SANAT FELSEFESİ ESTETİK

1. SANAT FELSEFESİ ESTETİK

2. Görsellerden hangisi sanat eseri olabilir?

3. Kuş yuvası ve kuş sesleri birer sanat eseri değildir.

4. Arı kovanı ve arıların dansı da sanat eseri sayılmaz.

5. Hangi ressam,yaptıklarının doğada hazır bulduklarımızdan daha güzel olduğunu iddia edebilir?

6. Hangi heykeltıraş,hayattan ya da rüzgardan daha hızlı koşabilir?

7. “Doğanın ürünleri var olmakla yetinirler” der HEGEL

8. Kant, “Bir sanat eseri,güzel bir şeyin takdimi değil,bir şeyin güzel takdimidir”der.

9. “Bütün sanatlar ayna gibidir,insan orada kendinde bilmediği şeyleri tanır ve kabul eder” ALAİN

10. Kim zevk almaktan başka bir amaçla sinemaya gider?

11. Sergi gezer?

12. Piyano resitali dinler?

13. Beyaz Leylaklı Türk Kızı(Portales) Güzellikten çıkar gütmeyen bir zevkalırız

14. Sanatın amacı zevk almaktır! Fransız ressam Poussin

15. Sanattaki tek kural hoşlanmaktır! Moliér

16. “Güzelin sanatın amacı olduğu görüşünde bir şeyler vardır” der WİTTGEİNSTEİN ve ekler

17. “Güzel tam olarak mutlu kılan şeydir.”

18. Lumieres kardeşler olmasaydı yine de sinemaya kavuşurduk...

19. Ama Wachowski kardeşler olmasaydı Matrix filmini seyredemezdik!

20. Aynı şekilde Tolstoy olmasaydı Anna Karenina romanı hiçbir zaman yazılmayacaktı….

21. Newton olmasaydı evrensel çekim kuvveti yok olmaz birilerinin başına elma düşmeye devam ederdi.Ve bir başkası bu yasayı zaten bulacaktı.Bundan dolayı hala bilimde keşif yapılır,yaratma değil.

22. SANAT FELSEFESİNİN SORULARI • Sanat ve sanat eseri nedir? • Sanat ile toplum arasında ne tür bir ilişki vardır? • Hangi nesneler sanat eseri sayılır,hangileri sayılmaz?Niçin? • Sanat ne işe yarar? • Güzel nedir? • Doğadaki güzel ile sanattaki güzel arasında fark var mıdır? • Sanat eserinin nitelikleri nelerdir? • Herkesin beğendiği güzel bir nesne var mıdır? • Herkesin üzerinde uzlaşabileceği ortak estetik yargılar var mıdır?

23. Aisthesis sözcüğünden türeyen “estetik”; duyum,duygu,duyular anlamına gelir. Bu kavramı felsefeye Alman filozof Baumgarten kazandırmıştır.O’na göre estetik, “Güzel üzerine düşünme,onun ne olduğunu araştırma sanatıdır.” Baumgarten (18.yy Alman filozof)

24. Sanat felsefesi ise felsefenin bir alt dalıdır.Sanat felsefesinin konusu,sanatla ilgili temel kavramlar, sanat akımları ve sorunlarıdır.Felsefecinin sanata yaklaşımı,sanatçının veya sanat tarihçisinden farklıdır.

25. Felsefeci genel felsefi tutumunu ,yani eleştirel, çözümleyici,bütüncü,öz- nel,tutarlı ve sistemli yaklaşımını sanatsal etkinlikleri incelerken de gösterir.Felsefeci bu kavramları çözümler,aralarındaki ilişkileri ortaya koyar,sorulara bir cevap bulmaya çalışır,sanat kuramlarını değerlendirir.

26. O halde Estetik,hem doğadaki güzeli hem de insan yaratısı olan güzeli konu edinir.Sanat felsefesi ise sadece sanat eserlerindeki güzeli konu edinir.

27. SANATA KURAMSAL YAKLAŞIM Aşağıda yer verilen görselleri inceleyip hangi yaklaşımla yapılmış olabileceğini tahmin etmeye çalışalım. Yaklaşımlar: OYUN TAKLİT YARATICILIK

28. SANAT KURAMLARI: Taklit Olarak Sanat Yaratma Olarak Sanat Oyun Olarak Sanat

29. 1.Taklit Olarak Sanat

30. TAKLİT OLARAK SANATIN TEMSİLCİLERİ: PLATON ARİSTOTELES SOKRATES

31. TAKLİT OLARAK SANAT; Sanat şu ya da bu varlığın ve ya olayın,güzel yani hoşa gidecek bir biçimde taklit edilmesidir.Platon’a göre doğal güzellik sanatsal güzellikten üstündür.

32. TAKLİT OLARAK SANAT; Aristoteles’e göre,sanatçılar taklit ettikleri şeyi bazen idealize ettikleri için sanatsal güzel doğal güzelden üstün de olabilir.

33. Sanatın görevi,doğayı taklittir.Sanatçı doğayı taklit ederek sanat eserini ortaya çıkarır.Fakat bu taklitte-ki buna mimesisadı verilir-yani sanat eserini ortaya koymada ahlaki bir amaç vardır.Bu amaç,insanları sanat aracılığı ile yoğun bir duygusal ortamda yaşatarak ruhun arınmasını sağlar. ARİSTOTELES

34. 2.Yaratma Olarak Sanat

35. YARATMA OLARAK SANATIN TEMSİLCİLERİ: PLOTİNOS SCHELLİNG HEGEL CROCE HEİDEGGER

36. 2.Yaratma Olarak Sanat Sanat hayal gücünün özgür bir yaratımıdır.Sanatta amaç mükemmellikten yoksun olan doğada mükemmelliğin hayal gücüyle yaratılmasıdır. Dali

37. 2.Yaratma Olarak Sanat Croce’a göre doğa mükemmellikten yoksun olduğu için doğanın taklidi gerçek sanat olamaz.Öyleyse sanatçı hayal gücünü ve yeteneklerini kullanarak sanat eserini ortaya çıkarmalıdır.Sanat insan etkinliklerinin en özgür olanıdır.Sanat mükemmel olanı arma etkinliğidir.

38. JimDandy “Göğün, dağın, taşın güzelliğine göre estetik güzellik daha üstündür’; çünkü estetik, estetik güzellik tinin (ruhun) ürünüdür” Hegel

39. 3.Oyun Olarak Sanat

40. OYUN OLARAK SANATIN TEMSİLCİLERİ: SCHİLLER NİETZCHE

41. 3.Oyun Olarak Sanat Schiller’e göre insan istekleri ile zorunlulukları arasında bölünmüş bir biçimde yaşar.İnsanın bu bölünmüşlüğünü aşmak için yapması gereken şey bu iki temel yönünü uzlaştırmaktır.İşte bu da ancak oyunla yani sanatla başarılabilir. SCHİLLER

42. Çünkü sanat insana kuralları kendisinin belirlediği yani tümüyle kendisince kurgulanmış düşsel bir dünyada dolayısıyla da sınırsız bir biçimde özgür ve yaratıcı olabildiği bir dünyada (oyun evreni-estetik evren) yaşama olanağı verir.

43. OZY OZBORN

44. Sanat insanı doğal ya da toplumsal zorunluluklardan kurtarır. Zaten tam da bu nedenle,insanlar gerçek bir oyunun ya da sanat etkinliğinin parçası olduklarında sanki dünyadan koparlar,zamanın nasıl geçtiğinin farkına varmazlar.Gerçek bir haz ve mutluluk duyarlar.

45. Sanat bu dünyayı katlanılabilir kılan tek şeydir. NİETZCHE

46. GÜZELLİĞİN FELSEFESİ

47. Platon’a göre gerçek güzellik,gördüğümüz nesnelerin oluşturduğu evrendeki güzellikler olmayıp idealar evrenindeki “güzel” ideasıdır.Tabiatın güzelliği,güzel ideasından pay aldığı ölçüde bize güzel görünürler.Yani tabiatın güzelliği asıl güzellik değil güzelliğin kopyasıdır.

48. BU RESİMDEKİ GÜZELLİK İSE PLATON’A GÖRE KOPYANIN KOPYASI OLAN SAHTE BİR GÜZELLİKTİR. Van Gogh

49. Van Gogh Aristoteles’e göre bir kopyalamanın,taklitte olsa bazı faydaları vardır.O şöyle der; “GERÇEKTE DOĞADA BİZE İĞRENÇ ,ÇİRKİN GELEN BİR ŞEY SANAT ESERİNDE SERİMLENDİĞİNDE BİZDE ESTETİK BİR HAZ OLUŞTURABİLİR.”

50. Bazen de sanat,doğadaki güzelliği algılamaya yönlendirmektedir “Biz romantik olduktan sonra dağlar güzelleşti” DELACROİX