GENEL TEMİZLİK VE HİJYEN EĞİTİMİ

1. GENEL TEMİZLİK VE HİJYEN EĞİTİMİ

2. ÜLKEMİZDE TEMİZLİK TÜKETİMİ!. DETERJAN TÜKETİMİ • ABD ‘YE KIYASLA 12 KAT • AVRUPA’YA KIYASLA 10 KAT DAHA AZDIR!... • SUUDİ ARABİSTAN’DA TEMİZLİK KAĞIDI TÜKETİMİ KİŞİ BAŞINA ÜLKEMİZİN 6 KATIDIR!....

3. TEMİZLİK VE BAKIMINTEMEL ANLAMLARI

4. Temizlik ve Bakımın İşlevi Temizlik, her türlü kullanım eşyası üzerinden yabancı maddelerin uzaklaştırılması işlemidir. Kullanılan eşya üzerinde mekanik yada kimyasal bakımdan zararlı etkiler yapan ve eşyanın görüntüsünü bozan tüm unsurlar, yabancı madde olarak değerlendirilmelidir.

5. TEMİZLİK VE BAKIMIN İŞLEVİ • Değerlerin korunması. • Güzelleştirmek. • Hijyen. • Kullanım şartlarının iyileştirilmesi.

6. Değerlerin Korunması : Toz, kir, kum vb. malzemeler çok serttirler ve eşyaların yüzeylerine onarımı zor zararlar verirler. Yüzeylerin zamanla aşınması bu tür malzemelerden kaynaklanmaktadır. Aşınmış bir yüzey ise kiri ve tozu uzun süre tutmakla kalmayıp aşınmanın artmasına ve eşyaların değerlerini kaybetmesine neden olur.

7. Güzelleştirme : Temizlenmiş ve kirden arınmış bir eşya yüzeyi, güzel ve estetik bir görünüm sağlar.

8. Hijyen : Kirli ve tozlu bir yüzey, bakteri ve mikropların üremesi için en uygun ortamı oluşturur. Bu durum ortamda enfeksiyon riskinin artmasına neden olur.

9. Kullanım şartlarının iyileştirilmesi : Toz ve kiri barındırmayan, ortam kokusunu güzelleştiren işlemler yapılarak kullanım şartlarının iyileştirilmesi mümkündür.

10. Kir : Organik ve inorganik maddelerden oluşan ve yüzeylere yapışarak kötü görünüm sağlayan tüm maddeler “Kir” olarak değerlendirilebilir. Kirler ; katı, yarı katı veya sıvı halde bulunabilirler. Bakterilerin beslenmesi için gerekli ortamı oluştururlar.

11. Kirin eşya üzerine yapışması ; • Kirin cinsine, • Yüzeyin özelliklerine. • Zamana bağlıdır.

12. Kirlerin yüzeye yapışması ; • Elektrostatik etkiler ; Kir parçacıkları ve yüzeylerin farklı elektrik yüküne sahip olmaları, • Adhezyon etkisi ; Moleküllerin birbirini çekme etkisi, • Mekanik etki ; Halı üzerine düşen kırıntıların ipliklere bağlanması, • Kimyasal etki ; Paslanma veya kimyasal reaksiyonlar sonucu gerçekleşir.

13. KİRLERİN SINIFLANDIRILMASI A.)Gevşek kir. B.) Yapışkan kir. C.) Partikül kir.

14. A.) Gevşek Kirler Her çeşit yüzeye yapışmayan kirlerdir. 1.) Büyük ve kaba kirler. Taş, kum, izmarit, talaş vs. kirler. 2.) Küçük ince toz parçacıkları. Ortam havasına karışarak kirlilik yapan çeşitli boyuttaki tozlar.

15. B.)Yapışkan Kirler. Temiz yüzeylere yapışarak kötü bir görünüme sebep olan kirlerdir. 1.) Suda çözünebilen kirler. Su, deterjan çözeltisi ve/veya küçük mekanik etkilerle yok edilebilen yiyecek içecek lekeleri, çamur vs. kirlerdir. 2.) Çözücülerde çözünen kirler. Kimyasal çözücüler ve mekanik bir uygulama ile temizlenebilen, yağ, motor yağı, ruj lekesi vs. kirlerdir.

16. C.) Partikül Kirler. Sadece temizleme ile çıkmayıp, özel bir uygulama gerektiren kirlerdir. 1.) Rengi bozmak. 2.) Oksidasyon. 3.) Difüzyon.

17. 1.)Rengi Bozmak. • Ahşabı koyulaştırmak. • Mantarı soldurmak. • Dokuma işi ve sentetik materyallerin rengini bozmak. • Radyasyona tabii zeminler.

18. 2.)Oksidasyon. Tonik asit, metal, pas nemin parke üzerinde yaptığı lekeler.

19. 3.) Difüzyon. PVC’ nin derinliklerine inen ve yumuşatıcı molekülleri boyayan renkli yağ maddeleri.

20. YÜZEYLERDE OLUŞAN KİR ÇEŞİTLERİ VE KİRLERE MÜDAHALE ŞEKİLLERİ

21. TEMİZLİKMADDELERİ • Temizlik maddeleri temizleme işlemini aşağıda belirtilen genel özellikler çerçevesinde gerçekleştirirler. • Emülsifiye etme: Yağı su içinde çözünür hale getirerek kolayca uzaklaşmasını sağlamak, • Peptize etme: Kimyasal olarak proteinleri küçük parçalara bölerek kolayca uzaklaşmalarını sağlamak, • Saponifikasyon: Kimyasal olarak yağların sodyum hidroksitle (NaOH) etkileşerek sabuna dönüştürülmesi, • Islatma: Suyun yüzey geriliminin düşürülmesi, • Su yumuşatma: Sudaki iyonlarla kompleks yaparak temizleyicinin etkisinin arttırılması,

22. Meyve, Çay, Mürekkep, Yağ Lekeleri ; Deterjanlı solüsyonlar kullanılarak ortamdan uzaklaştırılır.

23. Boya, Madeni yağ lekeleri, Solvent veya ovma ile temizlenir.

24. Kireç, pas gibi lekeler. Asidik solüsyonlar kullanılarak, ortamdan uzaklaştırılırlar.

25. TEMİZLİK YÖNTEMLERİNİN SINIFLANDIRILMASI • ZAMANA BAĞLI TEMİZLİK. • TEMİZLEME YÜZEYİNE BAĞLI TEMİZLİK. • EŞYA FORMUNA BAĞLI TEMİZLİK. • KULLANILAN MALZEME VE ÇALIŞMA ORTAMINA BAĞLI TEMİZLİK.

26. ZAMANA BAĞLI TEMİZLİK • İnşaat sonrası temizlik. • Sürekli günlük temizlik. • Ara temizlik (ani durumlarda) • Temel temizlik

27. TEMİZLEME YÜZEYİNE BAĞLI TEMİZLİK • Cam yüzey temizliği. • Metal yüzeylerin temizliği. • Plastik yüzeylerin temizliği. • Ahşap yüzeylerin temizliği.

28. EŞYA FORMUNA BAĞLI TEMİZLİK • Dış cephe temizliği. • Pencere ve cam yüzey temizliği. • Yer yüzeylerinin temizliği. • Halı temizliği. • Koltuk temizliği. • Tuvalet temizliği. • Küvet ve lavabo temizliği.

29. KULLANILAN MALZEME YADAÇALIŞMA ORTAMINA BAĞLI TEMİZLİK • Kuru temizlik. • Nemli temizlik. • Islak temizlik. • Süpürge ile temizlik. • Vakum makinesi ile temizlik. • Nemli silme. • Islak silme. • Islak ovma. • Spreyleme.

30. HİJYEN NEDİR ? SAĞLIKLI ORTAMDIR.

31. GÖRÜNENKİR. • KİR, Göz, Burun, Cilt tarafından algılanan bulunduğu ortamda bulunmaması gereken materyallerdir.

32. MİKRO ORGANİZMA NEDİR? Mikroorganizmalar çok küçük canlılardır. Bazıları faydalı olup, ekmek, peynir, şarap ve antibiyotik üretiminde kullanılır. Diğerleri ise, (ki Bayer kimyanın ürünlerinin alanınabunlar girmektedir) patojen olup canlıların özellikle de insanların hasta olmasına sebep olurlar.

33. BAKTERİ NEDİR ?

34. Bakteriler, tek hücreli organizmalar olup ikiye bölünerek çoğalırlar. • Üremeleri çok hızlıdır. • Eğer uygun koşullar sağlanırsa, sayıları 7-20 dakikada ikiye katlanır

35. BAKTERİLERİN ÇOĞALMA HIZI NEDİR? 1 Bakteri hücresi ; 3 saat içinde 512 . 6 saat içinde 262.000. 8 saat içinde 16,000,000. adet hücre olabilir.

36. BAKTERİLER, ÜREMEK/ÇOĞALMAK İÇİN NEYE İHTİYAÇ DUYARLAR ?

37. BAKTERİLER ÜREMEK / ÇOĞALMAK İÇİN A) GIDA MADDELERİNE, B) ORTAMSICAKLIĞINA C) YETERLİ ZAMANA D) UYGUN NEME E) UYGUN pH'A F) YETERLİ MİKTARDA OKSİJENE İHTİYAÇ DUYARLAR

38. BESLENME • Bakteriler besin ortamı bulamazlar ise üreyemezler bu sebeple kritik noktalarda sık sık yapılan temizlik uzun aralıklarda en iyi yapılan temizlikten daha etkilidir.

39. BAKTERİ ÖLÜR!. 75 °C Bakteri Üreme Aralığı 5-65 °C Bakteri Üremesi Durur.(Tamamı ile olmasa da önemli miktarda)) 0-5 °C Bir çok bakteri yaşayabilir fakat çoğalamaz!… -18 °C ISI

40. SAAT BAKTERİ SAYISI : 12:00 1 12:18 2 12:36 4 12:54 8 13:12 16 13:30 32 15:00 1,024 15:54 4,096 17:06 131,072 17:24 262,144 18:00 1,048,567 ZAMAN

41. NEM • Bakteriler gerekli nemli ortam bulamazlarsa üreyemezler. Bu sebeple ortamın her zaman nemli olduğunu düşünmemiz hijyen kontrolünün önemini arttırır

42. MİKROORGANİZMALAR NASIL İMHA EDİLİR? • Mikroorganizmalar iki yöntemle imha edilirler, • 1- Genel Isı prosesleri • Pastörizasyon • Sterilizasyon • 2- Kimyasal Maddeleri • Temizlik Maddeleri • Dezenfektanlar

43. MİKROORGANİZMALAR NASIL İMHA EDİLİR? Pastörizasyon ve Sterilizasyon genel ısı proseslerinden ikisidir. BAYER KİMYA nın uygulama alanı ise mikroorganizmaların Kimyasal olarak imha edilmesiyle ilgilidir. Kirlilik seviyesini minimumda tutmak için; kullanılan makine-ekipman, kap ve yüzeylerin hem temizlenmesi hem de dezenfekte edilmesi gerekmektedir.

44. GENEL DEZENFEKTANLAR Kuaterner Amonyum Tuzları Amfoterik maddeler Anyonik asit sanitizerleri Aldehitler Perasetik asit Alkol bazlı dezenfektanlar Hidrojen peroksit Mix Halojenler Klörür dioksit Fenoller

45. BAZI DEZENFEKTANLARLA İLGİLİ DETAY BİLGİLER • KLOR (100-200 ppm): Genel olarak her zeminde özel olarak su ıslahında ve tavukçulukta kullanılan bir dezenfektan çeşidir. • Organik maddelerden etkilenir. • En çok bilinen şekli hipoklorittir. • Ucuzdur ve birçok organizmaya karşı etkilidir. • Anyonik maddelerden ve sert sulardan etkilenmez. • Ağır kokuludur, beyazlatıcı bir etkisi vardır ve koroziftir. • Sulu çözeltisi kararlı değildir.

46. TEMİZLİK ve DEZENFEKSİYON • KAVRAMLARIN KARIŞTIRILMASI • TEMİZLİK VE DEZENFEKSİYON İŞLEMLERİNİN AYRI AMAÇLARI ve İŞLEVLERİ OLMASI • BAKTERİSİT, DEZENFEKSİYON ve STERİLİZASYON • Bakteri, Virüs, Mantar • KAVRAMLARININ AYRIMI • TEMİZLİK ve BAKIM KAVRAMLARININ ÖNEMİ, • TEMİZLİK: Yüzeylerden istenilmeyenlerin kimyasal veya mekanik olarak uzaklaştırılması • BAKIM: Temizliği kolaylaştırmak, yüzeylerin kimyasal kalıntı ve risk oluşturmasını önlemek ve estetiği sağlamak (örnek: cila)

47. DEZENFEKTE ETMENİN KURALLARI • GÜVENLİK KALKANI • TEMİZLİĞİN DEZENFEKSİYON AÇISINDAN ÖNCELİĞİ • Yüzey veya ekipman temiz değil ise dezenfektasyonun etkisi ciddi bir şekilde azalır. • Yüzeyler aşırı derecede ıslak ise dezenfektasyonun etkisi ciddi bir şekilde azalır. • Yüzeylerde deterjan kalıntısı var ise (yani yüzey iyi durulanmamış ise) dezenfektasyonun etkisi ciddi bir şekilde azalır. • Farklı dezenfektanlar kesinlikle karıştırılmamalıdır. • Dezenfektanlar uygulandıktan sonra yeterli reaksiyon süresi verilmelidir. • Temizleme kimyasalı kullanılan , gıda ile temas eden yüzeyler her zaman soğuk su ile durulanmalıdır. • En iyi sonucu elde edebilmek için, her zaman temizleme ve dezenfekte işlemlerinin, tamamı ile ayrı işleri yapan, ayrı fonksiyonlara sahip işlemler olduğu hatırlanmalı ve temizleme ve dezenfektasyon işlemleri ayrı ayrı uygulanmalıdır.

48. BAZI DEZENFEKTANLARLA İLGİLİ DETAY BİLGİLER • İyot (25-50 ppm) - Genel olarak dermatolojik ürünlerde cilt dezenfektanı olarak kullanılır ve halojen olarak organik kimyasallardan etkilenir. • Kuaterner Amonyum Bileşikleri (200 ppm) - • Non-toksik, non-korozif özellik gösterirler. • Kokusuz ve kararlıdırlar; kalıcı etkileri fazladır, fakat virüslere ve bazı gram(-) bakterilere karşı etkili değildir. • Anyonik aktif maddeler ile uyumsuzdur.

49. BAZI TERİMLERİN ANLAMI ANTİSEPTİK: Enfeksiyon sonucu meydana gelen zararı önleyen veya sınırlayıcı etkisi olan, canlı doku üzerindeki mikroorganizmaların yok edilmesinde kullanılan kimyasal maddelere verilen isim. BAKTERİSİD: Belirli şartlar altında bakterileri öldüren; kimyasal ajanlara verilen isim. BİYOSİD: Mikroorganizmaları öldüren veya çoğalmalarını durdurma kapasitesi olan kimyasal ajanların genel adı.

50. BAZI TERİMLERİN ANLAMI DEZENFEKSİYON: Mikroorganizmaların yok edilmesine verilen ad. Dezenfeksiyon yöntemiyle, genel olarak, bakteri sporları yok edilemez. Dezenfeksiyon sonucu tüm mikroorganizmalar öldürülmeyebilir, ancak mikroorganizma miktarı sağlığa zarar verecek sınırların altına indirilir. DEZENFEKTAN: Belirli şartlar altında dezenfeksiyonu sağlayan kimyasal ajanlara verilen ad. MİKROORGANİZMA: Kendi kendine çoğalabilen mikroskobik canlıya verilen isim.