240 likes | 387 Views
De relatie tussen ervaringsgericht kleuteronderwijs en leerlinguitkomsten Positief of Negatief? En voor wie?. Jerissa de Bilde, Bieke De Fraine & Jan Van Damme. Ervaringsgericht werken. Gerichtheid op ervaringswereld kinderen
E N D
De relatie tussen ervaringsgericht kleuteronderwijs en leerlinguitkomstenPositief of Negatief? En voor wie? Jerissa de Bilde, Bieke De Fraine & Jan Van Damme Steunpunt SSL Conferentie 2011
Ervaringsgericht werken • Gerichtheid op ervaringswereld kinderen • Uit: Laevers & Van Sanden (1992). Basisboek voor een ervaringsgerichte kleuterklaspraktijk. CEGO Publishers. Steunpunt SSL Conferentie 2011
Betrokkenheid en welbevinden criteria voor kwaliteit onderwijsproces PROCES CONTEXT aanpak principes EFFECT doelen resultaten Betrokkenheid Welbevinden Steunpunt SSL Conferentie 2011
Bevorderende factoren • Leerkrachtstijl • Autonomieondersteuning • Gevoeligheid voor beleving • Stimulerend tussenkomen • Organisatorische aspecten • Vrije initiatief • Aantrekkelijke hoeken (rijk milieu) • Aandacht voor interesses in thema’s (open projecten) • Aandacht voor socio-emotionele vaardigheden Steunpunt SSL Conferentie 2011
Onderzoeksvragen • 2 onderzoeksvragen • Verband tussen EGO aspecten en taalprestaties, rekenprestaties, schools plezier en onafhankelijkheid? Hoofdeffecten • Zijn deze verbanden hetzelfde voor risicoleerlingen en kansrijke kinderen? Interactie-effecten • 3 manieren om risicoleerlingen te definiëren • Sociaal economische status (lage SES, gemiddelde SES, hoge SES) • Beginprestatie taal (lage taalprestatie, gemiddelde taalprestatie, hoge taalprestatie) • Beginprestatie rekenen(lage rekenprestatie, gemiddelde rekenprestatie, hoge rekenprestatie) Steunpunt SSL Conferentie 2011
Vorig onderzoek • LEARN project 2003-2007 in Suriname • Vergelijking LEARN- met gelijkaardige scholen • LEARN scholen meer leertaakgerichtheid, concentratie en huiswerkattitude • Geen verschillen in taal- en rekenprestaties • Basisrapportage observaties (Van Heddegem, Laevers, & Van Damme; 2004) • Relatie met geobserveerde betrokkenheid • Stimulerend tussenkomen consistent geassocieerd met hogere betrokkenheid Steunpunt SSL Conferentie 2011
Huidig onderzoek • 139 derde kleuterklassen (SiBO) • 2360 kleuters gemiddeld 5 jaar en 10 maanden • Kind kenmerken • Taal- en rekenprestaties begin en eind kleuterklas • Taal voor Kleuters en Rekenbegrip • Leerkrachtrapportage • Plezier op school (‘Dit kind houdt niet van school’) • Onafhankelijkheid (‘Dit kind kan zijn eigen doelen stellen’) • Socio-Economische Status (SES) • Het opleidingsniveau en beroepsniveau van ouders en gezinsinkomen Steunpunt SSL Conferentie 2011
Klaskenmerken • Leerkrachtstijl(ADOS, Laevers et al. 1997) • Autonomieondersteuning (‘Deze leerkracht reageert niet op wat kinderen interessant vinden’) • Gevoeligheid voor beleving (‘Deze leerkracht bekritiseert en ontmoedigt kinderen’) • Stimulerend tussenkomen (‘Deze leerkracht introduceert activiteiten op een boeiende wijze’) • Percentage tijd besteed aan Activiteiten • Verplichte activiteiten • Beperkte keuze activiteiten (max. 4 keuzemogelijkheden) • Vrije keuze activiteiten (>4 keuzemogelijkheden) Steunpunt SSL Conferentie 2011
Op interesse gebaseerde projecten = open projecten • Traditionele thema’s (e.g. Christmas) • Niet-traditionele thema’s • Thema’s gebaseerd op interesses Steunpunt SSL Conferentie 2011
2 onderzoeksvragen • Is er in het algemeen een verband met leerlinguitkomsten? Hoofdeffecten • Verschilt het verband met leerlinguitkomstenafh. van SES en initiële taal- of rekenprestaties? Interactie-effecten • Multilevel regressie analyse (MLWin) • 2 niveaus (leerlingen binnen leerkrachten) • Stapsgewijze procedure → Gecombineerd model Steunpunt SSL Conferentie 2011
1. Taal- en rekenprestatie • Hoofdeffecten Steunpunt SSL Conferentie 2011
2. Interactie-effecten Steunpunt SSL Conferentie 2011
TaalprestatieRekenprestatie Perc. tijd aan beperkte keuze activiteiten Steunpunt SSL Conferentie 2011
TaalprestatieRekenprestatie Autonomie-ondersteuning Steunpunt SSL Conferentie 2011
Rekenprestatie Stimulerend tussenkomen Steunpunt SSL Conferentie 2011
2. Schools plezier en onafhankelijkheid • Hoofdeffecten Geen significante hoofdeffecten • Interactie-effecten Steunpunt SSL Conferentie 2011
Significante verschillen, doch geen significant positief of negatief verband voor risico- of nietrisicoleerlingen -Open projecten -Perc. vrije Keuze -Perc. verplichte keuze Steunpunt SSL Conferentie 2011
Bevindingen • Gedifferentieerd beeld • Geen significante verbanden tussen EGO aspecten en leerlinguitkomsten bij de groep kinderen met een hoge SES of hoge beginprestaties • Bij de risicoleerlingen werden wél significante verbanden gevonden • Stimulerend tussenkomen positief geassocieerd met prestaties • Autonomie-ondersteunende leerkrachtstijl, grote hoeveelheid tijd besteed aan beperkte keuzeactiviteiten is negatief geassocieerd met prestaties • Beeld mbt. niet-cognitief functioneren in zelfde lijn, maar minder uitgesproken Steunpunt SSL Conferentie 2011
Betekenis interacties? • Hebben risicoleerlingen andere onderwijsbehoeften? • Presteren ze beter in een gestructureerd, prestatiegericht klimaat? • ‘Vrije’ omgeving te complex, te ongestructureerd of te weinig leeropportuniteiten? • Kansrijke kinderen hechten meer belang aan het krijgen van keuzes en vrijheid? • Kloof tussen context en cultuur thuis en op school? Steunpunt SSL Conferentie 2011
Bedenkingen • Design • Correlationeel, geen causale verbanden • Problemen leerkrachtrapportage van kindfunctioneren • hoge gemiddeldes en weinig spreiding • Problemen observaties • Veel observatoren, moeilijke instrumenten • Weinig variatie leerkrachtgedrag (<-> USA) Steunpunt SSL Conferentie 2011
Conclusie • Ander onderzoek noodzakelijk • Interventie-onderzoek • Oudere leerlingen • Belang onderzoek bij implementatie vernieuwing → Evidence-based werken Jerissa.debilde@ped.kuleuven.be Steunpunt SSL Conferentie 2011