Değişim Sizi Yönetmesin !..

1. Değişim Sizi Yönetmesin !.. (E.) Prof. Dr. İSMAİL ÜSTEL

2. “Tanımlanmışlık” mı? “Kalıplanmışlık” mı? • Kurumsallaşmakavramının bir alt başlığı olan TANIMLANMIŞLIK olgusu, KALIPLANMIŞLIK ile kesinlikle eşanlamlı değildir! • Kalıplanmışlık, değişime direnç anlamına gelmektedir.

3. Dikkat!.. • Kavramların “raf ömrü” giderek kısalıyor. • Yani, kavramların “son kullanma tarihi” giderek kısalıyor.

4. Peki, Çözüm Nedir? • Gerek bireyler, gerekse kurumlar için tek çıkış yolu şudur: • SÜREKLİ GELİŞMEK...

5. 21. Yüzyılda“Anahtar Sözcükler” • Kalite • Performans • Çeviklik • Verimlilik • Fırsat - Risk Yönetimi • Sürekli Gelişim - Sürekli Değişim

6. KURUMLARDASÜREKLİ GELİŞİM SÜREKLİ DEĞİŞİM

7. Sürekli Gelişim İçin... • “Geliştirilmesi gereken alanlara” yönelik farkındalık (SWOT Analizi) • Hatalardan ders alabilmek (“hata kültürü”) • Kıyaslama (esinlenme) • Yaratıcı sorun çözme becerisi • “Öğrenen birey/kurum/sektör/ meslek” olabilmek

8. İşin Özü: Değişime Açık Olmak • İş geliştirebilmek için, “değişmek zorunda kalmadan değişmek” gerekmektedir. • Bunun ön koşulu, “alışkanlıkları gözden geçirme alışkanlığı” edinmektir.

9. İlk Adım: “Değişim” Kavramı Kavranmalıdır • Yani? Kavramın tanımı, anlamı ve açılımı • Çünkü: Kavramın gerekçesi • Yoksa... Kavramın içi doldurulamayacak olursa, karşılaşılacak olumsuz tablo

10. “Kurumsal Alışkanlıklar” • Karar süreçleri • İş süreçleri • İlişki süreçleri

11. Kurumsal Alışkanlık Yönetimi • Karar, iş ve ilişki süreçlerinin sürekli geliştirilmesi • Sürekli gelişimin, carî (rutin) bir kavrama dönüştürülmesi • Bu yaklaşımın yönetsel / teknik / kültürel altyapısının güçlendirilmesi

12. Değişime Yaklaşım Yelpazesi : “S”ler • Sahiplenenler • Seyirciler • Sabotajcılar

13. Değişim Olgusunu “Yerleşme” Dozu • Farkındalık • Edinme • Benimseme • Kabullenme • Sahiplenme • Kendini adama

14. Kurumsal Gelişim İçin “Kavram Transferleri”-I • “Yönetici”den “Lider-Yönetici”ye • “Günübirlik”ten “Stratejik Yönetim”e • “Yönetim”den “Yönetişim”e • “Ben Bilirim”den “Ortak Akıl”a • “Yetkilendirme”den “Güçlendirme”ye • “Kişisel Kültür”den “Kurum Kültürü”ne

15. Kurumsal Gelişim İçin “Kavram Transferleri”-II • “Personel”den “İnsan Kaynakları”na • “Ben”den “Biz”e • “Amaçlar”dan “Hedefler”e • “İşlem Yığınları”ndan “Süreçler”e • “Kaos”tan “Tanımlanmış Yapı”ya • “Yaratıcı Düşünce”den “İnovasyon”a

16. Kurumsal Gelişim İçin “Kavram Transferleri”-III • “Sorun Çözmek”ten “Sorun Önleme”ye • “Kriz Yönetimi”nden “Risk Yönetimi”ne • “Saklı Bilgi”den “Kurumsal Bellek”e • “Kanaat”ten “Kanıta Dayalılık”a • “İnformel” den “Biçimsel İletişim”e • “Sıradan Olmak”tan“Markalaşma”ya

17. KURUMSAL DEĞİŞİM YOLCULUĞU

18. Kurumsal Değişim Yönetimi Nedir? Kurumların: • Hedeflere yönelik olarak • Dış ve iç çevre koşulları çerçevesinde • Planlanmış biçimde sürdürdükleri • Dönüşüm / gelişim / iyileşme yolculuğuna ilişkin bilgi ve beceridir.

19. Değişim, Ne Değildir? • Bir amaç değildir. • A’dan Z’ye herşeyi kurcalamak (herşeyi değiştirme girişimi) değildir. • Başarılı örnekleri kopyelemek değildir. • Dinamik ve esnek planlama yapılmadan kalkışılacak iş değildir. • Yeterli “psikolojik sermaye” sağlanmadan düğmeye basılacak kavram değildir.

20. Kurumsal Değişim Senaryoları • Evrimsel – Devrimsel • Bütünleşik – Odaklanmış • Tek Aşamalı – Basamaklı • Sürekli – Kesikli

21. Değişim Modelinin Tasarım Bileşenleri • Değişmeyecek Unsurlar • Hedefler / Ara Hedefler • Kültürel Elverişlilik Durumu • Kurum İçi / Dışı Roller • Performans Göstergeleri

22. Kurumsal Değişimin “Çokgen Projelendirilmesi” • Tasarlanan Durum (“to be”) Projesi • Durum Değerlendirme - Mevcut Durum Analizi (“as is”) Projesi • “Kritik Başarı Faktörleri” (Karar / İş / İlişki Akışları) İyileştirme - Geliştirme Projesi • Kurumsal İletişim Projesi • Stres / Motivasyon Yönetimi Projesi

23. Değişimin “Bedeli” • Kurumun bazı alışkanlıklardan vazgeçmesi • Kurumun bazı yeni alışkanlıklar kazanması • Her ikisi de yüksek bir “psikolojik bedel” anlamına gelir.

24. Kurumsal Değişim Sorunları • “Liderlik Enerjisi” Yetmezliği • Kurumsal Kültürün Direnmesi • Kurumsal Stratejilerle Örtüşmemesi • Hedefleme Yetersizliği • Durum Değerlendirme Yanılgıları • Rol Belirsizliği / Çatışması • Yanlış Zamanlama

25. “DEĞİŞİM ÖNCÜSÜ” OLABİLMEKve“DEĞİŞİM ÖNCÜSÜ” KALABİLMEK

26. “Değişim Öncülüğü” Ön Koşulları - I • “Değerler - ilkeler” ile tutarlı davranışlar • Sorumluluk / yükümlülük duygusu • İçsel motivasyon (“coşku dürtüsü”)

27. “Değişim Öncülüğü” Ön Koşulları - II • Hedefe odaklanmak • Belirsizliğe katlanabilmek • Stresi akılcı yönetebilmek

28. “Değişim Öncülüğü” Ön Koşulları - III • İnisiyatif kullanmak • Yapıcı iletişim • Sinerji paydaşlığı

29. “DEĞİŞİM ODAKLI” YETKİNLİK KARMASI

30. Değişim Yönetimi Öncelikli Yetkinlikleri - I “Duygusal zekâ”: • Ego olgunluğu • Öz (içsel) farkındalık • Dürtülerini - güdülerini denetleyebilme • Stresi akılcı yönetebilme • İnsanlara duyarlı yaklaşma

31. Değişim Yönetimi Öncelikli Yetkinlikleri- II “Motivasyon”: • “Koçluk” desteği (güçlendirme, yüreklendirme…) • İşin anlamını ve önemini özümsetme • Yetkilendirme ve inisiyatif kullanma olanağı tanıma • İyi niyetli çabayı farketme • Özendirme, ödüllendirme

32. Değişim Yönetimi Öncelikli Yetkinlikleri - III “İletişim”: • Kavramları ortak kavrayış (‘anlam ortaklığı’) • ‘Takım dili’ oluşturmak • Etik - empatik - etkin iletişim • Müzakere - ikna - uzlaşma becerisi • Çatışmayı yapıcı yönetebilmek

33. Değişim Yönetimi Öncelikli Yetkinlikleri - IV “Sorun Çözme”: • Sorunlara duyarlılık • Süreç esaslı sorun yönetimi • Kaynak sorun analizi • Kaynak sorun öncelikleme • Gerçekçi çözüm yol haritalama

34. DEĞİŞİM İÇİN KURUMU “KÜLTÜREL İKLİMLENDİRMEK”

35. “Kurum Kültürü” Deyince... • Kurum genelinde geçerli olarak algılanan duygu ve düşünceler bütünüdür. • Kurumsal ölçekte doğru kabullenilen değerler, ilkeler, tutumlar ve davranışlardır. • Kurumun “psiko-sosyal iklimi”dir.

36. “Kurum Kültürünü İklimlendirmek” Demek: • “KURUMSAL DAVRANIŞ” MÜHENDİSLİĞİ demektir!..

37. Kurumsal Kültürün Yönetilmesi • Amaçlanan Kurum Kültürünün Tanımlanması (Arama Konferansı...) *Değerler - İlkeler * Misyon - Vizyon • Kurum Kültürünün Oluşturulması ( Kültürel İklimlendirme”) *Sosyal pazarlama * Kurum-içi halkla ilişkiler

38. Değerler - İlkeler • Hiçbir zaman ödün verilmeyecek olan “anahtar kavramlar”dır. • “Kurumsal davranış ortak paydası”nın “akort anahtarı”dır.

39. “Değerler”in Anlamı • Değerler, kurum kültürünün temel taşlarıdır. • Değerler, hedeflerin ve süreçlerin tasarım çerçevesidir.

40. “Değerler”in Önemi Kurumsal evrim girişimlerinin rotasına ve temposuna ilişkin olarak: “anlam ortak paydası” oluşturmak ve olgunlaştırmaktır.

41. Kurumsal Kültürün Boyutları • Dış Çevresel Uzantıları *Kurumsal kimlik * İmaj - itibar • İç Çevresel Yayılımı *Biçimsel örgüt boyutu * Biçimsel olmayan örgüt ekseni

42. Kurum Kültürünün İpuçları I • Örgütsel yapılanma ve işleyiş • Karar mekanizmaları • Yerleşim düzeni / çalışma biçimi • Kurum-içi ilişkiler • Hizmet sunum felsefesi

43. Kurum Kültürünün İpuçları II • İnsan kaynaklarının beden dili • Performans değerlendirme sistemi • Motivasyon yaklaşımı • Kariyer gelişimi anlayışı

44. Kurum Kültürünün Yansımaları • Stratejik yaklaşım • Kurumsal iletişim • Takım çalışması • Motivasyon • Değişim - gelişim • Performans - verimlilik • Öğrenen örgüt anlayışı

45. Kurum Kültürü İle Etkileşen Kavramlar - I • Lider-yöneticilik • Kurum kültürü • Örgütsel yapılanma - işleyiş • Pozisyon - statü (rol - görev) • İletişim kalitesi • Stres düzeyi • Performans sistemi

46. Kurum Kültürü İle Etkileşen Kavramlar - II • Takım çalışması • Karar mekanizması / akışları • Yetki / sorumluluk / kuvvet dengeleri • İnisiyatif kullanma / yetki devri • Hata kültürü • Toplantı gelenekleri • Kurumsal imaj

47. “Değişim Dostu”Kurum Kültür İklimi • Lider - yöneticilik yaklaşımı • Yönetim değil, yönetişim anlayışı (katılım / etkileşim / paylaşım) • “Dolaşarak yönetme” (psikolojik erişilebilirlik) • “Kurumdaşlık” odaklı insan kaynakları yönetimi

48. “İnsana Duyarlı” Kurum Kültürü • Değer vererek yönetmek • İlişki kurarak yönetmek • Kulak vererek yönetmek • İkna ederek yönetmek • Uzlaşarak yönetmek • Güven vererek yönetmek

49. KURUM İÇİ HALKLA İLİŞKİLER

50. Kurum İçi Halkla İlişkiler-I • Kurum kültürü tabanlı “intrasempozyum” (kurum-içi sempozyum) • Kurum kültürü marşı / şarkısı / türküsü / şiiri / öyküsü / bilmecesi