Ali Haydar DOĞU Ercüment YILMAZ Karadeniz Teknik Üniversitesi, Enformatik Bölümü, Trabzon

1. Orta Öğretimden Üniversiteye Gelen Öğrencilerin Temel Bilgisayar Bilgilerinin İl ve Bölge Bazında İncelenmesi:Karadeniz Teknik Üniversitesi Uygulaması Ali Haydar DOĞU Ercüment YILMAZ Karadeniz Teknik Üniversitesi, Enformatik Bölümü, Trabzon Karadeniz Teknik Üniversitesi-Enformatik Bölümü

2. İçerisinde olduğumuz bilgi çağı, hayatın her alanında bilgi teknolojileri kullanımı ile karşı karşıya kalmamıza neden olmaktadır. Bu çağa ayak uydurmak için yapılması gereken en önemli adımlardan biri de Temel Bilgi Teknolojileri Kullanımı’nın yaygınlaştırılmasıdır • Bu bağlamda ilköğretimden başlayan ve üniversiteye kadar uzanan bu eğitim yolunda öğrencilerimizin bilişim düzeylerinin tespit edilmesi, il ve bölgesel analizlerinin yapılması geleceği planlamada önemli rol oynayacaktır Karadeniz Teknik Üniversitesi-Enformatik Bölümü

3. BİLGİ TOPLUMU Temel Bilişim Eğitimi Ortaöğretim Yükseköğretim Karadeniz Teknik Üniversitesi-Enformatik Bölümü

4. Bu çalışmada; ÖSS-2009 ile Karadeniz Teknik Üniversitesini kazanan öğrencilerden 3908 öğrenciye anket çalışması yapılmış ve elde edilen sonuçlar değerlendirilerek haritalar oluşturulmuştur. Bu haritalar, öğrencilerin geldikleri bölgelerdeki bilgisayar okuryazarlığını, internet kullanımını, kişisel bilgisayarları olup olmadıkları gibi bilgileri içermekte ve ayrıca 2005 ile 2007 yılları ile karşılaştırılmaktadır. Karadeniz Teknik Üniversitesi-Enformatik Bölümü

5. Anket Çalışması • Çalışmanın temelini oluşturan anket uygulamalarında; • Referans periyodu: Eylül-2009 • Örnek birim: 18-21 yaş grubu • Anket sayısı: 3908’dır. Karadeniz Teknik Üniversitesi-Enformatik Bölümü

6. % 33 % 12 % 20 % 5 % 14 % 13,4 % 33,1 % 7 % 18,3 % 3 % 5,6 % 6 % 15 % 5,7 % 2,3 2007 2009 % 6,4 Şekil 1. Karadeniz Teknik Üniversitesi’ni Kazanarak Temel Bilgisayar Eğitimi Almaya Başlayan Öğrencilerden Anket Uygulananların Sayısal Dağılımı Karadeniz Teknik Üniversitesi-Enformatik Bölümü

7. 2007 2009 % 30 % 27 % 26 % 22 % 23 % 24 % 32 % 27 % 29,2 % 34,5 % 20,9 % 43,2 % 20,7 % 27,9 % 31,1 % 32,3 Şekil 2. Temel Bilgisayar Kullanım Bilgisi Olmayan Öğrenciler Karadeniz Teknik Üniversitesi-Enformatik Bölümü

8. % 73 % 73 % 80 % 65 % 76 % 72 % 51 % 62 2007 2009 % 50 % 55,8 % 60,7 % 35,9 % 58 % 50 % 24,1 % 36,7 Şekil 3. Kendine Ait Bilgisayarı Olan Öğrenciler Karadeniz Teknik Üniversitesi-Enformatik Bölümü

9. Şekil 4. Bilgisayarı Olan Öğrencilerdeki Bilgisayar Türlerinin Yüzde Dağılımı Karadeniz Teknik Üniversitesi-Enformatik Bölümü

10. Şekil 5. Öğrencilerin Programlama ve Web Tasarımı Yapabilme Yüzdeleri Karadeniz Teknik Üniversitesi-Enformatik Bölümü

11. % 56 % 57 % 56 % 69 % 56 % 54 % 44 % 56 Şekil 6. İlk veya Orta Öğreniminde Temel Bilgisayar Dersi Okuyan Öğrencilerin Dağılımı (2009) Karadeniz Teknik Üniversitesi-Enformatik Bölümü

12. Şekil 7. Bilgisayar Kullanımını Hiç Bilmeyen Yeni Öğrencilerimizin Yüzdesi Karadeniz Teknik Üniversitesi-Enformatik Bölümü

13. Şekil 8. Office Programlarını Kullanabilme Yüzdeleri Karadeniz Teknik Üniversitesi-Enformatik Bölümü

14. Tablo 1. Fakülte/YO/MYO Türüne Göre Bilgisayar Kullanım Bilgisi Olmayan Öğrencilerin Yüzde Dağılımı Karadeniz Teknik Üniversitesi-Enformatik Bölümü

15. % 59 % 65 % 64 % 63,5 % 57,2 % 72 % 71,9 % 51,5 % 65 % 67,8 % 69 % 62,3 % 60 % 53,3 % 56,6 % 58,6 Bayan 2007 2009 Şekil 9. Bayan Öğrencilerin Bilgisayar Kullanım Bilgilerinin Yüzde Dağılımı Karadeniz Teknik Üniversitesi-Enformatik Bölümü

16. % 80 % 76,2 % 84,8 % 78 % 78 % 78 % 61,7 % 79 % 89 % 85 % 81,7 % 79 % 74,5 % 71 % 75,9 % 82 2007 Erkek 2009 Şekil 10. Erkek Öğrencilerin Bilgisayar Kullanım Bilgilerinin Yüzde Dağılımı Karadeniz Teknik Üniversitesi-Enformatik Bölümü

17. Sonuç ve Değerlendirme • TBT Kullanım oranları Türkiye’nin güney doğu köşesinde en az seviyededir. 2007 yılına göre. Ardahan, Bitlis, Tunceli, Hakkâri ve Şırnak illerindeki, kullanımın oranları 2009 yılında da düşük seviyesini korumaktadır. • Buna karşın Bartın, Karabük, Niğde, Bilecik, Denizli gibi illerimizde oranlarda yükseliş görülmektedir • Türkiye genelinde bayan öğrencilerin 2007 yılına göre kullanım oranı % 5’lik bir artış gösterirken bu oran erkek öğrencilerde % 1 ile sınırlı kalmıştır Karadeniz Teknik Üniversitesi-Enformatik Bölümü

18. Sonuç ve Değerlendirme • Office programların kullanımında Excel kullanımı, 2007 yılına göre 2,6 kat, Word, 1,7 ve Powerpoint ise 2,2 kat artış göstermiştir. • Öğrencilerin bilgisayara sahip olma yüzdeleri 2007 yılına göre % 48 ‘lik bir artış göstererek % 69’a ulaşmıştır. • Temel Bilgi Teknolojileri Kullanım bilgisi hiç olmayan öğrencilerin yüzdesi 2007 yılında % 30 iken bu oran 2009 yılında % 26 ‘ya gerilemiştir. Karadeniz Teknik Üniversitesi-Enformatik Bölümü

19. Sonuç ve Değerlendirme • Dizüstü bilgisayarlara sahip olma yüzdesinde 2007 yılına göre % 87 ‘lik bir artış olmuştur • Öğrencilerin % 56 ‘lık bir oranı üniversite öncesinde ilk ya da orta öğreniminde bilgisayar dersi gördüğünü ifade etmektedir. Bu oran % 44 ile en düşük Güney Doğu Anadolu bölgemizde görülmektedir Karadeniz Teknik Üniversitesi-Enformatik Bölümü

20. Öneriler • Türkiye’nin özellikle Güney Doğu bölgesindeki ortaöğretimdeki bilgisayar eğitimi desteklenmelidir. • TBT Kullanım oranı bayan öğrencilerde daha düşük düzeydedir ve bu oranı artırmak için kurs, seminer, vb etkinlikler düzenlenmelidir. • Orta öğretimden gelen öğrencilerin sadece % 2 gibi çok düşük bir oranının programlama bilgisine sahip olması üzerinde düşünülmesi ve tedbir alınması gereken bir sonuçtur. Bu gençler, üretim yapabilecek, çözüm sunabilecek programlama tekniklerini içeren kurs, seminer vb etkinlikler ile özendirilmelidirler Karadeniz Teknik Üniversitesi-Enformatik Bölümü

21. Öneriler • Üniversitelerde zorunlu olarak okutulan Temel Bilgi Teknolojileri Kullanımı ders içerikleri yeniden gözden geçirilmeli, Yüksek Öğretim ve Orta Öğretim arasında kurulacak komisyonlar ile ders içeriklerinin birbirinin devamı olması sağlanmalıdır. Karadeniz Teknik Üniversitesi-Enformatik Bölümü

22. 2009- ÖSS İLE KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİNİ KAZANAN ÖĞRENCİLERİN TEMEL BİLGİ TEKNOLOJİLERİNİ KULLANABİLME YÜZDELERİNİN İL DÜZEYİNDE DAĞILIMI Karadeniz Teknik Üniversitesi-Enformatik Bölümü