het is niet alles goud dat blinkt • The Proceedings of the Old Bailey • Geen resultaten voor frequente woorden • Gescand, slecht gecorrigeerd • Lange <s> = f, not = nor • Beperkingen duidelijk maken • Voor onszelf, in onze publicaties • Ook aan de uitgever • Resultaten zo betrouwbaar als de kwaliteit van de bron.