860 likes | 1.38k Views
Mekanik Ventilasyonda GRAFİKLER. Dr. Işıl Köse Dr. Umut Yaşar. Öğrenme hedefleri. …eğri( wave / scalar / curve ) ve çemberlerin ( loop ) (çember, daire) önemini kavramak …temel kavramları öğrenmek …farklı grafik ve çemberleri tanımak …yorumlamak
E N D
Mekanik Ventilasyonda GRAFİKLER Dr. Işıl Köse Dr. Umut Yaşar
Öğrenme hedefleri …eğri(wave/scalar/curve) ve çemberlerin (loop) (çember, daire) önemini kavramak …temel kavramları öğrenmek …farklı grafik ve çemberleri tanımak …yorumlamak …bunlar aracılığı ile hasta/ventilatör sorununu belirlemek …tüm bunların ışığında gerekli ayar/tedavileri yaparak hasta iyileşmesine katkıda bulunmak
Bildiklerimizle neler yapabiliriz • Farklı eğri ve çemberleri öğrenereknormal ve anormali ayırt ederiz • Bu grafiklerle ventilatörmodlarını tanımlarız • Bu grafikler ışığında optimal ventilatör ayarlarını yaparız • Hastalığın gidişini izleriz • I. Progresyon.. • 2. Tedaviye yanıt .. • 3. Kötüleşme..
spesifik olarak…. Oto-PEEP’i saptarız Hasta-ventilatör uyumunu gözleriz Tetik düzeyini belirleyip uygun ayar sağlarız Solunum işini (WOB) ölçeriz Vt’yi ayarlayıp aşırı gerilmeyi(overdistension) minimalize ederiz Bronkodilatatör tedavi etkinliğini değerlendiririz
daha da spesifik olarak • Ekipman malfonksiyonunu saptarız • Uygun PEEP düzeyini belirleriz • PC modunda yeterli tinsp saptarız • Kaçak varlığı ve düzeyini saptarız • PS modundainspirasyonu sonlandıran kriteri belirleriz • Uygun çıkış süresini (rise time) belirleriz
GRAFİKLER HASTA-VENTİLATÖR SİSTEMİNİ VE ONLARIN ETKİLEŞİMİNİ YANSITAN DALGA BİÇİMLERİDİR.
SOLUNUM TERAPİSTLERİ “VENTİLATÖR GRAFİKLERİNİ”, KARDİYOLOGLARIN “EKG” YORUMLADIKLARI GİBİ YORUMLAMAK DURUMUNDADIRLAR.
Kullanılan Parametreler • ÖLÇÜLEN PARAMETRELER • P (basınç) • F (akım) • T (zaman) • HESAPLANAN PARAMETRELER • V (hacim) • C (kompliyans) • R (rezistans) • WOB (solunum işi) • Oto-PEEP
dalga-döngü GRAFİKLERİ DALGA Basınç x Zaman Akım x Zaman Hacim x Zaman DÖNGÜ Basınç x Hacim Akım x Hacim Akım x Basınç ?????
TİPİK DALGA ŞEKİLLERİ KARE İNEN ÇIKAN SINUS
SİNUS (SİNUSOİDAL) DALGA FORMU: Spontan desteklenmemiş solunum RAMPA (Çıkan/İnen) DALGA FORMU: Değişken parametre. Akciğer mekaniklerinden etkilenir DALGA ŞEKİLLERİ KARE DALGA FORMU: Ayarlanan ve değişmeyen parametredir. (örn: PC’de P)
DALGA ŞEKİLLERİ Çıkan ve sinüs dalga formu nadiren kullanılır. Çünkü başlangıç akım hızı hasta tetikli solunumları desteklemeye yetmez. Bu iki dalga formu ancak başlangıç akım gereksiniminin önemsiz olduğu kontrollü solunumlar için kullanılabilir.
DALGA ŞEKİLLERİ F-t (akım-zaman) P-t (basınç-zaman) V-t (hacim-zaman)
F-t Spontan Solunum Inspirasyon t(sec) F(L/min) Ekspirasyon
F-t Mekanik Solunum Inspirasyon t(sec) F(L/min) Ekspirasyon
Total siklus süresi TCT Inspiratuar Akım Şekilleri (VC) İnspirasyon-ekspirasyon geçişi ekshalasyonvalfi açık Pikinspiratuar akım hızı PIFR Inspirasyon t eksp t E tinsp Ti Flow (L/min) t(sec) İnspirasyon başlangıcı ekshalasyonvalfi kapalı Ekspirasyon
Ekspirasyon başlangıcı ekshalasyonvalfi açık Ekspiratuar akım süresi Pikekspiratuar akım hızı PEFR Ekspiratuar Akım Şekli (VC) Inspirasyon T eksp TE t(sec) F (L/min) Ekspirasyon
akım-zaman eğrisi 120 INSP . Insp. Pause V SEC LPM 1 2 3 4 5 6 Expiration EXH 120
DALGA ŞEKİLLERİ F-t (akım-zaman) P-t (basınç-zaman) V-t (hacim-zaman)
InspiratuarTidal Volum Hacim- zaman V(ml) Inspirasyon Ekspirasyon TI t(sec)
V-t dalga formları V-t dalga formları en çok “hava hapsi” ve “hava kaçağı” değerlendirilmesi için kullanılır.
DALGA ŞEKİLLERİ F-t (akım-zaman) P-t (basınç-zaman) V-t (hacim-zaman)
BASINÇ DALGALARI KULLANIM ALANLARI Solunum Tipi (P-V) Hava Hapsi (oto-PEEP) Havayolu Obstruksiyonu Bronkodilatatör yanıt Solunum Mekanikleri (Komplians/Raw) Aktif Ekshalasyon PIP, Pplat CPAP, PEEP Asenkroni Tetik Çabası
P-t Spontan solunum Ekspiration Paw (cm H20) t (sec) Inspiration
Pik Inspiratuar Basınç PIP PEEP P-t Mekanik SOLUNUM Paw (cm H2O) Inspirasyon Ekspirasyon TI TE } t(sec)
KONTROLLÜ SOLUNUM (t-tetikli) Mekanik Paw (cm H2O) t(sec) Zaman tetikli solunum
Asiste solunum (hasta tetikli) Mekanik Paw (cm H2O) t(sec) Hasta Tetikli Solunum
Asiste-kontrollü solunum (A/C) Asiste Kontrollü P (cmH20) t(sec)
Spontan – Mekanik SOLUNUM Mekanik Inspirasyon Paw (cm H2O) Spontan Ekspirasyon Ekspirasyon Inspirasyon t(sec)
EkshalasyonValvi Açık Pplato (Palveolar) Inspirasyon Başlangıcı İNFLASYON BASINCI BİLEŞENLERİ PIP } Transhavayolu P (PTA) Paw (cm H2O) InspiratuarPause Ekspirasyon t(sec) Ekspirasyon Başlangıcı
DALGALAR İÇİN TEMEL BİLGİLER- YORUMLAR Çıkış süresi (rise time) Hasta-ventilatör uyumu Hava açlığı Hava hapsi Sistem kaçağı Oto-PEEP Rezistans değişiklikleri Kompliyans değişiklikleri
Çıkış Süresi (Rise Time) Ayarlanan basınca ulaşma süresi
AKIM İVME YÜZDESİ ÇIKIŞ SÜRESİ Minimal Pressure Overshoot P yavaşmodere hızlı . V basınç azalması Time
Hasta/ Ventilatör Uyumu (V modu) 30 Yeterli akım Paw Sec cmH2O 1 2 3 4 5 6 -20
YETERSİZ İNSPİRATUAR AKIM Yetersiz Akım Yeterli akım Paw (cm H2O) t(sec)
Hasta / Ventilatör Uyumu (V modu) 30 Hava açlığı Paw Sec cmH2O 1 2 3 4 5 6 -20
VT . VLPM Uygun tins ayarlaması 600 cc 450 cc 500 cc SEC 0 1 2 3 4 5 6 120 Lost VT SEC 4 1 2 3 5 6 120
AKIM ŞEKLİNİ DEĞİŞTİRMEK GEREKLİ AYARLAMALAR YAPILMAZSA SORUNA NEDEN OLUR….
Akım şekli değiştirildiğinde pik akım hızı (PIFR) aynı kalırsa… Aynı Vt’yi verebilmek için tinsp uzar 120 . V SEC LPM 1 2 3 4 5 6 -120
Akım şekli değiştirildiğinde pik akım hızı (PIFR) aynı kalırsa… 120 . V SEC LPM 1 2 3 4 5 6 tinsp uzarsa, teksp kısalır (total siklus süresi) Oto PEEP -120
Hava Hapsi Oto-PEEP Normal Hasta Hava hapsi (Air Trapping) Inspirasyon T (sec) } F(L/min) Ekspirasyon
Pik akımı artışı= Azalmış t insp 120 . V SEC LPM 1 2 3 4 5 6 -120
oto-PEEP saptanması 120 . V SEC LPM 1 2 3 4 5 6 Oto PEEP: Ekspirasyoninspirasyon geçişi; akım “0”a dönmeden olmuş 120
800 ml Inspiration VT SEC 1 2 3 4 5 6 V-t Eğrisi
V-t Eğrisi 800 ml • Expiration VT SEC 1 2 3 4 5 6