Göğüs Hastalıkları Çekirdek Müfredat Programı Çalışmaları

1. Göğüs Hastalıkları Çekirdek Müfredat Programı Çalışmaları Prof. Dr. Hayati BİLGİÇ GATA Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı 26.4.2007 Antalya

2. Tıp eğitimi tıp fakültesine girişle başlayan ve emekliliğe kadar süren yaşam boyu bir eğitimdir Amacı toplum sağlığını en yüksek düzeyde tutacak “iyi hekim” yetiştirmektir Dr.İskender Sayek Dr.Füsun Sayek ll.Eğitim Hastaneleri Kurultayı İstanbul 24.3.2007

3. “İyi Hekim” • Hizmet Sunucu • Karar Verici • İletişimci • Toplum Lideri • Yönetici Dr.İskender Sayek Dr.Füsun Sayek ll.Eğitim Hastaneleri Kurultayı İstanbul 24.3.2007

4. “İyi Uzman Hekim” • Hastaların ve toplumun bir hekimden mesleğiniuygularken beklediği bilgi, beceri ve tutumlar • Yaşam boyu öğrenme ve yeterliliği sürdürme becerileri • Bilgiye ulaşma ve kullanma becerileri • Etik davranış • Başkalarını düşünme • Dürüst ve adil olma, başkalarına saygılı olma • Hizmet etme • Mesleki kurallara uyma Tıpta Uzmanlık Eğitimi: Programlama-Uygulama-Değerlendirme Çalıştayı29 Mayıs-2 Haziran 2006Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Eğitimi ADBornova / İZMİR

5. “İyi Bir Uzmanlık Eğitimi” • Eğitici : Rehberlik Yönlendiricilik Gözlem yapma ve geribildirim verme • Eğitilen : Mesleki gelişim (Bilgi ve beceri) Hizmet sunarken öğrenme Kişisel gelişim Dr.İskender Sayek Dr.Füsun Sayek ll.Eğitim Hastaneleri Kurultayı İstanbul 24.3.2007

6. “İyi bir Göğüs Hastalıkları Uzmanı” “İyi Hekim”,“İyi Uzman Hekim”, olmanın yanısıra, Solunum sistemihastalıkları ve akciğerleri etkileyen durumlar hakkında yüksek teorik ve bilimsel bilgiye ve aynı zamanda geniş klinik deneyime sahip olmalıdır.

7. “İyi bir Göğüs Hastalıkları Uzmanı” Ayrıca; Solunum hastalıklarının tüm alanlarında bağımsız karar verebilmeli hem akut hem de elektif hastalara bakabilmelidir. Araştırma projelerini başlatabilmeli, konuyla ilgili yorumlar yapabilmeli ve bu alanda yönetici/ öğretmen gibi projelere katılabilmelidir.

8. Uzmanlık Eğitimi Politik, ekonomik ve sosyal iyileştirmeler ve genel bir Avrupa kültür birikimini ortak paydada birleştirebilmek amacıyla kurulan Avrupa Birliği (AB) 'nin sağlık alanında da önemli projeleri bulunmaktadır.

9. Uzmanlık Eğitimi Bu projelerin yürütülebilmesi için kuruluşu AB'den de önceye giden Avrupa Tıp Uzmanları Birliği (ATUB) (European Union of Medical Specialists- U.E.M.S.) Avrupa Konseyi altında çalışan bir yapı halinde sisteme entegre edilmiştir.

10. Uzmanlık Eğitimi Avrupa Tıp Uzmanları Birliği (ATUB-UEMS): AB'ndeki tüm tıp uzmanlarının temsilci kuruluşudur. UEMS'yi AB'ne ve EFTA'ya üye ülkelerin tıp uzmanlarının temsilci kuruluşları ve diğer Avrupa ülkelerinden gözlemciler ve yardımcı üyeler oluşturur. Türkiye de TTB aracılığı ile 1993'ten bu yana, aidatını yatırarak UEMS'de yardımcı üye olarak (associated member) Macaristan, Slovenya ve Malta gibi temsil edilmektedir.

11. Uzmanlık Eğitimi Avrupa’da, göğüs hastalıkları alanında, ilk çekirdek eğitim programı 1994’te yayınlandı (1). Bu, uzmanlık eğitiminin yapısı ve süresi kadar çekirdek yeterliklerin listesi için de önerileri kapsayan European Union of Medical Specialists ( UEMS )“Bölüm 6- Eğitimde Yol Haritası” için bir temel oluşturdu (2).10 yıl kadar önce yayınlandığından beri, bu belge düzenli olarak güncellenmemiştir. (1)Eur Respir J 1994; 7:1019-1022. (2)European Board of Pneumology,1995.

12. Uzmanlık Eğitimi PNÖMONOLOJİ 6. Bölüm AB’DE TIP UZMANLARININ EĞİTİM BEYANNAMESİ PNÖMONOLOJİ UZMANLIĞININ İHTİYAÇLARI (1)Eur Respir J 1994; 7:1019-1022. (2)European Board of Pneumology,1995.

13. Uzmanlık Eğitimi 2005’te, eğitim ve öğretimin uyumlaştırılmasına duyulan güçlü gereksinim düşünülerek, ERS, HERMES projesini başlattı. 4-5 yıl süreceği tahmin edilen buprojenin amacı, göğüs hastalıkları uzmanlarının öğretim ve eğitimleri için aşağıdakileri içeren bir dizi konsensus belgesi geliştirmektir.

14. Uzmanlık Eğitimi HERMES,“Avrupalı Uzmanlar için Göğüs Hastalıklarında uyumlaştırılmış öğretim ve eğitim” i geliştirmek için yürütülmüş bir projedir. Projenin ilk hedefi , tüm göğüs hastalıkları uzmanlarının sahip olması gerekli çekirdek yeterliklerin listelendiği bir Avrupa çekirdek müfredatının geliştirilmesiydi.

15. Uzmanlık Eğitimi Bu raporda sonuçta oluşan konsensusa dayalı belge sunulmaktadır. Bu belgenin geliştirilmesinde 29 ülkeden toplam 50 göğüs hastalıkları uzmanı yer aldı. Bundan başka, 400’ün üzerinde nitelikli göğüs hastalıkları hekimi ve 100’ün üzerinde uzmanlık öğrencisinden projenin her aşamasında geri bildirimler alındı.

16. Uzmanlık Eğitimi Yeterlikler tanımlandı ve üç turdan oluşan bir Delphikonsensus süreci boyunca sıralandı.Aralarından 229 yeterlik seçilerek dokuz bölüm ve 51 modüle ayrıldı.Bunlardan 14’ü isteğe bağlı, 215’i zorunlu olarak sıralandı. Maddeler daha sonra beklenen bilgi ve yeterlik düzeyine göre üç farklı düzeyde derecelendirildi.Delphi sürecinin, uzman konsensusu oluşturmada ve proje sonuçlarının “Grup” tarafından sahiplenilmesinde etkili bir araç olduğu kanıtlandı.

17. Durum İsteğe bağlı Zorunlu Uygun değil Bu maddenin çekirdek müfredatta yer alması isteğe bağlı olup, ancak zorunlu değildir. Bu maddenin tüm çekirdek müfredatlarda yer alması gereklidir, zorunludur. Bu madde uygun değildir ve hiç yer almamalıdır. Yeterlik düzeyi Düzey 1 Düzey 2 Düzey 3 Ne zaman danışılacağını bilme ve tanımaya yetecek kadar farkındalık Gözetim altında ( veya danışarak ) tedavi için yeterli bilgi Bağımsız uzman uygulamaları için yeterli ileri bilgi Uzmanlık Eğitimi Tablo 1. Tüm maddeler için bir seçenek olarak bulunan yeterlik durum ve düzeyleri

18. Uzmanlık Eğitimi Delphi metodu, özellikle yönetimsel karar vermede konuların tanımlanması ve önceliklerinin belirlenmesinde, bilgi sistemleri araştırmalarında kullanılan popüler bir yöntemdir. Dalkey ve arkadaşlarının öncülük ettiği “Delphi Metodu”belirsiz konularda karar vermeyi kolaylaştırmış, aynı zamanda verilen kararın kalitesini de arttırmıştır.

19. Uzmanlık Eğitimi Bu metodla toplanan bilgiler, bir konu üzerinde konsensusa varılmasını, karar verilmesini sağlar. 1950’li yıllardan beri kullanılmaktadır. Bir grup uzmanın en güvenilir şekilde konsensusunu elde etmek amacıyla geliştirilmiştir.

20. Uzmanlık Eğitimi Delphi tekniği, önceden seçilmiş uzmanlar paneli arasında bir konsensusa ulaşmak için tasarlanmış interaktif bir süreçtir. Bu teknik kullanılarak, katılımcılar doğrudan karşılaşmazlar veya etkileşime geçmezler. Bunun yerine, kendilerine tamamlamaları için tarama anketleri gönderilir. Kural olarak, uzmanlardan başlangıçta grup tarafından düşünülmesi gereken maddeleri önermeleri istenir.

21. Uzmanlık Eğitimi Bu maddeler belirlendikten sonra, katılımcılar kendilerinin ve diğer katılımcıların önerdikleri maddeler hakkında kişisel görüşlerini araştıran bir anket alırlar. Yanıtlar, organizatörler tarafından toplanır ve katılımcılara özet şeklinde geri gönderilir. Böylece katılımcılar grubun geri bildirimlerinin ışığı altında kararlarını gözden geçirebilirler. Bu süreç birçok kez tekrarlanabilir. Katılımcıların kararları, her tur sonrasında istatistiksel olarak toplanır. Keeney S, McKenna H. Research guidelines fort he Delphi survey technique. J Adv Nurs 2000;32:1008-1015.

22. Uzmanlık Eğitimi Bir maddenin bir daha değişmeden tanımlama için kabul edilmesi için panelistlerin en az % 70’inin bu maddenin uygun, açık ve uygulanabilir olduğu konusunda görüş birliğinde olmaları koşul olarak kabul edilmiştir.Panelistlerin en az % 70’inin uygun olmadığını düşündüğü maddeler ikinci turdan sonra çıkarılmış,daha hoşnut oldukları maddeler üzerinde tartışma yoğunlaştırılmıştır. Keeney S, McKenna H. Research guidelines fort he Delphi survey technique. J Adv Nurs 2000;32:1008-1015.

23. Uzmanlık Eğitimi Bu metod, çok sayıda katılımcının taranmasına izin verir. Bu nedenle, potansiyel olarak paydaşların katılımına ve proje sonuçlarına sahip çıkma duygusu geliştirmesine izin verir ki bu da çalışma sonuçlarının daha sonra pratikte uygulanması için önemlidir. Üç turlu bir Delphi süreci,çekirdek müfredatın oluşturulması için en uygun metod olarak tanımlandı.

24. Uzmanlık Eğitimi Görev kurulu ilk toplantısınıKasım 2005’teAvrupa müfredatının ilk versiyonunu kaleme almak için yaptı. Bu taslak , katılımcıların görev kurulu tarafından önerilen maddeleri gözden geçirmelerinin, bunları yorumlamalarının ve gerekli gördükleri maddeleri eklemelerinin istendiği ilk Delphi turu için Aralık 2005’te bilgisayar ortamına verildi.Veriler tarama programı kullanılarak online toplandı ( www.surveymonkey.com).

25. Uzmanlık Eğitimi Mayıs 2006’da Münih’de, çekişmeli maddelerin tartışılması amacıyle görev kurulu üyeleri ve ayrıca ulusal uzmanlar için, bütün üyelerin hazır bulunduğu, panelin tüm üyeleri tarafından tam olarak anlaşılamamış bazı başlıkların açıklığa kavuşturulmasına ve canlı bir tartışmaya ortam hazırlayan, bir oturum düzenlendi.

26. Uzmanlık Eğitimi Bu tartışmaların ve ikinci taramanın sonuçlarının ışığında, katılımcılardan üçüncü Delphi turu için son bir anketi tamamlamaları istendi.Bu üçüncü araştırmanın da yanıtları hesaplandı. istendi.Bu üçüncü araştırmanın da yanıtları hesaplandı.

29. Uzmanlık Eğitimi

30. Uzmanlık Eğitimi Katılım, toplantı sırasında tartışılan maddelerin çoğu için görüşlerin net olarak birbirine yaklaşmasıyla % 86’ya ulaştı. Bu sonuçlara dayanarak, görev kurulu Haziran’da son kez son Delphi turunun sonuçlarını onaylamak için toplanarak , müfredat oluşturuldu. Yakın gelecekte revizyona değer olduğu düşünülen maddeler bir * ile işaretlendi.

31. Uzmanlık Eğitimi

33. Uzmanlık Eğitimi

34. Taslak özet Seçimi Yorumların toplanması Yorumların toplanması Müfredatın son şeklinin yayınlanması Delphi-2 Maddelerin sıralanması Delphi 1- Yorumlara Açık Toplantı Delphi 3- Maddelerin tekrar sıralanması Delphi 2 Delphi 1 Üyeler Kurulu Delphi 2 Uzmanlık Öğrencileri Şekil 1 . Zaman süreci, basamaklar ve paydaşlar Görev Kurulu Uzmanlar Kurulu

35. Teşekkür ederim ....

36. Türk Göğüs Hastalıkları Çekirdek Müfredat Programı Çalışmaları Prof. Dr. Hayati BİLGİÇ GATA Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı 26.4.2007 Antalya

37. Türk Uzmanlık Eğitimi Sağlık hizmetlerinde genel anlamıyla niteliğin en üst düzeyde sunulması ve bu düzeyin korunabilmesi, amaçlanan bir idealdir. Bu ideali ulaşılmaz olmaktan çıkaran pek çok çalışma her ülkenin temel politikaları içindedir.

38. Türk Uzmanlık Eğitimi Türkiye’de tıpta uzmanlık dallarını, bu dallarda uzman olabilmek için gerekli koşulları, uzmanlık eğitimi verecek kurum ve kuruluşların nitelikleri ile uzmanlık eğitiminin usul ve esasları, 1973 yılında çıkarılan “Tababet Uzmanlık Tüzüğü” ve buna bağlı çıkarılmış “Yönetmelik” ler ile yapılmakta idi.

39. Türk Uzmanlık Eğitimi Türkiye’de 19 Haziran 2002 yılında çıkarılan yeni tüzük iletıpta veya diş hekimliği uzmanlık dallarını, bu dallarda uzman olabilmek için gerekli koşulları, tıp veya diş hekimliğinde uzmanlık eğitimi verecek kurum ve kuruluşların nitelikleri ile uzmanlık eğitiminin usul ve esasları, yeniden yapılandırılmıştır.

40. Türk Uzmanlık Eğitimi Uzmanlık Eğitimi, standartları, program ve müfredatı düzenlemede,19 Haziran 2002 yılında çıkarılan“Tıpta Uzmanlık Tüzüğü”ve buna bağlı çıkarılacak olan“Yönetmelik”ler belirleyici olacak, bu görev eskiden olduğu gibi Sağlık Bakanlığıncayerine getirilecekti.

41. Türk Uzmanlık Eğitimi 19 Haziran 2002 yılında çıkarılan yeni tüzüğün bazı maddelerinin Danıştay’ca iptali uzmanlık eğitimini düzenlemede hukuki bir boşluk oluşturmuş ve 2002 tüzüğü ile alınan uzmanlık öğrencileri sıkıntıya düşmüştür.

42. Türk Uzmanlık Eğitimi Sonuçta hem tüzüğün ifade ettiği yönetmelik çıkamamış hem de tüzüğün iptal edilen maddeleri ve bununla ilintili olan diğer maddeleri nedeniyle uzmanlık eğitimi hukuki düzenlemesi olmayan bir sürece girmiştir.

43. Türk Uzmanlık Eğitimi Yeni bir düzenleme bugünlerde yapılmıştır. 15 Şubat 2007 tarihinde çıkarılan 5581 Sayılı “Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”Kanun ile Hekimlik ve Uzmanlık Eğitimini düzenleyen 1219 sayılı Kanunun 9 uncu maddesideğiştirilmiştir. Yeni 9. Madde ile Uzmanlık Eğitimi, standartları, program ve müfredatı kanun bazında yeniden düzenlenmiştir.

44. Türk Uzmanlık Eğitimi MADDE 9- Eğitim kurumlarına eğitim yetkisi verilmesi ve eğitim yetkisinin kaldırılmasına ilişkin teklifleri karara bağlamak, uzmanlık ana dallarının rotasyonlarını belirlemek, uzmanlık sınavı jürilerini tespit etmek, yabancı ülkelerde asistanlık yapanların bilimsel değerlendirilmesini yapacak fakülteleri ve eğitim hastanelerini belirlemek, tıpta uzmanlık eğitimi ve uzman insan gücü ile ilgili görüşler vermek, uzmanların tıbbî gelişmeleri izlemesini sağlayıcı inceleme ve araştırmalar yapmakla görevli olmak üzere, Sağlık Bakanlığının sürekli kurulu niteliğinde Tıpta Uzmanlık Kurulu teşkil olunmuştur.

45. Türk Uzmanlık Eğitimi Kurulun çalışma usûl ve esasları ile ilgili diğer hususlarla ihtisas belgelerinin alınması ve uzmanlık eğitimi ile ilgili diğer usûl ve esaslar Sağlık Bakanlığınca hazırlanıp Bakanlar Kurulunca yürürlüğe konulacak yönetmelikle düzenlenecektir. Bu yönetmelik yürürlüğe konuluncaya kadar, mevcut düzenlemelerin uygulanmasına devam edileceği belirtilmektedir.

46. Türk Uzmanlık Eğitimi Türk Göğüs Hastalıkları Uzmanlık Eğitimine, Sağlık Bakanlığının yanısıra Tıp Fakülteleri, Eğitim Hastaneleri, Türk Göğüs Hastalıkları Yeterlilik Kurulu (TGHYK)’nun katkıları büyüktür.

47. Türk Uzmanlık Eğitimi Sağlık Bakanlığı, Göğüs Hastalıkları uzmanlık alanındaki eğitim standardı ve müfredat belirleme görevinde, Türk Göğüs Hastalıkları Yeterlilik Kurulu (TGHYK) Eğitim Kurumlarını ve Programları Değerlendirme Komisyonundan büyük destekler almaktadır. Bugün TGHYK, bu oluşumlar arasında kooperasyonundan ve Ülkemizdeki Göğüs Hastalıkları eğitim programlarının bir uyum içinde yürütülmesinden de sorumludur.

48. Türk Uzmanlık Eğitimi TGHYK, Ülkemizdeki Göğüs Hastalıkları Uzmanlık Eğitiminin koordine edici bir parçası gibi çalışmaktadır. Biraz sonra bahsedilecek olan Türk Göğüs Hastalıkları Eğitim Müfredat Programının yeniden düzenlenmesinde ATUB =UEMS ile tam bir uyum içinde çalışmıştır.

49. Türk Uzmanlık Eğitimi Ülkemizde Göğüs Hastalıkları Uzmanlık Eğitimi5yıldır. Bu 5 yıl Ana Dal olarak yapılmaktadır. Ayrıca İç Hastalıkları Uzmanlığı üzerine 2 yıl süre ile Göğüs Hastalıkları Eğitimi alınarak da Göğüs Hastalıkları Uzmanı olunabilmektedir. Bu ikinci biçimde eğitim genelde daha yerleşmemiştir.

50. Türk Uzmanlık Eğitimi Ayrıca İç Hastalıkları Uzmanlığı üzerine 2 yıllık bir Göğüs Hastalıkları Eğitiminin, Göğüs Hastalıkları Uzmanı yetiştirmede yeterli olamayacağı, bu sürenin minimum 3 yıl olması düşüncesiAvrupa Pnömonoloji Board’nun da görüşüdür.