فهرست

1. دانشگاه علوم پزشکی کرمانمعاونت محترم پشتیبانی مدیریت امور مالیاسفند 88موضوع:برخی مباحث پیرامون انبار و نگهداری کالا به روش حسابداری تعهدی

3. فهرست • مقدمه • 1- تعریف و اهمیت انبارها • 2- منابع ورود کالا به انبار • 3- فرآیند کار انبار : الف ) ورود و تحویل کالاهای خریداری شده به انبار ب) تحویل کالا به انبار ج) درخواست کالا از انبار د) تحویل و خروج کالا از انبار ه) خروج کالا از بیمارستان • 4- چیدن اجناس در انبار • 5- روش های کدگذاری کالا در انبار بیمارستان • 6- تهیه و تدارک دارو و کالا در بیمارستان • 7- انواع انبارها در بیمارستان • 8- وظایف انبار بیمارستان در ارتباط به سفارش ها و موجودی ها • 9- تعیین بهای موجودیهای انبار • 10- هزینه های انبارداری در بیمارستان • 11- نگهداری و ایمنی کالا در انبار بیمارستان • 12- مفاهیم اساسی موجودیها در استانداردهای حسابداری • 13- ثبت موجودیهای سیستم ثبت ادواری و دائمی • 14- تفاوت رویکردهای حسابداری به روش نقدی و تعهدی به حساب موجودیها • 15- ضرورتهای اصلاح حساب موجودیها

4. بنام خداوند جان آفرینبنفشه سرزد و سرزد شقایق از سرعشق تو را به عشق بیا حرکتی بهاره کنیم با سلام و درود به ارواح طیبه شهداء از صدر اسلام تاکنون و با سلام و درود به روح پرفتوح امام خمینی (ره) معمار و بنیانگذار انقلاب اسلامی و با سلام و درود به پیشگاه رهبر فرزانه انقلاب اسلامی حضرت آیت الله العظمی خامنه ای و آرزوی سلامتی و طول عمر برای ایشان در آغاز پیشاپیش سال نو را خدمت همه همکاران محترم و محترمه تبریک و تهنیت عرض می نمایم. خدا را شاکریم که توفیق خدمتگذاری به مسئولین را عنایت فرمود تا با همدلی و یاری شما عزیزان در سال 1388 عملکردی پربارتر و با شکوه تر از سالهای پیش داشته باشیم مبحثی که امروز در خدمت همکاران هستیم بحث انبارگردانی پایان سال 1388 می باشد ضمن تقدیر و تشکر از همکاری صمیمانه جناب آقای نظری مدیر خدمات پشتیبانی دانشگاه و جناب آقای قربانی سرپرست گروه حسابرسی دانشگاه که با حضورشان در کمیته انبارگردانی و تدوین برنامه انبارگردانی موجب فراهم شدن این کارگاه آموزشی را میسور نمودند و قطعاً نحوه شمارش و تنظیم صورتجلسات و اهمیت انبارگردانی توسط برادران بزرگوار مورد بهره برداری قرار گرفت و انشاء الله که بتوانیم گامی در راستای اجرائی نمودن حسابداری تعهدی در سال آتی داشته باشیم. همانطور که در بیانات این عزیزان نیز مملوس شد جایگاه حساس

5. و اهمیت انبارها در بیمارستانها باعث گردیده که به عنوان یکی از بخش های پشتیبانی در بیمارستان مورد توجه خاص انسان فرهیخته امروز قرار گیرد و انتظارات ویژه ای از سوی مسئولین بیمارستانها و مراکز بهداشت و دانشکده ها و سایر واحدهای زیرمجموعه دانشگاه برای انبار و بخش های پشتیبانی قائل گردند که لزوم توجه به آن را بارزتر می سازد و از آنجائیکه واحدهای زیرمجموعه دانشگاه در ایفای نقش خود به عنوان یک سازمان اجتماعی که از ویژگیهای خاص برخوردار است نیاز به مدیریت توانمند و کارآمدی دارد که کارآیی و اثربخشی آن را تضمین نماید تا ضمن حفظ و توسعه بتواند متناسب با تغییرات سریع محیطی خدمات مورد نیاز بیماران را با کیفیت مناسب فراهم سازد لذا سعی می شود در این کارگاه با شرح وظایف و تعاریف و مفاهیم و فرآیند انبار آشنا شویم. تهیه و تنظیم: بیژن اشرف زاده معاون مدیر امور مالی

6. واحد انبار در بیمارستان 1-: تعریف و اهمیت انبارها انبار در موسسات درمانی به مکانی اطلاق می شود که وسایل مصرفی و غیرمصرفی اعم از درمانی و پشتیبانی بر اساس اصول و ضوابطی خاص، طبقه بندی و نگهداری می شود تا در صورت لزوم هر یک از بخش ها، به سرعت در اختیار آنان قرار گیرد. در امور تدارکات و کارپردازی سیستم انبارداری از اهمیت خاصی برخوردار است و همکاری این دو واحد مقدماتی با یکدیگر اجتناب ناپذیر می باشد سیستم صحیح انبارداری متضمن مزایای زیر است: -دریافت، حفاظت و در دسترس قرار دادن وسایل مورد نظر به سهولت و سرعت انجام می شود. - با اعمال کنترل دقیق، از ازدیاد خارج از حد موجودیها که ممکن است بر اثر تغییر قیمت ها باعث زیان گردد، جلوگیری می شود. - با استفاده از سیستم انبارداری صحیح، میزان موجودی کالا در انبار و میزان مصرف آن در هر واحد کالا که پایه و اساس حسابداری تعهدی می باشد، محاسبه می گردد. - کنترل میزان موجودی در انبار از نظر قیمت به سهولت صورت می گیرد. - صدور قبض انبار (رسید جنس به انبار) منجر به تسهیل در پرداخت مبلغ کالا به فروشنده و نیز عملیات حسابداری می گردد.

7. 2-: منابع ورود کالا به انبار اصولاً در انبارها اجناس و کالاها از چند طریق واحد انبار می شود: الف- از طریق خریدهای داخلی ب- از طریق خریدهای خارجی ج- کالاهای انتقالی از سایر انبارها و اجناس برگشتی د- کالا و لوازمی که از کارگاههای یک موسسه ساخته می شود. هـ - کالاهای امانی حال به توضیح پیرامون انواع خریدهای فوق الذکر می پردازیم: الف- از طریق خریدهای داخلی کالاهایی که از طریق خریدهای داخلی وارد انبار می شود در مقابل برگ درخواست کالا توسط واحد خرید تهیه شده و به انبار ارسال می گردد خریدهای داخلی ممکن است از طریق مناقصه نیز انجام گیرد این اجناس پس از کنترل و تنظیم صورت جلسه و انجام سایر تشریفات به انبار تحویل می گردد.

8. ب- از طریق خریدهای خارجی خرید تجهیزات و لوازم بیمارستانی توسط خارج از کشور متضمن طی مراحل زیر است: اولین مرحله برای خریدهای خارجی معمولاً با فروشنده یا فروشندگان کالای مورد نظر و درخواست پیش فاکتور صورت می گیرد. پیش فاکتور یا پروفرما(1)، فرمی است که کلیه مشخصات کالای مورد معامله از نظر قیمت، نوع و مشخصات فنی، وزن و همچنین اطلاعات لازم در مورد فروشنده کالا در خارج کشور پس از امضا و مهر اطاق بازرگانی کشور فروشنده و تایید مهر مزبور از طرف کنسولگری کشور وارد کننده کالا، برای خریدار ارسال می گردد. موسسه خریدار، پیش فاکتور را همراه با تقاضای درخواست خرید کالا به واحد تدارکات با واحد بازرگانی خود ارسال می دارد. در واحد مزبور، پیش فاکتور رسیده از طرف فروشنده، مورد بررسی قرار می گیرد و پس از تایید قیمت و مشخصات فنی و سایر شرایط لازم، در صورتی که در این مورد از چند کمپانی نیز استعلام شده باشد، کمپانی مورد قبول انتخاب و پس از تایید مقامات تصمیم گیرنده و تماس با بانک مرکزی و گشایش اعتبار اسنادی و انجام سایر تشریفات مربوط، نسبت به واردات اقدام و معامله صورت می گیرد. قیمت کالا بر اساس یکی از موارد رایج است:

9. 1- قیمت بر اساس ”سیف“ : عبارت است از قیمت کالا با محاسبه حق بیمه و هزینه حمل آن تا مقصد 2- قیمت بر اساس ”سی.اند اف.“ : بر اساس ”سی.اند اف.“، قیمت تنظیم شده در پیش فاکتور شامل قیمت کالا و هزینه حمل آن تا مقصد می باشد بنابراین پرداخت حق بیمه به عهده خریدار خواهد بود. 3- قیمت بر اساس فوب: فوب عبارت است از قیمت کالا و حمل آن روی وسایط نقلیه اعم از کشتی، کامیون یا قطار. در این نوع قرارداد وسیله حمل، توسط خریدار تعیین می شود و پس از حمل کالا روی وسایط نقلیه، فروشنده هیچ گونه مسئولیتی از نظر پرداخت هزینه حمل، بیمه و ... را نخواهد داشت. 4- قیمت بر اساس ”اف. ای. اس.“ : F.A.S عبارت است از قیمت تنظیم شده با محاسبه قیمت کالا و حمل آن فقط تا کنار وسیله نقلیه. بدیهی است سایر هزینه ها به عهده خریدار می باشد. ج- کالاهای انتقالی از سایر انبارها و اجناس برگشتی این نوع کالاها و اجناس معمولاً از کالاهای مازاد بر احتیاج و یا اجناسی که مورد نیاز انبار خاصی نمی باشد به انبار دیگر منتقل می گردد. مازاد کالای صادر شده جهت عملیات تعمیر یا طرحهای ساختمانی و نیز اجناس اسقاطی نیزگاهی به انبار عودت داده می شود. در این صورت لازم است صورت دقیقی از کلیه کالاهای قابل استفاده برگشتی به انبار، تهیه شود تا بتوان حساب انبار را با قیمت آنها بدهکار و حساب هزینه عملیاتی یا دستور کار ساختمانی مربوط را بستانکار نمود.

10. انتقال کالا از انباری به انبار دیگر منوط به استفاده و تکمیل فرم خاصی به همین منظور می باشد در این فرمها مشخصات کالا، کد جنس و مقدار مورد درخواست توسط انباردار متقاضی، ثبت می گردد اصولاً فرمهای انتقال کالا در چهار و در بعضی از موسسات در پنج نسخه تهیه می شود. سه نسخه اول به انبار تحویل دهنده کالا ارسال می گردد و نسخه چهارم جهت پیگیری در انبار متقاضی، بایگانی می شود. انبار تحویل دهنده کالا پس از دریافت فرم تقاضای کالا، ستون مربوط به مقدار یا تعداد تحویلی به انبار متقاضی را تکمیل و سایر نسخ را به ترتیب زیر توزیع می گردد: نسخه اول و دوم همراه جنس به انبار متقاضی ارسال می گردد. انبار متقاضی پس از دریافت جنس، نسخه اول تقاضا را بایگانی می نماید. نسخه دوم پس از امضا و تایید وصول جنس مورد نظر جهت انجام دادن عملیات مالی به حسابداری ارسال می گردد. نسخه سوم نیز در انبار صادر کننده کالا و در پرونده کالاهای صادر شده بایگانی می شود. نمونه ای از فرم انتقال کالا بین انبارها در نمونه فرم شماره 1 نشان داده شده است.

11. «انتقال کالا بین انبارها»شماره: تاریخ:انبار صادر کننده: انبار دریافت کننده: خواهشمند است اجناس مشروحه زیر را به این انبار انتقال دهید. نام و امضاء مسئول انبار متقاضی: نام و امضاء تحویل دهنده: تاریخ: در کارت انبار ثبت شد در کارت حسابداری انبار درخواست کننده ثبت شد در کارت حسابداری انبار انتقال دهنده ثبت شد فرم شماره 1* نمونه فرم انتقال کالا بین انبارها*

12. گاهی اوقات برگشت کالا از یک واحد به انبار صورت می گیرد در این حالت واحد برگشت دهنده کالا باید فرمی جهت ثبت کالای برگشت شده به انبار تنظیم نماید.. این فرم شامل مشخصات، شماره جنس (کد) و مقدار برگشت شده کالا به انبار خواهد بود فرم کالای برگشتی به انبار نیز باید قبلاً شماره گذاری شده و در پنج نسخه صادر گردد. چهار نسخه اول ضمن برگشت جنس به انبار ارسال و نسخه پنجم توسط واحد برگشت دهنده بایگانی می گردد. انباردار دریافت کننده جنس باید روی هر چهار نسخه، رسید کالا را اعلام و نسخه اول و دوم را به دایره حسابداری کالا جهت ثبت قیمت کالاها در کارت های مربوط ارسال دارد. نسخه سوم به واحد برگشت دهنده کالا فرستاده می شود و نسخه چهارم توسط انباردار جهت ثبت در کارت های انبار، بایگانی می گردد. نمونه ای از فرم برگشت کالا از انبار در فرم شماره 2 نشان داده شده است.

13. «برگشت کالا به انبار» شماره: تاریخ:نام و شماره انبار:قسمت برگشت دهنده: شماره قسمت برگشت دهنده: این قسمت توسط حسابدار تکمیل می شود. نام و امضاء انباردار: شماره و تاریخ سند حسابداری: نام و امضاء حسابدار: *توجه: شماره کالا با در نظر گرفتن وضعیت کالا مشخص می گردد. کالای سالم با شماره قبلی کالای قابل تعمیر با شماره قبلی کالای اسقاط بدون شماره در کارت موجودی انبار ثبت شد در کارت حسابداری انبار ثبت شد فرم شماره 2* نمونه فرم برگشت کالا به انبار*

14. د- کالا و لوازمی که در کارگاه های یک موسسه ساخته می شود چنین کالاهایی معمولاً در واحدهای تولیدی از مواد اولیه ای که از انبار دریافت و یا خریداری می گردد، ساخته شده و سپس به صورت یک کالای جدید به انبار عودت داده می شود (اصولاً در بیمارستانها این نوع کالاها وجود ندارد فقط به منظور اطلاع همکاران ارائه شده است). هـ- کالاهای امانی کالاهایی که به طور موقت و به صورت امانت در انبار قرارداده می شود تا پس از مدت مشخصی از انبار تحویل گرفته شود؛ به عنوان کالاهای امانی شناخته می شود. 3-: فرآیند کار انبار الف- ورود و تحویل کالاهای خریداری شده به انبار کالاهای خریداری شده بر اساس خریدهای داخلی، خارجی، انتقالی از سایر انبارها و یا امانی برای تنظیم و نگهداری تحویل انبار می شود. اجناس مذکور همراه یک نسخه از فرم درخواست کالا، تقاضای خرید یا فرم سفارش (معمولاً بدون ذکر قیمت) به انبار فرستاده می شود. پس از کنترل دقیق اجناس و تطبیق آنها با فهرست و امضای مربوط و بالاخره تعیین مقدار یا تعداد آنها توسط انباردار، نسبت به تحویل کالا و صدور «رسید انبار» اقدام می گردد.

15. قبض انبار یا رسید جنس به انبار، یکی از مهمترین فرمها و اسناد انبار و نیز حسابداری به شمار می رود. به مجموعه فرمهای درخواست کالا، تقاضای خرید، فرم شمارش، فاکتور فروشنده و رسید انبار، مدارک خرید گفته می شود. بر اساس این مدارک، مبلغ کالا قابل پرداخت به فروشنده خواهد بود. ب- تحویل کالا به انبار تحویل فعالیتی است که در ارتباط با ورود کالا به انبار انجام می گیرد وظایف واحد تحویل عبارت است از: -شناسایی و کنترل کالا مطابق برگ درخواست خرید کالا - یادداشت کالاهایی که معیوب و یا غیرقابل استفاده می باشد. اصولاً تحویل کالا می تواند به صورت «تحویل دائم» و یا «تحویل موقت» باشد. در تحویل دائم، پس از کنترل اجناس خریداری شده و تطبیق آنها با اسناد مربوط و تائید مقامات مسئول، تحویل صورت می گیرد. برای حصول اطمینان از کیفیت کالای خریداری شده، از واحد کنترل کیفیت استعلام صورت می گیرد تا نظرات کارشناسی خود را با استفاده از فرم کنترل کیفیت اعلام نمایند. نمونه ای از فرم درخواست کنترل کیفیت کالا در انبار تحت عنوان فرم شماره 3 در زیر ترسیم شده است.

16. «فرم درخواست کنترل کیفیت»به: واحد کنترل کیفیت شماره:از: انبار شماره .................... تاریخ:خواهشمند است نسبت به بررسی اقلام مشروحه زیر اقدام لازم معمول و نتیجه را در جدول زیر مرقوم فرمائید. واحد دریافت کننده: نظر کارشناس کنترل کیفیت: نام................................................. کالای تحویلی به انبار مورد تایید می باشد بلی خیر امضاء و تاریخ.......................................... نام......................................................... رسید انبار شماره........................................................... امضاء و تاریخ ................................................ تاریخ دریافت ..................................................

17. در تحویل موقت، در صورتی که اجناس خریداری شده از لحاظ فنی مستلزم کنترل دقیق تر باشد؛ ابتدا اقدام به تحویل موقت می شود و آن گاه پس از کنترل فنی و تایید مقامات و کارشناسان مسئول، تحویل نهایی صورت می گیرد. پس از ورود کالا به انبار و تحویل آن، رسید انبار یا قبض انبار صادر می شود. این رسید به عنوان یکی از اسناد مهم محسوب می شود. این فرم، سند دریافت جنس و تحویل آن به انبار است و بر اساس فرم مذکور، مبلغ کالای خریداری شده، قابل پرداخت به فروشنده کالا خواهد بود. فرم قبض انبار یا رسید جنس به انبار معمولاً در پنج نسخه و به شرح زیر صادر و توزیع می گردد: نسخه اول، دوم و سوم به واحد تدارکات ارسال می شود. در واحد مزبور پس از کنترل آن با فاکتور فروشنده و سایر اسناد، دو نسخه اول را به حسابداری ارسال و نسخه سوم را در بایگانی خود نگهداری می نماید. نسخه چهارم این فرم، پس از ثبت اطلاعات لازم، در کاردکس یا دفاتر اداره بایگانی می گردد. نسخه پنجم به تحویل دهنده کالا ارائه می گردد. ج- درخواست کالا از انبار دریافت کالا، طی تکمیل فرم درخواست کالا از طرف واحد متقاضی و ارسال آن به انبار، انجام

18. می گیرد. این فرم پس از تایید مسئول واحد ذیربط و امضای مجاز، به انبار ارسال می گردد. انباردار پس از وصول درخواست کالا و اطمینان از موجود بودن کالا در انبار، از طریق مراجعه به کارت یا دفاتر موجودی کالا، نسبت به ارائه آن اقدام می نماید. فرم درخواست کالا در سه نسخه تهیه می شود نسخه اول و دوم این فرم جهت دریافت جنس به انبار ارسال می گردد و نسخه سوم جهت پیگیری امر و نگهداری سوابق در بایگانی واحد متقاضی، نگهداری می گردد. در صورت موجود بودن کالا، انباردار نسبت به تحویل جنس به درخواست کننده و صدور حواله اقدام می نماید و نسخه دوم درخواست کالا در انبار بایگانی می گردد و نسخه اول آن به انضمام نسخه اول و دوم حواله انبار از طریق تدارکات به امور مالی ارسال می گردد. انباردار در صورت موجود نبودن کالا موظف به تکمیل فرم«درخواست خرید» و پیگیری آن می باشد. در بعضی انبارها فرم درخواست و تحویل کالا از انبار با هم ادغام شده و مورد استفاده قرار می گیرد نمونه ای از فرم درخواست خرید کالای بیمارستان با عنوان فرم شماره 4 نمایش داده شده است.

19. «درخواست خرید کالای بیمارستان» شماره: ........................................بیمارستان: تاریخ:...........................................«برای هر بخش یا واحد باید درخواست جداگانه تهیه شود» محل مصرف

20. د- تحویل و خروج کالا از انبار با توجه به ارزش موجودیهای انبار، باید کنترل دقیق در خصوص صدور جنس از انبار صورت گیرد. متداول ترین روش صدور جنس از انبار به این شرح می باشد: صدور جنس از انبار باید با توجه به برگ درخواست کالا که توسط واحد یا شخص متقاضی تکمیل و پس از تایید و امضای مجاز به انبار ارسال می شود؛ صورت می گیرد. صدور کالا از انبار مستلزم صدور فرمی است که اصطلاحاً به نام «حواله انبار» معرف است. نمونه ای از حواله انبار در قالب فرم شماره 5 نشان داده شده است.

21. «حواله انبار»نام و شماره انبار: شماره:.....................قسمت درخواست کننده: تاریخ:.......................نام درخواست کننده: شماره دستور کار:............................... شماره رسید انبار:...................................... فرم شماره 5 * حواله انبار*

22. فرم حواله انبار در چهار نسخه تهیه می شود که نسخه اول و دوم به انضمام فرم درخواست کالا، به حسابداری ارسال می شود و نسخه سوم همراه جنس به متقاضی ارائه می گردد و نسخه چهارم حواله به انضمام نسخه دوم درخواست کالا در بایگانی انبار، نگهداری می گردد. لازم به ذکر است در مواقعی که جنس خریداری شده، مستقیماً و بدون ورود آن به انبار به محل مصرف تحویل داده شود از فرم رسید انبار مستقیم استفاده می شود مانند مصالح ساختمانی که برای ساخت بخشهای بیمارستان مورد استفاده قرار می گیرد. در حقیقت در چنین مواقعی رسید انبار مستقیم صادر می شود. مراحل استفاده از رسید انبار مستقیم به شرح زیر است: پس از تحویل جنس به مصرف کننده که معمولاً با نظارت مستقیم انباردار باید انجام گیرد، انباردار موظف است که کالا یا جنس را با نسخه سفارش خرید و بارنامه مطابقت نماید و پس از آن انباردار اقدام به صدور قبض یا رسید انبار مستقیم می نماید در این موارد این فرم نقش قبض انبار و حواله انبار را خواهد داشت. با توجه به فرم رسید انبار مستقیم، کلیه عملیات مربوط به ورود و کالا در کارتها و دفاتر انبار منعکس می گردد. فرم شماره 6 نمونه ای از فرم رسید انبار مستقیم را نشان می دهد.

23. «رسید انبار مستقیم:قسمت درخواست کننده................................ شماره درخواست خرید ........................ کد قسمت ....................... شماره دستور کار.......................شماره و تاریخ فاکتور فروشنده .................................. نام و امضای دریافت کننده .......................... نام و امضای تحویل دهنده....................... نام و امضای انباردار .................................... نام و امضای تایید کننده ........................... شماره سند حسابداری ................................ فرم شماره 6 *رسید انبار مستقیم*

24. هـ- خروج کالا از بیمارستان در صورت نیاز به خروج برخی از تجهیزات از بیمارستان، باید برگ خروج کالا تکمیل شده و به نگهبانی بیمارستان تحویل داده شود. البته این فرم در 4 نسخه تنظیم می شود که نسخه اول مربوط به واحد حسابداری، نسخه دوم مربوط به انبار، نسخه سوم مربوط به انتظامات (نگهبانی) و نسخه چهارم به درخواست کننده، تحویل می گردد. 4-چیدن اجناس در انبار چیدن اجناس در انبار با توجه به حجم، اندازه و سایر خصوصیات کالا و همچنین میزان مراجعه و مصرف آن با رعایت اصول ایمنی باید انجام گردد. به عنوان مثال کالاهایی که تعداد آنها زیاد ولی حجم آنها کم و کوچک است مانند پیچ و مهره معمولاً در پاکت یا جعبه های مخصوص قرار داده می شود مثلاً قطعات مختلف یا مرتبط به هم باید در یک قسمت در کنار هم قرار گیرد. یکی از رایج ترین و در عین حال منطقی ترین روشهای تنظیم اجناس، کدبندی قفسه ها در انبار می باشد. در این روش ابتدا به هر یک از قفسه ها یک کد اختصاص داده می شود و هر یک از قفسه ها نیز به طبقات مختلف تقسیم و شماره گذاری می شود.

25. در انبار بیمارستانهای بزرگ، علاوه بر شماره بندی قفسه ها و راهروها به انبارها نیز شماره داده می شود بدیهی است برای دسترسی به جنس و لوازم مورد نظر، تنظیم راهنمای قفسه ها ضروری می باشد.راهنمای کالا در انبار معمولاً به صورت کاردکس تنظیم می گردد. نمونه زیر نحوه تنظیم و ثبت مشخصات کالا و محل نگهداری آن در انبار را در دفتر یا کارت راهنما نشان می دهد. با توجه به کدبندی فوق شماره 02-A-1 به ترتیب زیر توجیه می شود: 1- شماره قفسه A: اولین ردیف از قفسه اول 2= دومین قسمت از ردیف اول ÷ثبت کلیه اطلاعات مربوط به فعل و انفعالات کالا در انبار روی کارت انبار به نام کاردکس، ثبت می شود کارت کاردکس به منظور آگاهی از مقدار کالاهای وارده، صادره، موجودی و نیز

26. اطلاع از محل نگهداری آنها استفاده می شود. نحوه استفاده از این کاردکس بدین ترتیب است که برای هر قلم و یا هر نوع کالا یک کارت اختصاص داده می شود. کارتهای مزبور با توجه به نام با شماره کالا و با رعایت حق تقدم حروف آن در قفسه های مخصوصی که به نام دستگاه کاردکس معروف است، قرار داده می شود. نمونه ای از شکل کاردکس انبار در فرم شماره 7 نشان داده شده است. «کاردکس انبار» نام کالا ................................................... نقطه سفارش:.................................. کد کالا..................................................... حداکثر :............................................. حداقل:.............................................. مشخصات کالا: مشخصات کالا: محل نگهداری قفسه: ردیف: کد کالا: فرم شماره 7* کاردکس انبار*

27. 5-: روش های کدگذاری کالا در انبار بیمارستان کدگذاری عبارت است از اختصاص یک علامت و یا نشانه قراردادی به صورت حرف یا عدد یا ترکیبی از آن به کالا و جنس مورد نظر. هدف از کدگذاری تشخیص و تفکیک اجناس و اقلام مختلف از یکدیگر و ایجاد تسهیلات در امر مراجعه، نگهداری اطلاعات و ارائه آمارهای مختلف و صرفه جوئی در زمان مصرف می باشد. روشهای مختلفی برای کدگذاری و اجناس وجود دارد که مهمترین آنها به شرح زیر است: - روش الفبائی این روش یکی از ابتدائی ترین روش تنظیم کالا در انبار محسوب می شود در روش الفبائی اجناس بر اساس حق تقدم حروف، و با رعایت نظم، به ترتیب در قفسه ها قرار داده می شود مثل : انبردست، بلندگو، پیچ گوشتی - روش شماره گذاری ساده در این روش به کالاهای موجود در انبار شماره ردیف، اختصاص داده می شود و کالاها به ترتیب شماره ها (بدون توجه به نوع جنس) در قفسه های انبار قرار می گیرد. بدیهی است در این سیستم برای دسترسی به کالای مورد نظر استفاده از دفتر یا کارت راهنما که بر حسب حروف الفبا تنظیم می شود، الزامی است.

28. - روش الفبا و شماره (حرف و عدد) در این روش ملاک تنظیم، حرف اول نام کالا و شماره ردیفی است که برای هر کالا در نظر گرفته شده است .به عنوان مثال: حرف الفحرف بحرف پ - آمپرمتر 1- بلبرینگ 1- پیچ گوشتی 2- انبردست 2- بلندگو 2- پیچ مهره - روش نیونیک در این روش خلاصه اسامی کالا یا چند حرف اول کالا به عنوان کد آن جنس، استفاده می شود به طور مثال: دنده = دن آچار= آچ پیچ گوشتی= پ گ بدیهی است کدگذاری فوق قراردادی است و هر بیمارستان می تواند در این مورد از روش خاص خود استفاده نماید. - روش کدگذاری بر اساس طبقه بندی کالا طبقه بندی یعنی دسته بندی کردن کالا به گروههایی که هر یک از آنها از نظر نوع جنس با یکدیگر وجه اشتراک دارند طبقه بندی صحیح دارای خصوصیات زیر است:

29. *اطمینان: طبقه بندی کالا باید طوری پی ریزی شود که محل دقیق کالا مشخص گردد. * سرعت: طبقه بندی منجر به سهولت دسترسی در حداقل زمان ممکن باشد. * سهولت: نحوه طبقه بندی باید قابل فهم و درک باشد و اجرای آن به سهولت امکان پذیر گردد. * قابلیت انعطاف: طبقه بندی باید طوری طرح ریزی گردد که با تغییرات احتمالی قابل انعطاف باشد. در طبقه بندی و کدگذاری کالا باید از کالا و لوازم موجود در انبار و یا لوازمی که بیمارستان احتیاج دارد، کدگذاری صورت گیرد و سپس کالاها به گروههای اصلی دسته بندی گردد و به آنها کد اختصاص داده شود همچنین می توان آنها را به گروههای فرعی تقسیم نمود. در زیر نمونه ای از روش طبقه بندی و کدگذاری با استفاده از سیستم مذکور نشان داده شده است. به عنوان مثال لامپ 60 ولت با کد قراردادی 216-15-2 نشان داده می شود.

30. (216) (15) (2) ****** کد گروه اصلی (لوازم الکتریکی) کد گروه فرعی (لامپ) کد اختصاصی (لامپ 60 ولت) 6-: تهیه و تدارک دارو و کالا در بیمارستان کلیه امور خرید در واحدهای درمانی و بهداشتی مشابه سایر موسسات بوده و توسط کارپردازی انجام می گیرد با این تفاوت که واحد کارپردازی در اکثر واحدهای درمانی تحت نظر حسابداری اداره می شود. در این قسمت به مراحل تهیه دارو در بیمارستان ها می پردازیم : • داروخانه های هر بیمارستان احتیاجات دارویی هر یک از بخش ها ، درمانگاه ها وواحدهای اورژانس آن بیمارستان را تامین می نماید . • فرم درخواست دارو ، دارای ستونهای مختلفی است که در آن شماره بخش ، نام دارو، مقدار ، نام بیمار ، نوع بیماری وشماره تخت ثبت میگردد .

31. درصورت موجود بودن دارو ، نسبت به تحویل آن توسط داروخانه اقدام می شود . • هم زمان با تحویل دارو ، فرم حواله از طرف داروخانه صادر ومراتب در کارت یا دفتر داروهای تحویلی ثبت می شود . علاوه بر کارت یا دفتر صدور دارو که برای هر نوع دارو یک قیمت ویا کارت خاصی در نظر گرفته شده است . برای هر بخش نیز یک کارت یا قسمت جداگانه ای در نظر گرفته می شود که مقدار تحویلی دارو به تفکیک نوع دارو برای هر بخش در آن منعکس می گردد . • بخش تحویل گیرنده دارو ، نسخه حواله انبار را در کارت یا دفتر وارده های دارو ، ثبت می نماید . در فواصل زمانی مشخص (معمولاً هر سه ماه یکبار) این دفتر با کارت یا دفتر داروخانه تطبیق شده وکنترل انجام می شود . • درصورت موجود نبودن دارو در داروخانه ، فرم درخواست دارو از طرف داروخانه ودر بعضی از بیمارستانها توسط واحد پخش دارو ، تکمیل میگردد . این فرم پس از تایید وامضای رئیس بیمارستان از طریق حسابداری به کارپردازی ارائه میگردد تا نسبت به خرید آن اقدام شود . • پس از انجام خرید طبق مقررات بیمارستان ، داروهای خریداری شده تحویل داروخانه یا واحد پخش دارو می گردد ونسبت به صدور قبض انبار وتوزیع آنها بین واحدهای ذیربط اقدام می شود . یک سری از داروهای اورژانس که ممکن است مورد استفاده شیفت شب قرار گیرد در بخش ویا داروخانه نگهداری می شود وهرشب تحویل وتحول انجام می پذیرد ودرصورت مصرف آنها ، در دفتر مخصوص بخش ، ثبت وسپس به کارت یا دفتر کار منتقل می گردد . داروهایی که در داروخانه بیمارستان یا بخش داروئی وجود نداشته باشد پس از اخذ موافقت ریاست بیمارستان از طریق حسابداری اقدام به خرید آن می شود . معمولاً مبلغی به عنوان تنخواه گردان در اختیار ریاست بیمارستان قرار دارد که از محل مزبور اقدام به تهیه داروهای ضروری وفوری می شود .

32. درخصوص تهیه وتدارکات کالا ووسایل بیمارستانی ، واحد کارپردازی موظف به تهیه وتدارک کالا ولوازم مورد نیاز بیمارستان نیز می باشد . این سری از کالا را می توان به دوقسمت به شرح زیر تقسیم نمود : • کالا ولوازم مصرفی : این نوع کالاها مانند سایر وسایل انبار پس از صدور قبض انبار وثبت در کارتها ودفاتر انبار ودرصورت ارائه آن به مصرف کننده ، حواله انبار صادر می شود مانند خواربار و... • کالا ولوازم غیرمصرفی : این نوع وسایل جزو اموال محسوب می شود وباید به آنها شماره ای اختصاص یابد ودردفتر اموال ثبت وبعد از نصب بر چسب شماره دارو روی آنها ، کالای مورد نظر به متقاضی تحویل می گردد . مسئولیت نگهداری وثبت این نوع کالا ها در دفاتر ، به عهده جمعدار اموال بیمارستان می باشد . درصورت دولتی بودن بیمارستان ، یک نسخه از صورت اموال خریداری شده پس از ثبت مشخصات آنها در فرم های خاص ، به اداره کل اموال دولتی وزارت امور اقتصادی ودارائی ارسال میشود .

33. 7- انواع انبارها در بیمارستان انبارها را با توجه به نوع کالا ولوازم مورد نیاز بیمارستانها وسایر واحدهای بهداشتی درمانی می توان به شرح زیر تقسیم بندی نمود : • انبار البسه وملحفه • انبار اسقاط • انبار خواربار (مواد غذایی) • انبار تاسیسات ولوازم فنی درخصوص نگهداری تجهیزات بیمارستان ، نقش انبار تاسیسات ولوازم فنی بسیار حائز اهمیت است . در بیشتر سیستم های نگهداری وتعمیرات ، سازماندهی انبارها به گونه ای انجام می شود که بتوان یک ارتباط موثر ، بین واحد مهندسی با انبار لوازم فنی وقطعات یدکی برقرار نمود . در بیمارستانهایی که به طور اختصاصی برای لوازم فنی ، انبارهایی در نظر گرفته می شود، اصولاً لیست لوازم یدکی وقطعات مورد نیاز هر برنامه کاری قبل از استفاده به اطلاع انبار رسیده تا انبار خود را آماده جوابگوئی نماید . در بعضی از سیستم های پیچیده ، مجموع قطعات ولوازم مورد نیاز همراه با دستورالعملهای اجرائی وراهنماهای فنی قبل از رسیدن برگ درخواست آنها تهیه شده وبه صورت یک دستورالعمل به تعمیرکاران تحویل میگردد .

34. بنابراین مطابق شرایط هر بیمارستان ، از میان انواع مختلف سازماندهی وسیستم های کنترل موجودی می توان نوع مناسبی را انتخاب کرد . در انبار برخی بیمارستان ها ، لوازم فنی وقطعات یدکی به صورت جداگانه ای نگهداری می شود . بیشتر مدیران نگهداری وتعمیرات در بیمارستانها ترجیح می دهند جداسازی قطعات وابزار تخصصی ، محدود شود وسایر اقلام مصرفی از انبار عمومی تهیه شود . در این صورت می توان این گونه اقلام مصرفی را یکباره خریداری نمود . در تمام این انبارها باید سیستم کنترل موجودی که در آن ، حداقل وحداکثر موجودی مجاز هر قلم کالا مشخص شده است ، اعمال گردد . در این سیستم با بررسی دوره ای ، سطح موجودی کالا کنترل می شود . به منظور کاهش هزینه های مربوط به انبارداری آن دسته از قطعات یدکی کوچک وارزان قیمت ، می توان از سیستم آزاد یا سوپر مارکت استفاده نمود . در این روش اقلامی از قبیل واشر پیچ ، گریس وغیره در محیط تعمیرگاه ، درون قفسه هایی جهت استفاده افراد قرار داده می شود . مقدار ضایعات وریخت وپاشی که در این حالت پیش می آید در مقایسه با هزینه ای که از طریق معمول ورسمی همراه با کاغذ بازی وجود دارد بسیار ناچیز است . البته لازم است ضمن مشورت با واحد حسابداری مشخص شود که آیا این موارد در حساب هزینه های غیرمستقیم یا در حساب هزینه قسمت های مربوطه ، خواهد بود یا نه ؟ به هر حال کنترل مالی بخش حسابداری نشان می دهد که آیا اولاً توزیع قطعات بدین نحو به طور صحیح انجام می گیرد وثانیاً میزان ضایعات در ریخت وپاش ها در حد قابل قبول می باشد یا

35. خیر ؟ اصولاً دریافت قطعات ولوزام یدکی به وسیله برگ درخواست هایی از طرف بخش نگهدای وتعمیرات صادر شده وبه امضای یکی از مسئولین ذیربط رسیده است ، انجام می شود . پس از دریافت برگ درخواست وصدور قطعات ولوازم یدکی از انبار ، برگ درخواست به قسمت کنترل موجودی فرستاده می شود تا در کارت موجودی ثبت شود ودرصورتی که خرید جدیدی در رابطه با آن جنس ضروری باشد اقدام لازم صورت می پذیرد . در صورتی که برای نوع جنس درخواست شده ، ذخیره ای در انبار در نظر گرفته نشده باشد به اتفاق مسئول بخش درخواست کننده ، بررسی صورت می گیرد که آیا به جای این قلم جنس می توان از اقلام دیگر استفاده نمود یا نه ؟ درصورت عدم امکان اقدام به خرید وذخیره آن دستور خرید جنس جایگزین ، صادر می شود . واحد تدارکات نیز پس از دریافت درخواست خرید که توسط مسئولین بخش تقاضا کننده امضا شده است پس از مطلع نمودن قسمت کنترل موجودی وحسابداری بیمارستان اقدام به خرید آن قلم جنس می نماید . پس از دریافت کالا توسط انبار ، آن قلم جنس جزء موجودی انبار محسوب شود وبه شکل معمول در اختیار واحد مصرف کننده گذاشته می شود ومقدار آن به وسیله قسمت کنترل موجودی کنترل می گردد . 8- وظایف انبار بیمارستان در ارتباط با سفارش ها وموجودی ها یکی از وظایف انبار ، کنترل موجودی های انبار می باشد ، به طوری که موجودی یک انبار بالاخص در سازمانهای بهداشتی درمانی ونیز موسسات تولیدی نباید از حد معینی کمتر ویا بیشتر باشد . معمولاً چندین روش برای کنترل وتعیین موجودی های یک انبار مورد استفاده قرار می گیرد که در آن میان روش های زیر را می توان نام برد :

36. الف : نقطه سفارش ب : حداقل موجودی ج : حداکثر موجودی د: متوسط موجودی حال به توضیح پیرامون این روش ها می پردازیم : الف : نقطه سفارش نقطه سفارش عبارت از زمانی که وقتی موجودی انبار به آن میزان وحد رسید باید سفارش خرید برای تامین موجودی آن کالا صادر گردد . نقطه سفارش با فرمول زیر محاسبه می گردد : حداکثر مدت تحویل سفارش × حداکثر مصرف = نقطه سفارش ذخیره احتیاطی + (مدت تهیه کالا× متوسط مصرف ماهیانه) = نقطه سفارش میزان سفارش نیز تعدادی از یک کالا است که یک کالا سفارش می شود که طبق فرمول زیر محاسبه میگردد : فاصله زمانی بین دوسفارش × متوسط مصرف ماهیانه = میزان سفارش به عنوان مثال اگر : فاصله زمانی بین دوسفارش = 8 ماه مدت تهیه کالا = 2 ماه ذخیره احتیاطی = 30 عدد متوسط مصرف ماهیانه = 40 عدد عدد 110= 30+ (2×40) = نقطه سفارش عدد 320= 8× 40 = میزان سفارش

37. ب : میزان حداقل موجودی وذخیره احتیاطی میزانی است که موجودی انبار نباید کمتر از آن باشد با توجه به اینکه از زمان سفارش که در نقطه سفارش انجام می شود تا مدتی که جنس به انباز وارد می شود ، مدتی وقت لازم است ودر فاصله این مدت از انبار ، جنس صادر میگردد : میزان موجودی در این نقطه را تا رسیدن کالای جدید به انبار ، « ذخیره احتیاطی» می نامند . معمولاً ذخیره احتیاطی 10% مصرف کل سالیانه می باشد میزان حداقل موجودی با فرمول زیر محاسبه می گردد : (متوسط مصرف × متوسط مدت تحویل سفارش) – نقطه سفارش = حداقل موجودی ج : میزان حداکثر موجودی میزانی است که موجودی انبار نباید از ان مقدار در انبار تجاوز نماید . فرمول تعیین میزان حداکثر عبارت است از : (حداقل مدت تحویل × حداقل مصرف روزانه) – سفارش جدید + نقطه سفارش = میزان حداکثر موجودی د: متوسط موجودی مقداری است که نشانگر کالای موجود در انبار می باشد وبا فرمول ساده زیر نشان داده میشود : حداکثر موجودی + حداقل موجودی = متوسط موجودی 2

38. لازم به یادآوری است که نقطه ومیزان سفارش درکاردکس انبار ثبت می گردد انبارداردرموقع تحویل جنس به متقاضی با توجه به اطلاعات مندرج درکارت چنانچه جمع دورقم موجودی کالا وکل سفارش دررا بانقطه سفارش برابرباشد دراین صورت ملزم به صدور دستور خریدبه واحدسفارشات می باشد. 9- تعیین بهای موجودیهای انبار تعیین بهای اجناس دارای ارزش ویژه ای است . اصولا“ روش های مختلفی برای تعیین بهای موجودی های انبار به کار برده میشودکه مهمترین آنها عبارتند از: الف – روش بهای تمام شده واقعی ب – بهای تمام شده یا قیمت بازار ( هرکدام که کمتر است ) ج – بهای معادل بازار د- قیمت فروش توضیح هریک ازاین روش ها درزیرآمده است . الف : روش بهای تمام شده واقعی تعیین بهای تمام شده واقعی از چهار طریق صورت می گیرد : • روش میانگین متحرک قیمتها • روش میانگین وزنی • روش اولین صادره از اولین وارده (فایفو) • روش اولین صادره از آخرین وارده (لایفو) حال به توضیح پیرامون هر یک از چهارروش محاسبه بهای تمام شده واقعی کالا می پردازیم .

39. روش میانگین متحرک قیمتها : در این روش نرخ موجودی انبار با محاسبه نرخ هر جنس جدید که به انبار وارد می شود تعیین می گردد . بدین ترتیب که هر جنس وارد شده که با نرخ خاصی صورت می گیرد ، بر نرخ جنس موجود در انبار اثر مستقیم دارد . با توجه به نکات فوق در هر بار ورود جنس به انبار ، میانگین قیمت جدید جنس محاسبه می شود به عنوان مثال : بنابر توضیحات فوق محاسبه میانگین سایر قیمت های موجودیهای فوق عبارت خواهد بود از : با خرید (1) 5/41 = 8000 ÷252000+ 80000 کل مقدار /تعداد بهای کل

40. -روش میانگین وزنی: چنانچه مبلغ کل خرید را بر تعداد کالا تقسیم کنیم میانگین خرید بدست خواهد آمد میانگین خرید چنین خواهد بود:

41. X= میانگین خریدC= مبلغ کل خریدN= مقدار کل کالای خریداری شدهمتوسط میزان کالا= 2350 = (560 ÷ 1316000 ریال)- روش اولین صادره از اولین وارده فایفو :در این روش فرض بر این است که کالای خریداری شده به ترتیب کالاهایی که زودتر خریداری شده است زودتر به فروش می رسد بنابراین روش موجودی آخر سال در انبار از اجناسی تشکیل شده است که تاریخ خرید آن از همه دیرتر است.نحوه محاسبه موجودی انبار در این روش به طریق زیر محاسبه می شود.

42. طبق محاسبه فوق چنانچه 240 میز از مجموعه 460 در انبار باقی مانده باشد ارزش موجودی میز به شرح زیر خواهد بود: 4160000=26000×160 200000=2500×80 ارزش موجودی 4360000=200000+4160000 - روش اولین صادره از آخرین وارده لایفو بر خلاف روش فایفو که فروش کالا از آخرین خریدها انجام می شود، در این روش، ارزش موجودی آخر سال متشکل از اقلامی است که زودتر از همه نسبت به خرید آن اقدام می گردد. به طور مثال در صورتی که اولین خرید 100 عدد صندلی و به ارزش هر قلم 2500 ریال باشد و فقط همین مقدار یعنی 100 عدد صندلی در انبار موجود باشد، بنابراین ارزش موجودی صندلی در انبار عبارت خواهد بود. ریال 250000 = 100×2500

43. ب- روش بهای قیمت تمام شده با قیمت بازار هر کدام که کمتر است. در این روش فرض بر این است که اگر قیمت کالا در بازار کاهش یابد، به قیمت کالاهای تولیدی نیز تغییر پیدا می نماید. در این روش تفاوت قیمت و زیان حاصل از آن در حساب سود و زیان دوره عملکرد، منظور تصحیح می گردد. ج- روش بهای معادل بازار در این روش بهای موجودیهای انبار بر اساس قیمت بازار تعیین می شود. د- روش قیمت فروش از این روش غالباً برای قیمت گذاری اجناس زاید و اسقاط استفاده می شود چرا که هیچگونه ملاکی برای ارزیابی قیمت مورد فروش در دست نمی باشد. 10-: هزینه های انبارداری در بیمارستان مدیریت صحیح تدارکات ایجاب می کند که هزینه های ذخیره سازی انبار به حداقل ممکن تقلیل یابد بنابراین اطلاعات زیر در این مورد ضروری می باشد: -در هر بار سفارش چه مقدار سفارش داد؟ - بهترین موقع سفارش چه زمانی می باشد؟

44. بدیهی است سفارش کالا به مقدار زیاد موجب کاهش هزینه سفارش می گردد و بالعکس هزینه انبارداری را افزایش می دهد ولی خرید به تعداد کم موجب کاهش هزینه انبارداری ولی افزایش هزینه سفارش می شود. به هر حال روشی را باید انتخاب کرد که از مزایای هر دو روش استفاده شود. با توجه به نکات یاد شده هزینه ذخیره انبار را می توان به دو نوع تقسیم نمود: - هزینه سفارش - هزینه نگهداری هزینه سفارش شامل کلیه هزینه های مربوط به سفارش تا دریافت کالا می باشد. هزینه سفارش کالا با ارسال فرم درخواست کالا آغاز می گردد و شامل کلیه هزینه تا دریافت جنس می باشد. لازم به یادآوری است که هزینه تهیه سفارش فقط در مورد اجناسی محاسبه می گردد که به طور دائم در گردش باشد. به طوری که گفته شد هزینه سفارش با تعداد سفارش نسبت مستقیم دارد فرمول هزینه سفارش به شرح زیر می باشد. هزینه سفارش تعداد مورد نیاز سفارش = R تعداد سفارش در هر نوبت = Q مقدار هزینه هر دفعه سفارش= S

45. هزینه نگهداری شامل کلیه هزینه هایی است که در نگهداری کالا به کار برده می شود مانند هزینه بیمه، محافظت از خرابی، سرقت، اسقاط شدن و ... هزینه نگهداری با فرمول CIQ/2نشان داده می شود که در این فرمول: مقدار سفارش: Q هزینه سفارش= C معدل ذخیره انبار= Q/2 قیمت یک واحد= I 11-: نگهداری و ایمنی کالا در انبار بیمارستان انبارهای بیمارستان ها از چند جهت باید محافظت شوند یکی از موارد حفاظت انبارها، مراقبت در برابر سرقت است این وظیفه بر عهده مسئول انبار است و مساله بعدی نحوه نگهداری وسایل و حفظ ایمنی در انبارهاست. پیرامون نگهداری و ایمنی کالا در انبارهای بیمارستان باید به موارد زیر توجه شود: - اجناس باید طوری روی هم چیده شود که بر اثر ارتفاع زیاد سقوط نکرده و باعث خسارت جانی و مالی نگردد. -کیسه ها باید بصورت یکی در میان و برعکس هم چیده شود. - کلیه کپسول ها بصورت عمودی نگهداری و مهار شوند تا از خطر سقوط محافظت شوند. -مواد قابل اشتعال باید در انبارهای جداگانه متناسب با اصول، نگهداری شود.

46. -انبار باید دارای تهویه مناسب و کافی باشد تا بخار گازهای قابل اشتعال رقیق شده و از بروز حریق جلوگیری گردد. - انبار باید مجهز به خاموش کننده های خودکار باشد تا با افزایش حرارت بکار افتد. در غیر این صورت وجود جعبه های آتش نشانی و کپسول های آتش نشانی بسته به منشاء حریق باید پیش بینی شود این کپسول ها حداقل هر 2 ماه یکبار کنترل شود و پس از استفاده بلافاصله به رئیس انبار یا مسئول مستقیم، اطلاع داده شود. - برای تامین روشنایی با توجه به استاندارد از کلید و پریز چند جرقه و چراغ ضدجرقه استفاده شود. -ساختمان انبار از نظر مصالح ساختمانی در برابر آتش سوزی مقاوم و اسکلت انباردارای اتصال زمین باشد. - انبار نگهداری کپسول اکسیژن و نیترواکساید به طور جداگانه پیش بینی شود. طراحی این گونه انبارها به نحوی باشد که درهای آن به داخل حیاط باز شود و مستقیماً از بیرون تبادل امکان پذیر گردد. - انبار کپسول های گاز باید به دیوار بتونی مجهز باشد. در برخی از انبارهایی که احتمال انفجار وجود دارد می توان از سقف آزاد استفاده کرد تا در صورت انفجار باعث فرو ریختن سقف نشود.

47. انفجار وجود دارد می توان از سقف آزاد استفاده کرد تا در صورت انفجار باعث فرو ریختن سقف نشود. - نظر به اینکه شیر کپسول های اکسیژن در صورت آلوده شدن به مواد روغنی از قبیل گریس، روغن و غیره باعث انفجار می شود لذا کارکنان هرگز نباید با دست چرب با بدنه یا شیر کپسول اکسیژن، تماس حاصل کنند همچنین شیر کپسول به هیچ وجه نباید در تماس با روغن یا گریس قرار گیرد. - انبارهای قابل اشتعال باید طوری ساخته شوند که به مدت 4-3 ساعت در برابر حریق مقاومت کند. - مساله تخلیه دود در انبارها حائز اهمیت است زیرا تلفات و خسارات ناشی از آن بسیار زیاد است. - ساخت انبار کالا در ازای هر تخت بیمارستانی از 0/7 تا 1 متر مربع متغیر خواهد بود. * در خصوص انبار مواد غذایی باید به نکات زیر توجه گردد: - ساختمان انبار از نظر رطوبت و ورود حیوانات موذی غیرقابل نفوذ باشد. - دارای وسایل اطفاء حریق باشد و مقاومت ساختمان آن در برابر حریق 5/1-1 ساعت باشد.

48. -سکوهایی با استفاده از مصالح سبک وزن و بادوام ساخته شود این سکوها باید قابل شستشو و حداقل 30 سانتی متر از زمین فاصله داشته باشد از این سکوها برای نگهداری کیسه های شکر، آرد، قوطی روغن و کارت های بسته بندی شده استفاده می شود. - قفسه های انبار باید به دیوار مهار شده باشد تا اقلام کوچک و شکستنی را در حالی که به دیوار چسبیده، بتوان در آن جا داد. • مواد نشاسته ای و نان حتی الامکان انبار نشود مگر اینکه انبار بدون رطوبت و دارای تجهیزات لازم برای نگهداری چنین موادی باشد. بهتر است این مواد روی میز یا قفسه ها همراه با قوطی های نفوذناپذیر از نظر هوا جا داده شده و نگهداری شود. - انبار مواد غذایی باید مجهز به تهویه هوا باشد و جریان هوا باید از پایین به بالا باشد تا از سرد شدن موادی که در محفظه نگهداری می شود، جلوگیری بعمل آید. همچنین مواد غذایی چه در زمستان و چه در تابستان باید در جای خنک نگهداری شود. پس کنترل دما ضرورت دارد و در بیشتر انبارها نیاز به گرمایش وجود ندارد و گرما فقط برای کارکنان تامین می شود که در آنجا کار می کنند. (بنابراین مساله شوفاژ در انبار مطرح نیست.) فضای داخل سردخانه نیز باید: -فشار لازم برای نگهداری کره و درجه حرارت مورد نیاز 40 درجه فار نهایت باید باشد.

49. -فضای کافی جهت نگهداری شیر روزانه و شیرخشک جهت مصرف روزانه داشته باشد. - از فضای لازم برای نگهداری روغن مایع برخوردار باشد.. - نگهداری تخم مرغ نیز در درجه 32 درجه فار نهایت و با 85% رطوبت صورت گیرد. - نگهداری گوشت در درجه حرارت 38-34 درجه فارنهایت و رطوبت 75% تا 85% انجام شود. - سبزیجات و میوه های تازه باید در جعبه هایی که از نظر هوا نفوذناپذیر باشد و در محلی با رطوبت نسبتاً بالا و در برخی موارد مثل کرفس و کاهو تا 90% رطوبت نگهداری شود. - نگهداری خواربار و حبوبات باید در محلی با درجه حرارت 80-70 درجه فارنهایت و رطوبت 45% تا 50% صورت گیرد. - نگهداری چای، قهوه و شکر در ظروفی که رطوبت را جذب نمی کند، نگهداری گردد. -قسمت دفتر رسیدگی به مواد و توزیع باید با محل پذیرش کلی در منطقه تدارکات و تهیه وسایل اولیه ارتباط نزدیک داشته باشد و نیز با قسمت انبار روز در آشپزخانه همجوار باشد. - قسمت های نگهداری مواد باید از طریق دفتر رسیدگی به توزیع مواد با بخش های مصرفی در ارتباط باشد.

50. - این بخش مجهز به دستگاه های نگهداری مواد غذایی و تهویه بوده و شرایط کامل بهداشتی در ساختمان آن رعایت گردد. - مساحت انبار مواد غذایی در ازای هر تخت حدود 40% الی 50% متر مربع است. و اما در خصوص انبارهای مربوط به نگهداری مواد سوختنی باید توجه داشت که: - از انبار سایر وسایل و کالاها مجزا باشد. - مجهز به وسایل اطفاء حریق خودکار بوده و تابلوها و علائم راهنمایی مناسب مثل «کشیدن سیگار ممنوع» نصب شده باشد و حتماً دارای آژیر خطر باشد. - چیدن گونی های مواد غذایی روی پالت در بهداشت مواد غذایی بسیار حائز اهمیت است. - نظم در چیدن وسایل در طبقات مختلف به انباردار کمک خواهد کرد تا اقلام را سریعتر بیابد.