TIP EĞİTİMCİLERİ İÇİN ULUSAL YETKİNLİKLER ÇERÇEVESİ

1. TIP EĞİTİMCİLERİ İÇİN ULUSAL YETKİNLİKLER ÇERÇEVESİ

2. III. Kış Okulu’na katılan Tıp Eğitimi Anabilim Dalları Adnan Menderes, Ankara, Akdeniz, Dokuz Eylül, Ege, Erciyes, Gazi, GATA, Hacettepe, İstanbul, Marmara, Meram, Ondokuz Mayıs, Pamukkale, Süleyman Demirel, Yeditepe Yeditepe Üniversitesi

3. Birlikte öğrenerek gelişme ve paylaşma amacıyla kendilerine düzenledikleri bir çeşit arama toplantısı özelliğinde olan kış okullarının ilki 2007 yılında Antalya’da yapılmış ve bu toplantıda TEAD’lar ana işlevlerini tarif etmişlerdir.

4. 2008 yılında İzmir’de, Ulusal Yetkinlikler Çerçevesini (UYÇ) belirlemek üzere bir araya gelinen II. Kış Okulu’nda ilk çalışmalar başlatılmış ancak Yükseköğretim Kurulunun (YÖK) TEAD’ları tıp fakültelerinde kapatma kararı ile tamamlanamamıştır.

5. Danıştay’ın yürütmenin durdurulması kararı ile yeniden başlatılan süreç, 2-4 Nisan 2010 tarihlerinde 16 tıp fakültesinde tam zamanlı olarak çalışan 37 tıp eğitimcisinin katıldığı III. Kış Okulunda tamamlanmıştır.

6. Amaç TEAD çalışanlarının; • mesleki ve kariyer gelişimi, • sürekli mesleksel gelişim, • yüksek lisans ve doktora programlarının zemini olarak kullanılması hedeflenen “Tıp Eğitimcileri için UYÇ”nin nasıl oluşturulduğunun ve içeriğinin tanıtılması.

7. Yöntem “Tıp Eğitimcileri için UYÇ”, uzman görüşleri yöntemiyle, ardışık sekiz oturumda belirlenmiştir. Oturumlarda beyin fırtınası, grup uzlaşması, küçük grup teknikleri kullanılmıştır.

8. CanMeds, YÖK, I. ve II. Kış Okulu çalışma raporları… TEAD’nın ana işlevlerini yerine getirirken kullanacağı “roller” üzerinden yetkinlik alanları tanımlanmış, her bir rol için yetkinlikler tarif edilmiştir.

9. Tıp eğitimcisi için belirlenen roller (yetkinlik alanları); • Alan uzmanı, • 2. Profesyonel, • 3. Savunucu, • 4. Danışman, • 5. Bilim insanı, • 6. İletişimci, • 7. Ekip üyesi ve • 8. Yönetici-Lider • yetkinliklerin “iletişim portalı” (www. tipegitimi.org.tr) Sonuç

10. Profesyonel Tıp eğitimi profesyoneli; mesleki değer ve ilkelerini, bireysel öğrenme ve gelişim süreçlerini, mesleki ve toplumsal rollerini, toplum sağlığı ve sosyal adalete erişmeyi hedefleyen bir tıp eğitimi sürecine sağduyu ile yaklaşarak katkı sağlayan ve bunu bir yaşam biçimine dönüştüren kişidir.

11. Profesyonel Yetkinlikler -Mesleki kimliğinin gelişimi açısından kurumsal kültür oluşturabilmek için diğer paydaşların katılımını da sağlayarak kurumsal ve kurumlar arası işbirliğini geliştiren, -Mesleki kimliğinin gelişimi için düşünsel, yazınsal, eleştirel bakış açısı geliştiren, araştırma yapan, -Tıp eğitiminin her alanında toplum ihtiyaçları ve yararlılığını gözeterek planlama ve uygulamalar yapan, -Tıp eğitiminin her düzeyindeki sorunlarına bireysel, kurumsal, toplumsal bakış açısı geliştiren, -Tıp eğitimciliği alanındaki mesleki kimliğin gelişimine ve sürdürülmesini etkileyen durumları analiz edebilen, sürekli değerlendiren, deneyimleri üzerine düşünen, -Öğrenenlerin yararını önceleyen ve her durumda kendi çıkarlarını geri planda tutarak öncelikle öğrenen temsiliyetini sergileyen, -Mesleki görev ve sorumluluklarını, insani ve mesleki değerler, etik ilkeler ve mesleki sorumluluklarını ön planda tutarak öğrenen yararına iyi eğitici bağlamında gerçekleştiren, -Tıp eğitimi alanındaki uygulamalarını mesleki kimlik çerçevesinde gerçekleştiren ve rol model olan, -Ve bu yetkinlikleri üst düzeyde geliştiren, kullanan ve savunan bir alan uzmanıdır.

12. Savunucu Eğitimin savunuculuğu: Tüm eğitim etkinliklerinin; öğrenen ve toplum yararına, kanıta dayalı tıp zemininde, fırsat eşitliğini önceleyerek, araçsallaştırılmasını engelleyerek, etik değerler çerçevesinde, hastaya ve öğrenene zarar vermeden yürütülmesini savunmak.

13. Savunucuyetkinlikler -Kanıta dayalı tıp eğitimi savunuculuğu -Tıp eğitiminde eğitim formasyonunun savunuculuğu -Eğitimde öğrenene yararın savunuculuğu -Eğitimde fırsat eşitliğinin savunuculuğu -Politika savunuculuğu -Eğitimde etik ilkelerin savunuculuğu -Eğitimin araçsallaştırılmamasının savunuculuğu -Eğitimde çağdaş yaklaşımların savunuculuğu -Profesyonel otonominin savunuculuğu -Eğitimin sağlığın toplumsal belirleyicileri içinde bir faktör olarak savunuculuğu

14. Ekipüyesi Bir ekip üyesi olarak tıp eğitimcisi tıp eğitiminin yürütülebilmesi için tüm düzeylerdeki ekiplerle etkili biçimde çalışır. Eğitim programlarının planlanması, geliştirilmesi ve değerlendirilmesi, danışmanlık süreci ve akademik çalışmalar sırasında, sağlık çalışanlarının eğitimi alanında yer alanlardan oluşan bir ekiple işbirliği içinde çalışır.

15. Ekipüyesi yetkinlikler -Ekip üyelerinin yeri ve sınırlarının farkında  olarak, işbirliğini isteyebilmeli, kabul edebilmeli ve kullanabilmeli, -Ekibin gereksinimleri doğrultusunda işbirliği önerebilmeli, -Ekip içinde çatışmayı önleme, uzlaşmayı sağlama ve çözüm üretmek amacıyla diğer ekip üyeleriyle etkin biçimde çalışabilmelidir.

16. Danışman • Eğitimi alanlar, eğitimi verenler ve kurumlara tıp eğitiminin mezuniyet öncesi, sonrası ve sürekli eğitim alanlarında danışmanlık vermek. • Birlikte çalışılan koşullarda talep olmasa dahi bilgilendirme amaçlı danışmanlık yanında, paydaşlardan gelen isteklere göre gereksinimler kapsamında danışmanlık yapmak. • Tıp Eğitimcisi olarak alt birimlerde çağdaş öğrenme model ve yöntemlerin en optimal ve etik yapıda öğrenen odaklı  eğitim kurgusu içine yerleştirilmesi danışmalığını vermek.  

17. Danışman yetkinlikler  -Mezuniyet öncesi, sonrası ve sürekli eğitim programlarının planlanması, geliştirilmesi ve iyileştirilmesi amacıyla aktif çalışılan kurullara öneride bulunabilmeli. -Öğrencilerin güçlü yönleri, ihtiyaçları ve değerleri göz önüne alınarak onların öğrenme ve akademik başarılarına yön verebilmeli -Tıp fakültesinin diğer birimlerinin istekleri doğrultusunda gereksinimlerini belirleyip danışmanlık verebilmeli

18. Yönetici -Lider Tıp eğitimcisi eğitim süreçlerinin planlanması, uygulanması, değerlendirilmesinde önceliklerin belirlenmesi, işbirliği içinde çalışma ve kaynakların sağlanması ve kullanılmasında yöneticilik ve liderlik yapmalıdır.  

19. Yönetici -Lider yetkinlikler -Tıp eğitimcisi eğitim süreçlerinde bir lider olarak etkilemeli, etki yaratmalı, heyecan vermeli ve harekete geçirmeli. -Eğitimle ilgili politikaların oluşturulmasında öncülük etmeli ve karar verme süreçlerinde yer almalıdır. -Tıp eğitimcisi diğer tıp eğitimcilerinin gelişimine yönelik farklı ve güçlü yönlerini ortaya koymalarına olanak sağlamalı ve bu yönde gelişmelerini desteklemelidir. -Tıp eğitimcisi değişime öncülük yapmalı ve süreci yönetmelidir. -Eğitimle ilgili süreçlerde, çatışma alanlarını, belirsizlikleri, ve krizi bireyleri ve grup dinamiklerini gözeterek yönetmelidir. -Kritik karar verme ve politika oluşturma süreçlerinde bireysel ve örgütsel otonomiyi destekleyen katılımcı ve paylaşımcı bir liderlik sergilemelidir. -Yenilikçi eğitim projelerini planlanmasında, oluşturulmasında etkin zaman, insan gücü ve kaynak yönetimi yürütür, sonuçlandırır ve ürünlerinin faydaya dönüşmesini sağlamalıdır.

20. Bilimİnsanı Tıp eğitimcisi, yaşam boyu öğrenme ilkeleri doğrultusunda, tıp eğitimi alanında bilgi üretebilen, yayabilen, uygulamaya geçirebilen bilim insanıdır.

21. Bilim insanı yetkinlikler -Tıp eğitimi alanıyla ilişkili güncel kaynaklara ve bilgilere ulaşabilir ve sürekli olarak izleyebilir. -Tıp eğitiminde yeni bilgi ve uygulamaları oluşturabilmeli, yaygınlaştırabilmeli, hayata geçirebilmeli ve değerlendirebilmeli. -Tıp eğitimi alanında kurumsal, ulusal ve uluslararası projelere ve araştırmalara katılabilmeli, planlayabilmeli, uygulayabilmeli, sonuçları değerlendirebilmeli ve yayınlayabilmeli. -Tıp eğitimi uygulamalarında kanıta dayalı ilkeler doğrultusunda davranır. -Bilgi yönetimi, araştırma ve eğitim uygulamalarında bilimsel ve etik açıdan öğrenciler ve meslektaşlarına model olur. -Kendisinin mesleki gelişiminin yanı sıra alanının bilimsel gelişimine katkı sağlar.

22. İletişimci • Türkçe ve en az bir yabancı dili yetkin bir şekilde anlayabilme ve kullanabilme • Sözlü ve sözsüz iletişim becerilerini etkili bir şekilde kullanabilme • Düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini nicel ve nitel verilerle destekleyerek uzman olan ve olmayan kişilerle paylaşabilme • Alanıyla ilgili konularda ilgili kişi ve kurumlara; düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini yazılı ve sözlü anlaşılır biçimde aktarabilme • İletişimde bilişim teknolojilerinden etkin bir şekilde yararlanabilme

23. Alanuzmanı Tıp eğitimi alanı uzmanı, bu metinde yer alan rolleri üzerinden, tıp eğitiminin her düzeyinde öğrenme ve öğretme süreçlerinin etkinliğini arttırmak için mesleğinin gerektirdiği tüm bilgi, beceri ve tutumları bir araya getirerek uygular.

24. Alan uzmanı yetkinlikler -Tıp eğitimine bilimsel temel oluşturan bilim alanlarının bilgilerini, disiplinler arası bir bakış açısı ile sentez edip farklı eğitim etkinliklerinde uygulayabilme. -Öğrenenin gereksinimi ve öğrenme konusunun doğası üzerinden eğitim ile ilgili uygun eğitici rolünü (aktarma, yönlendirme, yetiştiricilik gibi) seçip etkili şekilde kullanabilme. -Toplumun ve öğrenenin gereksinimleri, konu alanının gereklilikleri üzerinden, amaç- hedef, eğitim yöntemi ve değerlendirme boyutları birbirini destekleyen yeni eğitim programı tasarlayabilme ve mevcut programları güncelleyebilme -Tıp Eğitimcileri için Ulusal Yetkinlikler Çerçevesi ile tarif edilen bütün rollerini bir arada kullanarak alan ile ilgili konularda etkin, etik ve öğrenme merkezli nitelikli danışma sunabilme. -Alan bilgisinin ve uygulamalarının geliştirilmesi için diğer disiplinler ile işbirlikli çalışmalar yürütebilme -Eğitimde bağlam, girdi, süreç ve sonuçlar ile ilgili uygun ölçme değerlendirme yöntemleri seçip etkin biçimde uygulayabilme -Öğrenme, öğretme ve eğitim ile ilgili kuramsal bilgi ve becerilerini sürekli gözden geçirerek güncel tutabilme -Eğitim bilimlerinde ve toplumun ihtiyaçlarında ortaya çıkan değişimlere bağlı olarak öğrenme aktivitelerinde ve eğitim programında değişikliklerin planlanması ve uygulayarak öncülük edebilme

25. Profesyonel Sonuç Savunucu Yönetici-Lider Alan Uzmanı Danışman Ekip üyesi Bilim insanı İletişimci “iletişim portalı” (www. tipegitimi.org.tr)

26. TEAD’lar, toplumsal ve bilimsel sorumlulukları gereği tamamen bağımsız ve akademik bir platform olarak sürdürdükleri kış okullarında, roller üzerinden tarif ettikleri bu yetkinlikleri, bilgi, beceri tutum kümeleri olarak tarif edilebilecek yeterliklere dönüştürmek ve birbirlerinden öğrenerek kendilerini ve kurumlarının çalışmalarını geliştirmek kararlılığındadırlar.

27. BENİM ADIM EĞİTİMCİ uyanır gece yarısı yoktan program yaparım, adamım bütün işlere ben bakarım yaparım adamım bütün işlere ben bakarım yakarımherkesler bana danışır eğitimin aklı benim gemilerle her gece ben çok uzaklardan dönerimçağırırlar küçük adımı karafakiden ben akarım adamım bütün işlere ben bakarım yaparımadamım bütün işlere ben bakarım yakarım benim adım eğitimci biraz gerçek biraz rüyakuramımı sevsinler kuramsız dönmüyor dünya benim adım eğitimci biraz gerçek biraz rüyakuramımı sevsinler kuramsız dönmüyor dünya kalbim yöntem kuyusu her gün yoldan çıkarımadamım bütün işlere ben bakarım yaparım adamım bütün işlere ben bakarım yakarımherkesler bana danışır eğitimin aklı benim gemilerle her gece ben çok uzaklardan dönerimsen unut geçmişini ben aklımda tutarım adamım bütün işlere ben bakarım yaparımadamım bütün işlere ben bakarim yakarım TEAD ve TEBAD’lar olarak ilginize ve katkılarınıza teşekkür ederiz