BOLOGNA SÜRECİ KAPSAMINDA BÖLÜMLERDEN BEKLENENLER

1. BOLOGNA SÜRECİ KAPSAMINDA BÖLÜMLERDEN BEKLENENLER İSTANBUL KÜLTÜR ÜNİVERSİTESİ 11 ŞUBAT 2010, ATAKÖY Ertuğrul Eriş

2. İKÜ BOLOGNA EŞGÜDÜM KOMİSYONU (BEK) • Prof.Dr. Ahmet Özok • Prof.Dr. Mahmut Paksoy • Prof.Dr. Tülay Bozkurt • Prof.Dr. Ertuğrul Eriş • Doç.Dr. Bianca Kasier • Yrd.Doç.Dr. Kadri Mirze • Yrd.Doç.Dr. Güven Kıymaz • Öğr. Gör. Mutlu Çomak Özbatır • Öğr. Gör. Burak Kılanç Ertuğrul Eriş

3. BOLOGNA KAPSAMINDA BÖLÜMLERDEN BEKLENEN İKİ TEMEL ÇALIŞMA • Bologna Kurumsal Raporu (Bu toplantı) • Her yıl Mayıs ayında hazırlanıp, Yök’e gönderiliyor • Kurumsal Değerlendirme Raporu (Ayrı toplantı) • Her yılın başında hazırlanıp YÖK’e gönderiliyor • NEDEN ÖNEMLİ? • Türkiyedeki ve Avrupadaki (Dünyadaki) üniversiteler karşılaştılabilir olacak Ertuğrul Eriş

4. BOLOGNA KURUMSAL RAPORU İÇERİĞİ • Öğrenci ve Öğretim Üyeleri sayısı(7*) • Araştırma(3*) • İstihdam edilebilirlik(5*) • Kalite Güvencesi(10*) • Diploma Eki ve Kredi sistemleri(21*) • Yaşam Boyu Öğrenme(8*) • Ortak Dereceler(5*) • Hareketliliğin Özendirilmesi(25*) • Öğrenci ve sosyal boyut(6*) * İstenen Ölçülebilir veri sayısı:sayı; E/H; seviye gibi Ertuğrul Eriş

5. KALİTE GÜVENCESİ(10*) • D. KALİTE GÜVENCESİ • D.l. Kurumunuzda son bir yılda herhangi bir ''Sürekli Kalite Geliştirme Stratejisi'' • hazırlandı rnı? • D.2. Kurumunuzda Bologna Süreciyle uyumlu kalite iyileştirme/geliştirme çalışmaları • başlatıldı rnı? • D.3. Kalite iyileştirme çalışması başlatılmış bölümleri belirtiniz. • D.4. Kalite iyileştirme çalışması başlatmayı planladığınız bölümleri belirtiniz. • D.5. Kurumunuzda İç Kalite Güvence mekanizmaları mevcut mudur? • D.6. İç Kalite Güvence mekanizmalarının örgütlenme yapısı, çalışması ve ne zamandan • beri faal olduğu hakkında kısaca bilgi verinİz • D. 7 .Kurumunuz dış kalite değerlendirme ve/veya akreditasyon süreçlerinden geçti mi? • D.8. Kurumunuzun ne tür dış kalite değerlendirme ve/veya akreditasyon süreçlerinden • geçtiğini, süreçlerin başladığı yılı ve kurum isimlerini de belirtinİz. Ertuğrul Eriş

6. BOLOGNA KURUMSAL RAPORU HAZIRLANMA MEKANİZMASI • Üniversitlerde Bologna EşgüdümKomisyonu (BEK) kuruldu • Çalışma İlkeleri yayımlandı • Yıllık planlar/stratejiler hazırlanacak • İyileştirme mekanizmaları kurulacak • 4 Temel Alanı var • Diploma ve derecelerin tanınması • Kalite Güvencesi • Yeterlikler Çerçevesi • Öğrenci katılımı ve sosyal boyut • YÖK’te Bologna promotorları izliyor Ertuğrul Eriş

7. BOLOGNA SÜRECİYLE İLİŞKİ • Kolay anlaşılır ve karşılaştırılabilir dereceler; • Temel olarak üç seviye:lisans, y.lisans, doktora • Ortak Kredi sistemi: ECTS, Diploma Eki DS • Öğrenci/Öğretim üyesi hareketliliği (ERASMUS) • Kalite güvencesi konusunda işbirliği • Kalite güvenceli yönetim (ayrı bir bilgilendirme toplantısı) • AB yeterlilikler çerçevesi(Bu toplantı) • Akreditasyon mekanizmalarının kurulması • ‘Avrupa Yüksek Öğretim Alanı’(EHEA) • Yaşam boyu öğrenim (LLL) • Öğrencilerin sürece aktif katılımını sağlamak, • ‘Avrupa Araştırma Alanı’ (ERA) ile ’(EHEA) arasında sinerji: Doktora çalışmaları. • Sosyal boyut Ertuğrul Eriş

8. BOLOGNA SÜRECİNDEN AB SEVİYESİNDE ETKİLENME • AB SEVİYESİNDE İZLENMELER • Mekanizmalar • BFUG (Bologna Follow Up Group) • Bologna Promotorluğu • Çıktılar • Yıllık ulusal raporlar • Trend raporları: Ülkelerin karşılaştırılması • http://bologna.yok.gov.tr/index.php Ertuğrul Eriş

9. BOLOGNA SÜRECİNDEN ULUSAL SEVİYEDE ETKİLENME • Mekanizmalar • Yök tarafından Üniversitelerde Kurulan Bologna Eşgüdüm Komisyonu(BEK) • Çıktılar • Yıllık Bologna Raporları • Üniversitelerin karşılaştırılması • Yayımlanmadı Ertuğrul Eriş

10. YÖK’ÜN YAPTIKLARI/YAPACAKLARI • Bologna Promotorları ile tanıtım (2005) • Üniversitelerde BEK’ler kuruldu(2008) • Çalışma ilkeleri var • Yeterlilikler çerçeveleri yayımlandı • Önlisans, Lisans, Yükseklisans, doktora • İzleyip, karşılaştırıyor • Bologna Kurumsal Rapor • Akademik Kurumsal Değerlendirme Raporu • Alan yeterlikleri hazırlanacak • Ulusal Akreditasyon birimi oluşturulacak Ertuğrul Eriş

11. ÜST YÖNTİMLERDENBEKLENTİLER • Destekleme, • alt yapı (Veri, toplama, işleme→otomasyon) • Hedef verme(Takvim) • İzleme • BEK aracılığıyla • Eylem Planı hazırlama • Eğitim seminerleriyle bilgilendirme • Çalışmaları değerlendirme, • strateji geliştirme Ertuğrul Eriş

12. BÖLÜMLERDEN BEKLENTİLER • Öğrenim programlarının • yeterlilikler çerçevesine uygun olarak yeniden tasarlanması • Ulusal/uluslararası akredite edilmesi • Heryıl Mayıs ayında, yaptıklarına ilişkin bilgileri raporlama • Bir öğrenim programı hazırlanması bu toplantıda özetlenecek Ertuğrul Eriş

13. KAYNAKLAR • BOLOGNA PROCESS http://www.ond.vlaanderen.be/hogeronderwijs/Bologna/ • EUA http://www.eua.be/ • ENQA http://www.enqa. • EURASHE http://www.eurashe.eu • ESIB http://www.esib.org • UNESCO-CEPES http://www.cepes.ro • YÖK http://bologna.yok.gov.tr Ertuğrul Eriş

14. ÖĞRENİM PROGRAMI OLUŞTURULMASI AB/Ulusal ve alan yeterlilikleri BÖLÜM Mezun Öğrenci DEVLET ÖĞRENCİ ORYANTASYON Yönetim, idare öğ anket P R M. H E D E F L E R ÖZEL SEKTÖR Yeni Öğrenci Ç I K T I L A R MEZUNLAR Öğ. anket Öğ. elem Öğrenci anketi MESLEK OD ?ÖĞRENİM PROGRAMI? VAKIF Ders öğ. anket ÖĞRENCİ, ÜRÜN İç Paydaşlar SİVİL TOP ÖR. İyileştirmearaçları Dış Paydaşlar AİLELER Hedefler için veri top ve değerlendirme Ulusal/Global ARAŞT. KUR Ertuğrul Eriş SONUÇ: ULUSAL/ULUSLARARASI AKREDİTASYON

15. YETERLİLİKLER ÇERÇEVELERİ (QUALIFICATION FRAMEWORKS) QF-EHEA ve EQF-LLL Çıktı AVRUPA YETERLİLİK Ç AB Tanınma aracı, Recognition, “hazır” ULUSAL YETERLİLİK Ç YÖK müh – tıp –mim ABET(müh:a-k) QAA (UK), MÜDEK ALAN YETERLİLİĞİ YÖK? Dış paydaş, AB Toplum beklentisi PROGRAM ÇIKTILARI BÖLÜM Bloom taxonomy ölçülebilirlilik DERS/ MODÜL ÖĞRENİM ÇIKTILARI BÖLÜM Instructional Corporative PBL ÖĞRENME VE ÖĞRETME YÖNT. ECTS BÖLÜM ÖLÇME DEĞERLENDİRME Oryantasyon,anketler BÖLÜM KALİTEYİ SÜREKLİ İYİLEŞTİRME Uluslararası/Ulusal Akreditasyon BÖLÜM Ertuğrul Eriş 15

16. ÖĞRENİM PROGRAMI OLUŞTURULMASI AB/Ulusal ve alan yeterlilikleri BÖLÜM Mezun Öğrenci DEVLET ÖĞRENCİ ORYANTASYON Yönetim, idare öğ anket P R M. H E D E F L E R ÖZEL SEKTÖR Yeni Öğrenci Ç I K T I L A R MEZUNLAR Öğ. anket Öğ. elem Öğrenci anketi MESLEK OD ?ÖĞRENİM PROGRAMI? VAKIF Ders öğ. anket ÖĞRENCİ, ÜRÜN İç Paydaşlar SİVİL TOP ÖR. İyileştirmearaçları Dış Paydaşlar AİLELER Hedefler için veri top ve değerlendirme Ulusal/Global ARAŞT. KUR Ertuğrul Eriş SONUÇ: ULUSAL/ULUSLARARASI AKREDİTASYON

17. ULUSAL LİSANS YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ Ertuğrul Eriş

18. ALAN YETERLİLİĞİ • Ulusal Yeterliliklerden sonra, alan yeterliliği gerekiyor • YÖK Tarafından henüz belirlenmedi • Kullanılabilecekler • ABET (ABD, Mühendislik için) • QAA (UK, Hemen hemen bütün dallar) Ertuğrul Eriş

19. BLOOM’S TAXONOMY Anderson and Krathwohl (2001) Bloom, 1956 http://www.learningandteaching.info/learning/bloomtax.htm Ertuğrul Eriş

20. Bloom’s / Anderson and KrathwohlTAXONOMY: NOUNS/VERBS Ertuğrul Eriş

21. ÖĞRENİM PROGRAMI OLUŞTURULMASI AB/Ulusal ve alan yeterlilikleri BÖLÜM Mezun Öğrenci DEVLET ÖĞRENCİ ORYANTASYON Yönetim, idare öğ anket P R M. H E D E F L E R ÖZEL SEKTÖR Yeni Öğrenci Ç I K T I L A R MEZUNLAR Öğ. anket Öğ. elem Öğrenci anketi MESLEK OD ?ÖĞRENİM PROGRAMI? VAKIF Ders öğ. anket ÖĞRENCİ, ÜRÜN İç Paydaşlar SİVİL TOP ÖR. İyileştirmearaçları Dış Paydaşlar AİLELER Hedefler için veri top ve değerlendirme Ulusal/Global ARAŞT. KUR Ertuğrul Eriş SONUÇ: ULUSAL/ULUSLARARASI AKREDİTASYON

22. ABET’İN MÜHENDİSLİK ALAN ÖĞRENİM ÇIKTILARI ULUSAL’I HENÜZ ÇIKMADI • Apply knowledge of mathematics, science, and engineering • Design and conduct experiments, analyze and interpret data • Design a system, component, or process • Function on multidisciplinary teams • Identfy, formulate and solve engineering problem • Communicate effectively • Understand professional and ethical responsibility • Understand impact of engineering solutions in a global/societal context • Recognize need for and be able to engage in lifelong learning • Know contemporary issues • Use modern engineering techniques, skills, and tools Ertuğrul Eriş

23. BİR DERS İLE ÖĞRENİM ÇIKTILARI İLİŞKİSİ:COURSE ASSMENT MATRİX Öğrenim çıktıları CHE 205 Sarı işaretli sözcükler Bloom’s taxonomy de verilen sözcükler Ertuğrul Eriş

24. PROGRAMIN DERSLERİYLE ÖĞRENİM ÇIKTILARI İLİŞKİSİ:PROGRAM ASSESMENT MATRİX Öğrenim çıktıları Reference: Richard M. Felder, Rebecca Brent, ‘Designing and Teaching Courses to Satisfy the ABET Engineering Criteria’ Journal of Engineering Educaion, 92(1), 7-25 2003 Micheal Carter, Rebecca Brent, Sarah Rajala, ‘EC2000 Criteron 2: A procedure for Creating, Assesing, and Documenting Program Educational Objectives’ Proceedings of the 2001 American Society for Engineering Education Annual Conference & Exposition, 2001 Ertuğrul Eriş

25. ÖĞRENİM PROGRAMI OLUŞTURULMASI AB/Ulusal ve alan yeterlilikleri BÖLÜM Mezun Öğrenci DEVLET ÖĞRENCİ ORYANTASYON Yönetim, idare öğ anket P R M. H E D E F L E R ÖZEL SEKTÖR Yeni Öğrenci Ç I K T I L A R MEZUNLAR Öğ. anket Öğ. elem Öğrenci anketi MESLEK OD ?ÖĞRENİM PROGRAMI? VAKIF Ders öğ. anket ÖĞRENCİ, ÜRÜN İç Paydaşlar SİVİL TOP ÖR. İyileştirmearaçları Dış Paydaşlar AİLELER Hedefler için veri top ve değerlendirme Ulusal/Global ARAŞT. KUR Ertuğrul Eriş SONUÇ: ULUSAL/ULUSLARARASI AKREDİTASYON

26. KAYNAKLAR • http://bologna.yok.gov.tr/index.php • Yeterlilikler • http://www.yodek.org.tr/ • http://www.abet.org/ • Alan yeterlilikleri • http://www.qaa.ac.uk/ • Alan yeterlilikleri • http://www.abet.org/assessment.shtml • Assesment • http://ertugruleris.blogspot.com • Bologna süreci • Richard M. Felder, Rebecca Brent, ‘Designing and Teaching Courses to Satisfy the ABET Engineering Criteria’Journal of Engineering Educaion, 92(1), 7-25 2003 • Micheal Carter, Rebecca Brent, Sarah Rajala,‘EC2000 Criteron 2: A procedure for Creating, Assesing, and Documenting Program Educational Objectives’Proceedings of the 2001 American Society for Engineering Education Annual Conference & Exposition, 2001 • Stephen Adams ‘Learning outcomes based higher education:The Scottish experience’, Bologna seminar: 21-22 Feb., 2008 • D.Kennedy, A.Hyland, N. Ryan Writing and Using Learning outcomes: A practical guide. Ertuğrul Eriş

27. YAYGIN BOLOGNA SÜRECİ ELEŞTİRİLERİ-1 • Avrupaya eğitilmiş adam yetiştirme projesi midir? • Standartlaşmış aynı kalıpta insan yetiştirme midir? • Sanayinin istediği ticari anlayışta insan yetiştirme midir? • Türkiye koşullarının hesaba katılmadığı programların tasarımı mıdır? • Öğretim üyeleri bu işleri yapıyor zaten, ne gerek var? Ertuğrul Eriş

28. YAYGIN BOLOGNA SÜRECİ ELEŞTİRİLERİ-2 • Öğrenci öğretim üyesini değerlendirebilir mi, Türkiye koşullarında gerçekçi mi? • Yapılmasa ne değişir/Yapılsa ne değişir? • Ağırlıklı olarak kimi etkiler/Bizden önce yapılacaklar yapılmış mı? • Kazanan/Kaybeden kim? • Neden acele ediyoruz? Zaman içinde gelişir • Tepeden inme, demokratik değil tabandan gelmeli • Tehdit mi? Ertuğrul Eriş

29. SONUÇ: KİM NE YAPABİLİR? • BU SÜREÇTE ODAK ÖĞRENCİ • Onlara mutlaka anlatılmalıdır: Oryantasyon • Ders öğrenim çıktıları • Program Öğrenim çıktıları • ÖĞRETİM ELEMANLARI • Kendi derslerini bu anlayışla yeniden düzenleyebilirler • kendilerini sürekli yenileyebilirler • BÖLÜM BAŞKANLIKLARI • Bölüm programını bu anlayışla yeniden düzenleyebilirler; • REKTÖRLÜKLER/DEKANLIKLAR • Eğitim/öğretim, üniversitelerin üç temel görevinden en ağırlıklı olanı öncelikli olarak uygulamaya yardımcı olabilirler. Ertuğrul Eriş

30. SONUÇ: NE ZAMAN BAŞLAMALI? • İlgili kişi ve/veya birimler kendi yapabileceklerine geciktirmeden başlayabilirler, • Kişilerin/Birimlerin yapabileceklerini, bağlı oldukları birimlerden önce yapması kayıp değildir, uyuma dönüştürülebilir • Kişi/birimlerin yapabileceklerini herhangibir nedenle geciktirmeleri, bireysel /kurumsal/toplumsal kaybımıza dönüşecektir. Ertuğrul Eriş

31. TEŞEKKÜR EDERİM Ertuğrul Eriş